روز نو :مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی در ۱۰ اردیبهشت ماه پرداخت شده و این یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی، مازاد بر آن بوده، این ماه استثنا بوده است. وی عنوان کرد: از ماه‌های بعد فقط یکبار یارانه کمک معیشتی به صورت تجمیعی پرداخت می‌شود.

مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری اظهار داشت: قانون بودجه مشخص کرده که باید دهک‌های درآمدی مشخص شود و میزان حمایت دولت روشن شود که برای دهک‌های پایین حمایت بیشتر و دهک‌های بالا حمایت کمتر باشد.

وی افزود: در انرژی میزان مصرف دهک‌ها فرق دارد و دهک‌های درآمد بالا چندین برابر دهک‌های پایین مصرف می کنند.

میرکاظمی همچنین گفت: براساس قانون بودجه باید طبق اطلاعات پایگاه رفاه ایرانیان پالایش کامل افراد انجام شود که این کار صورت گرفته و اطلاعات در اختیار سازمان هدفمندی یارانه‌ها و ستاد هدفمندی برای پرداخت یارانه معیشتی قرار گرفته است و مردم می‌توانند با ورود این پایگاه دهک‌ خود را ببینند.

وی افزود: کسانی که از یارانه جا مانده‌اند می‌توانند به پایگاه سازمان هدفمندی یارانه‌‌ها مراجعه کنند که اگر مشمول شدند مابه‌التفاوت 2 ماه برای‌شان واریز می‌شود و اگر شامل نشدند به آنها اطلاع داده می‌شود. در حال حاضر یارانه واریز شده برای کالاهای اساسی به جز دارو و نان است که از زمان اجرای طرح این یارانه قابل برداشت خواهد بود.

به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، هنوز کالاهای خریداری شده با ارز 4200 توزیع می‌شود باید زیرساخت‌هایی فراهم شود که مصرف این کالاها بهینه شود.

میرکاظمی این را هم گفت: یارانه‌ها ماهانه و معیشتی تجمیع شده و به صورت یکباره پرداخت می‌شود و این مسئله براساس بند «ب» تبصره 14 دهک‌ها باید پالایش شوند.

مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی در ده اردیبهشت ماه پرداخت شده و این یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی، مازاد بر آن بوده است. این ماه استثنا بوده است.

وی عنوان کرد: در اردیبهشت امسال یارانه معیشتی هم پرداخت شد اما از ماه‌های بعد فقط یکبار یارانه کمک معیشتی به صورت تجمیعی پرداخت می‌شود. همچنین قسط وام یک میلیون تومانی کرونایی نیز از یارانه کمک معیشتی کسر شده است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: مبالغ به حساب سرپرستان خانوار واریز شده که می‌توانند مایحتاج کالاهای اساسی خود را خریداری کنند.

میرکاظمی گفت: در سطح جهانی قیمت کالاهای اساسی دچار به هم ریختگی شده است و کشورها به اشکال مختلف از مردم‌شان حمایت می‌کنند. در کشور ما با کمک معیشتی هم توزیع عادلانه می‌شود و هم حمایت از گرانی مواد غذایی که در سطح جهان روی داده در جهت حفظ امنیت غذایی انجام می‌شود.

وی افزود: از سال 99 افزایش قیمت غذایی در سطح جهان شروع شد و بعد از جنگ روسیه و اوکراین این روند تشدید شد به گونه‌ای که قیمت جو در سال 99 هر تن 270 دلار، شهریور پارسال 350 دلار و امسال 560 دلار شده است. ذرت از 220 دلار به 399 دلار و اکنون به 516 دلار رسیده، گندم از 210 دلار به 370 دلار در سال گذشته و اکنون به 560 دلار افزایش یافته و روغن خام از 741 دلار به 1280دلار و اکنون به 2306 دلار رسیده است. از طرفی همه کشورها برای خرید کالاهای اساسی هجوم آوردند و حتی کشورهای صادرکننده به بازرگانان خود اجازه صادرات نمی‌دهند. تقاضای جهانی برای مواد غذایی تحریک شده است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار داشت: حتی در مورد فولاد و پتروشیمی هم واردات کشورها افزایش پیدا کرده است. اوکراین بخش قابل توجهی از ذرت، جو، گندم و آفتابگردان که 80 درصد تولید جهان را برعهده داشت انجام می‌دهد و احتمال دارد روند کنونی تا سه سال آینده ادامه داشته باشد.

میرکاظمی در ادامه گفت: دولت قبل در مورد ذخایر کالاهای اساسی به گونه‌ای عمل کرده بود که ذخایر کشور 30 تا 70 درصد کمتر از میزان مورد نیاز بود و در عین حال دولت قبل 8 میلیارد دلار کالاهای اساسی را خرج کرده بود، اما وقتی دولت سیزدهم روی کار آمد ذخایر کالاهای اساسی را ترمیم کرد.

به گفته وی، تا قبل از اینکه کالابرگ الکترونیکی برای مردم طراحی شود یارانه معیشتی به حساب مردم واریز شده است و بعد از آن با کالابرگ الکترونیکی و راه‌اندازی سامانه مربوطه مردم می‌توانند کالاهای اساسی مانند مرغ، تخم‌مرغ و یا روغن خریداری کنند و این تکلیفی است که قانون بودجه برای دولت در نظر گرفته است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار داشت: با کارت بانکی که مردم در اختیار دارند کالابرگ الکترونیکی اجرا می‌شود و نیاز به کارت جدید نیست. در این زمینه دستگاه‌های کارتخوان ویژه در فروشگاه‌ها نصب می‌شود که مردم هنگام خرید کالاهای اساسی بتوانند از یارانه اختصاص یافته استفاده کنند.

میرکاظمی ادامه داد: در حال حاضر یارانه کمک معیشتی اگر آزاد شود مردم می‌توانند کالاهای دیگر هم خرید کنند اما وقتی یارانه از طریق کالابرگ الکترونیکی اختصاص یابد محدود به خرید اقلام مشخص خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: دولت به فکر حمایت از مردم است و زیرساخت‌های اجرای این طرح به سرعت فراهم می‌شود. ممکن است تولیدکننده علاقه به عرضه کالا نداشته باشد که به خاطر اختلاف قیمت کنونی است اما وقتی یارانه‌ها اصلاح شود رقابت در تولید به وجود می‌آید.

رئیس سازمان برنامه و بودجه همچنین در مورد اجازه برداشت از یارانه کمک معیشتی گفت: از ماه اول اجرای طرح بخش اول اجازه برداشت داده می‌شود و از ماه دوم بخش دوم قابل برداشت خواهد بود.

میرکاظمی در مورد اینکه آیا یارانه معیشتی به تزریق نقدینگی منجر می‌شود، عنوان کرد: از شهریور سال گذشته تاکنون قیمت کالاهای اساسی 60 تا 80 درصد افزایش یافته و این روند در دنیا هم بوده است و دولت می‌خواهد اثر این افزایش را کاهش دهد و از طرفی این تورم را هم مدیریت می‌کند و دولت می‌خواهد اثر تورم روی زندگی مردم کاهش پیدا کند.

وی افزود: دولت قبل از طریق بانک مرکزی ارز به قیمت آزاد خریداری می‌کرد و آن را به قیمت کمتر در سامانه نیما ارائه می‌کرد که باعث ایجاد خلق پول می‌شد اما امروز دولت ارز آزاد خریداری نمی‌کند که آن را به قیمت کمتر بفروشد بلکه ارز به نرخ واحد نیمایی در بازار عرضه می‌کند که مردم می‌توانند ارز مورد نظر خود را خریداری کنند و یا تولید کننده می‌تواند نهاده دامی وارد کند. بنابراین رانتی در کار نخواهد بود یا اینگونه نیست که دولت جو و ذرت ارزان بیاورد و مرغدار هم تولید نکند. یا گندم ارزان به آسیابان بدهد و تبدیل به نان نشود.

رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار داشت: دولت نظارت کلان می‌کند و از ظرفیت کارخانه‌ها کمال استفاده را می‌کند. در حال حاضر کشورهای شمال ایران گندم مازاد دارند و ما کارخانه مازاد آرد داریم اما الان به خاطر تفاوت قیمت و قاچاق آرد آن را نمی‌آورند اما زمانی که دولت ارز نیمایی بدهد می‌تواند با آن ریال را از بازار جمع کند و پایه پولی را بهبود بخشد و ظرفیت کارخانه‌های آرد تکمیل و اشتغال ایجاد می‌شود، بنابراین ما می‌خواهیم یارانه‌ را به حلقه آخر زنجیره بدهیم.

میرکاظمی با بیان اینکه روغن از تنی 700 دلار به 2300 دلار رسیده است، عنوان کرد: اگر دولت حمایت نکند چگونه مردم می‌توانند آن را خریداری کنند. البته برخی اقتصاددانان می‌گویند که اگر به مردم پول نقد بدهیم تقاضای بازار بالا می‌رود در حالیکه دولت در سال‌های قبل با دلار 4200 تومانی پول بازار را جمع می‌کرد الان با دلار نیمایی 24 هزار تومانی آن را جمع‌آوری می‌کند.

وی ادامه داد: کل منابع ارزی دولت از سامانه نیما تأمین می‌شود و ما چیزی به نام ارز 4200 تومانی دیگر نداریم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: از سال 97 طبق گزارش مرکز آمار ایران براساس شاخص تورم مصرف‌کننده قیمت کالاهای اساسی 4 تا 5 برابر افزایش یافته است و وقتی قیمت روغن بالا رفته فقط مربوط به مواد اولیه نیست قیمت کارگر هم 57 درصد بالا رفته است. البته در تولید نان سهم آرد از هزینه تمام شده خیلی کم است و اینها به مرور اصلاح می‌شود.

میرکاظمی افزود: الان برای سه دهک کم درآمدی ماهانه 400 هزار تومان و برای 6 دهک پردرآمد 300 هزار تومان یارانه معیشتی ارائه شده و هنوز برای دارو و نان همه دهک‌ها مساوی هستند و اگر کسی بیمار شود در بیمارستان بیمه حمایت می‌کند و دارو و نان مانند گذشته حمایتی است.

وی با اشاره به اجرای طرح آزمایشی نان در استان زنجان گفت: ممکن است این طرح موفق یا ناموفق باشد هنوز در مورد نان اتفاقی نیفتاده است و ما سامانه‌های حمایتی را طراحی می‌کنیم که تا اطلاع ثانوی آرد به همان قیمت حمایتی توزیع خواهد شد.

به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه یارانه معیشتی برای جبران اثر افزایش قیمت کالاهای اساسی پرداخت شده است. کارخانه روغن اگر ارز 4200 تومانی می‌گرفت امروز ارز نیمایی دریافت می‌کند که روغن به خارج کشور قاچاق و خارج از شبکه توزیع نشود.

میرکاظمی عنوان کرد: شبکه حمل و نقل آرد هر سال با افزایش هزینه مواجه می‌شود و کامیون‌داران خواستار اصلاح قیمت حمل و نقل هستند چون قطعات یدکی گران می‌شود و دولت همه ا ین موارد را پوشش می‌دهد تا فشاری به مردم وارد نشود.

به گفته وی، در مواد غذایی ظرفیت مازاد در کشور وجود دارد که به خاطر تفاوت قیمت تکمیل نمی‌شد.

وی اظهار داشت: دولت در روزهای آینده اطلاع‌رسانی می‌کند که چه زمانی یارانه‌ها قابل برداشت است و وقتی سامانه کالابرگ آماده شد یارانه به کالاها اختصاص می‌یابد و به هیچ‌وجه حمایت دولت از مردم قطع نمی‌شود.

رئیس سازمان برنامه و بودجه در مورد اینکه آیا دولت از اجرای طرح درآمد کسب می‌کند، توضیح داد: به هیچ‌وجه اینگونه نیست دولت در سال‌های قبل 8 تا 10 میلیارد دلار برای کالاهای اساسی می‌داد؛ امروز با افزایش قیمت ارز بالای 20 میلیارد دلار باید بدهد. همچنین منابع تبصره 14 قانون بودجه که مربوط به هدفمندی یارانه‌ها است از محل درآمدهای آن برای جبران معیشت مردم استفاده می‌شود و به هیچ‌وجه این درآمد صرف تأمین کسری بودجه دولت نمی‌شود.

میرکاظمی گفت: اگر دولت حمایت نکند 4 تا 5 دهک دچار مشکل اساسی می‌شوند. هدف ما حمایت از مردم و گذر از بحران غذایی است.

به گفته وی، با ارز 4200 تومانی هیچ تولیدکننده‌ای قدرت رقابت پیدا نمی‌کرد اما وقت ارز نیمایی شود فعالان اقتصادی دنبال تولید و رقابت می‌روند و این طرح برکات زیادی خواهد داشت.

رئیس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: اگر اصلاح یارانه دارو و نان هم اضافه شود چند میلیارد دلار اضافه خواهد شد و دو برابر سال‌های قبل باید از دهک‌ها حمایت کنیم.

میرکاظمی در مورد ضریب جینی و فاصله طبقاتی عنوان کرد: در مورد مواد غذایی دهک‌های بالای درآمدی 2-3 برابر دهک‌های پایین مصرف می‌کنند. درمورد گوشت، روغن، مرغ و تخم‌مرغ نیز اینگونه است، در مورد انرژی وضعیت شدیدتر است و فاصله مصرف دهک‌های پردرآمدی ده‌ها بالابر دهک‌های کم درآمدی است.

وی افزود: در هشت سال گذشته با وجود اینکه ارز ترجیحی داده شد و یارانه مستقیم هم به مردم دادیم اما ضریب جینی به 4 دهم واحد رسید و اضافه شد یعنی فاصله طبقاتی بیشتر شد. باید این ضریب را به 35 صدم واحد برسانیم و با این اقدام فقر کامل از بین خواهد رفت.

رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار داشت: بیشترین نهاده وارداتی در تولید مرغ و تخم‌مرغ استفاده می‌شود البته در مورد توزیع گوشت قرمز کمتر و در مورد لبنیات کمتر استفاده می‌شود. در مورد روغن خوراکی و گندم ارز یارانه‌ای تخصیص پیدا می‌کند. در این مرحله دارو و گندم مانند گذشته یارانه می‌گیرد و در آینده بیمه‌ها تجهیز می‌شوند و لیست داروهای تحت پوشش بیمه بیشتر خواهد شد.

به گفته میرکاظمی با عادلانه شدن قیمت ارز هم از قاچاق جلوگیری می‌شود هم ظرفیت بلااستفاده کارخانه‌ها تکمیل می‌شود.

وی با بیان اینکه مسئولیت طرح اصلاح یارانه با معاون اول رئیس جمهور است و برخی روزها دو جلسه برگزار می‌شود، گفت: در آینده نزدیک یارانه معیشتی قابل برداشت و طرح اجرا می‌شود. در مورد سوخت هنوز هیچ تصمیمی گرفته نشده و تکلیف قانونی هم نداریم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه عنوان کرد: ارز کشور دارایی مردم است که اگر کالایی یارانه‌دار قاچاق شود از جیب مردم می‌رود و نان که به دامداری می‌رود مال مردم است و اگر طرح به خوبی اجرا شود به نفع مردم خواهد بود.

میرکاظمی در مورد افزایش هزینه زندگی مردم بیان داشت: اجرای طرح اصلاح ارز ترجیحی برای 6 دهک به نفع مردم است. ممکن است یکی دو دهک پردرآمدی پرداخت بیشتری از جیب خود بدهند چون سرانه مصرف آنها بالا است البته در مورد انرژی هنوز بی‌عدالتی وجود دارد و دهک‌های بالا چندین برابر دهک‌های کم درآمد مصرف می‌کنند.