بایدن باید برجام را به هر طریق ممکن احیا کند!/ یادداشت نیویورک تایمز
روزنو :روزنامه نیویورکتایمز در یادداشتی درباره کارهایی که رئیس جمهور ایالات متحده میتواند با انجام دادنشان جهان را امنتر سازد، احیای برجام را یکی از اولویتهایی عنوان کرده است که جو بایدن باید با تمرکز روی آن، بسیاری از رویدادهایی را که پتانسیل ایجاد بحرانهای سختی دارند، در نطفه خفه کند.
یادداشت نیویورکتایمز که با امضای پیتر باینارت، استاد دانشگاه نیویورک به رشته تحریر درآمده، با اشاره به این واقعیت آغاز میشود که رئیسجمهور آمریکا با احیای توافق هستهای ایران موسوم به برجام، میتواند از یک بحران هستهای جلوگیری کرده و به احتمال زیاد آمریکا را از درگیر شدن در یک جنگ بیآینده با روسیه و متحدان این کشور ایمن نگاه دارد.
با این حال به باور نیویورکتایمز جو بایدن به دلیل ترس عظیمی که از جمهوریخواهان و نوع نگاه آنها به جمهوری اسلامی ایران دارد، انرژی کاملی برای حصول به این دستآورد صرف نمیکند. به عبارت بهتر بایدن از هراس ضربه سیاسی که ممکن است این کار برای او و حزبش داشته باشد، از این کار خودداری میکند.
ستوننویس نیویورکتایمز با اشاره به این که «بایدن از زمانی که روی کار آمده، قول احیای توافق برجام را داده است»؛ این مسئله را «بسیار حیاتی» عنوان کرده و با یادآوری این که «تهران بعد از خروج ترامپ از توافق، تعهداتش را کاهش داده و با سرعت به سمت توانایی ساخت بمب هستهای حرکت میکند» احیای برجام را تنها راه برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی ایران به بمب اتمی نامیده است.
در ادامه این یادداشت؛ با ذکر این که «بر اساس گزارشهای رسانهای، آمریکا و جمهوری اسلامی ایران تا حد زیادی درباره احیای این توافق باهم موافقت دارند»؛ موانع موجود بر سر راه حصول توافق هستهای بین تهران و واشنگتن مرور شده است.
به عقیده پیتر باینارت؛ «یک مانع بزرگ در مسیر دستیابی به توافق هستهای باقی مانده- و آن چیزی نیست مگر حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای تروریستی، که به اصرار دونالد ترامپ در آن گنجانده شده است».
با این حال به عقیده این کارشناس سیاسی مانع اصلی در این میان پافشاری دو طرف در خواسته اصلیشان است: «حالا در شرایطی که تهران به صراحت و جدیت خواهان حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست گروههای تروریستی است، ولی، به گفته آنتونی بلینکن، آمریکا دستکم پیش از برآورده شدن برخی از شرایط اعلامنشدهاش تمایلی به انجام این کار ندارد. به این دلیل احیای توافق برجام در هالهای از ابهام فرو رفته است. به خصوص که تهران هم تمایلی به برآورده کردن شرایط آمریکا ندارد و خواهان احیای بیقید و شرط توافق است».
پیتر باینارت بعد از ذکر این شرایط، با ادعای «فاصله چند هفتهای جمهوری اسلامی تا توانایی ساخت سلاح هستهای»، به طور سفت و سخت به سناتورها هشدار میدهد که «هر نوع کوتاهی یا هر چیز دیگری که موجب عدم دستیابی به توافقی شود که میتواند مانع از پیشرفت هستهای ایران شود، عواقب و پیامدهای سنگینی برای ایالات متحده آمریکا به دنبال خواهد داشت».
این استاد دانشگاه در ادامه بر این موضوع اصرار میورزد که آمریکا باید به هر شکل ممکن، حتی به بهای حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست گروههای تروریستی، با جمهوری اسلامی ایران به توافق برسد. به خصوص که بنا به گفتههای تکاندهنده خود آنتونی بلینکن؛ حضور یا عدم حضور سپاه در این دستهبندی سود زیادی برای آمریکا ندارد، و البته حتی حذف آن هم تحریمهای بیشماری را که بر نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران اعمال شده است، لغو نخواهد کرد. باینارت میگوید که بنا بر این دلایل- که خود دولت بایدن هم به آن اعتراف کرده- آمریکا توافق هستهای با ایران را بیهوده به خطر میاندازد!
از نظر این کارشناس سیاسی؛ با این که بهانه دولت آمریکا برای مخالفت با دادن امتیازات بیشتر به ایران این است که این کشور به عنوان دشمن آمریکا با این امتیازات جسورتر خواهد شد؛ اما این اصل موضوع نیست، بلکه مساله اصلی بایدن سیاسی است و در واقع او از این میترسد که کوتاه آمدن و نرمش در برابر نیرویی که نظامیان آمریکایی را هدف قرار میدهد یا از گروههایی که این کار را میکنند حمایت میکند، از نظر انتخاباتی جذاب نباشد و به خصوص در انتخابات میاندورهای کنگره چشمانداز تیره دموکراتها را حتی تیرهتر هم بکند.
نیویورکتایمز در سطور بعدی به مواردی میپردازد که در آن دولت بایدن سیاستهایش را به خاطر مخالفتهای سیاسی کنار گذاشته است. مواردی مانند کنار گذاشتن وعدههای انتخاباتی بایدن در زمینه معکوس کردن تحریمهای دولت ترامپ علیه کوبا- که نه تنها عملی نشده، بلکه این تحریمها تحت تاثیر نفوذ فزاینده سناتور رابرت منندز تشدید هم شده است. یا قول جو بایدن برای بازگشایی کنسولگری آمریکا در شرق بیتالمقدس- که این نیز با مخالفت اسرائیل و جمهوریخواهان کنگره مسکوت مانده است.
به عقیده نویسنده نیویورکتایمز پایان بخشیدن به جنگ عوارض با چین هم وعده دیگری است که دموکراتها به دلیل مخالفت سیاستمدارانی از در هر دو حزب- که تلاش میکنند نشان دهند چقدر در برابر پکن سرسختاند- کنار گذاشته و در این یک سال و چند ماهی که از ورود بایدن به کاخ سفید میگذرد، دنبال نکردهاند.
در ادامه این مطلب میخوانیم: این که بایدن اقدامی برای لغو سیاستهای تحمیلی رئیسجمهور شکستخورده قبلی انجام نداده، حداقل در مورد ایران، هم بیثمر است، هم خطرناک و هم بینتیجه. به خصوص که در مورد معرفی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک سازمان تروریستی هیچ دلیل موجهی وجود ندارد- و البته از همان ابتدا هم چنین توجیهی وجود نداشت. در واقع پیش از این که ترامپ در سال ۲۰۱۹ نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را وارد لیست گروههای تروریستی کند، هیچ گاه نیروی نظامی رسمی هیچ کشوری در این فهرست نیامده بود.
نکته مهمتر اما این است که این اقدام فایدهای هم برای آمریکا نداشته و کوچکترین کاری برای مهار این نهاد نظامی نکرده است. تا جایی که حتی چهرهای چون متیو لویت از موسسه جنگطلب سیاست خاور نزدیک نیز به این موضوع اعتراف کرده که این نامگذاری تاثیر چندانی در مقابله با سپاه ندارد، البته به جز ممانعت از ورود اعضای سابق این نهاد به آمریکا- که آن هم بعید است فرماندهان ایرانی برنامهای برای گذراندن تعطیلات در آمریکا داشته باشند!
بنابراین به نظر میرسد که حداقل در مورد ایران، دولت بایدن باید گشتن به دنبال راهی بدون هزینه برای حصول به توافق را کنار بگذارد. آن هم تنها و تنها به این دلیل- که چنین راهی وجود ندارد! پس تنها مسیری که پیش روی بایدن وجود دارد، این است که کار درست را انجام دهد!