چالش طلای آنلاین؛ از بی‌پشتوانه بودن تا کمبود طلا در کشور

گروه اقتصادی:  از پدیده‌های نوظهوری که با سرعت توانست در بازار جای خود را باز کند، خرید آنلاین طلا بود. این نوع خرید صرفا به معنای خرید از فروشگاه‌های مجازی نیست؛ دارایی مجازی به نام طلای مجازی و حتی کالایی که از آن به عنوان طلای آب‌شده در پلتفرم‌های مختلف یاد می‌کنند، جزئی از این رویه محسوب می‌شوند.

به گزارش اقتصاد24؛ این اتفاق هم طی چند ماه اخیر رخ داد؛ جرقه‌های کم‌نور آن را در تابستان سال جاری دیدیم، اما رشد بی‌سابقه بستر‌های مختلف و برند‌هایی که بخش زیادی از آنها تحت نام بانک‌های بزرگ کار می‌کنند، در پاییز و زمستان رخ داد. حال توقف موقت صدور مجوز خرید و فروش آنلاین طلا توسط وزارت اقتصاد، خبر جدیدیست که نه‌فقط این کسب‌وکار‌ها بلکه بیشتر مردم و سرمایه‌گذاران را نگران کرده است.
 
وزارت اقتصاد اعلام کرده تا زمانی که ضوابط لازم توسط کمیته طلا طی ۵۰ روز پیش‌رو اعلام نشود، پلتفرم‌های آنلاین حق انجام تبادلات اقتصادی را ندارند. پیش از این نیز برخی از مسئولان نهاد‌های نظارتی و امنیتی، ضمن ابراز نگرانی درباره پدیده طلای آنلاین، نسبت به ارقام جابه‌جا شده در این بستر‌ها اظهار بی‌اطلاعی کردند.

مجوز فروش آنلاین طلا برای چه بود؟
زمانی که یک کسب‌وکار شروع به فعالیت می‌کند، باید مجوز‌های مشخصی را دریافت کند؛ این مجوز‌ها به معنای آن است که نهاد‌های نظارتی درباره چگونگی انجام این اقدامات برنامه داشته و می‌دانند که چه ضوابطی تحت چه چارچوب‌هایی باید رعایت شود. همین مجوز‌ها هم در اصل اعتماد مردم را به انجام تعاملات تجاری و اقتصادی با کسب‌وکار‌ها جلب می‌کند.

حال پرسش اصلی اینجاست زمانی که برای فعالیت پلتفرم‌های فروش آنلاین طلا مجوز صادر می‌شد، چرا به جزئیات مهمی مثل انتقال سرمایه و مدیریت آن و همچنین نحوه پاسخگویی به نیاز خریداران توجهی نشده که حال پس از ورود سرمایه‌های خرد اما مهم مردم به این بازار، نهاد‌ها نگران این بازار به ظاهر بی در و پیکر باشند؟ نکته مهم آن است که تعداد زیادی از این پلتفرم‌ها، تحت نام بانک‌های مهم و بزرگ کار می‌کنند و شهرداری بیلبورد‌های متعددی را در نقاط مختلف شهر برای تبلیغات به این پلتفرم‌ها اجاره داده است.

نگرانی اصلی اینجاست که اگر طی مهلت اعلام شده توسط وزارت اقتصاد، ضوابطی برای پلتفرم‌ها تعیین نشده و این بسته بودن تبادلات ادامه پیدا کند، تکلیف سرمایه‌گذارانی که حتی طلای واقعی در دست خود ندارند، چه خواهد شد.

طلا نداریم
مجید منطقی، کارشناس تجارت درباره وضعیت خرید و فروش آنلاین طلا گفت: یکی از چالش‌هایی که فعالان حوزه طلا در ایران به آن اذعان دارند، کمبود طلا در بازار و ناتوانی در پاسخ به نیاز خریداران است. حتی بعضی از فعالان هم معتقدند باید واردات شمش طلا به کشور بیشتر باشد تا بتوان بازار را پوشش داد.

اگر فرض کنیم که چنین گلایه‌ای صحیح است، پیش از راه افتادن پلتفرم‌های خرید و فروش طلا آن هم به شیوه‌های مختلف مانند شمش، آب شده و غیره، بازار ایران مشکل جدی در تامین طلا داشت. حال هم که با ایجاد این بسترها، تقاضا برای طلا بیشتر شده و به نظر کمبود بیشتری در این امر خواهیم داشت. اما نکته مهم آن است که اغلب این پلتفرم‌ها در اصل طلای مجازی می‌فروشند و این اعتبار است که خریداری می‌شود. بر این اساس هرچند نیازی به تبادل طلای واقعی نیست، اما موضوع نگران‌کننده، پشتوانه آن است. 
 
وی ادامه داد: پلیس اعلام کرده تاکنون حدود ده میلیون نفر به صورت آنلاین طلا خریداری کرده‌اند و این رقمی نگران‌کننده است. حال دولت جلوی فعالیت این پلتفرم‌ها را گرفته و نگرانی مردمی که سرمایه‌های خود را وارد این عرصه کرده‌اند، طبیعیست. معلوم نیست که در ادامه چه نوع ضوابطی برای این پلتفرم‌ها در نظر گرفته خواهد شد، اما نکته مهم، پشتوانه فیزیکی طلا است که کشور توان تامین آن را ندارد.

تنش‌های متعدد اقتصاد
 بازار اقتصادی ایران به دلیل وجود تنش‌های مختلف و درگیر بودن با بدترین بحران‌ها، همواره مستعد آن است تا فعالیت‌های جدید تجاری در آن شکل گرفته و سود عده‌ای را تامین کند. این می‌تواند به ضرر مردمی باشد که با سختی و هزار و یک امید و آرزو، به تبلیغات مجوزدار کسب وکار‌ها اعتماد کرده و سرمایه‌های خرد خود را وارد آن می‌کنند.

 اطلاع رسانی های به موقع از تجربه های تلخ اعتماد مردم به پیش خرید های گذشته و واریز میلیاردها پول موجب ایجاد موج نگرانی در بین مردم شد. از این رو خرید آنلاین طلا متوقف شد اما سرنوشت پول های واریزی به این سمت از بازار آنلاین مشخص نیست.