در حالی که فساد چای و رانت بزرگ در دریافت ارز این روزها بر سر زبان‌هاست، دولت در گزارش‌های متعددی که بر خروجی خبرگزاری‌های وابسته می‌گذارد سعی دارد خود را کاشف این فساد معرفی کند. اخبار و تحلیل‌های منتشره نشان می‌دهد بسیاری از مشکلات از همان جایی ناشی شده است که دولت از آن به عنوان رانت ارزی دولت روحانی و بعدها با حذف ارز ترجیحی و حذف رانت‌ها یاد می‌کرد. تبدیل ارز 4000 هزار تومانی به ارز 28 هزار و 500 تومانی گرچه ابتدا با تبلیغات دولت همراه شد اما به زعم برخی کارشناسان ادامه همان راهی بود که دولت گذشته پیگیری می‌کرد؛ با این تفاوت که این تغییر نرخ ارز ترجیحی موجب شد گرانی‌ها و تورم بالای 50 درصد هم مهمان سفره‌های مردم شود. ادامه ردپای چنین عملکردی را باید در فساد بزرگ چای هم دنبال کرد.
خبرگزاری فارس در گزارش خود به شکلی تلویحی به این ماجرا اشاره کرده و در گزارشی آورده است که پیامد این پرونده رانتی در بازار چای، سبب شد سال گذشته قیمت چای معمولی از ۱۲۰ تا ۲۴۰ هزار تومان بالا برود. نکته مهم در گزارش فارس نکته‌ای است که درباره وزیر سابق نوشته شده است. در این گزارش تاکید شده که این کشف فساد از سوی دولت رخ داد، زمانی که ساداتی‌نژاد، از وزارت جهاد کشاورزی برکنار شد.
«آلبریت بغزیان» اقتصاددان و استاد دانشگاه در این باره می‌گوید: «همه از دولت قبل تا دولت فعلی و روسای بانک مرکزی و وزرای اقتصاد و صمت تا سازمان بازرسی و ستاد مبارزه با قاچاق ارز و کالا باید در رابطه با این فساد بزرگ توضیح دهند و پاسخگو باشند چرا که این فساد کار یک یا دو نفر نبوده و حتما پای گروهی در میان است.»
رقم واقعی فساد در پرده ابهام
بغزیان درباره ابعاد این فساد و ارقام مطرح شده درباره آن نیز می‌گوید: «مساله عجیبی که درباره این فساد رخ داده یکی همین است که درباره عدد نهایی رقم این فساد توافقی گویا وجود ندارد و از ارقام ۶ میلیارد دلار تا ۳ میلیارد و یک میلیارد دلار مطرح شده و اصلا در همین ابتدا خوب است حداقل دولت و قوه قضاییه با یک شفاف سازی دقیق، حداقل رقم مورد نظر را روشن کنند. در مرحله بعد اگر حتی بخواهیم از مساله رقم مورد فساد عبور کنیم و بالاخره می‌گوییم یک فسادی رخ داده است و اصلا فرض کنیم این رقم حتی یک میلیون دلار بوده است، یعنی حتی در چنین رقمی نیز باید ابعاد ماجرا کامل روشن شود.»
این اقتصاددان در ادامه به اقتصاد 24 می‌گوید: «مساله این است چنین ارقام ارزی اصلا چطور دریافت شده؟ در ابتدا فرض این است که درخواستی برای بانک مرکزی از بابت تخصیص این ارز فرستاده شده و واضح است که در همان ابتدا باید ملاحظات انجام شود که این درخواست توسط چه کسی و با چه تضمینی تایید شده است؟ یعنی مسئولان وقت بانک مرکزی باید در این باره پاسخ دهند. بالاخره در رخ دادن چنین روند فسادی تنها یک نفر و یا خود صاحبان چای دبش که فقط مسئول نیستند و حتما یک گروهی همراهی و کمک کرده اند و باید از زمان تایید و موافقت تا تخصیص چنین وامی باید همه مراحل روشن شود.»
مسئولیت بانک مرکزی در چنین فسادی
این استاد دانشگاه با اشاره به مسئولیت بزرگ بانک مرکزی در چنین فسادی تاکید می‌کند: «سازمان‌های نظارتی باید توضیح بدهند چطور متوجه تخصیص چنین ارزی نشده اند، چطور متوجه تبلیغات عجیب یک چای با عنوان چای دبش نشده‌اند که این همه تبلیغات می‌کند و چنین از اشخاص سلبریتی استفاده کرده و حتی در دوره‌ای قیمت‌هایش چنان نامعقول بود که به نوعی دامپینگ در بازار شباهت داشت. با اینکه مسئولیت نهاد‌های نظارتی اقتصادی که به این مسائل توجهی نکرد‌ه‌اند به قوت خود باقی است اما باید بدانیم در وهله اول بانک مرکزی در این مساله به طور مستقیم دخیل است. آن‌ها می‌توانستند و باید گردش حساب‌ها و ردیابی این حجم بالا از ارز را رصد و بررسی می‌کردند.»
این اقتصاددان درباره خطر بهم ریختگی در بازار‌ها با تزریق چنین رقم ارزی در فرض ورود به بازار‌های دیگر نیز می‌گوید: «مسلما اصلا به چنین حجمی برای واردات چای و چنین ارزی در این بازار نیازی نبوده پس شاید یک خطر همین باشد که این ارز وارد بازار‌های دیگر در کشور شده باشد که باید به دقت رصد و بررسی شود. یعنی اگر این ارز دریافت شده و به بازار‌های طلا و مسکن و خودرو و یا حتی خود بازار ارز رفته باشد مسلما باعث اخلال در بازار شده و اگر به بیرون از کشور رفته که بدان معناست که بیت المال است که برباد رفته و مقصر نیز بانک مرکزی است. به هر حال بانک مرکزی وقت وقتی اجازه دسترسی به این حجم از ارز با نرخ نیمایی و دولتی را داده (آن هم در شرایطی که تفاوت آن با ارز آزاد بسیار بالاتر بوده است) باید در تمام مسیر‌های هزینه‌کرد و اهداف ارز داده شده، دقت می‌کرده و اصلا تا تایید‌های واردات ارائه نشده نباید ارز پرداخت می‌شده است. پس حتما همراهی گروهی وجود داشته که این روند طی شود و باید همه این گروه و تمام مسیر ردیابی شود.»
تولید کننده در حسرت
بغزیان همچنین با اشاره به مشکلات دریافت یک وام ریالی ساده در کشور تصریح می‌کند: «توجه کنید همین حالا اگر یک تولید کننده تلاش کند برای مواد اولیه به منابع ارزی دسترسی پیدا کند با هزار اما و اگر مواجه است. یا یک شرکت تولید کننده و واردکننده دارو، آن هم در شرایطی که اکنون به وضوح در مساله دارو با کمبود مواجه هستیم، به دنبال ارز باشد می‌بینیم چقدر با مانع مواجه می‌شوند. یا می‌بینید در همین روز‌های اخیر یکی از مباحث مطرح شده در کشور کمبود شیر خشک نوزادان است (به هر حال برای قانون جوانی جمعیت باید این منابع تامین شود) که به طور جدی تامین آن با موانع ارزی مواجه شده است. بعد می‌بینیم در شرایطی که بخش‌های مهم و اساسی کشور همچون بهداشت و دارو معطل ارز مانده، ناگهان یک شرکت موفق شده به چنین منابع ارزی دسترسی پیدا کند که عملا این منابع و ارقام به هر بازار کشور که وارد شوند بدون تردید ایجاد اخلال می‌کند.»
کلیه حقوق مادی و معنوی متعلق به روزنامه
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
