روز نو :شاید این اولین بار بعد از خروج آمریکا از برجام باشد که در ایران طیف وسیعی از گروه‌‌های سیاسی خبر از توافق دوباره ایران با کشورهای 5+1 و بویژه آمریکا ‌می‌دهند. حتی در این میان اصول‌گرایان هم پیش‌قدم شده‌‌اند و صحبت از انسجام ملی در حمایت از توافق احتمالی را مطرح کرده‌‌اند. همزمان دیروز در نمازجمعه تهران از مذاکره‌‌کنندگان تعریف و تمجید شد و خطیب جمعه تهران از آنان حمایت کرد. برخی ‌می‌گویند این زمینه‌چینی اصول‌گرایان برای توافق احتمالی از این جهت است که آنان طی سال‌‌های گذشته تا توانستند علیه برجام و اقدامات دیپلماتیک دولت حسن روحانی در این زمینه تبلیغات منفی انجام داده‌‌اند. حالا تلاش ‌می‌کنند تا با چرخشی محسوس توافق احتمالی را خوب تعریف کنند. جلیل رحیمی جهان آبادی نماینده مردم تایباد و تربت جام در گفت‌وگویی از احتمال توافق در روزهای آینده خبر داد و درباره آخرین روند احیای توافق گفت: «مذاکرات ایران با ۵ کشور غربی یک مذاکرات بسیار پیچیده به لحاظ امنیتی، فنی و سیاسی است. این پرونده تقریبا ۳ دهه وقت دستگاه دیپلماسی ما و بسیاری از کشورهای طرف مقابل را گرفته است اما در مذاکرات اخیر به نظر می‌رسد روی آن چارچوب‌های اصلی که مدنظر طرفین است، توافق حاصل شده است. اگر بر چند محور اساسی که شامل تکنولوژی هسته‌ای موجود در ایران، نوع سانتریفیوژها، میزان و درصد غنی‌سازی، نحوه انتقال پول بعد از فروش نفت یا همان راستی‌آزمایی یا ضمانت‌های چندساله‌ای شرکت‌های سرمایه‌گذار است، تکیه کنیم به نظر من دغدغه‌ها رفع شده است و احتمال این که ظرف یک هفته الی ۱۰ روز آینده مذاکرات به یک سرانجامی برسد بسیار زیاد است.»

وی یادآور شد: «در چند مورد هم هنوز طرفین اختلاف‌نظرهای جزئی دارند منتها برای ایران به عنوان کشوری که بدعهدی آمریکا و خروج این کشور از برجام را شاهد بوده، بسیار سخت است بدون هیچ تضمینی و گرفتن یک ضمانت اجرای محکم بخواهد مجددا قراردادی را امضا کند که این قرارداد تبعاتی برایش دارد از جمله بحث نسل‌های جدید سانتریفیوژ‌ها، میزان غنی‌سازی و اورانیومی که قبلا غنی‌سازی کرده بودیم و نظارت‌های فراپادمانی. فکر می‌کنم احتمال اینکه ظرف یک هفته الی ۱۰ روز آینده توافق شود بسیار زیاد است و حداقل این بار چالش اساسی دیده نمی‌شود.»

در این میان برخی از نمایندگان اعلام کرده‌‌اند که مجلس از مذاکرات تیم دیپلماسی ایران بی‌‌اطلاع است. این در حالی است که هیچ اطلاع‌‌رسانی عمومی هم در این باره نمی‌شود و معمولا اگر خبری در این باره تا به حال منتشر شده تنها طرف‌‌های غربی از آن صحبت کرده‌‌اند. با این حال جهان آبادی در مصاحبه خودش با ایلنا درباره گلایه برخی از نمایندگان درباره اینکه باید در جریان متن توافق قرار گیرند و این مسئله باید به تصویب مجلس برسد، بیان کرد: «در برجام هم دقت کرده باشید، برجام به تصویب مجلس نرسید بلکه طرحی بود که برای اجرای برجام در مجلس به تصویب رسید. آنچه را که دولت در حال حاضر مذاکره می‌کند اجرای برجام است که بخواهد این متن دوباره بررسی شود کما این که اکثر نماینده‌ها در جریان کلیات پیش‌نویس هستند و می‌دانند چه توافقی می‌شود و طرفین چه تعهداتی را می‌پذیرند. بر اساس این پیشینه که قرار جدیدی اتفاق نیفتاده است و مذاکرات تقریبا احیای قرارداد قبلی است و آن قرار داد روال خودش را طی کرده فکر می‌کنم نیازی به اینکه در مجلس بررسی شود، نیست.»

پالس مثبت نمازجمعه

دیروز همزمان سیداحمد خاتمی امام جمعه تهران هم با ادبیات متفاوتی از مسئله مذاکرات هسته‌‌ای سخن گفت و از دیپلمات‌‌هایمذاکره کننده حمایت کرد. او گفت: «مذاکره‌‌کنندگان از جنس شما هستند و امین و شجاع و مرد میدان هستند و مطمئن باشید ذره‌‌ای به دشمن باج نخواهند داد. سه چیز مهم است؛ یکی لغو تحریم‌‌های نفتی است و هرچند با شیطنت آنها ‌می‌توانیم نفت را صادر کنیم ولی باید تحریم‌‌های نفتی به کلی لغو شود و دیگری لغو تحریم‌‌های بانکی است. سوم این است که ما نمی‌گوییم که کار دیپلماسی نباشد، بلکه ‌می‌گوییم باشد اما حرف مبنایی ما این است آمریکا دشمن ماست. در این 43 سال آمریکا دست از توطئه برنداشته است. مدام توطئه ‌می‌کند و دوست دارند ما در مشکل باشیم. نظرشان را به ایران ارایه دادند، ولی هنوز ایران اظهار نظر نکرده است. آنها حرف‌‌های زهراگین می‌زنند و نمی‌خواهند خوشی ملت ایران را ببینند و تا مشکلی برای ما پیش آید آنها اظهار خوشحالی ‌می‌کنند؛ لذا قصه آمریکا با ما، قصه هسته‌ای نیست، بلکه قصه آن است که اصل نظام ما را نمی‌خواهند.» برخی معتقدند تأکید خاتمی بر این حمایت از مذاکره کنندگان نشان ‌می‌دهد که او تلاش دارد در صورت حصول توافق نهایی به مردم اعلام کند که توافق به دست آمده حامی منافع ایران است چون مذاکره کنندگان مورد تأیید هستند.

همین رویکرد مثبت هم چهره‌‌های سیاسی اصول‌گرا تلاش کردند که دنبال کنند. دیروز حسین کنعانی‌مقدم فعال سیاسی اصول‌گرا در گفت‌وگویی، در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه امضای توافق‌نامه برجام در دسترس است امروز چه رفتاری باید صورت گیرد تا از برجام بهره‌برداری سیاسی و حزبی نشود، گفت: «برجام یک پرونده ملی است و کل نظام در رابطه با این موضوع درگیر بوده و خواهد بود. منافع ملی و امنیت ملی ما در رابطه با برجام تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. انسجام ملی و حمایت همه‌جانبه از توافق احتمالی لازم است چرا که این توافق‌نامه باید به مجلس برود و تبدیل به قانون شود و در این صورت جزو محورهای وحدت و انسجام ملی خواهد بود. با توجه به اعتمادی که مردم به شورای عالی امنیت ملی، مجلس شورای اسلامی و ارکان نظام دارند، پس از اینکه مراحل قانونی خود را طی کرد، همه باید از آن حمایت کرده و بتوانند از این مسیر، منافع اقتصادی و امنیت ملی را تامین کنند. هیچ جناحی نمی‌تواند مدعی شود که نتایج برجام نشان‌دهنده تلاش صرف آنها برای رسیدن به این توافق است و آن را مصادره کند بلکه همه جناح‌ها و گروه‌ها باید زمانی که مراحل قانونی آن طی شد، حمایت کنند و حمایت از قانون یعنی حمایت از مردم.»

به گزارش اعتمادآنلاین این فعال سیاسی اصول‌گرا در پاسخ به این سوال که پیامدهای استفاده سیاسی از برجام چیست، گفت: «متن توافق وقتی نهایی شود، بین نخبگان مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت و نشان می‌دهد که برجام جدید دارای چه محسناتی است، کجا از خطوط قرمز عبور کرده و کجا امنیت ملی را تامین کرده است. اقناع نخبگان برای تاثیرگذاری در افکار عمومی بسیار مهم است و باید در دستور کار باشد اگر این اتفاق بیفتد به نظر مخالفتی با توافق کلی وجود نداشته باشد و حمایت مردمی هم به همراه خواهد داشت.»در همین حال دیروز محمد دهقان معاون حقوقی رئیس جمهوری در سخنرانی پیش از خطبه نمازجمعه کرج رسما اعلام کرد که آمریکا بخش مهمی از درخواست‌‌هایایران را پذیرفته است.