نکند دولتی‌ها می‌خواهند خودرو وارد کنند

روز نو :ماجرای واردات خودرو تبدیل به قصه تلخی شده که راوی فقط وعده‌ها را تعریف می‌کند و به نظر می‌رسد پایانی برای آن نمی‌توان متصور شد.

ماه‌هاست که دولتمردان به‌ویژه وزیر صمت و معاونان وی از لزوم واردات خودرو برای ساماندهی بازار سخن گفته و برنامه‌ریزی کرده‌اند، اما تاکنون در عمل هیچ اتفاقی رخ نداده است.

تازه‌ترین وعده هم از سوی منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح شد که با اشاره به تدوین آیین‌نامه واردات خودرو، از ورود نخستین خودروهای وارداتی به کشور تا شهریورماه خبر داد.

به گفته وی، در آیین‌نامه تدوین شده از سوی دولت، واردات خودروهای دست‌دوم امکان‌پذیر نیست و در عین حال برای خودروهای اقتصادی مشوق‌هایی در نظر گرفته شده که برای نمونه از بین پنج محصول اگر یک محصول 50 ‌ درصدی داشته باشد برای آن مشوقی تعیین می‌شود که با قیمت نهایی پایین‌تری به‌دست مصرف‌کننده برسد. معاون وزیر صمت، هدف از تدوین آیین‌نامه را واردات خودروهای اقتصادی برای اقشار کم‌درآمد جامعه دانسته است. منطقی تاکید کرده است؛ واردکنندگان باید از کشورهایی که خودروهای به‌روزی دارند واردات را انجام دهند.

‌بی‌اطلاعی واردکنندگان از واردات خودرو تا شهریورماه

این سخنان در حالی مطرح می‌شود که مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو از ورود نخستین خودروهای وارداتی به کشور تا شهریورماه اطلاعی ندارد. وی به «‌توسعه ایرانی» گفت: بنده هیچ اطلاعی در این مورد ندارم و نکته مهم این است که اگر قرار باشد در شهریور ماه شاهد ورود نخستین خودروهای وارداتی به کشور باشیم، یقینا قبلا باید مذاکراتی بین طرف ایرانی با خودروسازان خارجی انجام شده باشد، اخذ مجوزهای استاندارد انجام شده و همچنین ثبت سفارش این خودروها صورت گرفته باشد.

وی تاکید کرد: برای واردات خودرو تا شهریورماه تمام این کارها باید انجام شده باشد؛ لذا باید مشخص شود که آیا مسئولان دولتی رأسا با اشخاص و افراد خاصی این کار را انجام داده‌اند یا خیر که این کار مصداق دخالت دولت در امور و نوعی رانت محسوب می‌شود زیرا همه از آن بهره‌مند نمی‌شوند.

وی تصریح کرد: واردات موکول شده به ابلاغ دستورالعمل نحوه واردات خودرو ذیل ماده 4 قانون ساماندهی صنعت خودرو که همه منتظر مشاهده، خواندن و ابلاغ این دستورالعمل هستیم؛ اکنون که اعلام شده شهریور نخستین خودروهای وارداتی به کشور می‌رسد؛ امیدواریم که این اتفاق رخ دهد اما باید توجه داشت «دو صد گفته چون نیم کردار نیست». دادفر خاطرنشان کرد: تحقق وعده واردات خودرو برای همه بسیار مفید است.

مدت زمان مورد نیاز برای واردات واقعی خودرو

وی درباره مدت زمان لازم به منظور انجام پروسه رایزنی و مذاکرات با خودروسازهای خارجی، ثبت سفارش و ... توضیح داد: نخست باید مشخص شود دولت چه محدودیت‌ها و امتیازاتی و برای چه نوع خودروهایی در نظر گرفته است و دولت باید تعیین کند که آیا واردات خودروهای بالای 2500 سی‌سی آزاد است یا خیر؟ بیش از 40 هزار دلار آزاد است یا خیر؟ یا واردات خودروهای بالای 10 هزار دلار آزاد است یا خیر؟ متاسفانه هنوز این شاخص‌ها مسخص نشده و پس از پاسخ به این موارد جامعه هدف مشخص خواهد شد که چه نوع از خودروهایی امکان ورود به کشور را دارند و پس از آن تجار، بازرگانان و صاحبان کسب و کار با مالکان برندها وارد مذاکره می‌شوند. متاسفانه ما هنوز شاهد مساله‌ای مغفول و تهی هستیم و جالب اینکه از واردات خودرو در شهریورماه سخن می‌گوییم؛ باید مشخص شود ویژگی‌های خودروهای وارداتی چیست؟ پروسه واردات باید به صورت کامل انجام شود؛ در وهله نخست باید نسبت به ارائه مستندات خودروها توسط شرکت سازنده و تطبیق آنها با استانداردهای 85گانه اقدام شود که در خوشبینانه‌ترین حالت 2 ماه زمان نیاز است. همزمان با این روند می‌توان موضوع استانداردهای زیست محیطی را نیز پیگیری کرد که یک ماه طول می‌کشد. همچنین مجوزهای مربوط به اداره کل خودرویی 2 ماه طول می‌کشد و ثبت سفارش در سامانه نیز حدود یک ماه به طول می‌انجامد تا دستور باز کردن کد مورد نظر و تعرفه صادر شود.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: گفته می‌شود شهریور ماه شاهد واردات خودرو هستیم، مسئولان باید مشخص کنند چه خودرویی، از کجا و با چه قیمتی قرار است وارد شود و چه کسی برای واردات صحبت و مذاکره کرده است و چرا این افراد برای مذاکرات واردات انتخاب شده‌اند؟ عدم‌شفاف‌سازی در این زمینه‌ها نشان‌دهنده ورود ما به یک فضای رانتی و تیره‌‌ و تار است

اگر همه موارد مشخص شود از زمان شروع مذاکرات و پیگیری و اخذ مباحث استاندارد و ... حداقل به 4 ماه زمان نیاز است تا احتمال ورود قانونی آن نوع خودرو به کشور فراهم شود.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو بیان کرد: اینکه گفته می‌شود شهریور ماه شاهد واردات خودرو هستیم، مسئولان باید مشخص کنند چه خودرویی، از کجا و با چه قیمتی قرار است وارد شود و چه کسی برای واردات صحبت و مذاکره کرده است و چرا این افراد برای مذاکرات واردات انتخاب شده‌اند؟ عدم شفاف‌سازی در این زمینه‌ها نشان‌دهنده ورود ما به یک فضای رانتی و تیره‌‌ و تار است.

ارائه طرح‌های بی‌ثمر

وی درباره سخنان معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت از تعیین مشوق‌های وارداتی و امکان رسیدن محصول با قیمت ارزان به دست مصرف‌کننده نهایی توضیح داد: این‌ سخنان را می‌توان طرح مسائل و مطالب دانشگاهی بر کاغذ دانست زیرا اگر از بین 5 محصول یک محصول دارای 50درصد از تقاضای بازار باشد، آن محصول مشوق می‌گیرد؛ این موارد به درد بازار واقعی نمی‌خورد و برای کتاب‌هایی خوب است که تا به حال نوشته‌اند و دردی از مردم دوا نکرده است، فرمول موضوع واردات خودرو این مواردی نیست که معاون وزیر صمت مطرح می‌کند. وی باید تعیین کند که واردات چه نوع خودرویی، با چه شکل و شمایلی، چه حجم موتوری، با چه ارزشی و با چه تعرفه‌ای وارد کشور شود بنابراین بقیه موارد مانند اینکه چند درصد از سهم بازار به دست خواهد آورد و مردم تا چه میزان توان خرید دارند و در بازار چه قیمتی داشته باشد، صرفا با بخشنامه‌ای که مسئولان تهیه خواهند کرد، بستگی ندارد. مسئولان فقط می‌توانند خواسته‌های زیاد از حد خود را معقول‌تر و منطقی‌تر کنند تا واردات با راحتی بیشتری انجام شود و خودرو سهل‌تر به دست مردم برسد.

بی‌توجهی به نظرات انجمن‌ها و تشکل‌های فعال خودرویی

وی تاکید کرد: مسئولان دولتی نه تنها دستورالعمل را ابلاغ نکرده‌اند بلکه حتی نظرات انجمن‌ها و تشکل‌های فعال در این بخش را جویا نشده‌اند که خلاف مواد 2 و 3 قانون تسهیل فضای کسب و کار است و پس از ابلاغ این دستورالعمل می‌توان گفت چه خودرویی می‌توان وارد کرد، البته اگر مسئولان می‌ترسند که با طرح دستورالعمل‌ها بازار به هم بریزد باید با تشکل‌ها جلساتی برگزار کنند تا فعالان این بخش به دولتمردان راهکار ارائه دهند زیرا مسئولان که تاکنون واردات خودرو انجام نداده‌اند؛ بنابراین باید از نظرات صاحبنظران این بخش استفاده کنند.