تمام بدون نقطه
روز نو :آنچه از دل گمانهزنیهای سیاسی و رسانهای، بهخصوص طیف نزدیک به دولت، در 24 ساعت اخیر برمیآید، به نظر میرسد دیگر باید حدس و گمان درباره احیای برجام را کنار گذاشت و حصول توافق را تقریبا قطعی دانست.
آنچه از دل گمانهزنیهای سیاسی و رسانهای، بهخصوص طیف نزدیک به دولت، در 24 ساعت اخیر برمیآید، به نظر میرسد دیگر باید حدس و گمان درباره احیای برجام را کنار گذاشت و حصول توافق را تقریبا قطعی دانست. شاید مهمترین اتفاق به برگزاری جلسه فوقالعاده بعدازظهر روز گذشته شورای عالی امنیت ملی به ریاست سیدابراهیم رئیسی بازگردد که ظاهرا دستور کارش ارائه گزارش مبسوطی از سوی علی باقری، مذاکرهکننده ارشد، درباره گفتوگوهای وین و درنهایت جمعبندی نظرات کارشناسی بود. اما آنگونه که مطرح است، به نظر میرسد این شورا عملا پاسخ مثبت خود را به احیای برجام داده است.
در ادامه، موضعگیری برخی مقامات دولت سیزدهم نیز شائبه احیای برجام را تقویت کرد. کمااینکه محمد جمشیدی، معاون سیاسی ریاستجمهوری، روز گذشته در یادداشتی توییتری نوشت: «آمریکا از هدف استراتژیک خود در خروج از توافق ۲۰۱۵ و اعمال سیاست فشار حداکثری عقبنشینی کرد. آمریکا به دنبال ۱- برجام ابدی و ۲- مذاکرات منطقهای و موشکی بود که نهایتا از جاهطلبیهای خود عقب رانده شد». در ادامه حسین امیرعبداللهیان نیز ظهر دیروز در نشست با خبرنگاران به مناسبت روز خبرنگار، در بخشی از صحبتهای خود در ارتباط با مذاکرات هستهای بهصراحت اظهار کرد: «اگر بخواهم بگویم در مذاکرات وین در چه مرحلهای هستیم، باید بگویم اکنون در نقطهای هستیم که شاید بتوان آن را شروع پایان توافق بنامیم». وزیر امور خارجه دولت سیزدهم در ادامه صحبتهای خود به نکته مهمتری اشاره کرد که گویا خبر از جواب مثبت ایران بعد از 16 ماه چانهزنی دارد؛ امیر عبداللهیان گفت: «حداکثر تا ۱۲ امشب آخرین جمعبندی خود را بهصورت مکتوب در مورد مسائل باقیمانده به هماهنگکننده اتحادیه اروپا ارائه میدهیم و اگر واکنش آمریکا همراه با واقعبینی و انعطاف باشد، توافق رخ میدهد و اگر انعطافی نشان ندهند، باید بیشتر گفتوگو کنیم». مکمل این خبرها واکنش اولیانوف بود. نماینده روسیه در مذاکرات وین با استقبال از اظهارات دیروز وزیر امور خارجه ایران درباره پاسخ به طرح پیشنهادی اتحادیه اروپا در زمینه احیای توافق هستهای، تأکید کرد: «روسیه هیچگاه مانعی سر راه احیای توافق نبوده و نخواهد بود». این دیپلمات روس همچنین توییتی مهم در واکنش به اظهارات دیروز حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، درباره پاسخ تهران به پیشنهادهای اتحادیه اروپا نوشت. اولیانوف گفت: «سیگنالهای دلگرمکنندهای از ایران دریافت میشود». به نظر میرسد آنچه سیگنال دلگرمکننده جمهوری اسلامی خوانده میشود، برجام را احیا خواهد کرد.
البته رسانههای رادیکال و مخالف برجام پیشاپیش به استقبال احیای توافق هستهای رفته بودند. کیهان در تیتر یک دیروز خود با عنوان «تله تازه آمریکا در بازی با لغو تحریمها» نوشت: «تیم مذاکرهکننده کشورمان که تاکنون بر اصول اصلی جمهوری اسلامی ایران (لغو تحریمها، ارائه تضمین و راستیآزمایی طرف مقابل) هم در مذاکرات وین و هم در دوحه پافشاری کرده و هر بار دشمنان نظام را ناامید کردهاند، بایستی ضمن در نظر گرفتن جمیع اقدامات و رفتارهای غیرسازنده غربیها بهویژه آمریکاییها، دستاورد ارزشمند خود (مقاومت در برابر نظام سلطه) را حفظ کرده و باز هم پای استفیای حقوق ملت ایران و بهرهمندی از منافع اقتصادی برجام بایستند و برای برخی مدعیان اصلاحات که به دنبال بستن با کدخدا بودند و به قول خودشان زبان دنیا را بلد بودند! تفاوتهای روشنی از توافق قوی جدید و توافق ضعیف قبلی را به تصویر بکشند».
این خرق عادت اصولگریان در حمایت از برجام شاید در ابتدا کمی گنگ به نظر میآمد؛ کمااینکه عباس عبدی در توییتی نوشت: «آخرالزمان سیاست. سلام نواصولگرایان به برجام. برای متوجهشدن مدیرمسئول کیهان، پس از آن مصاحبه تند علیه برجام، فقط چند روز کافی بود تا او نیز به برجام سلام دهد». اما غافل از اینکه این جریان، با دسترسی اطلاعاتی، پیشاپیش از پاسخ مثبت دولت رئیسی برای احیای برجام آگاه بودند و سعی کردند با این دست عبارات و تیترزنیها، ضمن توجیه خود، فضای سیاسی و رسانهای همسو را برای حصول قریبالوقوع توافق آماده کنند.
بااینحال چه عبارت «توافق قوی جدید» را اسم رمز اصولگرایان برای توجیه احیای برجام علیرغم 9 سال حمله، توهین و تخریب بدانیم چه نه، به نظر میرسد آنچه در این شرایط اقتصادی و معیشتی ایران نیاز است، نه لفاظی و ساختن عبارات برای توجیه احیای برجام از سوی دولت سیزدهم و حامیانش، بلکه تسریع در روند لغو تحریمهاست. هرچند بازار سکه، طلا و ارز نیز پیشتر از روزنامه کیهان و دیگر اصولگرایان به استقبال احیای برجام رفته بود و کاهش قیمتها و سیر نزولی نرخها، مبین این واقعیت است.