تصمیم تازه مجلس، مردم را عصبانی خواهد کرد؟

روزنو :روزنامه فرهیختگان در گزارشی به بررسی ابهام بزرگ درباره کاهش قدرت نظارت دیوان عدالت پرداخته است و آن را به اقدام جدید در راستای تصویب و اجرای طرح جنجالی صیانت از فضای مجازی مرتبط دانسته است.

در بخشی از این گزارش آمده:

* خروج شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی انقلاب فرهنگی از شمول رسیدگی دیوان عدالت اداری، دو روز پیش در جلسه علنی مجلس تصویب شد.

* به‌عبارت ساده‌تر، این مصوبه عملا نظارت بر این دو شورا و شکایت احتمالی از برخی مصوبات آنها را غیرممکن می‌کند.

*این سوال وجود دارد که چرا نمایندگان مجلس فقط برای خروج نظارت و شکایت احتمالی مصوبات شورای عالی فضای مجازی اقدام کرده‌اند؟ برای نمونه چرا مصوبات شورای عالی کار یا شورای عالی مسکن مستثنی نشده ‌است؟

* اگرچه شورای عالی فضای مجازی عملا در دولت دوازدهم و یازدهم، کارکردی نداشت و به حاشیه رانده شد، اما این شورا از جایگاه مهمی برخوردار است. به‌طوری‌که رهبر معظم انقلاب دلایل اصلی تشکیل این شورا را برنامه‌ریزی و هماهنگی برای صیانت از آسیب‌‌های شبکه جهانی اینترنت و بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های این شبکه دانستند. برهمین مبنا، سال 90 این شورا تشکیل و اعضای آن منتصب شدند.

* سال 92 نیز با روی کار آمدن دولت یازدهم، عملا این شورا نقش خودش را از دست داد. این روند تا پایان دولت دوازدهم ادامه داشت. در چنین شرایطی، حدودا دو سال پیش زمانی‌که مجلس یازدهم طرح صیانت را در جامعه بر سر زبان‌ها انداخت، بسیاری از کارشناسان معتقد بودند این طرح عملا در حوزه کاری شورای عالی فضای مجازی است و مجلس باید به جای آنکه خود به این طرح ورود کند، پیگیری آن را به شورای عالی فضای مجازی واگذار کند؛ چراکه اساسا ماهیت تشکیل این شورا، رسیدگی به صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی بود.

* با این حال، مجلس طرح صیانت را به شورای عالی فضای مجازی واگذار نکرد و دوسال به کشمکش با افکار عمومی برای این طرح پرداخت. درنهایت بعد از آنکه افکار عمومی متشنج ‌شده و مجلس سرمایه اجتماعی خود را در آستانه سقوط دید، در اواخر فروردین 1401 نمایندگان با خروج طرح صیانت از دستورکار مجلس موافقت کردند.

* با این تصمیم، کمی التهاب افکار عمومی فروکش کرد. اما این احتمال وجود دارد که مجلس در تصویب طرح حمایت از کاربران فضای مجازی یا به اصطلاح صیانت همان رویکرد بی‌سرو‌صدایی را در پی بگیرد که پیش از این یک‌بار در اواخر سال 99 و در بحبوحه بررسی لایحه بودجه رفته بود اما درنهایت شیوه تصویب آن در کمیسیون تخصصی سروصدا کرده و با واکنش افکار عمومی مواجه شد.

* مصوبه اخیر مجلس از آنجایی که رسیدگی به مصوبات شورای عالی فضای مجازی را از دسترس خارج می‌کند تا حد زیادی یاد‌آور همین رویکرد بی‌سروصدا و رو به جلوی مجلس در تصویب صیانت است. برخی نمایندگان مدعی شده‌اند علت این مصوبه در باب شورای عالی فضای مجازی، جایگاه ویژه این شورا در نگاه رهبری است. در این بین، سوالی که مطرح می‌شود این است که در دو سال گذشته، چرا مجلس به این جایگاه ویژه پی نبرده بود و چرا از همان ابتدا به دلیل جایگاه ویژه این شورا، طرح صیانت را به او واگذار نکرده بود؟

* یا اگر این شورا دارای جایگاه ویژه‌ای در دید نمایندگان بود، چرا همان سال‌های ابتدایی شروع به کار مجلس، مصوبات این شورا از قانون تشکیلات و آیین‌ دادرسی خارج نشد؟ اینکه تنها دو ماه از واگذاری طرح صیانت به شورای عالی فضای مجازی می‌گذرد و در چنین شرایطی، مجلس تصمیم به تصویب مصوبه‌ای برای عدم نظارت بر مصوبات شورای عالی فضای مجازی کرده، این گمان را که مجلس می‌خواهد طرح صیانت در پشت پرده و بدون درنظر گرفتن افکار عمومی تصویب شود، تقویت می‌کند.