اکثریت مجلس پس از حذف همتی و ظریف خواستار اجرای قانون حجاب شدند/گام بعدی تندرو ها

مرور ادبیات افراد جریان تندرو نشان می‌دهد که پس از این دو رخداد سیاسی، به‌طور واضح ادبیاتی تندتر از قبل استفاده می‌کنند. به ثمر نشستن فشارهای سیاسی به شکستن سدی می‌ماند که انگار در مجلس رخ داده است. دیروز در جریان نطق امیرحسین بانکی‌پور، نماینده اصفهان که از او به عنوان یکی از طراحان قانون حجاب نام برده می‌شود، محمدتقی نقدعلی، دیگر نماینده تندرو مجلس طوماری به تریبون مجلس برد که درباره تقاضا از محمدباقر قالیباف برای ابلاغ این قانون بود.

حذف وزیر اقتصاد و معاون راهبردی از دولت، باعث پیشروی اصولگرایان تندرو شده است. ۱۲ اسفند عبدالناصر همتی با ۱۸۰ رایِ اعضای مجلس برکنار شد و محمدجواد ظریف نیز با انتشار پیامی از استعفای خود با مشورت رئیس قوه قضائیه خبر داد.

مرور ادبیات افراد این جریان نشان می‌دهد که پس از این دو رخداد سیاسی، به‌طور واضح ادبیاتی تندتر از قبل استفاده می‌کنند. به ثمر نشستن فشارهای سیاسی به شکستن سدی می‌ماند که انگار در مجلس رخ داده است. دیروز در جریان نطق امیرحسین بانکی‌پور، نماینده اصفهان که از او به عنوان یکی از طراحان قانون حجاب نام برده می‌شود، محمدتقی نقدعلی، دیگر نماینده تندرو مجلس طوماری به تریبون مجلس برد که درباره تقاضا از محمدباقر قالیباف برای ابلاغ این قانون بود.

بانکی‌پور در این موقع پشت تریبون می‌گفت: «جهت جلوگیری از بی‌بندوباری، فساد، برهنگی و بدن‌نمایی به‌دنبال درخواست‌های مکرر مردمی و پیام مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن، ۲۰۹ نماینده مجلس شورای اسلامی با امضای نامه‌ای خطاب به ریاست محترم مجلس، خواستار ابلاغ قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب شدند.»

با جدی‌تر شدن این موضوع نیز هنوز به طور دقیق مشخص نیست که آن‌ها تا کجا قصد پیشروی دارند.  تعریف مشخصی از شغل حساس وجود ندارد. احتمالاً اولین گزینه‌هایی که با شنیدن این عبارت به ذهن می‌رسد، مشاغل امنیتی و خاص باشد اما قانونی که در مجلس خالص یازدهم با پشتیبانی سخاوتمندانه دولت سیزدهم به تصویب رسید، با تعریف طیفی وسیع از جایگاه‌ها به عنوان مشاغل حساس، تبدیل به ابزاری برای حذف نیروهای مختلف شده است.

یک بند از این قانون یعنی عدم به‌کارگیری افرادی که خود، همسر یا فرزندشان دارای تابعیت مضاعف هستند، در حال حاضر پرکاربرد است. فعلاً گفته می‌شود پس از ظریف، نوبت برخی دیگر از مقامات دولت پزشکیان از جمله محمدرضا عارف و محمدجعفر قائم‌پناه نیز می‌رسد. اخیراً علی جعفری، یکی از فعالان رسانه‌ای نزدیک به جلیلی و از مدیران وزارت راه دولت سیزدهم در توئیتر نوشت، ۵ نفر از مدیران دولت پزشکیان وضیعتی مشابه ظریف دارند.

اگرچه دولت لایحه‌ای برای اصلاح این بند به دولت فرستاد اما این لایحه از آبان‌ماه تا امروز که در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ هستیم، همچنان در حال بررسی است. آن زمان نمایندگان تندرو مجلس در واکنش به دوفوریتی بودن این لایحه مطرح می‌کردند که این لایحه چه ارتباطی با دغدغه و آب و نان مردم دارد. 

همین طیف نمایندگان دیروز طومار درخواست برای ابلاغ قانون حجاب را در مجلس پهن کردند و می‌توان سوال را امروز از آنان پرسید که این قانون چه ارتباطی با دغدغه مردم و آب و نان آنان دارد. تجمعات کم‌جان حجاب در برخی شهرها از جمله تهران و مشهد در کنار تحصن چندنفره مقابل مجلس که با دلجویی نمایندگان از آنان نیز همراه بود، به خوبی نشان می‌دهد که این دغدغه چقدر در جامعه وجود دارد.

چرا این موضوع پیشروی تندروها علیه دولت پزشکیان محسوب می‌شود؟ مسعود پزشکیان به دلیل بحران‌ساز بودن این قانون، از ابلاغ آن خودداری کرد. دبیر شورایعالی امنیت ملی نیز با توجه به عواقب اجرای این قانون، جلوی ابلاغ آن توسط رئیس مجلس را گرفت. در صورتی که این قانون محصول مجلس یازدهم اجرا شود، عواقب آن و بازخوردی که از جامعه می‌گیرد بر عهده دولت پزشکیان است.

دولت قبل به طور تمام‌قد پشتیبان این قانون بود و وزیر کشور آن برخلاف مسئولیتی که در تامین امنیت کشور داشت، از پشت تریبون اعلام می‌کرد آمران به معروف برای کار خود نیازی به قانون و مجوز ندارند. با اجرای قانون نیز مشکلی نداشتند. اما اجرا شدن این قانون به‌طور قطع از یک سو جایگاه اجتماعی متزلزل پزشکیان را با مشکل روبه‌رو می‌کند و از سوی دیگر مجموعه دولت به‌عنوان مجری قانون را دچار چالش‌های جدی خواهد کرد. 
خط و نشان پشت تریبون

نمایندگان تندرو مجلس در چهار روز گذشته اظهارات تندی در رسانه و فضای مجازی داشتند که بخشی از آن‌ها را مرور می‌کنیم. امیرحسین ثابتی‌ منفرد، نماینده تهران و از نزدیکان سعید جلیلی، که این روزها ستاره پرفروغ جریان تندرو در مجلس محسوب می‌شود، از پیگیری‌کنندگان استیضاح همتی در مجلس بود که بر اساس قانون اساسی، حق نمایندگان است. دو روز قبل اما مصاحبه‌ او با خبرگزاری دانشجو – وابسته به بسیج دانشجویی – منتشر شد که نکات جالب توجهی در خود داشت.

این عضو پیشین شاخه جوانان جبهه پایداری در بخشی از مصاحبه می‌گوید: «من با هر درصدی که به مجلس رفته باشم، امروز جزو ۲۹۰ نفری هستم که می‌توانم وزیر را پایین بکشم و استیضاح کنم. کما اینکه دیروز – ۱۲ اسفند – این کار را کردم و اگر لازم باشد [باز هم] این کار را می‌کنیم. این جایگاه قانونی و حقوقی است که بر اساس ساختار کشور به دست آمده و هر کشوری نیز چنین چیزی را دارد.»

البته این نکته مورد توجه نماینده محترم تهران قرار نگرفت که تشکیل مجلس خالص‌سازی شده در نهایت به تصویب قوانینی مانند حجاب و عفاف، صیانت (محدودیت اینترنت) یا نحوه انتصاب افراد در مشاغل حساس منجر می‌شود. مصوباتی که کشور را زمین‌گیر می‌کند و به علت همان نگاه خالص‌سازانه، امکان قانونی برای رفع اثر آنان نیز تا حد بسیار زیادی وجود ندارد. 

سید محمدمنان رئیسی، دیگر نماینده تیم جلیلی در مجلس چند اظهارنظر طی روزهای اخیر داشت که با موضوع این گزارش همخوانی دارد. او در برنامه «سلام صبح بخیر» شبکه سه سیما که سیاسی نیست اما این روزها حواشی سیاسی زیادی دارد، به موضوع استیضاح وزرا پرداخت. مجری این برنامه خطاب به سیدمحمد منان رئیسی گفت: «آقای عارف بعد از استیضاح آقای همتی گفتند ما از آقای همتی در جاهای دیگر برای تصمیم‌های بزرگ اقتصادی می‌خواهیم استفاده کنیم. موضع نمایندگان مجلس در این باره چیست؟ شما نماینده افکار عمومی و مردم هستید. مردم به شما در شهرهایتان اعتراض کردند، معیشت مردم را دیدید و او را استیضاح کردید، گفتید ایشان صلاحیت ندارد، برود کنار. بعد دولت بیاید بگوید جای دیگر از ایشان استفاده می‌کنیم.»

منان رئیسی گفت: «آقای همتی متهم ردیف اول افزایش نرخ ارز در چند ماه اخیر بوده است. من اگر کاره‌ای بودم غیر از نمایندگی و دستم می‌رسید، حتماً او را محاکمه می‌کردم. ایشان سفره مردم را کوچک کرده است. نمی‌گویم تعمدی سفره مردم را کوچک کرده اما شما وقتی مسئول می‌شوید، باید مسئولیت تدابیر و سیاست‌های خود را بپذیری آقای برادر. تو آمدی تعمداً نرخ ارز نیمایی را پله پله بالا بردی و گفتی می‌خواهم فاصله بین ارز نیما و بازار آزاد را کم کنم. نه‌تنها کم نشد، بلکه ارز آزاد رفت بالا و از عدد ۵۸ - ۵۹ هزار تومان رسید به ۹۴- ۹۵ هزار تومان. این تورم ایجاد و سفره مردم را کوچک می‌کند. ما هم به همین خاطر ایشان را کنار گذاشتیم. دشمنی شخصی که با ایشان نداریم.»

او سپس در پاسخ به مجری که می‌خواست پاسخ سوال اصلی خود را بگیرد، گفت: «این موضوع را آقای عارف یا هر بزرگوار دیگری مطرح کنند، اختیار با خودشان است اما به نظر من ‌دهن‌کجی به مجلس و مردم است. وقتی مردم اینقدر خوشحالند و از ما تشکر می‌کنند. بروید کف کوچه و خیابان نظر مردم را بپرسید. اینکه شما نیرویی را جای دیگر پستی برایش تعریف کنید، من اگر جای ایشان بودم انجام نمی‌دادم.»

او در همین برنامه از استیضاح وزیر نیرو در صورت تداوم خاموشی‌ها صحبت کرد. سوال از وزیر راه توسط او به ثبت رسید و محسن پاک‌نژاد وزیر نفت نیز توسط او روز گذشته به مجلس رفت. تمام این‌ها حق نمایندگان مجلس است اما شائبه سیاسی بودن اقدامات تیم جلیلی در مجلس و استفاده از ظرفیت‌های صداوسیما به عنوان تکمیل‌کننده این اقدامات هنوز به قوت خود باقی‌ است.