اقدام عجیب و بی‌سابقه در سازمان هلال احمر
دبیر کل جمعیت هلال‌احمر از ورود به حوزه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب بر اساس تمایل داوطلبانه این نهاد موظف به خدمات بشردوستانه و امدادی و نیاز به اعتبارات دولتی برای اجرای طرح‌های کلان در زمینه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب خبر داد.
روزنو :
روز نو :روزنامه اعتماد در گزارشی از ورود بزرگترین نهاد امدادی کشور به «ترویج عفاف و حجاب» خبر داده است.
در این گزارش می‌خوانیم:
* دبیر کل جمعیت هلال‌احمر از ورود به حوزه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب بر اساس تمایل داوطلبانه این نهاد موظف به خدمات بشردوستانه و امدادی و نیاز به اعتبارات دولتی برای اجرای طرح‌های کلان در زمینه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب خبر داد.
* یعقوب سلیمانی در جلسه کارگروه عفاف و حجاب هلال‌احمر که با حضور نمایندگان وزارت کشور تشکیل شد، گفت: «فعالیت هلال‌احمر در حوزه عفاف و حجاب، مطلوب و تلاش آن، سازنده و ساماندهی شده و به تعریف واحد از حجاب و همچنین فرهنگ‌سازی در این زمینه نیاز داریم. هلال‌احمر براساس حساسیت و علاقه خود در حوزه عفاف و حجاب تلاش می‌کند اما علاوه بر وحدت رویه، فرهنگ‌سازی و یکصدایی، به اعتبار کافی برای اجرای طرح‌های کلان در این حوزه نیاز داریم.»
* به دنبال این اظهارات، محمد گلفشان، رییس سازمان جوانان هلال‌احمر و مسوول کارگروه عفاف و حجاب جمعیت هلال‌احمر نیز در توضیح مهم‌ترین اقدامات این نهاد امدادی در حوزه عفاف و حجاب در یک سال گذشته، از تشکیل کارگروه کشوری عفاف و حجاب در جمعیت هلال‌احمر و تدوین و ابلاغ «شیوه‌نامه گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» خبر داد.
* ورود این نهاد امدادی و موظف به ارایه خدمات بشردوستانه در زمان صلح و بحران به حوزه ترویج «عفاف و حجاب» در حالی است که نه در اساسنامه این جمعیت امدادی، چنین وظیفه‌ای در شمار وظایف و مسوولیت‌های جمعیت هلال‌احمر مقرر شده و نه جمعیت هلال‌احمر در فهرست نهادها و دستگاه‌های موظف به ترویج فرهنگ عفاف و حجاب قرار دارد و نه حتی قوانین مصوب، از جمعیت هلال‌احمر به عنوان نهاد حاضر در این حوزه یاد کرده‌اند.
* جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران، نهاد 100 سالهای است که سال 1301 با عنوان «جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران» تاسیس شد و پس از آن به عضویت فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر درآمد.
- با توجه به شائبه‌هایی که طی سالهای اخیر در مورد برخی فعالیت‌ها و اقدامات جمعیت هلال‌احمر مطرح بوده البته به نظر می‌رسد این اصول هفتگانه مورد قبول شاخه‌های بین‌المللی هلال احمر به‌طور صددرصد هم در شعبه ایرانی موظف به خدمات بشردوستانه اجرایی نشده و حالا هم که دبیر جمعیت از ورود به حوزه عفاف و حجاب بر اساس علاقه شخصی سخن می‌گوید، باز هم باید به تاسی کامل این نهاد امدادی به تاکیدات اصول هفتگانه مورد اشاره صلیب سرخ جهانی شک کرد.
اقدام عجیب و بی‌سابقه در سازمان هلال احمر
* نگاهی به ساختار جمعیت هم باز این سوال را پیش می‌آورد که در کدام بخش از مسوولیت‌های سازمانی این نهاد امدادی - سازمان امداد و نجات، سازمان داوطلبان، سازمان جوانان، سازمان تدارکات پزشکی، معاونت بهداشت، ْ درمان و توانبخشی، معاونت آموزش و پژوهش/ موسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال ایران، معاونت امور بین‌الملل و حقوق بین‌الملل بشردوستانه، مرکز پزشکی حج و زیارت، مجتمع دارویی و درمانی هلال ایران، شرکت صنایع نساجی هلال ایران و حتی بیمارستان فوق تخصص نورافشار - جایگاه یا پست مدیریتی مرتبط با ترویج عفاف و حجاب تعریف شده است؟
* در حالی که دبیر جمعیت معتقد است که ورود به حوزه ترویج عفاف و حجاب، یک فعالیت داوطلبانه و بر اساس علاقه شخصی خواهد بود، حتی در فهرست فعالیت‌های داوطلبانه جمعیت که صرفا ناظر بر خدمات بشردوستانه (خدمات امدادی و مرتبط با نجات جسم و جان انسان‌های آسیب‌دیده از حوادث و بلایا و بحران‌ها) است هم هیچ جایگاه یا مجوزی برای اقدامات مرتبط با توسعه و ترویج عفاف و حجاب وجود ندارد.
* در فهرست وظایف جمعیت هلال احمر هم، هیچ کلمه‌ای در باب مجاز بودن این نهاد خیریه غیر دولتی برای ورود سلیقه‌ای به حوزه ترویج عفاف و حجاب دیده نمی‌شود. در حالی که هرگونه تغییر در وظایف این نهاد امدادی باید به تصویب مجلس برسد، در آخرین نشست سال 1400 رییس جمعیت هلال احمر با رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، پیرحسین کولیوند؛ رییس جمعیت هلال احمر در اشاره به مشکلات ساختاری و قانونی این نهاد امدادی یادآور شد که: «جمعیت هلال احمر یک نهاد عمومی غیردولتی است که وظیفه خدمتگزاری به مستمندان، محرومان و حادثه‌دیدگان را در کشور بر عهده دارد.
* البته اضافه شدن برخی وظایف حاکمیتی طبق قانون مدیریت بحران در کشور، باعث شده که نیازمند اصلاح اساسنامه و آیین‌نامه در این جمعیت باشیم. در حال حاضر نیازمند اصلاح نمودار تشکیلاتی بر اساس فعالیت‌ها و نیازهای جدید جمعیت هستیم، نیروی انسانی جمعیت دچار مشکل است و ما قانون واحد مشخصی در زمینه مدیریت منابع انسانی نداریم. آیین‌نامه اداری و استخدامی مدون در جمعیت وجود ندارد علاوه بر اینکه اساسنامه سازمان جمعیت هلال‌احمر مصوب سال ۱۳۸۲ است و تنها در این سال‌ها اصلاحاتی در برخی بندها اعمال شده و به‌روزرسانی اساسی و کلی در مورد این اساسنامه تا به امروز انجام نشده است.»
* مشاهده می‌شود که حتی در درخواست‌های رییس جمعیت هلال‌احمر هم هیچ اشاره به گنجاندن وظیفه ترویج عفاف و حجاب در فهرست وظایف این نهاد خیریه امدادی فعال در اموربشردوستانه نبوده است. شاهد دیگری که تایید می‌کند طی دو دهه گذشته و بعد از تصویب قانون «راهکارهای اجرایی ترویج فرهنگ عفاف و حجاب» در سال 1384، از جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران به عنوان نهاد موظف یا حتی مشوق به انجام اینگونه امور - که ناقض اصل بی‌طرفی داوطلبان فعال در این نهاد امدادی خواهد شد - نامی برده نشده، متن قانونی است که دی‌ماه 1384 و در جلسه 427 شورای فرهنگ عمومی، با عنوان «راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» به تصویب رسید.
* در متن این قانون و در بخش وظایف تخصصی دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت بازرگانی، سازمان صدا و سیما، نیروی انتظامی، سازمان ملی جوانان (وزارت ورزش و جوانان) سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت علوم، مرکز امور زنان و خانواده (معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری) وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان تربیت‌بدنی، شهرداری، وزارت بهداشت، ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر، سازمان بهزیستی، وزارت امور خارجه، وزارت کار و امور اجتماعی (وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی) مجلس، وزارت کشور، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی (سازمان برنامه و بودجه) قوه قضاییه، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری (وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری) نیروی مقاومت بسیج و در نهایت، وزارت راه و ترابری مجموع نهادهای مسوول در انجام وظایف مرتبط با توسعه فرهنگ عفاف و حجاب بوده‌اند و حتی در تشریح وظایف وزارت بهداشت (رییس جمعیت هلال احمر، توسط وزیر بهداشت به رییس‌جمهوری معرفی و پیشنهاد می‌شود) به عنوان نهاد مافوق این جمعیت خیریه هم هیچ نامی از جمعیت هلال احمر به عنوان نهاد موظف به ترویج فرهنگ عفاف و حجاب نیست.
* در این قانون، تنها نهاد غیردولتی عمومی، شهرداری‌ها هستند آن‌هم به این سبب که بخشی از سالن‌های ورزشی، فرهنگسراها و سراهای محله و اماکن عمومی برای انجام فعالیت‌های تفریحی، متعلق به مجموعه شهرداری‌های کشور است و بنابراین، شهرداری‌ها موظفند بر ترویج و اجرای فرهنگ عفاف و حجاب در زیرمجموعه‌های تحت مسوولیت خود نظارت داشته باشند.
* تا امروز که حدود 4 دهه از فعالیت جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران با اساسنامه جدید می‌گذرد، سابقه نداشته که سران و صف اول این نهاد امدادی خیریه موظف به حفظ بی‌طرفی در امور بشردوستانه در موعد صلح و بحران، فعالیت یا اقدامی منطبق با سلیقه و علاقه شخصی انجام دهند. حتی ارزشی‌ترین دبیران جمعیت هلال احمر هم که بسیار بیشتر از امروزی‌ها تابع آرمان‌های انقلاب بوده‌اند، در چارچوب تاکیدات اساسنامه فعالیت کرده‌اند. امروز نمایندگان مجلس باید این سوال را در صحن و در جلسات علنی و خطاب به رییس‌جمهوری (به عنوان آخرین فردی که صلاحیت رییس فعلی جمعیت هلال احمر را تایید کرده) مطرح کنند که آیا پیش از هرگونه تغییر مادی، معنوی، ارزشی، محتوایی و ماهوی در اساسنامه جمعیت، آیا روسای شعبات این نهاد امدادی مجازند به میل و سلیقه و علاقه شخصی اموری را تغییر داده یا عهده‌دار آن شوند؟
* آیا رییس جمعیت می‌تواند بر اجرای فعالیت‌های برخی مدیران زیر دست خود که با توجیه علاقه و میل شخصی، آن را انجام می‌دهند، چشم فرو ببندد آن‌هم به صرف اینکه یک خدمت، به زعم آن مدیر زیردست، در راستای حمایت از ارزش‌های جامعه است در حالی که هیچ واژه‌ای مرتبط با مجاز بودن انجام اقداماتی به صرف تمایل و سلیقه شخصی، در اساسنامه جمعیت مورد اشاره یا حمایت یا تشویق قرار نگرفته است؟
* آیا این حرکت خلاف جهت دبیر جمعیت هلال احمر، تخلف مدیریتی محسوب نمی‌شود ولو اینکه فعالیت انجام‌شده یک خدمت در راستای حفظ ارزش‌ها باشد؟ برای متخلفانی که پیش از احترام به مرامنامه این نهاد امدادی خیریه و پیش از تغییر و اصلاح اساسنامه جمعیت، حرکات خودسر - ولو ارزشی و معنوی و قابل تحسین- انجام می‌دهند، کدام مرجع قضایی باید تشکیل جلسه دهد و به این جرم - ولو معنوی - متخلفان رسیدگی کند؟
