ترور سیدرضی موسوی از نیروی سپاه قدس در سوریه اتفاقی بود که بازتاب زیادی داشت؛ همین اتفاق اما تناقض‌های مهمی داشت؛ از جمله اینکه آیا او در خانه خودش ترور شده یا در مقر سپاه؟ اگر در خانه خودش بوده، پس اتفاق جاسوسی بزرگی رخ نداده، اما اگر در مقر مخفی سپاه بوده، سوال این است که مقر چگونه لو رفته است؟

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: شب گذشته روابط عمومی سپاه در اطلاعیه‌ای خبر ترور شدن فردی به نام «سیدرضی موسوی» از سرداران سپاه را در جریان یک حمله موشکی توسط اسرائیل در دمشق اعلام کرد. در این اطلاعیه سیدرضی موسوی با عنوان «مستشار نظامی قدیمی سپاه در سوریه» معرفی شده که از هم‌رزمان قاسم سلیمانی و «مسئول پشتیبانی جبهه مقاومت در سوریه» بوده است.

حسین اکبری سفیر ایران در سوریه درباره نحوه ترور موسوی توضیح داده و گفته او در سفارت ایران در دمشق «دفتر کار» داشته و تحت عنوان «دیپلمات رایزن دوم سفارت ایران در دمشق» با گذرنامه دیپلماتیک در سوریه اقامت داشته است.

به گفته سفیر ایران در سوریه، زمان حمله همسر سید رضی در منزل حضور نداشته و ساعت ۱۶:۲۰ بعد از ظهر با سه موشک از طرف اسرائیل هدف قرار گرفته و ساختمان تخریب و پیکر شهید به حیاط پرتاب شده است.

اکبری گفته سیدرضی موسوی در سوریه «فعالیت مستشاری رسمی» داشته و به دلیل داشتن اقامت دیپلماتیک، حمله به او برخلاف کنوانسیون‌های بین‌المللی است و حق مقابله برای کشور قربانی (منظور ایران) محفوظ است.

البته روایت اکبری با روایت یکی از سرداران سپاه درباره محل ترور سیدرضی موسوی یکسان نیست. «جعفر اسدی» فرمانده اسبق مستشاران ایرانی در سوریه و معاون بازرسی قرارگاه خاتم الانبیا گفته «سیدرضی موسوی در مقری در نزدیکی حرم حضرت زینب حضور داشته که «یکی از مقر‌هایی است که ایشان در آن حضور پیدا می‌کرد.

او گفته هفته‌های گذشته هم همین مکان را به گمان اینکه سیدرضی موسوی در آنجا حضور دارد هدف گرفته بود، ولی او در آن مکان نبود. اسدی گفته اسرائیل این بار به واسطه جاسوس‌هایی که داشته، توانسته مکان دقیق حضور سیدرضی را شناسایی کند.

یک منبع آگاه در سوریه به رویداد۲۴ گفته محل ترور سیدرضی موسوی در «دفتر کارش در زینبیه دمشق» بوده و در اثر این حمله علاوه بر سیدرضی، دو نیروی سوری هم جان باخته‌اند.

اگر اظهارات سفیر درباره محل ترور سیدرضی موسوی صحت داشته و موسوی در سفارت ایران به عنوان دیپلمات مشغول کار بوده باشد، شناسایی محل زندگی او کار دشواری نیست و کافی است یکی از جاسوسان مبتدی اسرائیل سه روز متوالی رفت و آمد او به سفارت را زیر نظر داشته باشند. اما اگر اظهارات سردار جعفر اسدی درباره سیدرضی درست باشد و او در یکی از مقر‌های سپاه در دمشق مورد هدف قرار گرفته باشد، این به معنای شناسایی یک مقر توسط اسرائیل است که به نظر کار مهمی بوده است.

در مورد سمت سیدرضی موسوی در سفارت ایران در دمشق هم مباحث زیادی مطرح است. اعزام کارکنان سفارتخانه‌ها تحت عنوان رایزن دوم برعهده وزارت خارجه و از بین کارکنان این وزارتخانه است، اما در مورد کشور‌های منطقه می‌دانیم که سال‌هاست اعزام دیپلمات‌ها حتی در سطح سفیر با رایزنی مستقیم سپاه قدس و بعضا از بین نیرو‌های این شاخه نظامی سپاه صورت می‌گیرد.

این واقعیت در سال‌های اخیر دیگر بر کسی پوشیده نیست. علی‌اکبر صالحی وزیر امور خارجه اسبق ایران و رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران دو سال پیش در گفتگویی رسانه‌ای تصریح کرده بود که «سردار قاسم سلیمانی فرمانده وقت سپاه قدس در انتصاب سفرای ایران در کشور‌های شمال آفریقا و منطقه عربی شرق مدیترانه، نقش تعیین‌کننده‌ای داشت.» او تاکید کرده که «اکثر کسانی که پس از سقوط صدام، مسئولیت را در عراق بر عهده گرفتند، از دوستان سردار سلیمانی و افراد مرتبط با او بودند.»

بنابراین حضور سیدرضی موسوی در سوریه تحت عنوان دیپلمات ایرانی اتفاق غریبی نیست، اما درصورتی که او یک چهره شاخص امنیتی بوده باشد، حضور علنی او در دمشق به این شکل، اقدامی ضد امنیتی بوده است.
آیا سیدرضی موسوی مهره حیاتی سپاه در سوریه بوده است؟

نشریه تایمز آو اسرائیل به نقل روزنامه الجدید لبنان نوشته موسوی مدت ۳۰ سال در سوریه زندگی کرده و دفتر شخصی در وزارت دفاع سوریه داشته است! واکنش رسانه‌های نزدیک به سپاه و چهره‌های اصولگرا و حتی تجمع شبانه «کفن‌پوشان» مقابل ساختمان شورای عالی امنیت ملی در تهران در اعتراض به شهادت این فرمانده ارشد سپاه نشان می‌دهد ترور او حادثه مهمی بوده است.

برخی تحلیل‌ها نشان می‌دهد تروراو بعد از ترور سردار سلیمانی، بزرگترین ضایعه برای سپاه در منطقه بوده است. محسن مقصودی از چهره‌های رسانه‌ای نزدیک به سپاه گفته «دوستان و دشمنان مقاومت می‌دانند در این سال‌ها سید رضی برای جبهه مقاومت چه کرده است.»

یکی دیگر از فعالان رسانه‌ای نزدیک به نهاد‌های حاکمیتی گفته «سیدرضی مغز متفکر ارسال سلاح، تجهیزات و امن نگه داشتن نسبی خطوط لجستیکی محور مقاومت از ایران تا لبنان بوده و ترور او توسط اسرائیل در بحبوحه جنگ غزه معنادار است.»

جعفر اسدی فرمانده اسبق مستشاران ایرانی در سوریه گفته «همه افراد در سوریه این شهید بزرگوار را می‌شناختند؛ از بشار اسد گرفته تا دیگر افراد و با فعالیت‌ها و خدمات سیدرضی موسوی آشنا هستند.»

محمدباقر قالیباف از فرماندهان سپاه و رئیس مجلس شورای اسلامی در واکنش به ترور سیدرضی موسوی گفته «این شهید والامقام به‌عنوان مستشار نظامی و در حین انجام وظیفه، در حمله موشکی جنایتکارانه مزدوران صهیونیستی به منطقه زینبیه در حومه دمشق به شهادت رسید و بی‌تردید رژیم سفاک صهیونیستی تاوان سنگین این جنایت را پرداخت خواهد کرد.»

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه و حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه هر دو گفته‌اند سید رضی موسوی «از مستشاران ایرانی مبارزه با تروریسم» در سوریه بوده است. کنعانی تاکید کرده او در «منطقه مسکونی زینبیه دمشق» هدف اقدام تروریستی اسرائیل قرار گرفته است.

تاکید مقامات ایرانی بر نقش سیدرضی موسوی به عنوان «مستشار نظامی در سوریه» جالب توجه است. ایران بار‌ها اعلام کرده حضور نظامی‌اش در سوریه با اجازه دولت سوریه بوده است. این امر به تصریح دولت بشار اسد هم رسیده و سفیر این کشور در روسیه در پاسخ به خبرنگاران درباره علت حضور نیرو‌های ایرانی در خاک سوریه در سال ۱۳۹۷ گفته بود «نظامیان ایرانی برای کمک به ارتش سوریه در کشور ما حضور دارند.»

خبر ترور سیدرضی موسوی هم با همین عنوان در رسانه‌های جهان منتشر شده است. رویترز به نقل از یک منبع آگاه نوشته «سید رضی موسوی مسئول هماهنگی ائتلاف نظامی بین ایران و سوریه بوده است.» تایمز آو اسرائیل روزنامه چاپ اسرائیل گفته «موسوی در تامین سلاح نیرو‌های مورد حمایت ایران در منطقه از جمله حزب‌الله لبنان نقش مهمی داشته است.»
واکنش اسرائیل به خبر ترور سیدرضی موسوی چه بوده است؟

«دانیل هاگاری» سخنگوی ارشد نیرو‌های دفاعی اسرائیل، شامگاه دوشنبه در کنفرانس مطبوعاتی از اظهارنظر درباره گزارش حمله هوایی به سوریه با هدف ترور سردار سپاه ایران خودداری کرده است.

تایمز آو اسرائیل نوشته «ارتش اسرائیل معمولاً در مورد حملات خاص در سوریه اظهار نظر نمی‌کند، اما به انجام صد‌ها حمله هوایی علیه گروه‌های تروریستی مورد حمایت ایران که تلاش می‌کنند جای پایی در این کشور در دهه گذشته به دست آورند، اعتراف کرده است.» با این وجود اسرائیل به رسم معمول مسئولیت ترور را برعهده نگرفته، اما برای اقدامات تقابلی اعلام آمادگی کرده است. رسانه‌های اسرائیلی هم هیچ مهر تاییدی بر حمله اسرائیل به دمشق نزده‌اند.

یوآو گالانت وزیر دفاع اسرائیل هم گفته جنگنده‌های این رژیم علنا بر فراز لبنان در حال مانورند، چون بر این باورند که حزب الله لبنان ضربه سختی خورده باشد.

اورشلیم پست به نقل از مقامات تشکیلات دفاعی اسرائیل نوشته اسرائیل انتظار دارد بعد از «کشته شدن» موسوی، شاهد واکنش‌هایی در مرز‌های شمالی باشد. وزارت دفاع اسرائیل در بیانیه‌ای گفته آماده اقدامات تلافی‌جویانه در مرز‌های شمالی بین اسرائیل و لبنان هست.

این رسانه به ارزیابی‌های امنیتی اسرائیل اشاره کرده و گفته «ایران از زمان آغاز جنگ ارتش اسرائیل علیه حماس در غزه، انتقال تسلیحات خود را به شبه‌نظامیان شیعه فعال در سوریه افزایش داده است.»

با این حال رسانه‌های دیگری همچون آسوشیتدپرس، تلویحا صورت گرفتن حمله از جانب اسرائیل را تایید کرده‌اند. آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از رسانه‌های داخلی ایران از تیتر «حمله هوایی اسرائیل به سوریه منجر به کشته شدن یک سردار عالی رتبه ایرانی شد» استفاده کرده و در بخشی از گزارش تصریح کرده که «حملات اسرائیل در ماه جاری به کشته شدن دو ژنرال نظامی دیگر هم منجر شده بود.»