هوا را از من بگير، فيلترينگ را ، نه
در روزهاي اخیر گزارش‌هاي مختلفي درباره گمانه‌زني از رويكرد اعضای مختلف شوراي عالي فضاي مجازي درباره مساله فيلترينگ منتشر شد. تناقض گفته‌هاي برخي از اعضا در رسانه‌ها با شنيده‌ها از موضع‌گيري آنها در جلسات شورا به اندازه‌اي بود كه حتي مطالبه‌اي از جانب برخي رسانه‌ها و فعالين فضاي مجازي منتشر شد،
روزنو :
مدافعان فيلترينگ در گروه‌ها و سطوح مختلف عليه ترك برداشتن ديوار اين موضوع قد علم كرده‌اند. بخشي از حاميان دولت و برخي فعالين فضاي مجازي رفع فيلتر واتسآپ و گوگل‌پلي را امري لازم اما ناكافي مي‌دانند و مطرح مي‌كنند كه مساله تحقق وعده رفع فيلتر در صورت رفع فيلتر عمومي محقق نمي‌شود و نمي‌توان با رفع فيلتر از چند پلتفرم درباره اين موضوع به عنوان دستاورد سخن گفت. برخي ديگر اما مي‌گويند اين موضوع فتح بابي براي ادامه مسير است. به‌طور مثال محمد مهاجري، فعال سياسي اصولگرا كه در انتخابات اخير رياست‌جمهوري از حاميان مسعود پزشكيان بود يادآور شده كه با وجود «زحمتي» كه دولت براي رفع فيلتر گوگل‌پلي و واتسآپ كشيده «اما بسنده كردن به اين دو، يعني كم‌فروشي. مطالبه مردم اين نبود. باز هم مجبوريم از فيلترشكن استفاده كنيم. چه واتسآپ و گوگل‌پلي فيلترباشد چه نباشد. حكمراني فضاي‌مجازي هنوز در دست فروشندگان فيلترشكن است.» علي شريفي زارچي استاديار دانشكده مهندسي كامپيوتر دانشگاه صنعتي شريف، تصميم شوراي عالي فضاي مجازي در رفع محدوديت‌هاي دسترسي به برخي سكوهاي پركاربرد خارجي شامل واتسآپ و گوگل‌پلي را به عنوان گام اول رفع فيلترينگ و تحقق يكي از وعده‌هاي دولت وفاق ملي، مثبت و اميدواركننده خواند.
شريف زارچي همچنين نوشته است كه «مصوبه امروز شوراي عالي فضاي مجازي براي رفع فيلتر واتسآپ و گوگل‌پلي اقدام مثبتي است؛ اما نبايد به همين دو پلتفرم محدود شود.
در مقابل اما گروه‌ها و چهره‌هاي عموما اصولگرا تصميم اجرا شده را نوعي زنگ خطر مي‌دانند. از مديران پلتفرم‌هاي داخلي كه بعد از ابراز مخالفت جدي خود براي رفع فيلتر واتسآپ در روزهاي اخير حتي اعتبار اختصاص داده شده براي تقويت شبكه‌هاي اجتماعي‌شان نتوانسته در مقابل اين اقدام آرام‌شان كند تا رقباي پزشكيان در انتخابات رياست‌جمهوري اخير كه از ابتدا مشخص بود كه فيلترينگ را گامي براي حفظ حيات سياسي خود مي‌دانستند و تئوريسین‌هاي جوان بخش تازه‌نفس جريان راست كه از اساس با تطبيق موضوع فيلترينگ با مفاهيم ديني سعي در تقبيح رفع فيلتر از هر پلتفرم خارجي دارند.
مخالفان صف اول؛ اعضاي مخالف شوراي عالي فضاي مجازي و ژست نوشيدن زهر
در روزهاي اخیر گزارش‌هاي مختلفي درباره گمانه‌زني از رويكرد اعضای مختلف شوراي عالي فضاي مجازي درباره مساله فيلترينگ منتشر شد. تناقض گفته‌هاي برخي از اعضا در رسانه‌ها با شنيده‌ها از موضع‌گيري آنها در جلسات شورا به اندازه‌اي بود كه حتي مطالبه‌اي از جانب برخي رسانه‌ها و فعالين فضاي مجازي منتشر شد، بر اين اساس كه راي اعضاي شوراي عالي فضاي مجازي درباره فيلترينگ منتشر شود. با اين وجود اظهارات برخي چهره‌هاي عضو اين شورا در بيرون و داخل جلسه و حتي بعد از تصويب اين موضوع به اندازه‌اي روشن بود كه منجر به برجسته شدن اسامي‌شان شد. يكي از اين اسامي، رسول جليلي عضو شوراي عالي فضاي مجازي بود كه 7 دي به عنوان مهمان شبكه خبر به همراه حميد فتاحي، معاون وزير ارتباطات در دوسوي مخالف و موافق مساله رفع فيلتر صحبت كردند. البته در اين گفت‌وگو مهدي انجيدني، مديرعامل پيام‌رسان بومي گپ هم به صورت آنلاين و از طريق تماس تصويري اسكايپ حضور داشت و به مخالفت جدي رفع فيلتر واتسآپ و گوگل‌پلي پرداخت.
جليلي در اين برنامه به عنوان عضو حقيقي شوراي عالي فضاي مجازي حاضر شد و گفت كه «رفع فيلترينگ بايد مشروط به شرايط خاصي باشد، زيرا پذيرش بي‌قيدوشرط اين پلتفرم‌ها، به‌ويژه واتسآپ كه يك سكوي امريكايي است، ممكن است منجر به تهديد امنيت ملي و استقلال كشور در فضاي مجازي شود».
رسول جليلي عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف و رييس سابق اين دانشگاه است كه در ماه‌هاي اخير به عنوان يكي از مخالفان رفع فيلترينگ شناخته شد. در خصوص ذي‌نفع بودن او در حوزه فروش فيلترشكن و فيلترينگ ادعاهايي مطرح شد كه خود او آنها را تكذيب كرد.
جليلي پس از مشخص شدن تكليف رفع فيلتر واتسآپ و گوگل‌پلي در شبكه ويراستي نوشت: «گستردگي و بي‌عزمي در مقابله با فيلترشكن‌ها، طرح تجميعي كميته منصوب، اصرار دولت بر بازگشايي حتمي (حتي بدون پيش‌شرط)، مذاكره ناپذيري برخي سكوها، عدم بحث روي تك‌تك اقدامات، به راي گذاشتن كل طرح، زهري نوش‌جان‌مان شد و دشمن‌شاد شديم. اقدامات خوب طرح، مي‌تواند حكمراني‌مان را ارتقا دهد.»
بعد از اين اعلام موضع بود كه علي شريفي‌زارچي استاد دانشگاه شريف در تویيتر نوشت: «در جلسه اخير شوراي دانشكده كامپيوتر دانشگاه شريف از آقاي رسول جليلي پرسيدم آيا امكانات دانشكده را صرف توسعه فيلترينگ مي‌كنيد؟ پاسخ ايشان به من: «به اخراج تو افتخار مي‌كنم، تو هم‌اكنون يك استاد اخراجي هستي و رييس دانشكده حق ندارد از تو براي حضور در شوراي دانشكده دعوت كند.»بود. رويكردهاي رسول جليلي همچون نام خانوادگي‌اش- علي‌رغم نبود هيچ ارتباط خانوادگي- به سعيد جليلي نزديك است و در ايام انتخابات نيز تصويري از اين دو منتشر شد. ادبيات او در بعد از تصويب موضوع رفع فيلتر از واتسآپ و گوگل‌پلي به خوبي حس و حال دروني و رويكرد فكري‌اش را نمايان مي‌كند؛ زهري نوش جان‌مان شد و دشمن‌شاد شديم!
علاوه بر رسول جليلي به نظر مي‌رسد برخي ديگر از اعضای اين شورا كه البته نماينده مجلس نيز هست درباره اين مصوبه انتقاد جدي داشته باشد چرا كه روايت يكي از اعضای كميسيون صنايع و معادن مجلس از تلاش بي‌وقفه او حتي در ساعات پاياني جلسه شوراي عالي فضاي مجازي خبر مي‌دهد. مصطفي پوردهقان، عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي در اين باره به عصر ايران گفته است كه « قبل از جلسه شوراي عالي فضاي مجازي تعدادي از نمايندگان كه اتفاقا از موافقان فيلترينگ هستند و برخي از آنها عضو شوراي عالي فضاي مجازي هستند با نوشتن بيانيه‌اي با اين محتوا كه بايد از بي‌بندوباري در فضاي مجازي جلوگيري كرد روي ميز تك‌تك نمايندگان رفتند و از آنها مي‌خواستند كه اين متن را امضا كنند».
او با بيان اينكه «تعداد ۱۳۰ نماينده اين بيانيه را امضا كردند»، گفته است كه آقايان مي‌خواستند اين بيانيه را در جلسه بعدازظهر شوراي عالي فضاي مجازي ببرند و از رفع فيلتر برخي سكوها جلوگيري كنند.
مخالفان صف دوم؛ مديران پلتفرم‌هاي داخلي و ماجراي اعتباري كه رانت تلقي مي‌شود
از اصلي‌ترين مدافعان فيلترينگ و البته محوري‌ترين منتقدان تصميم شوراي عالي فضاي مجازي مديران پلتفرم‌هاي داخلي هستند.پيش از اعلام تصميم شوراي عالي فضاي مجازي درباره رفع فيلتر از واتسآپ و گوگل‌پلي، «مهدي انجيدني»، مديرعامل ويراستي و پيام‌رسان گپ در مخالفت با رفع فيلتر واتسآپ در گفت‌وگو با صداو سيما گفت: اين اقدام به معناي حضور و فعاليت شركت خارجي و امريكايي در بازار كشور ما بدون رعايت كليه ضوابط و بدون هيچ‌گونه پاسخگويي و بدون هيچ‌گونه تعهد به داده‌هاي مشتريان ايراني است.
اين اظهارات در همان برنامه‌اي مطرح شد كه با حضور رسول جليلي و معاون وزير ارتباطات برگزار شده بود. تركيب نامتوازن بين مخالفان و موافقان رفع فيلتر در اين برنامه صداوسيما با انتقاداتي همراه شد و اين موضوع را طرح كرد كه صداوسيما كفه سنگين‌تري به مخالفان رفع فيلتر مي‌دهد. تابناك در گزارشي در اين باره نوشت كه جهت‌دهي افكار عمومي به نفع فيلترينگ: برخي تحليلگران بر اين باورند كه صداوسيما در برنامه گفت‌وگوي ويژه خبري و ساير برنامه‌هاي مشابه، به‌طور هدفمند تلاش دارد افكار عمومي را به سمت حمايت از سياست‌هاي فيلترينگ سوق دهد. اين تلاش‌ها با برجسته‌سازي ديدگاه‌هاي مخالف رفع محدوديت‌ها و عدم ارايه تريبون كافي به منتقدان اين سياست‌ها آشكار است. همچنين، ارايه اطلاعات يك‌جانبه، استفاده از تركيب نامتعادل در مناظرات و حذف ديدگاه‌هاي موافق با كاهش محدوديت‌ها، از جمله روش‌هايي است كه براي اين جهت‌دهي استفاده مي‌شود. علاوه بر اين مساله اعتباري كه براي پلتفرم‌هاي داخلي همزمان با رفع فيلتر از واتسآپ و گوگل‌پلي در نظر گرفته شده نيز با واكنش‌هايي همراه شده است. مقارن انتشار خبر رفع فيلترينگ واتسآپ و گوگل‌پلي، جزييات طرحي موسوم به طرح چهارمرحله‌اي منتشر شد. حسنعلي اخلاقي‌اميري، عضو كميسيون فرهنگي مجلس درباره جزييات برنامه و راهبرد شوراي عالي فضاي مجازي براي رفع فيلترينگ گفته است كه «برنامه‌ريزي انجام شده از سوي شوراي عالي فضاي مجازي براي رفع فيلترينگ شامل ۱۰ سياست و ۳۰ گام اجرايي است.اجراي اين سياست‌ها تقريبا ۱۴ ماه طول مي‌كشد؛ مجموعه‌هايي كه شروط نظام را بپذيرند به ترتيب رفع فيلتر مي‌شوند و متناسب با همان سياست‌ها اين ۳۰ گام اجرايي در ۱۴ ماه عملياتي و اجرايي مي‌شود». عصر ايران نيز در مطلبي با انتقاد از مساله اعتبار داده شده به پلتفرم‌هاي داخلي در اين گام‌هاي اجرايي نوشته است: « طبق آنچه كه فعلا منتشر شده، مرحله اول طرح شامل تخصيص زيرساخت به پلتفرم‌هاي داخلي، بسته حمايتي تبليغات و تعيين تعرفه‌هاي جديد براي تسهيم درآمد محتوا است؛ ضمن آنكه بازگشايي گوگل‌پلي و واتسآپ نيز در دستور كار قرار گرفته و اجرايي شد. در اين گام چندين اقدام تعريف شده است كه يكي از آنها اختصاص زيرساخت به سكوهاي محتوايي منتخب داخلي براي مدت ۳ ماه و آنگاه تصويب بسته حمايتي تبليغات رسانه‌اي براي پيام‌رسان‌هاي داخلي منتخب است. بدين منظور گويا مبلغ 50 ميليارد تومان اختصاص يافته است. هيچ پيام‌رسان داخلي قدرت رقابت را با انواع مشابه خارجي ندارد. به همين خاطر است كه ترغيب مردم به پيام‌رسان‌هاي داخلي بايد عمدتا از طريق اجبار صورت گيرد مثلا بسياري از دستگاه‌هاي دولتي براي ارايه خدمات خود موظف به استفاده و به‌كارگيري اين سكوها هستند. اكنون نيز مبلغ 50 ميليارد تومان از جيب تك‌تك ايرانيان به حساب اين پيام‌رسان‌هاي داخلي واريز شده و اسم آن را هم «تصويب بسته حمايتي تبليغات رسانه‌اي براي پيام‌رسان‌هاي داخلي منتخب» گذاشته‌اند.»
مخالفان صف سوم؛ از كيهان تا چهره‌هاي مختلف اصولگرايان
روزنامه كيهان مثل هميشه در صف اول مخالفان رفع فيلتر واكنش تندي به رفع فيلتر واتسآپ نشان داد و با بدنام خواندن پيام‌رسان واتس‌اپ، واكنش تندي به اين تصميم شوراي عالي فضاي مجازي داشت.
اين روزنامه در ستون كيهان و خوانندگان نوشت: باوركردني نيست اعضاي «شوراي عالي فضاي مجازي» بعد از اين همه كش و قوس، واتسآپ اين پيام‌رسان بدنام را رفع فيلتر كرده‌اند كه بارها به عنوان ابزار جاسوسي، رديابي و نفوذ به داده‌هاي كاربران از سوي موساد و كمپاني‌هاي به اصطلاح خصوصي وابسته به آن، مورد استفاده قرار گرفته است. برنامه «واتسآپ» كه متعلق به شركت امريكايي «متا» است به طرح اسراييل براي هدف قرار دادن فلسطيني‌ها از طريق يك برنامه مبتني بر هوش مصنوعي كمك مي‌كند. قابل توجه تصميم‌گيران اين عرصه!
كيهان همچنين نوشته است كه «در كشوري مانند مالزي كه در حال جنگ با امريكا نيست، وزير ارتباطات اين كشور اعلام كرده شبكه‌هاي اجتماعي امريكايي مانند واتسآپ، فيس‌بوك، اينستاگرام، ايكس (تویيتر) و يوتيوب، بايد از سال آينده مجوز فعاليت از دولت دريافت كنند والا فيلتر خواهند شد. در چنين موقعيتي كه امريكا در طول اين ۴۵ سال دائم در حال فتنه در ايران است، چطور برخي مسوولان ما پيشنهاد رفع محدوديت و فعاليت بي‌قيد و شرط شبكه‌هاي اجتماعي دشمن امريكايي را مي‌دهند؟!»
در اين ميان برخي چهره‌هاي اصولگرا نيز نسبت به رفع فيلتر واتسآپ و گوگل پلي موضع‌گيري‌هاي تندي كردند. محمدحسن قديري ابيانه، فعال سياسي اصولگرا با انتقاد از اين تصميم شوراي عالي فضاي مجازي در گفت‌وگو با فرارو گفت: «رفع فيلترينگ به صورت گام به گام، حكم ماجراي «قورباغه پز» را دارد. وقتي قورباغه‌اي در ظرف آبي قرار بگيرد كه به تدريج گرم شود، آنقدر باقي مي‌ماند كه مي‌پزد. اما اگر ناگهان در ظرف داغ بيفتد، بيرون مي‌پرد. اين رفع فيلترينگ گام به گام نيز همين حكم را دارد. يعني هدف اين است كه عكس‌العمل‌ها و واكنش‌هاي جامعه را كنترل كنند و به اهداف خود برسند. اين درست در زماني است كه مي‌بينم امريكا، تيك‌تاك را تحريم مي‌كند و جرايم بسيار سنگيني براي افرادي مي‌گذارد كه با فيلترشكن وارد تيك‌تاك شوند. چرا؟ چون تيك‌تاك در كنترل دولت ايالات متحده نيست. واتسآپ را در موقعيتي آزاد مي‌كنند كه در كنترل صهيونيست‌ها است و قصد دارند بقيه اپليكيشن‌ها را هم آزاد كنند.»
رجانيوز نيز طبق روال چند ماه اخير مساله رفع فيلتر و فيلترينگ را نيز مجالي براي مقايسه هميشگي بين دولت فعلي و قبلي قرار داد و مدعي شد كه ادعاي دولت مبني بر «محدود شدن رفع فيلتر به سكوهاي بي‌اهميت مانند گوگل‌پلي و واتسآپ را به عدم آمادگي زيرساخت كشور» را زير سوال برد و نوشت كه «اين خط خبري دروغين، با متهم كردن دولت سيزدهم به عدم توسعه و تعمير زيرساخت‌هاي ارتباطي و اينترنتي كشور، ادعا مي‌كرد كه در صورت رفع فيلتر تمام سكوها از جمله تلگرام، اينستاگرام و يوتيوب، شبكه اينترنت كشور با اختلال كلي روبه‌رو خواهد شد. محسن مهديان، مديرمسوول روزنامه همشهري نيز در رويكردي متفاوت از رفع فيلتر واتسآپ و گوگل پلي استقبال و در عين حال توقف روند رفع فيلتر از ديگر پلتفرم‌ها را نيز ضروري خواند. او در مطلبي در اين باره نوشت: «تصميم اجماعي شوراي عالي فضاي مجازي به جهاتي قابل دفاع است. يكي از اپ‌ها صرفا خدماتي است و ديگري فاقد ظرفيت لازم براي شبكه‌سازي گسترده و آثار مخرب الگوريتم‌هاي فني و حقوقي ديگر پلتفرم‌هاست. اما روي ديگر اين تصميم عدم‌رفع فيلتر در ديگر پلتفرم‌هاست. توقف تصميم‌گيري در اين شورا حكايت از خردمندي و پرهيز از شتابزدگي دارد. او در بخش ديگري از اين مطلب «پلتفرم» را عامل آشوب خواند و نوشت: «يك تلقي رايج كه بارها گفته شده، اين است كه فيلترينگ براي ايام آشوب است و وقتي آشوب نيست دليلي براي محدوديت نيست. اين خطا ناشي از اين تصور است كه اثر امنيتي پلتفرم را صرفا در ايام فتنه ديده‌اند؛ حال آنكه آشوب، نتيجه پلتفرم است و اين ثمره پلتفرم و خروجي ميداني آن است كه آشوب مي‌شود. پلتفرم رسانه آشوب نيست؛ بلكه خالق آشوب است. آشوب ماه‌ها در ذهن ساخته مي‌شود و تنها طي چند روز به كف ميدان مي‌رسد. ما تلقي نادرست و ناكافي‌اي از امنيت داريم. وقتي آشوب در ذهن شكل گرفت، تنها يكي از آثارش ناامني در خاك است. ناامني را دقيق ببينيم و از كف ميدان رها شويم و به ذهن‌ها برويم.»
مخالفان صف چهارم؛ رقباي انتخاباتي حامي فيلتر ينگ
جبهه پايداري و نزديكان سعيد جليلي به عنوان اصلي‌ترين رقباي مسعود پزشكيان در ايام رقابت‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري چهاردهم و محوري‌ترين منتقدان سياسي او تندترين مخالفت‌ها را با فيلترينگ ابراز كردند. به جز ارسال نامه رسمي از جانب جبهه پايداري و خط و نشان تلويحي براي پزشكيان و موتورسواري كه گويا با تعداد کمتر از 10 موتور برگزار شد، چهره‌هاي نزديك به اين جريان موضع‌گيري‌هاي تندي در قبل و بعد از مصوبه شوراي عالي فضاي مجازي داشتند.
چهارم دي ماه بعد از اينكه رضا تقي‌پور، نماينده مجلس شوراي اسلامي و وزير ارتباطات دولت احمدي‌نژاد در برنامه تلويزيوني اعلام كردند كه فيلترينگ ابزار كاسبي شده و بسياري از مسوولان با فيلترينگ فعلي موافق نيستند و از اين طريق مخالفت خود را با فيلترينگ اعلام كرد، خبرگزاري خبرآنلاين نوشت كه «همزمان با اعلام خبر برگزاري جلسه شوراي عالي فضاي مجازي و درنهايت تصميم‌گيري براي فيلترينگ، از مجلس خبر رسيد كه نمايندگان در راستاي مخالفت با رفع فيلتر خطاب به شوراي عالي فضاي مجازي نامه نوشتند و تا الان بيش از ۱۰۰ نماينده پاي آن را امضا كردند. اما هويت امضاكنندگان و بانيان نامه گفته نشده بود.»
خبرآنلاين همچنين در اين گزارش در اين باره نوشته است: «يكي از نمايندگان مجلس كه تاكيد مي‌كند اين نامه را امضا نكرده، به خبرگزاري خبرآنلاين مي‌گويد رضا تقي‌پور در حال جمع‌آوري امضا از نمايندگان براي مخالفت با رفع فيلترينگ است اما بانيان اصلي آن اعضاي جبهه پايداري به ويژه حميد رسايي و قاسم روانبخش هستند.»
از مهم‌ترين موضع‌گيري‌هاي اين جريان در قبال رفع فيلتر واتسآپ اظهارات روح‌الله مومن‌نسب بود كه با تلفيق ادبيات جديد و باورهاي مذهبي سعي كرد تا تقبيح رفع فيلتر واتسآپ را به شديدترين شكل ممكن بيان كند. روح‌الله مومن‌نسب، دبير ستاد امر به معروف استان تهران، با انتشار متني از رييس سازمان تبليغات اسلامي به‌دليل رفع فيلترينگ انتقاد كرد اظهارات او با واكنش روزنامه اصولگراي فرهيختگان مواجه شد و اين روزنامه در نقد اين ادبيات نوشت: مومن‌نسب تا ديروز در حمايت از قوانين حجاب و عفاف، تمام منتقدان را به قانون‌گريزي متهم مي‌كرد و با صدايي رسا مي‌گفت كه قانون، قانون است و بايد اطاعت شود. اما امروز كه شوراي عالي فضاي مجازي تصميمي گرفته و قانوني تصويب كرده، ناگهان همان اصل مقدس به خاك افتاده و در قاموس ايشان «خيانت» و «اجراي دستور نتانياهو» نام گرفته است! مومن‌نسب ادعا مي‌كند كه تصميم شوراي عالي فضاي مجازي از ترس «لشكر مجازي غرب» گرفته شده. چگونه هر منتقدي كه خلاف نظر شما حرفي بزند، ناگهان به لشكر مجازي غرب تبديل مي‌شود؟ فارغ از اين كسي كه خودش سابقه سرلشكري در فضاي مجازي را دارد و به آن افتخار مي‌كند، نمي‌تواند از لشكركشي در اين فضا بگويد. اوايل سال ۱۴۰۱ بود كه مومن‌نسب در مصاحبه‌اي اعلام و افتخار كرد كه به اسم افراد تاثيرگذار در توييتر اكانت فيك مي‌ساخته و آتش به اختيار فعاليت مي‌كرده است. همان زمان برخي از حقوقدانان به اين موضوع واكنش نشان دادند و اين عمل را به مثابه اعتراف صريح وي به ارتكاب برخي جرايم نظير جعل، نشر اكاذيب و حتي اقدام عليه امنيت ملي دانستند كه ظرفيت پيگيري قضايي دارد.»
به نظر مي‌رسد مخالفان رفع فيلتر در چند گروه قابل ارزيابي هستند. بدون ترديد بخشي از مخالفان چهره‌هاي پيدا و پنهاني هستند كه از بازار داغ فروش فيلترشكن‌ها سود مي‌برند. فارغ از صحت و سقم اسامي مطرح شده درباره دست‌اندركاران فروش فيلترشكن كه بدون شك نان‌شان در ادامه وضعيت فعلي است انگيزه‌هاي اقتصادي مي‌تواند در ادامه مخالفت با موضوع رفع فيلتر در مسيري بعد از واتسآپ و گوگل‌پلي موثر باشد. گروه دوم كساني هستند كه هر مساله غربي اعم از باور يا پلتفرم را مخرب و غيرقابل كنترل مي‌دانند. اين دغدغه‌اي است كه برخي از ائمه جمعه مخالف با رفع فيلتر به آن باور دارند. گروه سوم اما مساله رفع فيلتر را يك تهديد امنيتي مي‌دانند كما اينكه علي مطهري نيز اخيرا در ارتباط با همين مساله در يادداشتي درباره اين گروه تاكيد كرد كه «اين افراد فكر مي‌كنند كه از طريق فيلترينگ خواهند توانست اعتراضات و تجمعات را كنترل كنند اما اشتباه مي‌كنند. اگر اعتماد مردم به نظام به اندازه كافي باشد، هيچ‌گونه خطري اين نظام را تهديد نخواهد كرد.» گروه ديگر اما كساني هستند كه علاوه بر نگاه امنيتي به مساله تصور مي‌كنند با استفاده از محدوديت در شبكه‌هاي اجتماعي و فيلتر پلتفرم‌هايي خارج از كنترل و دسترس آنها مي‌توانند در نتيجه انتخابات و بافت سياسي نهادهاي حاكميتي تاثيرگذار باشند. وقتي روح‌الله مومن‌نسب از اصلي‌ترين چهره‌هاي مخالف رفع فليتر به عنوان مشاور سعيد جليلي در انتخابات صبح بعد از پيروزي مسعود پزشكيان مي‌نويسد كه «ما كشور را به فيلترشكن‌ها باختيم» رويكرد و نگاه آنها به موضوع بيش از پيش روشن مي‌شود.
