سایت روزنو | روزنو | Roozno

با شدت گرفتن هیجانات انتخاباتی در نیمه دوم سال جاری شاهد به میان آوردن اسامی مختلفی به عنوان کاندیدا نهایی جریان‌های سیاسی هستیم، اما اینکه هر کدام از این کاندیداها حتی اگر تائیدصلاحیت شوند تا چه میزان می‌توانند اقبال مردم را به دست آورند موضوع قابل بحث‌تری است، برهمین اساس باید بیش از بررسی کاندیداهای قابل دفاع به برنامه‌های قابل دفاع و مورد پسند مردم بپردازیم، در همین راستا با یدا... طاهرنژاد به گفت و گو پرداخته است که می‌خوانید.

«کانديداي زن براي انتخابات رياست‌جمهوري داريم» در نگاه نخست تصور مي‌شود بيان‌کننده اين جمله، يک خانم يا آقاي اصلاح‌طلب است و دليلش جز تلاش‌هاي سال‌هاي سال اين جريان براي اثبات قانوني بودن ثبت‌نام و کانديدا شدن خانم‌ها نيست. اما اين جمله را مرتضي طلايي فعال سياسي اصولگرا روز گذشته به خبرآنلاين گفته است. تا چندي قبل سکوت اکثريت اصولگرايان ردکننده احتمالات درباره تلاش اين جريان براي کانديدا شدن خانم‌ها در انتخابات رياست‌جمهوري بود اما ظاهرا در اين مقطع شرايطي پيش آمده که اصولگرايان عزم خود را براي معرفي کانديداي زن جزم کرده‌اند. نکته قابل توجه آنجاست که شرايط به نحوي براي کانديدا شدن زنان در انتخابات رياست‌جمهوري مهيا شده که مخالفان اين امر يعني همان‌هايي که ديروزها با دوچرخه‌سواري زنان هم مخالف بودند نمي‌توانند در برابر موج رئيس‌جمهور خانم مقاومت کنند و سکوت پيشه کرده‌اند.

نشانه‌هایی وجود دارد که محسن هاشمی خود را برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری آماده می‌کند این در حالی است که در سال 92 علیرغم آن که یک کاندیدای اصلاح‌طلب در میدان بود مرحوم آیت الله هاشمی باعث شد اصلاح طلبان از حسن روحانی حمایت کنند. آیا کارنامه رئیس جمهور روی موضوع احتمال کاندیداتوری محسن هاشمی سایه می اندازد؟

آنچه اسدا... بادامچيان نماينده سابق مجلس مي‌گويد نيز بيانگر همين موضوع است. او از اين خبر مي‌دهد که اصلاح‌طلبان بناي حضور در انتخابات را دارند او اظهار داشت: اصلاح‌طلبان برخلاف مواضع خود پس از انتخابات مجلس يازدهم که بيشتر در مورد عدم حضور در انتخابات 1400 سخن مي‌گفتند، فعاليت‌هاي خود را تجديد کرده‌اند. اينکه آنها در صحنه اجتماع فعال باشند به نفع آنهاست، زيرا عدم حضورشان در انتخابات 1400 مهر پاياني بر آنها خواهد بود. وي پيشنهاد کرد: اصلاح‌طلبان اصلاح را از خود شروع کنند و اگر تحولي در خود پديد نياورند جز رفتن به موزه تاريخ راه ديگري ندارند. اما پرسش اينجاست که آيا الزاما شرکت در انتخابات 1400 ولو منجربه شکست اصلاح‌طلبان شود هم تضمين‌کننده بقاي آنهاست يا شکست دوباره اين جريان اين‌بار براي رياست‌جمهوري همان مهر پايان#11; خواهد بود؟

مجلس یازدهم عزم خود را برای رساندن طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری به دوره دوازدهم این انتخابات در سال 1400 جزم کرده است. طرحی که با مطرح شدن جزئیات آن، کارشناسان کم‫کم به تحلیل و بررسی آن مشغول شده‌اند، اما هنوز به جز موارد معدودی، با واکنش خاصی مواجه نشده است.

اصلاح‌طلبان در شرایط کنونی که مدت زیادی تا انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده باقی‌ نمانده است، می‌کوشند به راهبردی واحد برسند تا شرایطی مانند آنچه در انتخابات مجلس رخ داد، به‌وجود نیاید. تا این لحظه نیز تقریبا تمام نیروهای اصلاح‌طلب و حتی تا حدی نیرو‌‌های حزب کارگزاران هم به این نتیجه رسیده‌اند که باید با تکیه بر کاندیدای اصلاح‌طلب وارد انتخابات شد و دیگر از نامزهای غیراصلاح‌طلب حتی علی لاریجانی که در چند سال اخیر نزدیک به اصلاح‌طلبان بوده است، حمایت نکرد؛ اما به نظر می‌رسد اتحاد عملی میان اصلاح‌طلبان یک سوی ماجراست و سوی دیگر آن به تصمیم شورای نگهبان در شیوه بررسی صلاحیت نامزدهای جبهه اصلاحات بازمی‌گردد؛ به‌نحوی‌که به باور برخی از فعالان سیاسی این جریان، اگر شورای نگهبان باز هم بخواهد نامزدهای شاخص اصلاح‌طلبان را ردصلاحیت کند، این امکان وجود دارد که اصلاح‌طلبان در عین حال که انتخابات را تحریم نمی‌کنند، نامزدی هم معرفی نکنند.

داریوش قنبری: اگر هر فرد نظامی وارد عرصه سیاسی و انتخابات شود، بخواهد یا نخواهد باید گرایش خود را به اصلاح‌طلبان یا اصولگرایان علنی کند چرا که در عمل جز این دو جریان، جبهه سومی در عرصه سیاسی جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد

یک تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: مدتی است کنش سیاسی و بروز رسانه ای از آیت الله مصباح ندیده ایم و شاید بشود این را به معنای این گرفت که ایشان ترجیح می دهند سکوت کنند.

رییس ستاد انتخابات کشور اعلام کرد: وزارت کشور دو تاریخ را برای انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری پیشنهاد کرده بود که شورای نگهبان با برگزاری انتخابات در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ موافقت کرد.

روزنامه اصولگرای صبح نو در گفتگو با عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی از احتمال حمایت کارگزاران از لاریجانی در انتخابات 1400 خبر داده است.

می‌گویند رئیس بنیاد مستضعفان پته مسئولان را در صداوسیما روی میز ریخته به چپ و راست هم رحم نکرده است؛ از حدادعادل و مدرسه فرهنگ گرفته تا هاشمی، خاتمی، احمدی‌نژاد، زاکانی و نیروهای مسلح؛ از کاخ مرمر و ساختمان‌هایی که در اختیار رؤسای سابق دولت بوده است تا مرکز پژوهش‌های مجلس. از این نظر، او را شبیه به احمدی‌نژاد می‌دانند که با حمله و افشاگری به السابقون، دنبال احیای عدالت بود؛ البته معتقدند چون حواشی‌ و بلندپروازی‌های رئیس سابق دولت را که می‌خواست بدون اصولگرایان در قدرت بماند، ندارد و نحوه گفتارش نیز مدل مچ‌گیری «بگم‌بگم»‌های رئیس سابق دولت نیست، پس قابل اعتماد است. تصویری که از فتاح به‌عنوان رئیس دو نهاد کمیته امداد و بنیاد مستضعفان ترسیم می‌شود یک قدم از تصویری که اصولگراها آن روزها از احمدی‌نژاد به تصویر می‌کشیدند جلوتر است. او مانند احمدی‌نژاد صرفا به صاحبان سابق بخشی از قدرت حمله نمی‌کند، بلکه به واسطه مسئولیتی که داشته، در نقش یک منجی وارد می‌شود و عمل می‌کند.

در حالی که شیوع کووید19 باعث شده است در فاصله کمتر از یک سال به سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، تحرکات سیاسی کمرنگ باشد و در عین حال در اردوگاه اصلاح‌طلبان با توجه به استعفای رئیس و نایب رئیس شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان و بلاتکلیفی این نهاد، خبری از حرکت قابل توجهی نبود، حالا در یک هفته اخیر، حرکت‌های قابل توجهی از سوی این جریان آغاز شده است.

اخیرا مصطفی درایتی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و از اعضای حزب اتحاد ملت گفته است این احتمال وجود دارد که اصلاح‌طلبان به سمت نامزد غیراصلاح‌طلب بروند: «شاید شرایط کشور و منطقه‌ و رویدادهای بین‌المللی به‌گونه‌ای رقم بخورد که اصلاح‌طلبان دوباره مجبور شوند از چهره‌ای غیراصلاح‌طلب حمایت کنند؛ اما امروز اصلاح‌طلبان بنای رفتن به سمت‌وسوی کاندیدای غیراصلاح‌طلب را ندارند». گزاره مطروحه درایتی در حالی است که دست‌کم بارها سیاست ائتلافی از سوی خودِ اعضای اتحاد رد شده است. سخن اخیر درایتی را یا باید یک نظر شخصی دانست یا آنکه باید گفت نظر حزب اتحاد است. پیش‌تر حزب کارگزاران سازندگی بر استمرار سیاست ائتلافی اصرار داشت و اعضای این حزب می‌گفتند که همچنان می‌توان با نیروهای غیراصلاح‌طلب اما معتدل ائتلاف کرد؛ سیاستی که مجموع اصلاح‌طلبان در دو انتخابات ریاست‌جمهوری سال‌های 92 و 96 و انتخابات مجلس سال 94 پیش گرفتند و توانستند حسن روحانی را راهی پاستور و جمعی از نیروهای اصلاح‌طلب و غیراصلاح‌طلب را راهی بهارستان کنند که در ادامه مسیر به‌دلیل برآورده‌نشدن نسبی انتظارات جامعه، محور انتقادها به سمت اصلاح‌طلبان رفت؛ زیرا افکار عمومی دولت یازدهم و دوازدهم و مجلس دهم را برآمده از حمایت اصلاح‌طلبان می‌دانستند. تا اینجای کار معلوم نیست که سیاست انتخاباتی اصلاح‌طلبان در انتخابات 1400 چه خواهد بود؛ زیرا به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان علاوه بر مخدوش‌شدن سرمایه اجتماعی خود به دلیل مذکور، گرفتار چند مانع دیگر نیز هستند؛ ازجمله آنکه آنها می‌دانند اگر قرار باشد شورای نگهبان همان سیاستی که در انتخابات اخیر مجلس در پیش گرفت ادامه دهد، احتمال تأیید صلاحیت نیروهای طراز اول جبهه اصلاحات بسیار کم خواهد بود. از سوی دیگر، جدای از انتقادهایی که بخشی از جامعه به اصلاحات دارد، مشکلات عدیده کنونی میل به شرکت در انتخابات را کاهش داده و تجربه نشان داده است که اگر مشارکت عمومی در انتخابات پایین باشد، شانس انتخاباتی اصلاح‌طلبان هم کاهش می‌یابد؛ حالتی که برای اصولگرایان کاملا برعکس است؛ زیرا آنها با سبد رأی ثابت اما حداقلی خود زمانی می‌توانند پیروز شوند که بدنه اصلی جامعه در انتخابات حضور نداشته باشد و مانند انتخابات اخیر مجلس، در یک انتخابات حداقلی فاتح میدان شوند. همچنین مشخص نیست در صورت ردصلاحیت نیروهای شاخص اصلاح‌طلب مجموعه اصلاح‌طلبان بین نظاره‌گربودن یا حمایت از یک نامزد غیراصلاح‌طلب اما نزدیک به مواضع‌شان کدام‌یک را انتخاب می‌کنند؟ در عین حال تا این لحظه سیاست واحد انتخاباتی خاصی در میان اصلاح‌طلبان دیده نمی‌شود، اما جسته و ‌گریخته نام‌هایی مطرح می‌شود که هرکدام البته ویژگی‌هایی دارند اما اینکه آیا همه آنها با تمام تعاریف اصلاح‌طلبی همخوان باشند، جای تأمل دارد.

اصولگرایان گویا قرار نیست هیچگاه رویه خود را برای ایجاد یک وحدت درونی تغییر دهند. آنها در انتخابات‌های گذشته هم ریاست جمهوری و هم انتخابات مجلس همانند سابق، نتوانستند بین طیف‌های خود وحدت درونی ایجاد کنند و سهم‌خواهی همیشه مانع اصلی این وحدت و تعامل بوده است. حالا که کمتر از یک سال تا انتخابات 1400 باقی مانده است، اصولگرایان با معرفی برخی چهره‌های این جریان سیاسی، به این انتخابات ورود زودهنگام داشته‌اند. آن‌هم در شرایطی که هنوز استراتژی و سازوکار انتخاباتی برای بالا بردن سطح مشارکت را در انتخابات ندارند. در این راستا، حسین کنعانی مقدم فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌و‌گویی که با داشت، گفته است:«کشور را نمی‌شود تنها با یک جناح مدیریت کرد. کار اجرائی کشور آن قدر زیاد است که به‌نظر می‌آید تمام طیف‌ها و جریانات سیاسی کشور باید در انتخابات حضور گسترده داشته باشند و در عین حال یک دولت ائتلافی را تشکیل بدهیم.» متن گفت‌وگوی حسین کنعانی‌مقدم با در ادامه آمده است.

آیا پرویز فتاح نامزد نهایی اصولگرایان در 1400 است؟ آیا شانس او از دیگر رقبا بیشتر است و 9 ماه مانده به انتخابات بر سر او اجماعی رخ داده است؟

انتخابات 1400 فصل مشترک تمامي جريان‌هاي سياسي است و ماه‌ها است که بسياري از فعالان سياسي اصلاح‌طلب و اصولگرا در خصوص اين انتخابات، شرايط آن، حضور يا عدم حضور مردم و ... صحبت مي‌کنند. اين در حالي است که هنوز تکليف اصلاح‌طلبان در خصوص شرايط فعلي و چگونگي حضور در اين انتخابات مشخص نبوده و همه چيز در هاله‌اي از ابهام قرار دارد. الهه کولايي عضو شوراي عالي سياستگذاري اصلاح‌طلبان معتقد است: «چنانچه شرايط اجتماعي - سياسي و ظرفيت‌هاي مناسب براي فعاليت اصلاح‌طلبان فراهم شود، در صورت اقبال و پذيرش مردم؛ برنامه‌ريزي براي تامين خواسته‌هاي آنان، ورود اصلاح‌طلبان به انتخابات 1400 دور از ذهن نخواهد بود.»

يکسال تا پايان دولت يازدهم و جلوس حسن روحاني بر کرسي رياست‌جمهوري باقي مانده است، به همين دليل، گمانه‌زني‌ها درباره رئيس‌جمهور سيزدهم از هم‌اکنون در جريان است. شايد انتخابات 1400 را بتوان انتخاباتي مبهم دانست چراکه در سال 92 سيکل گردش روساي‌جمهور با محوريت تغيير گرايش در هر دوره متوقف شد و مشخص نيست در انتخابات رياست‌جمهوري سيزدهم راي جامعه به سمت کانديدا يا گرايش اصلاح‌طلبي، اصولگرايي و يا اعتدالي است. از سوي ديگر نمي‌توان اين واقعيت را ناديده گرفت که بخشي از اصلاح‌طلبان نااميدترين گروه براي نشاندن کانديداي خود بر کرسي رياست‌جمهوري هستند اما به‌جاي آنها اصولگرايان از هم‌اکنون خود را صاحب کرسي پاستور مي‌دانند که دليلش هم واضح است اين نااميدي با اصول اصلاحات همخواني ندارند؛ چنانکه محسن هاشمي، عضو ارشد کارگزاران مي‌گويد: «اگر اصلاح‌طلبان مي‌خواهند خود را به‌عنوان يکي از دو قطب سياسي جامعه در حوزه رسمي تثبيت کنند، نبايد حضور را به موفقيت گره بزنند و در انتخاباتي که احساس شکست مي‌کنند، حضور نيابند يا آنکه شرايطي براي حضور بگذارند که قابل تحقق نيست.»

صادق زیباکلام: ‌‌‌پنج سال پیش در تیر ۹۴ پس از قریب به 21 ماه مذاکرات فشرده و مستقیم میان ایران و آمریکا سرانجام توافق هسته‌ای حاصل شد؛ توافقی که به نام «برجام» مشهور شد. بالطبع مثل هر توافق دیگری یک‌سری امتیازات از سوی ایران داده شد و یک‌سری هم از سوی آمریکایی‌ها. آن توافق از بسیاری جهات نقطه عطفی در روابط میان ایران و غرب به‌ویژه میان ایران و آمریکا بعد از انقلاب بود. برای نخستین بار بعد از انقلاب تهران و واشنگتن نه‌تنها مستقیما و رو‌در‌رو با یکدیگر مذاکره کرده بودند بلکه توافقی هم حاصل شده بود. مهم‌‌تر از نفس خود توافق هسته‌ای، چشم‌اندازی بود که در عرصه دیپلماتیک برای دو کشور ایران و آمریکا به وجود آمده بود.

شوراي‌عالي سياست‌گذاري اصلاح‌طلبان، شورايي که مدت‌هاست درباره ادامه فعاليت آن اما و اگرهاي زيادي وجود دارد. بعد از استعفاي موسوي لاري نايب‌رئيس شوراي‌عالي و در ادامه استعفاي بحث‌برانگيز رئيس شورا يعني محمدرضا عارف بحث‌ها بر سر ادامه حيات اين تشکل اصلاح‌طلب بالا گرفت؛ البته اختلاف‌نظرها درباره عملکرد و مديريت اين شورا مربوط به ماه‌هاي اخير نيست و درواقع پيش از انتخابات اسفندماه 98 نيز نقدهاي زيادي از درون جريان اصلاحات به آن وارد بود.