قطعی و فیلترینگ اینترنت، ضربه نهایی بر پیکر نیمه‌‌جان اشتغال زنان

سایت امتداد در گزارشی نوشت: در تازه‌ترین گزارش سازمان نظام صنفی و رایانه‌ای تهران بر اساس نظرسنجی از ۱۰۴ شرکت که تقریباً نیمی از آن‌ها بیش از ۵۰۰ نفر کارمند دارند، نشان داده است که بیش از ۴۱ درصد شرکت‌ها با ادامه یافتن محدودیت‌های اینترنت، بین ۲۵ تا ۵۰ درصد یا به بیان دیگر نزدیک به نیمی از درآمد خود از پنجره فروش را از دست داده‌اند. تازه این تمام ماجرا نیست. ۵۳ درصــد از شرکت‌ها، روزانــه ۵۰ میلیــون تومان، ۲۱ درصد آن‌ها ۵۰ تــا ۱۰۰ میلیون تومان و حدود ۱۸ درصد فعالان اقتصادی، بیــن ۱۰۰ تــا ۵۰۰ میلیون تومان و قریــب بــه ۸ درصد کسب و کار‌ها نیز روزانه بیش از ۵۰۰ میلیون تومان خســارت می‌بیننــد.

در یک دهه اخیر اشتغال زنان در ایران، با نوسانات قابل توجهی روبه‌رو بوده است. به نظر می‌رسد «تحریم‌های اقتصادی» و «کرونا» دو عامل اثرگذار بر کاهش میزان مشارکت اقتصادی زنان و افت سهم اشتغال آنان در بازار کار بوده‌اند. حال باید عامل سوم، یعنی اختلال اینترنتی نیز به آنها افزوده شود. مطابق برآوردها، زنان سهم قابل توجهی در مشاغل فضای اینترنت داشتند که تحولات هفته‌های اخیر، ضربه جدیدی به اشتغال آنها وارد کرده است. با تحلیل آخرین آمارها، وضعیت نوسانی اشتغال زنان را بررسی کرده است. مقایسه میزان فعالیت اقتصادی زنان ایران با میانگین جهانی نشان‌دهنده یک شکاف قابل‌توجه است. میانگین جهانی مشارکت اقتصادی زنانی که در سن کار هستند حدود 50درصد است.

صاحبان کسب و کار در میدان رقابت بین پلتفرم‌های داخلی و خارجی به اینستاگرام و واتس‌اپ، تمایل نشان داده‌اند. اما مسئولان کشور به طور مداوم برای کسب و کار‌هایی که به هشدار‌های قبلی احتمال افزایش فیلترینگ و اختلال اینترنت توجه نکرده‌اند؛ تاسف می‌خورند. وزیر ارتباطات هم خود را مسئول ذی‌صلاح در حوزه مدیریت اینترنت و مشخصاً رفع محدودیت‌های اخیر فضای مجازی نمی‌داند. با وجود اینکه پیش از این در دو هفته اخیر، فیلترینگ اینستاگرام بنا بود موقتی باشد، حالا زمزمه‌هایی از دائمی شدن این وضعیت می‌آید. زمزمه‌هایی که حالا با حرف اخیر زارع پور درباره اینستاگرام دارد شکلی از واقعیت می‌گیرد. حرفی که اینستاگرام را عامل ناآرامی‌های کشور می‌داند و از تجدید نظر در سیاست‌ها درباره این پلتفرم‌ها حکایت دارد. البته هنوز موضع‌گیری رسمی از دائمی شدن فیلترینگ اعلام نشده، اما نور امید فعالان برای رفع فیلتر با ادامه این وضعیت دارد کم جان‌تر می‌شود.

هر چند تصور می‌شود همه مشکل فیلترینگ و محدودیت دسترسی به اینترنت، ایجاد مشکل در بخش فروش است، اما سازمان نصر تهران در گزارش از ۱۰۴ شرکت کننده نظرسنجی خود به ۱۰ مشکل زیرساختی نیز اشاره می‌کند. طبق این گزارش، ۸۹.۲ درصد از شرکت‌ها به طور روزانه به دلیل محدودیت استفاده از ابزار‌های ارتباطی با مشتریان به سختی افتاده‌اند. همچنین نزدیک به ۷۶.۹ درصد از شرکت‌ها، فروش یا درآمد مستقیم خود را به دلیل اختلال در کانال‌های فروش از دست داده‌اند. این شرایط در حالی رخ داده است که به نظر می رسد کسب و کار بیش از ده میلیون ایرانی برای مسولان هیچ اهمیتی ندارد و مساله فیلترینگ نیز به زودی و به راحتی قابل حل نیست.

زیان‌های اقتصادی پس از فیلترینگ اینستاگرام

بیش از ۴۰۰ هزار فروشگاه ایرانی در اینستاگرام فعال بودند که سالانه حدود ۱۸ تا ۳۲ هزار میلیارد تومان گردش مالی داشتند. اما حالا و بعد از یک ماه فیلترینگ، چه بلایی سر این بازار آمده است؟ بر اساس گزارش اتاق بازرگانی تهران، فیلترینگ به تمام صنایع کشور آسیب‌زده است. محدودیت‌های اینترنت منجر به کاهش تولید و تقاضا شده و بر اعتبار تجارت ایران نیز اثر گذاشته است. در حال حاضر کسب و کارهای کوچک، آنلاین‌شاپ‌ها و کسب‌و‌کارهای مبتنی بر اینستاگرام دچار مشکل شده‌اند و افرادی که جمعیت آنها هم کم نیست، کار خود را از دست داده‌اند. بیش از ۲ میلیون کسب‌وکار ایرانی در اینستاگرام فعال هستند. ۶۴ درصد کسب‌وکارهای اینستاگرامی متعلق به زنان است و به همین علت بیشترین ضربه از فیلترینگ اینستاگرام را زنان خورده‌اند.