روز نو :پنچ ماه از سال 1401 می‌گذرد و حالا سازمان پزشکی قانونی استان تهران آخرین آمارها از مراجعه مردان و زنان ایرانی به مرکز پزشکی قانونی استان را در سه ماهه اول سال اعلام کرده است.براساس این آمار تهرانی‌ها در بهار امسال نسبت به سال قبل 7 درصد عصبانی‌تر شده‌اند.

آن گونه سازمان پزشکی قانونی اعلام کرده است در سه ماهه اول سال، روزانه بیش از 280 تهرانی کتک خورده به پزشک قانونی برای گرفتن طول درمان و اقدامات قضایی مراجعه کرده‌ است. گزارش پزشکی قانونی نشان می‌دهد در سه ماهه سال جاری، در تهران ، ۲۶ هزار و ۱۲۵ نفر به دلیل آسیب‌های ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان مراجعه کرده‌اند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 7درصد افزایش یافته است.

البته باید به این نکته توجه داشت که آمار اعلام شده از سوی سازمان نظام پزشکی ، تنها مربوط به پرونده‌هایی است که به پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند، اگر بخواهیم به آمار همه نزاع‌ها و یقه‌گیری‌های سطحی و همچنین نزاع‌های که طرفین دعوا زحمت مراجعه به پزشک قانونی را به خود نداده‌اند هم اشاره کنیم بی‌شک رقمی به مراتب بزرگتراز این آمار به دست می‌آید.

عصبانیت ایرانی‌ها به روایت آمار

اگرچه آمار سازمان نظام پزشکی از مراجعه کنندگان به پزشک قانونی نشان ‌می‌دهد وضع خشونت و درگيري در پايتخت نگران‌كننده و رو‌به‌رشد است، اما این خشونت و عصبانیت فقط مختص به تهرانی‌ها نیست و کل جامعه را در برگرفته است.

به تازگی مرکز افکار سنجی ایسپا نیز در گزارشی اعلام کرد جامعه ایرانی عصبانی است. مرکز افکارسنجی وابسته به جهاد دانشگاهی در اوایل همین ماه (مرداد) نتیجه طرح سنجش «احساس خشم» مردم ایران را که در اسفندماه سال گذشته انجام‌شده منتشر کرد.

این موسسه گفته پژوهش خود را با حجم نمونه 2088نفری از افراد بالای 18سال در مناطق شهری و روستایی به‌صورت تلفنی اجرا کرده است و پاسخگویان در سه محور «حالت خشم»، «صفت خشم» و «کنترل خشم» مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند.

بر اساس نتیجه پژوهش، ۳۳.۶درصد از پاسخگویان اظهار کرده‌اند به میزان زیاد یا کاملاً موافق‌اند که «معمولاً زود از کوره در می‌روند. ۱۵.۲درصد گفته‌اند که اطرافیانشان آنان را فردی عصبانی می‌دانند. ۲۳.۴درصد در زمان عصبانیت شروع به دادوفریاد می‌کنند. ۵.۱درصد اقدام به پرتاب کردن یا شکستن اشیا می‌کنند. ۳.۶درصد گفته‌اند هنگام عصبانیت طرف مقابلشان را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند. ۳۱.۴درصد گفته‌اند درصورتی‌که دیگران رفتار خشمگین با آن‌ها داشته باشند، رفتار متقابل را در پیش می‌گیرند. ۱۱.۳درصد نیز اشاره کرده‌اند که احساس می‌کنند در همین لحظه از دست کسی یا چیزی عصبانی هستند.

آمارها جهانی نیز به خشونت و عصبانیت ایرانی‌ها صحه می‌گذارد. به تازگی موسسه گالوپ بر پایه بررسی خود در سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲ رتبه‌بندی تازه عصبانی‌ترین مردم جهان را منتشر کرد.

در این رتبه‌بندی ایرانی‌ها پس از سیرآلئون، مالی و اردن در رتبه نهم قرار گرفته‌اند. به طوری که ۳۴ درصد ایرانی‌های شرکت کننده در مصاحبه موسسه گالوپ عنوان کرده‌اند که اخیرا به شدت خشمگین و عصبانی شده‌اند. گفتنی است نتایج گزارش موسسه گالوپ بر اساس روش نمونه‌‌گیری در میان جمعیت بزرگسال دارای ۱۵ سال و بیشتر در ۱۲۲ کشور و منطقه جهان و از طریق مصاحبه‌های تلفنی و حضوری به دست آمده است.
آمارهای داخلی و جهانی در مورد خشونت ایرانی‌ها این پرسش را ایجاد کمی‌کند که چه اتفاقي براي ايراني‌ها افتاده است كه در مشاجره‌ها و اختلاف‌نظرها، چاره كار را در دعوا و زد و خورد فيزيكي مي‌بينند، به نحوی كه بارها موضوع‌های كوچكی مانند تنه زدن یا نگاه کردن بين دو نفر به چنان معضل بزرگی تبديل می‌شود که کار به دعوا و کتک‌کاری می‌رسد و حتي در مواردي رنگ خون به خود می‌گیرد.

خشونت علل متعددی دارد

درحالي كه آمارها داخلی و خارجی از افزایش خشونت و عصبانیت در میان ایرانی‌ها سخن می‌گویند که براساس تئوری چرخش خشونت، خشونت بازتولید می‌شود و از خشونت، خشونت زاده می‌شود. بنابر این تئوری، باید منتظر افزایش بیش از این خشونت‌های نیز باشیم، چرا که تمام زمینه‌های عصبانیت و خشونت در جامعه فراهم است. علاوه بر مشکلات اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، نبود آزادی‌های مدنی و ...ادبیات رایج سیاستمداران و مسئولان نیز سرشار از خشونت و نفرت پراکنی است. جوری که با هر وعظ یا سخنرانی حجم زیادی از خشونت و نفرت را به جامعه تزریق می‌کنند. برخی از ائمه جمعه در این زمینه پیشتاز هستند. برای صحت سنجی این موضوع، کافی است فقط در یک هفته سخنرانی امامان جمعه در نماز جمعه را بررسی کنید، بدون تردید با حجم زیادی از خشونت و نفرت پراکنی مواجه خواهید شد. بدیهی است این خشونت به جامعه باز‌می‌گردد و بازتولید می‌شود.

نفرت پراکنی‌های سیستماتیک در کشور چه از سوی مسئولان، سیاستمداران، رادیو و تلویزیون و ... در حالی است در تمام دنیا جامعه شناسان و متخصصان حوزه اجتماعی کوشش می‌کنند زمینه‌های بروز خشونت و نفرت پراکنی را حذف کنند و از تنش‌ها بکاهند. در حالی خشونت از در و دیوار جامعه می‌بارد که جامعه‌شناسان و آسیب‌شناسان اجتماعی خیلی وقت است زنگ عصبانی بودن را به صدا در آورده‌اند و بارها از علل و تبعات آن و همچنین روش کنترل و مهار آن سخن گفته‌اند،اما آنچه که جایی نرسیده است فریاد همین کازشناسان و آگاهان حوزه اجتماعی است. همین چندوقت پیش،امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس، در مورد زیان‌بار بودن عصبانیت و خشونت رایج در جامعه به همدلی گفت: «خشونت از لحاظ سیاسی زیان زیادی دارد، چراکه امنیت جامعه را کاهش می‌دهد و باعث بدبینی و ایجاد فاصله بین حکومت و مردم می‌شود، از نظر اقتصادی نیز کارایی را در جامعه کم می‌کند، بر تولید تأثیر منفی می‌گذارد. از نظر فرهنگی نیز زیان‌بار است، چراکه خشونت تبدیل به فرهنگ می‌شود، از نظر روحی و روانی نیز خشونت باعث بیماری‌های متعدد روحی روانی و حتی فیزیکی می‌شود و برای نظام سلامت هزینه به همراه دارد.»