سال مذاکره با آمریکا؟

هیچ‌گاه برای مذاکره دیر نیست، حتی در اوج تنش‌های سیاسی‌ای که مخالفان جمهوری اسلامی برای ایران ایجاد کرده‌اند تا بتوانند دست برتر در مواجهه با تهران در شرایط صلح و جنگ داشته باشند.

البته آن‌ها که نمی‌خواهند ایران و آمریکا در پرونده هسته‌ای با یکدیگر مذاکره کنند چراکه منافع سرشاری از دور زدن تحریم‌ها به دست می‌آورند، با کلیدواژه عدم «مذاکره زیر سایه تهدید» در تلاش‌اند اراده ایران را در آغاز مذاکرات با موانعی روبه‌رو کنند. حال اینکه اساساً مردم مذاکره را در انتخابات ریاست جمهوری برگزیده‌اند و خواستار لغو تحریم‌های ظالمانه هستند و مقامات عالی نظام نیز بر مذاکره به‌منظور لغو تحریم‌ها در چارچوب منافع ملی تأکید کرده‌اند.

*اسرائیل مخالف مذاکره

تنها کاسبان تحریم نیستند که تلاش می‌کنند در مسیر مذاکرات موانعی ایجاد کنند. اسرائیل نیز با هرگونه مذاکره با ایران که موجب شکستن حصر ژئوپلتیکی شود، مخالف است. کارشکنی‌های آن‌ها درگذشته دراین‌ ارتباط بر کسی پوشیده نیست. ماجرای افشای اسناد طبقه‌بندی‌شده علیه ایران، ماجرای سایت دارقوزآباد و چند مورد دیگر نشان می‌دهد که اسرائیل دست به هر اقدامی خواهد زد تا اولاً ایران را از میز مذاکرات هسته‌ای دور کند و در ثانی اجازه ندهد که مذاکرات حتی برای کاهش تنش بین ایران و آمریکا ایجاد شود. البته اخیراً یک دور مذاکرات بین ایران و اروپا صورت گرفته که جمعی از کارشناسان با حضور مجید تخت‌روانچی دیپلمات کارکشته ایرانی در آن حضور داشتند و از قرار معلوم طی هفته‌های آینده نیز دور جدیدی از گفت‌وگو بین ایران و اروپا آغاز خواهد شد. به نظر می‌رسد این سطح از مذاکرات در ارتباط با مواضع غیر سازنده تروئیکای اروپایی در ارتباط با ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برخی ادعاهای حقوق بشری، ادعای اروپا در ارتباط با صدور موشک ایرانی به روسیه به‌منظور استفاده از آن در جنگ اوکراین و مسئله صادرات پهپادهای ایران به روسیه است. البته اروپایی‌ها به بهانه دو مورد اخیر شرکت هواپیمایی ایران ایر را تحریم کرده‌اند که ظاهراً موعد اجرای آن در آینده فراخواهد رسید. این مورد می‌تواند یکی از موارد جدی در مذاکرات بین ایران و اروپا باشد. ضمن اینکه یک اشتباه تاکتیکی در دولت گذشته یعنی تغییر زمین مذاکرات هسته‌ای از اروپا به کشورهای عربی منطقه نیز در این مذاکرات اصلاح خواهد شد چراکه نقش اروپایی‌ها در این زمینه کلیدی است.

*ایران، اروپا

یک کارشناس روابط بین‌الملل در ارتباط با آغاز دور جدید مذاکرات ایران و اروپا به «آرمان‌ملی» گفت: «هرگونه مذاکره بین ایران و آمریکا باید بر مبنای حل چالش‌های به وجود آمده بین ایران و اروپا به‌خصوص با سه کشور فرانسه، آلمان و انگلستان که نقش کلیدی در پرونده هسته‌ای ایران موسوم به برجام داشتند، باشد». علی بیگدلی در این زمینه گفت: «تا زمانی که مسائل ایران و اروپا حل نشود نمی‌توان به حل مسائل بین ایران و آمریکا امیدوار بود. اروپایی‌ها همواره از شرکای تجاری ایران بوده‌اند و نقشی واسطه بین ایران و آمریکا ایفا کرده‌اند. البته ایران می‌توان به مذاکره مستقیم با آمریکا به‌منظور لغو تحریم‌ها بپردازد اما به نظر می‌آید موانعی برای این مورد وجود دارد. وی تأکید کرد: حل مسائل با آمریکا از کانال اروپا ممکن است». در همین ارتباط کاظم غریب‌آبادی دیپلمات ایرانی در پاسخ به سؤالی در مورد زمان برگزاری دور جدید گفت‌وگوها بین ایران و سه کشور اروپایی گفت: «دور جدید گفت‌وگوها بین ایران و سه کشور اروپایی در سیزدهم ژانویه در ژنو برگزار می‌شود. آنچه بین ایران و سه کشور اروپایی در حال حاضر انجام می‌شود، گفت‌وگو و رایزنی است و مذاکره نیست».

*پیغام‌های تأیید نشده

از سوی دیگر رسانه‌های مختلف خصوصاً رسانه‌های منطقه‌ به‌رغم اینکه سیدعباس عراقچی اعلام کرده است که وزیر امور خارجه عمان پیغامی از سوی آمریکایی‌ها به ایران نیاورده اما تأکیداتی در این زمینه‌دارند. البته برخی رسانه‌ها در ارتباط با پیغام آمریکا به ایران از طریق عمان، متن آن پیام را درخواست آمریکایی‌ها برای عدم کمک ایران به حوثی‌ها اعلام کرده‌اند. موردی که به‌صورت رسمی نه از سوی ایران و نه آمریکایی‌ها و نه واسطه‌ها تأیید و تکذیب نشده است. یک منبع سیاسی ایرانی در گفت‌وگو با یک روزنامه عراقی فاش کرد که رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان پس از دیدار با وزیر امور خارجه عمان که پیام مهمی از سلطان هیثم بن طارق را به او تحویل داده بود، با مقامات کشور دیدار کرده است. به گزارش انتخاب، این منبع در گفت‌وگو با بغدادالیوم اظهار داشت که احتمالاً پیام دریافتی از مسقط اهمیت زیادی داشته و به مذاکرات هسته‌ای با ایالات‌متحده مربوط می‌شود. این منبع جزئیات و محتوای پیام را فاش نکرد اما افزود: «به نظر می‌رسد این پیام بسیار مهم باشد و به مذاکرات هسته‌ای آتی با ایالات‌متحده مرتبط باشد.» این منبع ایرانی ادامه داد: «مذاکره غیرمستقیم با آمریکا قطعی است.» او همچنین اظهار داشت: «ممکن است مصلحت ما در مذاکره مستقیم باشد».