«کانديداي زن براي انتخابات رياستجمهوري داريم» در نگاه نخست تصور ميشود بيانکننده اين جمله، يک خانم يا آقاي اصلاحطلب است و دليلش جز تلاشهاي سالهاي سال اين جريان براي اثبات قانوني بودن ثبتنام و کانديدا شدن خانمها نيست. اما اين جمله را مرتضي طلايي فعال سياسي اصولگرا روز گذشته به خبرآنلاين گفته است. تا چندي قبل سکوت اکثريت اصولگرايان ردکننده احتمالات درباره تلاش اين جريان براي کانديدا شدن خانمها در انتخابات رياستجمهوري بود اما ظاهرا در اين مقطع شرايطي پيش آمده که اصولگرايان عزم خود را براي معرفي کانديداي زن جزم کردهاند. نکته قابل توجه آنجاست که شرايط به نحوي براي کانديدا شدن زنان در انتخابات رياستجمهوري مهيا شده که مخالفان اين امر يعني همانهايي که ديروزها با دوچرخهسواري زنان هم مخالف بودند نميتوانند در برابر موج رئيسجمهور خانم مقاومت کنند و سکوت پيشه کردهاند.
امتياز رجل سياسي براي مردان اصولگرا
به گزارش روز نو :بخشي از اعضاي مرد جريان اصوگرا بر اساس مشي سنتي و شايد مذهبي خودشان هيچگاه قائل به پذيرش نقشهاي مديريتي و اجرائي مهم از سوي زنان نبودند و به نوعي رياست يک زن را عار ميدانستند، پس به هر راهي متوسل شدند که اجازه ندهند يک رئيسجمهور زن به پاستور وارد شود و مهمترين مانعتراشي آنها براي جلوگيري از تحقق رئيسجمهور خانم به تعريف رجل سياسي بازميگشت. بخشي مردان معتقد بودند رجل سياسي تنها به مردان اطلاق ميشود و زنان در دايره تعريف رجل سياسي نميگنجند و سالها زنان را از حضور در انتخاباتهاي رياستجمهوري منع کردند. چالش رجل سياسي تا سال 95 ادامه داشت تا اينکه در سال 95 عباسعلي کدخدايي خبر داد: «با ابلاغ سياستهاي کلي انتخابات، شوراي نگهبان موظف به تدوين معيارهاي رجل سياسي شده است.» تلاش زيادي شد تا با تعريف رجل سياسي زنان بتوانند کانديداي رياستجمهوري شوند اما اين فرصت براي انتخابات رياستجمهوري 92 و 96 مهيا نشد تا اينکه شهريورماه سال جاري عباسعلي کدخدايي سخنگوي شوراي نگهبان اعلام کرد: «منع قانوني براي رياستجمهوري زنان وجود ندارد و شايد در دورههاي آتي رئيسجمهور زن هم داشته باشيم.» يکي از شخصيتهايي که همواره از تعريف مرد بودن از رجل سياسي انتقاد ميکرد آيتا... هاشمي بود. ايشان در تيرماه 92 با بيان اينکه با استناد مدارک قرآني و روايي ثابت کردم که زنان ميتوانند در همه زمينههاي جامعه حضور داشته باشند در پاسخ به تقاضاي تفسير واقعي از کلمه «رجل» در مباحث سياسي کشور، گفت: آيتا... شهيد دکتر بهشتي که رئيس مجلس خبرگان بررسي قانون اساسي بود، بعدها اعلام کرد که منظور از کلمه «رجال سياسي» اعم از زن و مرد است.
تحقق خواسته اعظم طالقاني در 1400؟
اعظم طالقاني دختر آيتا... طالقاني، نماينده مجلس اول و مبارز انقلابي که سالها زندان رژيم پهلوي را در کارنامهاش داشت نخستين زني بود که سال 76 خود را به ساختمان وزارت کشور رساند تا در انتخابات نامنويسي کند و به قول خودش اين تفسير دوپهلو از «رجل سياسي» را به محک بگذارد؛ اما او نه سال 76 و نه هيچ دوره ديگري نتوانست نظر موافق شوراي نگهبان را به خود جلب کند. در سال 96 اعظم طالقاني پس از ثبتنام درانتخابات رياستجمهوري به اين سوالات پاسخ داد. وقتي از او سوال شد سومينبار است که در انتخابات رياستجمهوري ثبتنام کرديد، فکر ميکنيد حرکت نمادين شما تاثيرگذار خواهد بود. پاسخ داد: «حرکت من نمادين نيست. من بيشتر آن را يک اقدام چالشي ميدانم. هدفم به چالشکشيدن رويه اشتباهي است که از فرداي پيروزي انقلاب ثبت شد و تا به امروز سروسامان نيافته است. اين نبايد صرفا خواسته ما زنان باشد. مردان مذهبي و انقلابي هم بايد معترض شوند. زنان مسلماني که پاي انقلاب ايستادند و در خيابانها عليه رژيم شاه شعار دادند، فکرش را هم نميکردند که پاداش تلاش و پايداريشان اين باشد که جمعي از مردان انقلابي آنها را رجل سياسي ندانند.» طالقاني در پاسخ به اين سوال که اين تلاش شما تا کجا ادامه خواهد داشت؟ اظهار داشت: تا زمانيکه زنده هستم. بر اين باورم که پيوسته بايد اين چالش را بهعنوان حقالناس نيمي از جمعيت ايران ادا کرد؛ زيرا فريضه عدالت و رفع تبعيض از انسانها مبناي حقوق تساوي بينالناس است.
زنان بيايند تا محبوب شويم
نکته قابل تامل آنجاست که اصولگرايان ميانهرو با رياستجمهوري زنان موافق بودند و بهخاطر هجمه طيفهاي دلواپس از تلاش علني پرهيز ميکردند. سال 96 بحث معرفي کانديداي خانم براي رياستجمهوري در اردوگاه اصولگرايي گرم بود اما هدف آنها تاکيد بر حق زنان نبود بلکه درصدد کسب محبوبيت و پرکردن شکافهاي درون اردوگاهي بودند؛ به عنوان نمونه سايت آنا در بهمن 95 نوشت: «اصولگرايان سالهاست که دنبال پروژه «اتحاد» سياسي خود هستند. پروژهاي که نزديک به يک دهه است جز شکست و تخفيف به مواردي چون «اجماع» و سپس «ائتلاف» سياسي نتيجهاي نداشته. شايد در چنين شرايطي برکشيدن يک نامزد زن از ميان اصولگرايان امکان جبران قدري از عقبماندگيها را فراهم بکند، آن هم در جامعهاي که درصد بالايي از جامعه زنان آن سالهاست که تشنه چنين فرصتي هستند.» اين ادعا کاملا برخلاف اهداف اصلاحطلبان براي تاکيد بر معرفي کانديداي خانم است. هدف اصلاحطلبان تاکيد بر توانايي زنان براي اداره کشور است که شايد نتايج بهتري از سالهاي حضور مردان در پاستور داشته باشد. با تلاشهاي اصلاحطلبان و اصولگرايان ميانهرو نگرش اصولگرايان طيف دلواپس و مخالف رياستجمهوري زنان تغيير کرده است.
اصولگرايان حامي رئيسجمهور زن
ديروز فعال سياسي اصولگرا در واکنش به کانديداتوري سياستمداران زن در انتخابات رياستجمهوري، يادآور شد: اگر مشکل قانوني آن حل شود اصولگرايان ميتوانند کانديداي زن هم معرفي کنند. اصولگرايان ظرفيتهاي خوبي در حوزه بانوان دارند که ميتوانند معرفي کنند. اما ابتدا بايد مساله قانوني آن حل شود. مرتضي طلايي اظهار کرد: اما موضوع اين است که بايد ديد يک مدير با چه ويژگيهايي بايد در مسند مديريت کشور قرار گيرد؛ من ديدم اين روزها بحث کانديداي نظامي و غيرنظامي و ... هم مطرح ميشود اما موضوع اين است که ما امروز يک دولت کارآمد و مديري مقتدر و تصميمگير شجاع و پاکدست نياز داريم تا وقتي روي کار آمد بايستد و براي مردم کار کند. حالا اينکه زن باشد يا مرد، نظامي باشد يا غيرنظامي همه فرع است. وي تصريح کرد: بنابراين شوراي نگهبان بايد دقت کند و کساني را تاييد کند که اين ويژگيها را داشته باشند و مصلحتانديشي خود را بر اين مبنا قرار دهد. مشکلات کشور اينگونه حل ميشود.