ظالمترین عضو طالبان کشته شد؛ ملا پیرآغا که بود؟
پیرآغا اهل روستای سیدقلعه در شهرستان پنجوایی استان قندهار بود. او را یکی از بنیانگذاران نیروهای ویژه طالبان مشهور به «قطعه سرخ» میدانند. دیلیبیست در فوریه ۲۰۱۶ و پس از آنکه درگیری میان طالبان و داعش خراسان در استانهای زابل و ننگرهار شدت گرفت، در گزارشی با عنوان «ظالم طالبها»، نوشت که پیرآغا با قتلعام اعضای خانواده ملا دادالله، بیرحمترین طالبی که حتی از ریختن خون نوزادان ناراحت نمیشد، موقعیت خود را در میان طالبان تثبیت کرد و اکنون بر قلمرو وسیعی در جنوب افغانستان حاکم است.
ملا دادالله از فرماندهان ارشد نزدیک به ملا عمر بود که در جریان پیشروی طالبان به سمت مراکز شهرها در سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۷، به گردن زدن مخالفان، اعدام صحرایی و آتش زدن روستاهای تصرفشده مشهور بود. او در سال ۱۹۹۷ و به دلیل شهرتش در قساوت و بیرحمی، از مسند رسمی خود در رژیم طالبان اخراج شد؛ اما پس از فروپاشی حکومت نخست طالبان و آغاز جنگ چریکی این گروه با نیروهای خارجی و دولت افغانستان، دوباره به صحنه بازگشت. ملا دادالله در سال ۲۰۰۷ در نوار مرزی میان افغانستان و پاکستان، به دست نیروهای آمریکایی کشته شد.
ملا دادالله از قبیله کاکر بود. در سال ۲۰۱۵، برادران او و شماری از بستگانش با ابوبکر البغدادی، خلیفه خودخوانده داعش، بیعت کردند. در سال ۲۰۱۶ که فعالیت داعش در جنوب و شرق افغانستان توسعه یافت، طالبان واحد ویژهای برای سرکوب داعش ایجاد کردند. در آن زمان، بخشی از تروریستهای چچنی، ازبکستانی و پاکستانی که در جنوب و شرق افغانستان مستقر بودند، در نتیجه شکاف بهوجودآمده در اثر افشای مرگ ملا عمر، از این گروه جدا شدند و با داعش بیعت کردند. در این میان، پیرآغا ظهور کرد.
او برادر جوان ملا دادالله را کشت و شمار زیادی از بستگان او را که با داعش تماس و ارتباط داشتند، از بین برد. در گزارش دیلیبیست، آمده است: «پیرآغا تصمیم گرفت با کشتار خانواده کسی که روزی خود از بیرحمترین طالبان در افغانستان بود، برای خود نام و شهرتی به هم بزند که موفق هم شد.»
یکی از اهالی زابل به دیلیبیست گفته بود: «خداوند یک ظالم را به دست ظالمی دیگر از بین میبرد. چه کسی میتوانست باور کند که پیرآغا تمام خانواده دادالله را که نماد قساوت و بیرحمی طالبان بودند، از بین ببرد؟»
امیرشاه، یکی دیگر از اهالی زابل که مدتی در زندان طالبان اسیر پیرآغا بود، به دیلیبیست گفته بود: «شبها ما به کودکان میگفتیم که بخوابید وگرنه پیرآغا میآید و شما را میخورد. کودکان بیچاره هم سرشان را زیر پتو میکردند و میخوابیدند.» امیرشاه روایت میکند که در زمان اسارتش نزد پیر آغا شاهد بود که یک فرمانده داعش به نام مفتی ابوذر به پیرآغا تسلیم شد و قول داد که با اعضای خانوادهاش از روستایی تحت سلطه داعش به منطقه تحت سلطه او میآید. پیرآغا نیز پذیرفت و از او خواست که روستای تحت سلطه داعش را ترک کند؛ اما زمانی که مفتی ابوذر با ۱۱ عضو خانوادهاش از جمله دو زن و دو کودک شیرخوار، سوار بر یک خودرو از دروازه قرارگاه نظامی پیرآغا عبور کردند، او به یکی از محافظانش دستور داد که خودرو حامل مفتی ابوذر و اعضای خانوادهاش را با راکت بزند و مفتی ابوذر و اعضای خانوادهاش پیش چشم پیرآغا با شلیک راکت نابود شدند.
بر اساس گزارشهایی که از جنگ پیرآغا با اعضای داعش در زابل در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، او ۱۵۰ تن از ازبکستانیها، چچنیها و پاکستانیهایی را که با داعش بیعت کرده بودند، کشت و یک هزار و ۵۰۰ تن نفر از جمله اعضای قبیله کاکر و بستگان ملا دادالله را بازداشت کرد. پس از شکست داعش خراسان در زابل، ملا پیرآغا که در میان فرماندهان خونریز و بیرحم طالبان شهرتی به هم زده بود، عازم شرق افغانستان شد و فرماندهی جنگ علیه داعش در ننگرهار و کنر را برعهده گرفت. او مدتی استاندار اسمی طالبان در پکتیکا بود و مسئولیت فرماندهی واحدهای ویژه طالبان در جنگ با داعش و دولت وقت افغانستان را برعهده داشت.
در اوایل سپتامبر ۲۰۲۱ و در جریان تهاجم طالبان به پنجشیر، ملا پیرآغا نیز با افراد تحت امرش در جنگ با نیروهای جبهه مقاومت ملی حضور داشت.
با مرگ ملا پیرآغا، به نیروهای ویژه طالبان که در خط مقدم جنگ این گروه با مخالفانشان حضور دارند، ضربه سنگینی وارد شد. انس حقانی، عضو ارشد شبکه حقانی و برادر سراجالدین حقانی، وزیر داخله (کشور) طالبان، در توییتی نوشت که پیرآغا در جنگ ۲۰ سال گذشته و همچنین در سرکوب داعش خراسان، نقش برجستهای داشت. او همچنین عکسی از خود با پیرآغا را منتشر کرد که حدود یک ماه قبل در شهر مکه و در جریان مناسک حج، گرفته شده بود.