پشت صحنه ممنوعیت واردات آیفون

روزنو :واردات گوشی‌های پرچم‌دار، تعرفه ۵ درصدی داشت که به ۱۲ درصد افزایش‌یافته و قرار بود مابه‌التفاوت ۷ درصدی در صندوق حمایت از تولید موبایل نگهداری شود ولی حالا با ممنوعیت واردات عملاً صندوق حمایت از تولید موبایل هم بی‌معنی می‌شود.

موضوع دیگری که کارشناسان در نقد تصمیم اخیر اعلام می‌کنند، بحث خدمات پس از فروش برند اپل است. خدمات پس از فروش در ایران ۱۸ ماهه است و وقتی واردات ممنوع شود، شرکت‌ها برای تهیه قطعات این نوع گوشی‌ها و خدمات پس از فروش نیز با مشکل مواجه می‌شوند. آمارها نشان می‌دهد ۷۵ درصد از تلفن‌های همراه فروخته‌شده در بازار قیمتی بین ۷ تا ۸ میلیون تومان دارند و فقط ۲۵ درصد از سهم بازار در اختیار گوشی‌های همراه بالای ۱۰ میلیون تومان است که از این بخش ۵ درصد را گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار تشکیل می‌دهند.

فعالان بازارچه می‌گویند؟

رئیس اتحادیه فروشندگان کالاهای صوتی، تصویری و تلفن همراه تهران با انتقاد از تصمیم دولت در زمینه ممنوعیت واردات گوشی برند اپل، به همشهری گفت: ۵ هزار واحد صنفی فروشنده تلفن همراه در تهران وجود دارد که اکثر آنها گوشی‌ آیفون می‌فروشند و با این تصمیم متضرر می‌شوند، بهتر بود برای اتخاذ این تصمیم تأمل و بررسی بیشتری انجام می‌شد و همچنین با عرضه‌کنندگان تلفن همراه هم مشورت صورت می‌گرفت.

ابراهیم درستی افزود: دلیلی که برای ممنوعیت واردات آیفون اعلام‌شده این است که این گوشی‌ها لوکس است و ارز بری بالایی دارد، اما سؤال این است که اگر واردکننده بخواهد گوشی کره‌ای یا چینی بالای ۶۰۰ دلار وارد کند، قانون برای آن چگونه خواهد بود؟ درستی با اشاره به ضرورت اتخاذ تصمیمات حساب‌شده برای جلوگیری از ایجاد تشنج و نوسان در بازار، گفت: به نظر می‌رسد این تصمیم نه‌فقط به دلیل ارز بری بالا بلکه با توجه به کشور سازنده آن گرفته‌شده اما بهتر است عملکرد دولت در تصمیم‌گیری‌ها به‌گونه‌ای باشد که آرامش بازار حفظ شود و برای خریدار محدودیت ایجاد نکند.

خطر بیکاری ۲۵ هزار نیروی کار

سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل گفت: ۵ هزار واحد صنفی به صورت تخصصی روی برند اپل کار می‌کنند و در هر واحد صنفی حداقل ۳ تا ۴ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم فعال هستند؛ چنین تصمیماتی باعث بیکاری ۲۵ هزار نیروی کار در کشور می‌شود.

محمدرضا عالیان در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، کاسبان پیش خود محاسبه می‌کنند اگر واردات این برند متوقف و در بازار نایاب ‌شود و درنتیجه قیمت آن افزایشی می‌شود ازاین‌رو بنا به شنیده‌های من از بازار نرخ آیفون پرومکس 58 میلیون شد و نسبت به هفته گذشته حدود 15 تا 20 درصد افزایش نرخ را تجربه کرد.

این فعال اقتصادی در پاسخ به این پرسش که وزیر سابق وزارت ارتباطات توئیتی مبنی بر اینکه واردات اپل به این دلیل اینکه برند آمریکایی است حذف‌شده این دیدگاه تا میزان در ممنوعیت واردات اپل نقش ایفا کرده است؟ گفت: مطابق با قانون واردات هر کالایی که در آمریکا تولید شود ممنوع است اما اپل یک برند آمریکایی است که در چین تولید می‌شود ازاین‌رو تولید آمریکا محسوب نمی‌شود.

عالیان بابیان اینکه سهامداران بسیاری از برندهای تلفن همراه آمریکایی هستند، خاطرنشان کرد: نخریدن اپل از سوی ایران تأثیری در اقتصاد این کشور ایجاد نمی‌کند چراکه ما اپل را از واسطه‌ها خریداری می‌کنیم؛ به‌عنوان‌مثال اپلی که وارد ایران می‌شود برای کشورهای امارات و چین تولیدشده است ازاین‌رو وارد نکردن این برند آسیبی را متوجه اقتصاد آمریکا نمی‌کند.

سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل ادامه داد: ممنوعیت واردات اپل به این بهانه که این برند تولید آمریکا است غیرمنطقی است و باید مسئولان در این زمینه شفاف‌سازی کنند. در نامه فاطمی امین وزیر صمت به رئیس‌جمهور موانع واردات خودرو تشریح شده است وی بر این باور بود که تومان برای واردات خودرو ارز نیاز است که می‌توان این نیاز را از ممنوعیت واردات اپل تامین کرد. اما گره زدن این 2 در هیچ مکتب اقتصادی وجود ندارد و این حق بازرگان است که بدانند به چه دلیل کاسب و کار آنها تعطیل‌شده است.

عالیان بابیان اینکه قاچاق برند اپل با ممنوعیت واردات آن تشدید می‌شود، گفت: اگر ممنوعیت واردات اپل برداشته نشود 3 تا 4 ماه آینده، آیفون 14 در کیسه‌های پلاستیکی مشکی بفروش می‌رسد؛ دولت با این سیاست جلوی واردات قانونی 1 میلیارد دلار را می‌گیرد و درازای آن زمینه‌های واردات قاچاق آن را هموار می‌کند.
این فعال اقتصادی تأکید کرد: دولت درآمد 12 درصدی خود از واردات قانونی اپل را حذف کرد این در حالی است که بنا بود 7 درصد از این درآمد برای تولید تلفن همراه در کشور هزینه شود و این‌گونه منابع حمایتی تولید موبایل داخلی از بین می‌رود.

قیمت‌ موبایل بالا رفت

در هفته‌های گذشته و بعد از توقف موقت واردات گوشی‌های آیفون، بازار موبایل تهران شاهد افزایش نرخ درگوشی‌های برند اپل بود. قیمت‌گوشی‌ آیفون‌۱۳ با ظرفیت ۱۲۸ گیگابایت که تا ۲۵ اردیبهشت در محدوده ‌۲۴.۸۰۰ تا ۲۵ میلیون تومان بود، آخرین روز اردیبهشت به ۳۴.۵۰۰ میلیون تومان رسید و آیفون‌۱۳ پرومکس هم در همین بازه زمانی از محدوده بین ۴۰.۵۰۰ تا ۴۳.۵۰۰ به ۴۷.۹۰۰ صعود کرد.

نوسان بازار موبایل در هفته گذشته تا حدی بود که زمزمه‌هایی از قیمت ۶۷ میلیون تومانی آیفون ۱۳ پرومکس هم به گوش می‌رسید و دیگر مدل‌های این برند مثل ‌آیفون SE ۲۰۲۰ با ظرفیت ۱۲۸ نیز با ۴.۵ میلیون تومان رشد قیمت از ۱۳ میلیون تومان به ۱۷.۵۰۰ میلیون تومان رسید.

یکی از فروشندگان موبایل در تهران در گفت‌وگو با همشهری درباره واکنش بازار به اتفاقات اخیر گفت: قیمت‌ها هرروز در حال افزایش بود ولی امروز فروش آیفون متوقف‌شده و هرکسی آیفون در مغازه خود داشته فروش آن را بسته تا تکلیف قیمت مشخص شود که اگر قیمت بالا رفت، مفت نفروخته باشد.

میثم غنی زاده درباره قیمت دیگر برندها نیز گفت: مسلماً وقتی آیفون گران می‌شود قیمت دیگر برندها هم بالا می‌رود چون وقتی افزایش قیمت را در آیفون داریم تقاضا به سمت سامسونگ می‌رود و افزایش تقاضا قیمت گوشی‌های گران‌قیمت این برند را هم بالا می‌برد، کما اینکه همین امروز هم این اتفاق افتاده و قیمت گوشی‌های سامسونگ بالا رفته است، اما ازآنجایی‌که فروش بسته‌شده، تا این ساعت لیست قیمتی در دست نیست.

گمرک: هنوز ابلاغیه‌ای صادر نشده است

طبق اعلام معاون گمرک ایران، تاکنون هیچ ابلاغیه‌ای از وزارت صمت مبنی بر ممنوعیت واردات یا تغییر گروه کالایی گوشی‌های آیفون به گمرک اعلام‌نشده است، بر این اساس فعلاً واردات این کالا به صورت تجاری و همراه مسافر ادامه دارد.

گزارش‌های منتشر شده از این حکایت دارد که گوشی‌های آیفون به گروه ۲۷ منتقل‌شده و ثبت سفارش و تامین ارز آن انجام نمی‌شود و به عبارتی ورود آن متوقف‌شده است. گرچه وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) به‌طور رسمی در این رابطه اعلامی نداشته است ولی اینکه وضعیت واردات آیفون در گمرک چه تغییری کرده است، از عسگری- معاون امور گمرکی گمرک ایران- مورد پرسش قرار گرفت.

معاون امور گمرکی گمرک ایران، بابیان اینکه با وجود خبرهای منتشر شده، هنوز هیچ ابلاغ و اعلام رسمی از سوی وزارت صمت مبنی بر ممنوعیت واردات آیفون و یا تغییر گروه کالایی آن به گمرک نشده است، گفت: طبق تبصره ماده چهار قانون مقررات صادرات و واردات، کلیه بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به صدور و ورود کالا منحصراً از طریق وزارت صمت به سازمان‌های اجرایی اعلام می‌شود و هم‌زمان باید به اطلاع عموم برسد، بنابراین هر زمان که ابلاغی صورت بگیرد، گمرک نیز طبق همان اقدام خواهد کرد.

عسگری ادامه داد: بر این اساس تا هنگامی‌که ابلاغی مبنی بر ممنوعیت صورت نگرفته، گمرک طبق روال گذشته عمل خواهد کرد و گوشی‌های آیفون واردشده که دارای ثبت سفارش بوده، تامین ارز شده و مجوزهای لازم رادارند،‌ ترخیص خواهد کرد. فعلاً ورود آیفون همراه مسافر مانند سایر گوشی‌ها بلامانع است.