فرزندآوری؛ کلیدواژه بی‌پشتوانه
البته خزعلی دیروز سخنان خود را تکذیب کرد و گفت که «تحریف، تهمت و تقطیع در این سخنان وجود دارد» اما این تکذیب‌‌ها صورت‌مسئله و حواشی موضع‌گیری‌های امثال خزعلی را پاک نمی‌کند.
روزنو :
روزنو :جمعیت کشور روزبه‌روز به سمت سالخوردگی حرکت می‌کند و در این میان همه ارکان حاکمیتی به دنبال توجیه جامعه برای فرزندآوری هستند؛ اما پافشاری بر کلمه فرزندآوری آن‌قدر از سوی برخی ارکان زیاد شده که از هرچند کلمه آن‌ها یکی مربوط به خانواده و تولیدمثل خانواده‌هاست. این موضوع باعث شده بار دیگر کلام یا تحت‌الشعاع حواشی سخنشان درآید یا در بین مردم با واکنش طنز روبه‌رو شود.
از محدودیت تا تشویق
بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، نهادهای مختلف باید برای تشویق به جامعه به فرزندآوری مشوق‌هایی مثل مسکن، شغل، وام، تحصیل، کمک‌هزینه، معافیت مالیاتی، سهمیه‌ها و مزایای ویژه در نظر بگیرند. هفته گذشته انتشار نامه‌ای از مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت در اجرای ماده53 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت جنجال‌برانگیز شده بود. در این نامه سید حامد برکاتی، از رئیس مرکز مدیریت شبکه بهداشت خواسته تا طبق تبصره۳ ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده و جوانی جمعیت، پیشنهاد و درخواست غربالگری ناهنجاری جنین در سطح یک ارائه خدمت ممنوع باشد؛ بنابراین مراقبت‌های غربالگری جنین در هفته ۱۱ تا ۱۳ و هفته ۱۵ تا ۱۷ بارداری نیز از سامانه‌های الکترونیک سلامت حذف شوند. به دنبال انتقادها پس از انتشار این نامه مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت اعلام کرد غربالگری و ثبت آن در سامانه‌های وزارت بهداشت ممنوع نشده است اما در سطح یک ارائه خدمات بهداشتی قابل‌ارائه نیست و حتماً درخواست غربالگری باید توسط متخصصین انجام شود. به‌عبارت‌دیگر پزشک خانواده یا مامای حاضر در خانه بهداشت شهر یا روستا امکان ارجاع مادران باردار به آزمایشگاه‌های سطح شهرستان موردنظر برای غربالگری جنین را ندارد و در چنین شرایطی مادر باید به شکل اختیاری به پزشک متخصص مراجعه کند.
وام تصاعدی برای هر فرزند با کارمزد چهاردرصدی
پنجشنبه هفته گذشته نیز بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به شبکه بانکی دستورالعمل تسهیلات فرزندآوری را برای اجرا به شبکه بانکی ابلاغ کرد. این بخشنامه برای پدرانی که فرزندانشان از سال ۱۴۰۰ به بعد به دنیا آمده‌اند تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری با کارمزد چهاردرصدی در نظر گرفته است. رقم این تسهیلات برای فرزند اول 20میلیون تومان است و هر به ازای هر فرزند دیگری که به دنیا بیاید به‌صورت تصاعدی 20میلیون تومان اضافه می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر به فرزندان دوم، 40، فرزندان سوم 60 و فرزندان چهارم 80 میلیون تومان و فرزندان پنجم به بعد 100میلیون تومان تعلق می‌گیرد.
در این بخشنامه آمده بانک‌ها مکلف‌اند مبتنی بر اعتبارسنجی متقاضیان، با دریافت سفته از متقاضی یا یک ضامن معتبر به پرداخت تسهیلات اقدام کنند. مسئولیت مدیر ارتباطات بانک مرکزی دراین‌باره توضیح داده: بانک‌ها مکلف‌اند حداکثر ظرف مدت یک هفته از تاریخ وصول این بخشنامه، موضوع را به واحدهای اجرایی مربوطه در سراسر کشور ابلاغ کنند.
50 درصد سهمیه قرعه‌کشی ایران‌خودرو و سایپا به مادران واجد شرایط
فاطمه محمدبیگی نماینده و رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده در مجلس هم از مجاب شدن دو خودروساز برای اختصاص ۵۰درصد از سهمیه قرعه‌کشی خود به مادران واجد شرایط خبر داده است. این نماینده مجلس در مورد واگذاری خودرو به مادران طبق قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت گفته: در جلسه‌ای که در هیات رئیسه مجلس با مسئولان بانک مرکزی و نماینده وزارت صمت داشتیم، نحوه واگذاری خودرو به مادرانی که فرزند دوم و به بعد خود را به دنیا آورند و نیز آیین‌نامه تسهیلات بانکی خانواده‌های متولدین جدید موردبررسی قرار گرفت. او اضافه کرد: دو شرکت خودروسازی ایران‌خودرو و سایپا طبق قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مجاب به واگذاری ۵۰درصد خودرو‌های قرعه‌کشی خود طبق این قانون شده‌اند، بر اساس افزایش متقاضیان پیشنهاد می‌شود دیگر شرکت‌های کوچک‌تر خودروسازی و شرکت‌های خصوصی در اجرای این بند قانون افزایش جمعیت ورود پیدا کنند.
از سریال‌سازی تا مشاوره در نمایشگاه قرآنی
علاوه بر محدودیت غربالگری و دادن تسهیلات بانکی به خانواده‌ها، حاکمیت از طریق روش‌های فرهنگی سنتی خود به دنبال تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری است. خبرگزاری تسنیم از آماده شدن یک سریال تلویزیونی به نام تازه‌وارد خبر داده که مضمون آن فرزندآوری است. نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای دستگاه‌های اجرایی را مکلف کردند یک‌درصد از اعتبارات هزینه‌ای‌شان را به صداوسیما برای تولید برنامه‌های فرهنگ‌ساز اختصاص دهند. تسنیم به نقل از یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نوشته: ما به سریال‌ها و برنامه‌هایی نیاز داریم که زمینه احترام به پدر و مادر و ارزش‌های خانواده و ارتباطات میان فرزندان و پدر و مادرها را تقویت کند. همچنین بخش مشاوره فرزندآوری در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم که تا نهم اردیبهشت برگزار می‌شود اضافه‌شده است. سیدمحمدحسین چاوشیان مدیر بخش مشاوره نمایشگاه قرآن کریم با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب در خصوص فرزندآوری گفته: بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته قرار بود مشاوره‌ها در پنج محور باشد که با توجه به استقبال خوب مردم بخش مشاوره حقوقی نیز اضافه شد.
اظهارات عجیب انسیه خزعلی
اما تأکیدات بر فرزندآوری از سوی مسئولان آن‌قدر زیاد شده که از هرچند کلمه حرف مسئولان یکی بوی توصیه به مردم برای تشکیل خانواده و فرزندآوری می‌دهد. همین باعث شده تقریباً کلام مسئولان درباره فرزندآوری کارکرد خود را از دست بدهد و یا در سایه جنجال‌های گوینده قرار بگیرد و حتی به طنز تبدیل شود. اظهارات انسیه خزعلی معاون امور زنان و خانواده ابراهیم رئیسی در خصوص برنامه‌ریزی برای زندگی آینده و فرزندآوری یکی از این نمونه‌هاست. آن‌طور که در رسانه‌ها آمده، خزعلی در مراسمی با حضور دختران دانش‌آموز روزه اولی گفته «شما دختران، باید برای خود آینده‌ای زیبا را رقم بزنید و از اکنون باید هم برای زندگی برنامه‌ریزی داشته باشید و هم برای خانواده‌ای که می‌خواهید تشکیل دهید و پرورش‌دهنده سلیمانی‌ها باشید، برنامه‌ریزی کنید. شما که می‌خواهید سلیمانی باشید، پرورش‌دهنده سلیمانی هم خواهید بود.»
البته خزعلی دیروز سخنان خود را تکذیب کرد و گفت که «تحریف، تهمت و تقطیع در این سخنان وجود دارد» اما این تکذیب‌‌ها صورت‌مسئله و حواشی موضع‌گیری‌های امثال خزعلی را پاک نمی‌کند.
کلیدواژه بی‌پشتوانه
بااین‌همه تبلیغات و ایراد سخنان تشویق‌آمیز و وعده‌های مالی ماند تسهیلات و خودروی بودن نوبت، اما عملاً هیچ‌کدام نه در عمل برای همه‌کسانی که اقدام به فرزندآوری می‌کنند میسر است و نه هم باوجود عملی شدن مردم را تشویق می‌کند. چرا که مشکلات و معضلات معیشت و تربیت فرزندان آن‌قدری هست که حریف وعده‌های مالی دولتمردان نشود؛ و از این منظر این کلیدواژه عملاً پشتوانه‌ای ندارد.
