اسب زین شده یا زمین سوخته؟
حمید شجاعی: مسعود پزشکیان بهعنوان رئیسجمهور منتخب با رای مردم به ریاست دولت چهاردهم رسیده و این انتخاب معنادار مردم نشان داد که آنها از عملکرد موجود رویگردان شده بودند که رای به تغییر با مسعود پزشکیان دادند. لذا اینکه برخی در یک مغالطه آشکار مطرح میکنند که پزشکیان عملکرد دولت سیزدهم را ادامه دهد چندان نباید مورد توجه قرار بگیرد.
چرا که اگر قرار بود این اتفاق بیفتد و دولت بعدی هم رویکردها و عملکردهای دولت سیزدهم را در پیش بگیرد اساسا چرا باید به کاندیدایی که رویکردی کاملا متفاوت را نسبت به دولت رئیسی دارد رای دادهاند؟ لذا اینکه برخی جریانات و رسانهها میخواهند شرایط را در دولت سیزدهم از هر جهت مطلوب تصویر کنند و توضیح دهند که از 1400 تا 1403 تئوری مدینه فاضله در کشور پیاده شده یا در این 3 سال کشور در تمامی شاخصها مثبت و سوئیسوار اداره شده در حالیکه کمتر کسی است که نداند در طی این سه سال در حوزه اقتصادی و معیشتی مردم با چه مشکلاتی مواجه بودهاند. بنابراین بهنظر میرسد آنچه دولتیون تحت عنوان آمار مثبت اقتصادی ارائه میکنند و جریان حامی و رسانههایش نیز تبلیغ میکنند چیزی جز یک تعارف و نگاه آرزومندانه که بخواهند به دولت چهاردهم قالب کنند، نیست. جامعه نیز خود بهترین داور است که میتواند بهترین قضاوت را از عملکردهای دولت سیزدهم در حوزههای مختلف داشته باشد و اسیر تبلیغات و پروپاگاندای رسانهای برخی جریانات دلواپس نشوند. لذا تصور میشود این اظهارات و گفتهها در مورد عملکرد مثبت دولت سیزدهم در آستانه تشکیل دولت چهاردهم بهدنبال ایجاد فشار بر مسعود پزشکیان و دولتش هستند که ناکامیهای اقتصادی دولت مطبوع خود را به گردن دولت چهاردهم بیندازند. اتفاقی که پزشکیان و دولتمردان انتخابیاش در آغاز دولت حتما در خصوص آنچه از دولت سیزدهم گرفتهاند صحبت و شفافسازی خواهند کرد.
* اسب زین شده یا اسب لنگان؟
شاید کمتر کسی از اصولگرایان، انقلابیون و رسانههایشان انتظار داشتند که با توجه به تدارک گستردهای که دیدند تا دولت چهاردهم را نیز در اختیار بگیرند؛ اما مسعود پزشکیان از جریان رقیب بیاید و هدایت دولت چهاردهم را در اختیار بگیرد. لذا از آنجا که انتخابات را باختهاند و در دولت آینده دستی نخواهند داشت از هم اکنون رسانههایشان بهدنبال تطهیر و ارائه آمارهای مطلوب و فراتر از حد تصور از دولت سیزدهم بر میآیند. چه اینکه اخیرا کیهان در مطلبی عملکرد دولت سیزدهم در حوزههای مختلف را «اسب زین شده»ای خوانده که زیر پای دولت چهاردهم قرار دارد. تحلیلها و برآیندهای اغراقآمیزی از عملکرد دولت سیزدهم که هر کس نداند خواهد گفت یا در 12 دولت قبلی هیچ اتفاق مثبت و عملکرد شایان توجهی نیفتاده و آنچه از خیر و مطلوب بوده صرفا در این دولت پدید آمده و حلول کرده است. در حالیکه اگر بخواهیم به دقت و موشکافانه به موضوع نگاه کنیم این دولت نقاط ضعف هم داشته است که اگر بخواهیم شمارش کنیم در این مقال نمیگنجد. مهمترین حوزه عملکردی بحث اقتصاد کشور و معیشت مردم است. سابقه نداشته در تاریخ دولتهای پس از انقلاب نرخ تورم در یک دولت 3 سال پشتسر هم 40 درصد بوده باشد و تاثیرات مستقیم خود را بر جامعه بگذارد. نگاهی به قیمت روزافزون و افسارگسیخته کالاهای اساسی و همچنین سایر بازارهای مختلف از دلار که کانال 60 هزار تومان را رد کرد و نزدیک سقف هفتاد هزار تومان شد تا سکه 40 میلیون تومانی و قیمت خودرو ، مسکن و... نشان از عملکرد نه چندان موفق دولت سیزدهم در حوزه اقتصادی دارد. هر چند که با پایان دولت سیزدهم هنوز هم وعدههایی همچون ساخت یک میلیون مسکن در سال، ایجاد یک میلیون شغل، تورم تک رقمی، حل 3 روزه مساله بورس، مقابله با گرانی و گرانیسازی و برنامه هفت هزار صفحهای تحقق پیدا نکرده است. از طرف دیگر خود دولتمردان سیزدهمی و رسانههای حامی بارها میگفتند که حل مشکلات اقتصادی یک شبه و یکساله ممکن نیست و زمانبر است. حال چگونه معتقدند همه چیز برای دولت چهاردهم فراهم است. در حوزه سیاسی و اجتماعی هم که اگر نگاهی به سرمایه اجتماعی نیز در جامعه و ریزش محسوس مشارکت در انتخاباتهای 1402 و 1403 داشته باشیم میتوان عمق نارضایتی را مشاهده کرد. هر چند که نمیتوان مسائل تاثیرگذاری همچون لایحه عفاف و حجاب، گشت ارشاد و فیلترینگ را نادیده گرفت. در حوزه سیاست خارجی نیز گرچه برخی اقدامات مثل ارتباط با عربستان یا تحکیم حضور ایران در بریکس و شانگهای اتفاق افتاد اما به مسائل مهمی چون رفع تحریمها، حل مساله برجام و احیای توافق و FATF چندان وقعی نهاده نشد و از همین نظر نیز کشور نتوانست از ظرفیتهای بسیاری که میشد در این راه استفاده شود. در حوزه بهداشت و درمان نیز که بسیار برجستهسازی میکنند در مورد واکسنها باید اظهار داشت که قرارداد واکسنهایی مثل سینوفارم که در دولت مرحوم رئیسی وارد شد در دولت دوازدهم بسته شد و تحویل آن در دولت سیزدهم اتفاق افتاد و اینکه این مساله را نیز مصادره به مطلوب کنند چندان درست بهنظر نمیرسد. لذا با عنایت به نکات گفته شده و اینکه برخی رسانههای دلواپس از واژه اسب زین شده برای دولت چهاردهم استفاده کردهاند باید گفت که بیش از اسب زین شده با اسب لنگانی مواجه هستیم که به جهت مشکلات جسمانی توان مسابقه ندارد و دولت چهاردهم باید ابتدا آن را تیمار کند و سپس در مسیر مسابقه در جهت رشد و پیشرفت قرار دهد.
* سراب توانمندی
یک فعال سیاسی اصولگرا در خصوص برخی اظهارات در خصوص ادامه دولت رئیسی در دولت چهاردهم و طرح وضعیت مطلوب جامعه در آستانه واگذاری به دولت چهاردهم اظهار داشت: همه میدانند که یکی از دلایل اصلی کاهش مشارکت در انتخابات در سالهای 1402 و 1403 حجم زیادی از نارضایتی اقتصادی بوده است. به همین دلیل تصور میکنم جریان تندروی که سعی میکند خود را جانشین آقای رئیسی جا بزند میخواهد واقعیتهای فعلی را کلا از اقتصاد ایران پاک کند. محمد مهاجری به «آرمان ملی» گفت: حال اینکه شاخصهای اقتصادی دولت سیزدهم ضعیف است. مهمتر از همه اینکه دولت سیزدهم یک ترک فعل یا عدم انجام فعل در مورد مذاکرات مربوط به رفع تحریمها دارد. 3 سال کامل آقای رئیسی فرصت داشت که برای رفع تحریمها کاری انجام دهد اما خود را سرگرم شانگهای و بریکس کردند و فکر کردند با اینگونه چیزها یک شبه وضع ایران دگرگون میشود در حالیکه هیچ اتفاقی نیفتاد. وی افزود: از طرفی دوستان به شدت مدافع دولت سیزدهم گمان میکنند که اگر بگویند آن دوره خوب بوده میتوانند نارضایتیهای بعدی را تشدید کنند و مثلا کمترین انتقاداتی که وجود دارد را متوجه دولتهای قبلی کنند، بهنظرم باید متوجه بود و دوستان مدافع غیرمنطقی را متوجه کرد که واقعیتهای اقتصادی امروز خیلی متفاوت است با وعدههایی که آقای رئیسی دادند. هنوز وعده مسکن، تورم تک رقمی و... فقط در حد رویاهایی است که دولت سیزدهم آنها را بافت و محقق نشد.