زندگی 30 میلیون ایرانی در فقر
مشاهدات میدانی و آمارها نشان از وجود فقر و کاهش قدرت خرید مردم دارد. این پدیده مردم را نگران کرده است. تورم باعث شده هزینه مسکن، حملونقل، خوردوخوراک، آموزش، درمان و ... افزایشیابد. در این میان افرادی هم بیکار هستند و از حمایت دولتی نیز برخوردار نیستند. به گفته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تحریم و تورم باعث افزایش فقرا شده است. احمد میدری میگوید: «بر اساس دادههای مرکز آمار ایران و گزارش مرکز پژوهشهای مجلس از سال 1398 تا 1401 نرخ فقر ثابت و حدود 30 درصد جمعیت کشور یعنی 25 میلیون و 400 هزار نفر دچار فقر بودهاند. همچنین بر اساس دادههای مرکز آمار، نرخ فقر شدید در کشور حدود 6 درصد یعنی حدود 5 میلیون نفر برآورد شده است. وزیر کار افزود: کسانی که دچار فقر شدید هستند بیشتر افراد بیکار هستند. اما کسانی که دچار فقر مطلق هستند، شغل و درآمد دارند، ولی درآمد آنها کفاف زندگیشان را نمیدهد. واقعیت این است که شاخص قیمت ها در دو سال اول دولت سیزدهم 114 درصد رشد داشته است. این رقم در سال سوم نیز بیشتر شده و زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داده است.
نقش تحریم در فقر
احمد میدری در خصوص برنامه دولت چهاردهم برای از بین بردن فقر مطلق، به جماران گفت: 30 درصد جمعیت کشور زیرخط فقرند. از بین بردن فقر مطلق یک آرمان و هدف است که باید به سمت آن حرکت کرد. کشور در اواسط دهه 80 حدود 12 تا 15 درصد فقر مطلق داشت،اما بعد از موج اول تحریم تا میانه دهه 90 به حدود 20 درصد رسید، اما با شروع موج دوم تحریم و تورم از سال 1397 فقر با شیب تند افزایش پیداکرده و به 30 درصد در سال 1398 رسید.
کنترل تورم
میدری گفت: از بین بردن فقر مطلق فرآیند پیچیدهای است و بدون تردید شرایط اقتصاد کلان یعنی تورم و رشد اقتصادی، دو متغیری است که در موفقیت آن نقش پررنگی دارد. ولی صرف رشد اقتصادی خوب و کنترل تورم، فقر مطلق را از بین نمیبرد و نباید منتظر ماند که رشد اقتصادی بالایی اتفاق بیفتد، بلکه ما باید برای کاهش فقر اقدامات متفاوتی را انجام دهیم.
فقر شدید
او افزود: اقدام اول و تجربه همه کشورها این است که «فقر شدید» را از بین ببریم. فقر شدید یعنی درآمد یک فرد کفاف هزینه خوراک را نمیدهد. بهعبارتدیگر اگر فرد همه درآمدش را همخرج کند، نمیتواند نیاز خوراکش را تأمین کند؛ یعنی فرد هزینه مسکن، حملونقل و بهداشت ندارد و فقط میخواهد غذا بخورد. فقر مطلق به موضوع تأمین حداقل نیازهای اساسی (مانند خوراک، پوشاک، مسکن، حملونقل و...) میپردازد. بهعبارتدیگر، فقر مطلق را میتوان ناتوانی در کسب حداقل استاندارد زندگی تعریف کرد. بنابراین فقر مطلق، اعم از فقر شدید است. کسانی که دچار فقر شدید هستند عمدتاً افراد بیکار هستند. درحالیکه اغلب کسانی که به فقر مطلق دچارند، شغل و درآمد دارند اما درآمد آنها کفاف زندگیشان را نمیدهد. بر اساس دادههای مرکز آمار، نرخ فقر شدید در کشور حدود 6 درصد یعنی جمعیتی حدود 5 میلیون نفر است، برنامههایی ریخته و منابعی داده شد که بتوانیم این را از بین ببریم.
راهکار کاهش فقر
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار داشت: برای کاهش فقر باید هماهنگی بین نهادهای عمومی دولتی، غیردولتی و مؤسسات خیریه برای همافزایی ایجاد شود. در کشورهای دیگر هر شهر کسانی که در زمینه فقر کار میکنند دورهم جمع میشوند و جمعیت رابین همدیگر تقسیم میکنند. مثلاً در ترکیه موقوفات و سازمانهای مردمنهاد هستند و اینها در شهرداری دورهم جمع میشوند و از طریق یک سامانه متمرکز این کار میتواند انجام شود که مشخص شود هرکسی از کجا خدمات میگیرد. این سیاستی است که در برنامه هفتم طرح عنوان پنجره واحد خدمات حمایتی آمده و ما باید آن را اجرا کنیم.