مصطفی فروغی: بازارها از خرداد تا همین چند روز پیش به دلیل مذاکرات پنهانی یا غیرمستقیم بین ایران و ایالات‌متحده روند کاهشی داشتند. آزادسازی 6 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران و همچنین رفع توقیف از یک میلیارد و 700 میلیون دلار بلوکه‌شده در کشور «لوکزامبورگ» شرایطی در بازار به وجود آورد که قیمت‌ها ثبات نسبی پیدا کردند. قیمت هر گرم طلا هفته گذشته حدود ۲ میلیون و ۲۳۹ هزار تومان بود. قیمت سکه نیز از خردادماه تا هفتم مهرماه روندی ریزشی داشت و در کانال ۲۶ تا 27 میلیون تومان دررفت و آمد بود، اما جنگ غزه ورق را برگرداند و قیمت‌ها افزایش یافتند. فعالان بازار، چند عامل را در نوسان قیمت‌ها مؤثر می‌دانند، اول: منقضی شدن برخی از محدودیت‌های برجام در ۲۶ مهر است که غربی ها نمی خواهند زیر بار آن بروند. دوم: جنگ بین حماس و اسرائیل و سوم: زلزله هرات است که داد و ستد در این بازار متوقف شده است. گزارش پیشرو به این موضوع پرداخته است.

افزایش قیمت ارز و دلار

دیروز قیمت دلار در بازار آزاد صعودی بود. دلار روز خود را با قیمت ۵۲،۸۵۰ (پنجاه‌ودو هزار و هشت‌صد و پنجاه) تومان آغاز کرد و تا ظهر دیروز به ۵۳ هزار و 350 تومان رسید. پیرو افزایش قیمت ارز قیمت طلا نیز افزایش یافت و هر گرم طلا ۱۸ عیار به ۲،۵۱۴،۲۰۰ (دو میلیون و پانصد و چهارده هزار و دویست) تومان رسید که نسبت به‌روز قبل کاری، ۳.۹۵ درصد افزایش قیمت داشت. قیمت سکه امامی نیز روز گذشته به ۳۱،۸۰۰،۰۰۰ (سی‌ویک میلیون و هشت‌صد هزار) تومان رسید که نسبت به‌روز یکشنبه، افزایش ۵.۱۸ درصدی را ثبت کرد. ماجرای افزایش قیمت‌ها به دلیل جنگ در اسرائیل و زلزله در هرات است. در این میان مردم نگران‌اند که دوباره افزایش قیمت‌ها به سایر کالاها نیز سرایت کند و یا نگران‌اند که نکند پای ایران به جنگ کشیده شود!

علت افزایش قیمت دلار

بازار ارز افغانستان همچنان به دلیل زلزله تعطیل است و معامله‌ای در آن بازار صورت نمی‌گیرد اما نرخ‌هایی که از این بازار شنیده می‌شود افزایشی است. قیمت دلار هرات دیروز 52 هزار و 750 تومان بود.
اگرچه بازار ساز از ابتدای امسال در تلاش بود که قیمت دلار را در محدوده 49 هزار تومان حفظ کند، اما جنگ میان فلسطین و اسرائیل و زلزله در هرات معادلات بازار ساز را بر هم ریخت و دلار به مرز 53 هزار تومان رسید.
در کنار این موارد، 26 مهرماه قرار است تکلیف تحریم‌های موشکی ایران در سازمان ملل تعیین شود. این اتفاق ممکن است دوباره بازار ارز را صعودی کند.

علت افزایش قیمت طلا

رئیس اتحادیه طلا و جواهر درباره دلایل صعودی قیمت‌ها در بازار طلا و سکه می‌گوید: این اتفاق از روز شنبه هفته جاری و هم‌زمان با افزایش قیمت دلار و شدت گرفت که ناشی از تنش‌های منطقه است. البته بخشی از گرانی بازار طلا و سکه، به افزایش قیمت اونس جهانی طلا مربوط است و بخشی از آن متأثر از جنگ حماس و اسرائیل است.

ابراهیم محمدولی، رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر در گفت‌وگو باخبر آنلاین درباره دلایل افزایش قیمت سکه و طلا می‌گوید: این افزایش به دلیل جنگ در منطقه است که هم روی اونس جهانی طلا اثرگذار بوده و هم بازار ارز و سکه و طلا در ایران را تحت تأثیر قرارداد.

سایه سیاست بر ارز

سید کمال سید علی، معاون ارزی پیشین بانک مرکزی و کارشناس مسائل ارزی درباره علل افزایش قیمت ارز به ایرنا گفت: ۹۰ درصد شرایط موجود و نوسانات نرخ ارز به دلیل شرایط منطقه و جنگ اسرائیل و حماس و جو روانی است که با برقراری آرامش دوباره نرخ ارز ثابت می‌شود. همواره عوامل سیاسی عاملی تأثیرگذار بر نرخ ارز بوده است و در سال‌های گذشته شاهد بودیم در انتخابات آمریکا هنگامی‌که «جو بایدن» بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا نشست قیمت دلار در ایران کاهشی شد یا هنگامی‌که احتمال پیروزی «ترامپ» در انتخابات بیشتر می‌شد نرخ دلار افزایش می‌یافت.

ضرورت کنترل کسری بودجه و تورم

سید علی افزود: در شرایط موجود نیز دلیل اصلی نوسانات نرخ ارز و رشد قیمت‌ها تا ۵۳ و ۵۴ هزار تومان به دلیل فضایی است که در منطقه به وجود آمده و تأثیر منفی بر نرخ ارز گذاشته است.
این اقتصاددان تأکید کرد: در ماه‌های گذشته بانک مرکزی با اجرای سیاست‌های تثبیت توانسته بود آرامش را به بازار ارز بازگرداند و ثبات خوبی به بازار داده بود.

نفس بازار سهام بند آمد

بورس تهران نیز هم‌زمان با آغاز جنگ در خاورمیانه، دور جدیدی از ریزش را آغاز کرده است. دیروز شاخص کل بورس اندکی مثبت شد، اما توان جبران سقوط روزهای شنبه و یکشنبه را نداشت. روز یکشنبه شاخص کل بورس تهران به دنبال آغاز جنگ میان فلسطین و رژیم صهیونیستی در یک روز بیش از 50 هزار واحد فروریخت. البته شاخص بورس با جهش قیمت دلار به کانال 53 هزار تومان واکنش مثبت نشان داد و شاخص کمی روز گذشته بالا رفت.

خطر افزایش معاملات هیجانی در بازار سرمایه

عظیم ثابت، ریزش بازار سهام را بیشتر ناشی از هیجانات جنگ اخیر بین فلسطین و رژیم صهیونیستی دانست و گفت: بازار بر اثر اخبار ناشی از جنگ منفی شده بود، اما خطری تهدیدکننده بازار سرمایه نیست. یکی از عوامل تأثیرگذار بر وضعیت بازار سرمایه، موضوع احساسات و هیجانات ناشی از اخبار و شایعات محیطی است. این هیجانات ممکن است به واسطه حوادث و رویداد‌های مثبت یا منفی باشد که در پیرامون ما در حال وقوع هستند. دبیر کل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: در این شرایط نه‌تنها بازار سرمایه ایران بلکه تمامی بورس‌های منطقه و جهان نسبت به اخبار مختلف واکنش‌ احساسی نشان می‌دهند؛ از این جهت می‌توان معمولاً بازار سرمایه را هوشمندترین بازار مالی به شمار آورد. وضعیت بازار سرمایه کشور به لحاظ بنیادین در شرایط مطلوب قرار دارد.