فرمان ائتلاف در سمت اصولگرایان صادر شده، اما ائتلافی که دشوار به نظر می‌رسد. غیراز زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی که از حالا عیار آنها معلوم شده، می‎‌مانند جلیلی و قالیباف که هر دو مدعی هستند. یکی مدعی عملگرایی با کارنامه مشخص که او را سیستم‌ساز و نیروی اجرایی محض می‌دانند، یکی هم تئوریسین با الفاظ و نکات شیرین در ذائقه تندروها. اما اگر قرار بر این باشد یکی از آنها مسیر رقابت را ادامه دهد، منطق به کدام سو می‌چرخد؟ این سوالی است که احتمالا این روزها جوابش را اصولگرایان کهنه‌کار در دو سو هم نمی‌دانند.

عقلانیت حکم می‌کند کسی مقابل پزشکیان بایستد که در صورت افزایش رای او قابلیت شکستن آرای میانه متمایل به او را جذب کند. اما احساس خوشایند خودی‌ها شاید به زرق و برق جوانی و تئوری‌های مردی باشد که کارنامه ندارد و اغلب خود را در سایه مطرح کرده است. با این حال پیچیدگی فضای سیاسی چنان است که ماندن هر دو در صحنه نیز قابل تصور است. رقابت سه نفره میان پزشکیان، قالیباف و جلیلی که دور دوم انتخابات ریاست جمهوری باید تکلیف یکی از دوگانه‌های جلیلی- قالیباف، پزشکیان- قالیباف، یا پزشکیان- جلیلی را مشخص کند. اما واهمه تقسیم بخشی از رای جلیلی و قالیباف در مقابل پزشکیان نیز وجود دارد. اگر پزشکیان بتواند در مناظره‌ها اندکی از آرای خاموش را به پای صندوق‌ها بیاورد، ماندن هر دو نامزد اصلی اصولگرایان اقبال نامزد اصلاح‌طلبان را افزایش می‌دهد. آخرین گمانه‌ها بر این است که در حال‌حاضر قالیباف در آرای اصولگرایان وضعیت مناسب‌تری دارد و این شرایط آنها را در وضعیت تصمیم قرار داده است. حسین شریعتمداری، در یادداشتی اینگونه اظهارنظر کرده که : با حفظ احترام همه نامزدها، باید گفت؛ اگر حضور و ادامه گفتمان شهید رئیسی عزیز را که ترجمان دیگری از گفتمان امام و انقلاب و رهبری است، به حضور خود بر کرسی ریاست‌جمهوری ترجیح می‌دهید -‌که باید چنین باشد و به یقین این‌گونه است-پس صورت مسئله را از حالت «چندکاندیدایی» به تک کاندیدا تغییر دهید.»

افزایش نگرانی اصولگرایان

او به نگرانی نیروهای انقلابی اشاره کرده و سوال مهمی را که آنها می‌پرسند به اشتراک گذاشته و نوشته است: «این روز‌ها بسیاری از نیرو‌های انقلابی و متعهد، پرسش مشترکی بر زبان دارند که دهان به دهان می‌چرخد و پاسخ می‌طلبد. پرسش این است که «به کدامیک از نامزد‌های جبهه انقلاب رای بدهیم»؟ پاسخ نگارنده این است: «به نامزدی که بعد از ائتلاف آن‌ها مشخص می‌شود» می‌پرسند: «اگر با یکدیگر ائتلاف نکردند چی»؟ پاسخ آن است که «در آن صورت فرق چندانی ندارد که به کدامشان رای بدهید»! ... چرا که اگر ائتلاف نکنند، هریک از آن‌ها بخشی از رای مردم را جذب می‌کنند و بدیهی است که در این صورت مجموعه آراء چند نفر به آسانی نمی‌تواند با مجموع آرائی که متفقاً به یک سبد ریخته می‌شود رقابت کند»!

تردیدی که به وضوح در نوشته‌های شریعتمداری وجود دارد حکایتی است که اصولگرایان دیگر را هم به خود مشغول کرده و آنها را به چاره‌اندیشی واداشته است. در پنج‌شنبه محمدباقر قالیباف کاندیدای جدی اصولگراها که در لحظات آخر ثبت نام وارد وزارت کشور شد و شوک اول را به اصولگراها وارد کرد، در پاسخ به سوال یکی از کارشناسان برنامه تلویزیونی گفت: « من همین دیروز به اعضای ستادهای خود هم چند نکته را متذکر شدم؛ اول اینکه اخلاق را باید رعایت کنند. دوم اینکه بچه‌های جبهه انقلاب حتما باید در هشتم تیر ماه، روز برگزاری انتخابات، به یک فرد برسیم و در صحنه برای او کار کنیم. این عقلانیت، گذشت و محبت حتما در جبهه انقلاب وجود دارد.»

فشار بر جلیلی؟

با این وجود طرفداران جلیلی که او را شبیه‌تر به رئیسی می‌دانند و خواستار ادامه راه دولت سیزدهم با دست‌فرمان ایدئولوگ راست هستند بیش از طرفداران قالیباف بر ماندنش اصرار دارند؛ نکته‌ای که احتمالا بیش از اینکه بیانگر بخت او برای رای‌آوری باشد، نشان از فشار جبهه اصولگرایی بر اجماع او با گزینه نهایی قالیباف است. “محسن منصوری” در توئیتی نوشته: «سعید جلیلی با قدرت وارد میدان رقابت‌های انتخاباتی شده و با تمام توان ادامه می‌دهد.» او با کنایه به واسطه‌های ائتلاف نوشته است: «در طول تاریخ اصحاب تردید، بیشترین خسارت‌ها را به کشور وارد کرده‌اند. تردید قتلگاه گفتمان انقلاب خواهد بود. آقا سعید با قدرت وارد این میدان شده و با تمام توان ادامه می‌دهد.بگذارید مردم در آرامش تصمیم بگیرند و انتخاب کنند.»نفر اول انتخابات مجلس دوازدهم در تهران نیز در جبهه جلیلی درباره زمزمه‌های انصراف جلیلی انتقاد کرده و گفته: «انصراف آقای جلیلی از کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری یک دروغ انتخاباتی است.»

نبویان، نماینده تهران در مجلس با انتشار ویدیویی در صفحه شخصی خود در شبکه مجازی «ایکس» گفت:« روزهای اخیر شایعاتی شده که جناب آقای دکتر جلیلی قرار است از کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری انصراف دهد؛ به عنوان فردی که در ستاد ایشان هستم و با ایشان همراهم، این موضوع را کاملا تکذیب می کنم.» این نماینده مجلس گفت: « متاسفانه برخی بدون رعایت فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر دوری از لجن پراکنی، تهمت و غیبت، یک حرام شرعی را مرتکب شدند و این دروغ را پخش می کنند. مجددا تکرار می کنم که این خبر کلی محض است.»

در این میان نظر جلیلی که در روزهای اول رقابت نرم‌تر بود و سخن از اقتضائات میدان و شرایط روز می‌کرد، متغیر است و در دو ویدئو که از او منتشر شده نشان می‌دهد که او در ویدئو اول درباره شرایط نیروهای انقلاب و تدبیر نهایی برای رسیدن به یک تصمیم سخن گفته است اما در ویدئوی دوم که او را در یک سخنرانی و جمع هوادارانش نشان می‌دهد، اظهارات او ثابت می‌‌کند اصرارش بر ماندن تا انتهای رقابت است. او در دیدار دوم تاکید کرده؛ اینطور نیست که ما با تردید وارد شده باشیم. این قله با سرافرازی فتح خواهد شد.

محسن رضایی موفق خواهد شد؟

با این وجود بزرگان اصولگرا در این‌باره نظر دیگری دارند و معتقدند که اجماع بر یک نیروی انقلابی در مقابل صف اصلاحات ضروری است. “محسن رضایی” که در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام نکرده و سعی دارد نقش رهبری جریان اصولگرا و رفع اختلافات را بر عهده بگیرد بعد از اظهارات روزهای اول خود و تاکید بر ائتلاف، در جمع  فعالان رسانه‌ای، با بیان اینکه ما دنبال اجماع بدون رقابت نیستیم که چنین اجماعی، اجماع مرده است، ‌توضیح داد:« در این انتخابات سه نوع اجماع داریم؛ یکی اجماع جمهور بین ۶ نامزد است که شامل حفظ اخلاق و حفظ چارچوب‌های نظام است. امیدواریم این اجماع تا پایان و پس از انتخابات باقی بماند. اجماع دوم بین ۵ کاندیداست که به انتخاب یک نفر به‌عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری و استفاده از سایر نامزدها در دولت آینده منجر می‌شود.» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: «اجماع سوم ملی است که اداره کشور با بسیج ملی و توسط مردم را شکل می‌دهد. هیچ راهی جز گذر از عصر قدیم یعنی شخص‌گرایی و گروه‌گرایی به عصر جدید یعنی اجماع ملی و اجماع جمهور و اجماع نیروهای انقلاب نداریم.»

در همین حال ‌۲۰۰ نفر از نمایندگان فعلی و ادوار مجلس هم درنامه‌ای به محسن رضایی بر اهمیت اجماع نامزدهای جبهه انقلاب تاکید کردند.در بخشی از این نامه که بسترساز ائتلاف احتمالی بعد از مناظره‌هاست، آمده: «بخشی از قوت دولت به این بر می‌گردد که دولت آینده در یک رقابت نزدیک و با آرای اندک قدرت را به دست نگیرد، بلکه قدرت را با حداکثر آرا و با مشارکت خوب به دست آورد و این لازم می آورد تا برخورد مسئولانه تر و صادقانه تر نامزد محترم در نسبت با کل ملت عزیز ایران به چشم آید.»
این تلاش اصولگرایان که وارد فاز عملی‌تری شده کدام نامزد آنها را به لیست اسامی نهایی روز رای‌گیری می‌رساند؟ این سوالی است که برخی از تحلیلگران در این باره معتقدند قالیباف بخت بیشتری برای اجماع نهایی دارد. اما مشکل دیگر اصول‌گرایان این است که مانند 1400 فردی چون رئیسی دیگر برای اجماع وجود ندارد که به دلیل پشتوانه معنوی و روحانی بودن او بتوانند به یک نتیجه کلی برسند. از سوی دیگر هیچ‌کدام از نامزدهای اصلی اصولگرایان پایگاه محکم و قابل اعتنایی ندارند که اصولگرایان را از چانه‌زنی منصرف کند. این در حالی است که اجماع نکردن آنها با خطر بزرگتری روبه خواهد کرد. اگر پزشکیان در مناظرات بتواند کمی از آرای خاموش را اقناع کند و موج کوچکی از مردم را به پای صندوق‌ها بیاورد رقیب جدی برای آنها خواهد بود.

 واهمه اصولگرایان چه در مجلس، چه در شهرداری و نهادهای دیگر آنها را به این نتیجه می‌رساند کنار رفتن امروز به از دست دادن همه ارکان قدرت در آینده ترجیح دارد. بنابراین آنها ناگزیرند در روزهای آخر به یک نامزد بسنده کنند، مگر اینکه وضعیت سیاسی پزشکیان چنان باشد که کنار رفتن آنها محلی از اعراب نداشته باشد. غیرقابل پیش‌بینی بودن مردم رقیب اصلی اصولگرایان و مانع بزرگ برای اجماع آنهاست. در همین حال “سیدرضا تقوی” نماینده ادوار گفته بعد از مناظره‌ها بر اساس آخرین نظرسنجی 4 دستگاه مورد اعتماد اصولگرایان در این باره تصمیم خواهیم گرفت.