مجلس عليه دلواپسان ضد مردم

روزنو :طی روزهای گذشته بحث تصویب طرح صیانت از فضای مجازی نقش پر رنگی در فضای رسانه‌ای کشور داشته و در این راستا شاهد واکنش‌های بسیاری از سوی چهره‌های مختلف سیاسی و... بودیم که هریک به نحوی مخالفت خود را نشان دادند. در فضای مجازی کاربران جدای از واکنش‌ها اعتراض خود را با # نه به طرح صیانت نشان دادند. حتی برخی نمایندگان مجلس نیز با مخالفت با این طرح و مطرح کردن این مساله که مجلاس 290 نماینده دارد نه 18 نفر از تصویب این طرح ابراز نارضایتی کردند. آنچه مسلم است مجموع واکنش‌ها و عوامل بیانگر این نکته است که امروز طرح صیانت فاقد انگاره‌های لازم برای اقناع جامعه است و از دیدگاه مردم و کارشناسان امر این طرح باید کنار گذاشته شود و برای سالم سازی فضای مجازی فکری مدبرانه‌تر و حکیمانه مبتنی بر اقناع افکار عمومی صورت گیرد.

نماینده ملت یا قیم مردم؟

پیش از اینکه روی کار بیایند شعارهای دهان پر کن و پر طمطراق اقتصادی می‌دادند که اگر روی کار بیاییم چنین و چنان خواهد شد؛ شرایط معیشتی مردم و اقتصادی کشور تغییر خواهد کرد. اما به قول معروف همه این شعارها تا دم در ساختمان بهارستان بود و به محض اینکه به مجلس راه یافتند راه و روش را عوض کردند و شعارهای اقتصادی و پیگیری مطالبات مردم جای خود را به پیگیری طرح صیانت از فضای مجازی داد. سخن از نمایندگان مجلس یازدهم است که گویی وظیفه ذاتی خود که قانون‌گذاری و نظارت است را رها کرده‌اند و به آنچه که خود می‌اندیشند عمل می‌کنند. با وجود اینکه بارها و بارها کارشناسان و صاحبنظران در خصوص معایب طرح صیانت سخن‌ها گفتند و جامعه نیز بارها نگرانی‌های خود را از این طرح اعلام نمود اما مجلس نشینان انگار ماموریت دیگری داشته و دارند و اساسا نگاهی به جامعه، رویکردها و مطالباتش ندارند. آنچه در جلسه کمیسیون مشترک طرح صیانت از فضای مجازی رخ داد دقیقا نمونه بارز تصمیم‌گیری اقلیت در مورد منافع اکثریت بود و همین امر هم واکنش‌های بسیاری از چهره‌ها و سیاسی، اجتماعی فرهنگی، هنری و ورزشی و در نهایت کاربران فضای مجازی را بر انگیخت. در این میان چند پرسش مطرح می‌شود که به نظر می‌رسد پاسخ به آن به حل مساله و شفاف شدن موضوع کمک شایانی می‌کند. نخست اینکه اساسا مجلس نشینان نماینده مردم هستند یا ولی و قیم مردم که برای مساله‌ای چنین مهمی تصمیم‌گیری می‌کنند؟ پرسش دیگر اینکه اگر ساکنان بهارستان وکیل مردم هستند در تصویب طرحی به این مهمی نباید نظر موکلین خود را نیز جویا شوند و بر مبنای نظر موکلین خود عمل کنند؟ سوال دیگری که مطرح می‌شود این است که اساسا این موضوع از مسائل و مشکلاتی که امروز جامعه با آن دست و پنجه نرم می‌کنند از جمله مهم‌ترین این موضوعات یعنی وضعیت بغرنج اقتصادی و معیشتی مردم که نارضایتی‌های بسیاری را به بار آورده مهم‌تر است که اینقدر برای تصویب آن عجله دارند؟ اصلا به آسیب‌ها و زیان‌هایی که این طرح به کسب و کارهای مجازی وارد خواهد آورد و بسیاری از کسب و کارها را نابود خواهد ساخت توجه کرده‌اند؟ آنچه مسلم است این مسائل در شرایطی رخ می‌دهد که هنوز 9 ماه بیشتر از انتخابات ریاست جمهوری و وعده‌های کاندیداها نگذشته است همان زمانی که همه حوزه‌ها دغدغه کاندیداها بود و اتفاقا در همان زمان بود که آیت‌ا... رئیسی رئیس‌جمهور نیز در مناظرات انتخاباتی با اشاره به اهمیت فضای مجازی گفت: «ما معتقدیم که در فضای مجازی عقبیم و در فضای مجازی کار آنچنان و بایسته نشده زیرساخت‌ها مشکل دارد.. من خودم در این فضا هستم و 2میلیون فالوور دارم و خیلی از مسائل از این طریق به من منتقل می‌شود.» حتی در همان زمان در کمپین‌های انتخاباتی رئیس‌جمهور وعده اینترنت رایگان برای برخی اقشار را مطرح کرده بود. حال که با گذشت این مدت صادقانه می‌توان از رئیس‌جمهور محترم پرسید آقای رئیسی از نظرات مردم در حوزه اینترنت و فضای مجازی خبر دارید؟ چه میزان از نگرانی‌های مردم در خصوص کیفیت سرعت اینترنت مطلعید؟ این مردم با امید به بهبود شرایط و تحقق وعده‌ها به شما رای دادند. پس با برخی اقدامات حداقل دولت در حوزه کاهش سرعت اینترنت مایوسشان نکنید و نشان دهید که به واقع باید تغییر به نفع مردم رقم بخورد. آنچه مسلم است شاید مردم در خیلی از حوزه‌ها چندان واکنش قوی نشان ندهند و از خیلی از مسائل بی‌تفاوت عبور کنند اما در مساله فضای مجازی از آنجا که امروز به بخشی از زندگی مردم تبدیل شده کوتاه نمی‌آیند و واکنش‌ها نیز خنثی و بی‌تفاوت نخواهد بود. قدر مسلم ایجاد محدودیت، مسدودیت، صیانت یا هر آنچه نامش می‌گذارند مردم را ناراحت و عصبی کرده و به واکنش وامی‌دارد. لذا بهتر است نمایندگان مجلس اگر خود را خادم مردم می‌دانند بیش از مسائل حاشیه‌ای به فکر چگونگی خدمت بهتر به مردم باشند تا شاید نگاه جامعه نیز نسبت به آنها تغییر کند.

لغو مصوبه صیانت؟

روز سه‌شنبه بود که همزمان با بررسی کلیات بودجه 1401 در بخش منابع در آمدی کمیسیون مشترک صیانت از فضای مجازی نیز تشکیل جلسه داد و به بررسی این طرح پرداخت و با وجود مخالفت‌‌هایی که با این طرح وجود داشت اجازه صحبت به نماینده بخش خصوصی داده نشده و تنها نماینده مخالف نیز 3دقیقه وقت صحبت یافت. اما در نهایت همان‌طور که از قبل هم پیش بینی می‌شد کلیات این طرح در کمتر از 5 دقیقه به تصویب رسید تا دلواپسانی که به تصویب 20 دقیقه‌ای برجام ایراد می‌گرفتند خودشان رکورد آن مصوبه را با تصویب طرح صیانت بزنند. با این حال پس از انتشار این خبر موجی از واکنش‌ها نسبت به این موضوع انتشار یافت و هر کسی از ظن خود به این موضوع واکنش نشان داد. تا جایی که تعدادی از نمایندگان مجلس با امضای نامه‌ای به هیات رئیسه مجلس، خواستار لغو بررسی ‎طرح صیانت در کمیسیون مشترک و بازگشت طرح به صحن مجلس شدند. در همین راستا در ساعات پایانی شب بود که جلال رشیدی کوچی تنها عضو مخالف کمیسیون مشترک با طرح صیانت از ابطال این مصوبه خبر داد. وی در توئیتر نوشت: «امروز درجواب دغدغه و مطالبه آحاد مردم شریف ایران اسلامی، وفق تبصره ۲ ماده ۱۶۷ آئین‌نامه داخلی مجلس تقاضای لغو بررسی طرح صیانت در کمیسیون مشترک و بازگشت طرح به صحن مجلس را مطرح کردم که تاکنون به امضا ۵۵ نفر از نمایندگان محترم رسیده است و در حال افزایش تعداد امضا است.»پس از گذشت چند ساعتی از این مصوبه معاونت قوانین مجلس نیز در نامه به رئیس کمیسیون مشترک با استناد به آئین‌نامه داخلی مجلس و باتوجه به تغییر محتوایی که در این طرح صورت گرفته است، رای‌گیری در خصوص کلیات این طرح در کمیسیون مشترک را فاقد اعتبار دانست. در همین خصوص صبح دیروز نیز تعدادی از نمایندگان خواستار بازگشت این طرح به صحن مجلس شدند. در همین خصوص جلال رشیدی کوچی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت که تعداد امضای موافقان بازگشت طرح صیانت به صحن مجلس از ۱۱۶ امضا گذشته و به زودی لیست نمایندگان امضاکننده منتشر خواهد شد. پس از او نیز نیز صدیف بدری دیگر نماینده مجلس در صفحه شخصی خود در توئیتر خبر داد که تعداد امضاهای نمایندگان برای لغو مصوبه طرح صیانت از مرز ۱۵۰ امضا گذشت.

از ایستادگی تقی‌پور تا نظر نهایی هیأت رئیسه

رئیس کمیسیون ویژه طرح صیانت در خصوص نامه معاونت قوانین مجلس مبنی بر غیرقانونی بودن رای‌گیری پریروز درباره کلیات طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی به صدا و سیما گفت: در نامه معاون قوانین مجلس آمده است؛ با توجه به اینکه نسخه‌ای که اخیرا درباره کلیات آن رای‌گیری شد متفاوت از نسخه‌ای است ارجاع شده به کمیسیون ویژه یعنی نسخه ۲۶ تیرماه بوده بنابراین قابلیت رای‌گیری نداشته است. رضا تقی‌پور انوری گفت: معاون قوانین مجلس در این نامه صحبتی از ابطال نکردند، آقای پورسید خود نیز فردی حقوقی هستند و می‌دانند که ابطال رای کمیسیون امکان‌پذیر نیست مگر آنکه کمیسیون خود رای‌اش را عوض کند. وی افزود: برخی رسانه‌ها از ابطال رای به کلیات این طرح گفته‌اند که یک شیطنت و خباثت رسانه‌ای است و امیدوارم رسانه‌ها در درج این عنوان دقت کنند به ویژه آنکه تعدادی از رسانه‌ها از این نامه با عنوان ابطال کلی طرح نام برده‌اند که یک شوخی بی‌مزه است. این در حالی است که سید نظام‌الدین موسوی سخنگوی هیات رئیسه مجلس درباره طرح صیانت گفت: کمیسیون مشترک کارش را انجام و نظرش را اعلام کرده، ولی معاونت قوانین در این زمینه مسئول است ولی هیات رئیسه نظر نهایی را در این رابطه اعلام خواهد کرد. هنوز نمی‌توانیم بگوییم نظر رئیس کمیسیون مشترک در این باره درست است یا نظر معاونت قوانین.

واکنش چهره‌ها

هر چند که پس از انتشار خبر تصویب کلیات طرح صیانت همه اقشار جامعه و چهره‌های مطرح سیاسی، اقتصادی هنری و... به این موضوع واکنش نشان دادند. اما در این میان واکنش دو شخصیت سیاسی و حوزوی بسیار مورد توجه قرار گرفت. علی لاریجانی و آیت‌ا... جوادی آملی که در نوع خود صحبت‌‌های مهم و تامل بر انگیزی را مطرح کردند. آیت‌ا... جوادی آملی در توئیتی نوشت: اگر واقعا ما آدم‌های درستی باشیم ترسی نداریم که فضای مجازی چه چیزی را می‌خواهند منتشر کند. اگر کسی چیزهایی دروغی را منتشر کند، محاکمه بشود اما ما اگر با طهارت زندگی بکنیم، از دنیای مجازی باکی نیست. علی لاریجانی رئیس سابق مجلس نیز بیان کرد: سوال مهم این است که میزان و چگونگی دخالت حکومت در امور مردم را مشخص کنیم. یعنی باید ببینیم که حکومت‌ها در چه جاهایی می‌توانند در امور مردم دخالت کنند و در چه اموری حق ندارند. محمود احمدی‌نژاد رئیس دولت‌های نهم و دهم نیز در ویدئویی پیرامون طرح صیانت اظهار داشت: به مردم اجازه تجمع نمی‌دهید، رسانه‌ای که ندارند و در انتخابات هم که حرف خود را با رای ندادن یا رای باطله می‌زنند گوش نمی‌دهید و اکنون هم می‌خواهید فضای مجازی را ببندید پس شما کوچک‌ترین حقی برای مردم قائل نیستید پس انتظار دارید که مردم برای شما اعتبار قائل باشند؟