اوکراین، امریکا و ایران، بازندههای حمله نظامی روسیه
روزنو :«معتقدم موضع ایران در قبال تحولات اوکراین یک موضع خنثی است. غیر از اینکه منافع ملی کشور تاوان مواضع خنثی مسئولان ما را میدهند، شاید اولین کسانی که تاوان این موضوع را با جان و مالشان دادند، ایرانیان مقیم اوکراین بودند. یعنی ایرانیان همانگونه که دروغهای اولیانوف را باور کرده به همان میزان هم دروغ های پوتین و لاوروف را باور کرده بودند و هشدار جدی برای خارج کردن ایرانیان از اوکراین صادر نشد؛ طوری که الان ما میبینیم که سخنگوی وزارت خارجه به صورت دستپاچه اعلام میکند که دنبال یک پرواز است تا ایرانیان را از آنجا نجات دهیم»
یک تحلیلگر روابط بینالملل در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه این حمله چه تاثیر بر ایران دارد، گفت: «روسها قرار بود به گونهای شرایط را شکل دهند که برجام پیش از حمله به اوکراین امضا شود. اگر قبل از این ایران در ماههای گذشته به توافقی رسیده بود، حتما در شرایط کنونی که قیمت هر بشکه نفت به حدود 105 دلار رسیده و دنیا با بحران انرژی مواجه است، همچنین تحریم انرژی روسیه در دستور کار قرار دارد، ایران به راحتی میتوانست بازار انرژی در دنیا را بازیابی کند و حتی موضوع انتقال گاز مایع به اروپا را در دستور کار قرار دهد. اما الان ما میبینیم که حتی مذاکرات برجام هم تحت شعاع قرار گرفته است.»
حشمتالله فلاحتپیشه در گفتگو با «انتخاب» در واکنش به حمله نظامی روسیه به اوکراین، گفت: «واقعیت این است که پوتین درست در اوج افول هژمونی امریکا سعی میکند مرزهای دوران جنگ سرد شوروی سابق را دوباره تحکیم بخشد، به همین دلیل همانطور که برای اولین بار بعد از 70 سال یک تغییر مرزی را در کریمه شکل داد، برای اولین بار هم هست که پس از پایان جنگ جهانی، یک کشور را به گونهای اقتدار آمیز زیر استیلای خود درآورد. اقدامات پوتین شبیه به اقدامات هیتلر در زمان قبل از جنگ جهانی دوم است.»
این تحلیلگر روابط بینالملل درمورد تاثیر این حمله در جهان، مطرح کرد: «چند اتفاق خواهد افتاد؛ اول تحمیل یک آنارشی بینالمللی جدید رخ خواهد داد، بدین معنا که دنیا به جای اینکه به مسائلی همچون حقوق بینالملل، محیط زیست، رفع فقر، بهداشت جهانی و... پیش برود، به سمت یک بلوکبندی و مسابقه تسلیحاتی جدید حرکت خواهد کرد. دیگر اتفاق این است که رهبران اقتدار طلب در دنیا روی کار خواهند آمد چراکه دنیا شرایط امنیتی به خود میگیرد و بنابراین نقض گسترده حقوق بشر و کشتار مخالفین در دنیا، باز هم احیا خواهد شد. به همین دلیل معتقد هستم که پوتین اسم خود را به عنوان یکی از جنایتکاران تاریخ ثبت برای اینکه آرامش را سلب کرد.»
وی تاکید کرد: «البته ناتو هم در این زمینه بی نقش نبود. ناتو در سال 1994 میلادی وقتی در اوج افول بلوک شرق و روسیه قرار داشت به جای اینکه به سمت صلح حرکت کند، طرح مشارکت برای صلح ناتو را امضا و به سمت شرق حرکت و به جای صلح تهدید را ایجاد کرد. لذا قدرتهای جهانی بار دیگر این بی نظمی بینالمللی را در دنیا حاکم کردند.»
فلاحت پیشه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه این حمله چه تاثیری بر ایران دارد، گفت: «معتقدم بازنده اصلی این تحولات، اوکراین است که کاملا تنها ماند و وعدههای غربیها هیچ کمکی به اوکراین نکرد. تمام زیرساختهای دفاعی و امنیتی و حتی بندری اوکراین از بین رفت برای اینکه به عنوان یک کشور بیمار، قیمومیت روسیه را بپذیرد. حال حتی اگر الحاق فیزیکی روسیه صورت نگیرد، نوعی الحاق سیاسی یک حکومت بیمار را روسها در کنار خودشان شکل بدهند، و آن را تبدیل به خاکریز خودشان در جنگ سرد با غرب کنند.»
این نماینده سابق مجلس ادامه داد: «بازنده دوم امریکا بود چراکه این نشانه افول هژمونی نظامی امریکا در دنیای امروز بود. هژمونی اقتصادیاش در جنگ با چین دچار چالش شد و الان هم هژمونی نظامیاش با روسیه و با افول جدی شکل گرفت. و اما شاید جای تعجب داشته باشد که بازنده سوم این تحولات ایران است، دلیلش هم این است که به همان میزان که پوتین با ادعای عدم آغاز جنگ به دنیا دروغ گفت، اولیانوف هم با توییتهای خود از وین به دنیا دروغ گفت.»
فلاحت پیشه، اضافه کرد: «روسها قرار بود به گونهای شرایط را شکل دهند که برجام پیش از حمله به اوکراین امضا شود. اگر قبل از این، ایران در ماههای گذشته به توافقی رسیده بود، حتما در شرایط کنونی که قیمت هر بشکه نفت به حدود 105 دلار رسیده و دنیا با بحران انرژی مواجه است، همچنین تحریم انرژی روسیه در دستور کار قرار دارد، ایران به راحتی میتوانست بازار انرژی در دنیا را بازیابی کند و حتی موضوع انتقال گاز مایع به اروپا را در دستور کار قرار دهد. اما الان ما میبینیم که حتی مذاکرات برجام هم تحت شعاع قرار گرفته است.»
وی خاطرنشان کرد: «در آینده خواهیم دید که روسها سعی میکنند از موضوعی مثل برجام به عنوان یک خاکریز و امری برای تقویت توان چانهزنی خودشان در قبال غرب استفاده کنند. لذا معتقدم در این تحولات ایران بازنده سوم بود و بار دیگر ما شاهد بودیم که مسئولان کشور ما نست به تحولات بینالمللی غافلگیر شدند.»
رئیس سابق کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی درباره پیشبینی خود از زمان پایان حمله نظامی، عنوان کرد: «فکر میکنم که نوعی تسلیم را در اوکراین شاهد هستیم. زیرساختهای دفاعی اوکراین با ویرانی مواجه شد. روسیه اوکراین را به یک عرصه مانور زنده تبدیل کرد، برای سایر کشورهای شرق اروپا و تحت این عنوان که نه تنها غرب از آنان دفاع نمیکند بلکه روسیه هر وقت احساس کند که تهدیدی ممکن است وجود داشته باشد، این امکان وجود دارد که تحت حمله یا اقدامات نظامی یا حداقل سایبری روسها قرار گیرند. لذا من معتقدم که جنگ اوکراین شاید خیلی زودتر از آنچه پیشبینی میشد، به پایان برسد.»
فلاحتپیشه درخصوص توییت امیرعبداللهیان درمورد حمله روسیه، بیان کرد: «معتقدم موضع ایران در قبال تحولات اوکراین یک موضع خنثی است. غیر از اینکه منافع ملی کشور تاوان مواضع خنثی مسئولان ما را میدهند، شاید اولین کسانی که تاوان این موضوع را با جان و مالشان دادند، ایرانیان مقیم اوکراین بودند. یعنی ایرانیان همانگونه که دروغهای اولیانوف را باور کرده به همان میزان هم دروغ های پوتین و لاوروف را باور کرده بودند و هشدار جدی برای خارج کردن ایرانیان از اوکراین صادر نشد؛ طوری که الان ما میبینیم که سخنگوی وزارت خارجه به صورت دستپاچه اعلام میکند که دنبال یک پرواز است تا ایرانیان را از آنجا نجات دهیم.»
وی در ادامه تاکید کرد: «این موارد نشان میدهد که روسها دوست راهبردی ایران نیستند و گرنه حداقل ایرانیها اطلاعی از سیاست روسیه در اوکراین داشتند. با این تفاسیر معتقدم اتفاقی که در اوکراین شکل گرفت، نشان داد که آنچه فقط برای روسها اهمیت دارد، احیای داعیههای جنگ و همه چیز، حتی جهان انسانها در اوکراین و امنیت جهانی برای آنها خاکریز است. کاری که روسها کردند باعث شد که عملا شاخص اول توسعه در دنیای امروز یعنی زندگی شاد، چه برای انسانها و چه برای زیست محیط، جای خود را به یک شاخص زندگی ناآرام، برای ادامهی زندگی مردم در غرب بدهد. یعنی مردم دوباره در سایه جنگ سرد تسلیحاتی زندگی کنند و هر لحظه دنیا باید نگران این باشد که به نوعی جنگ سرد جدید و حتی فراتر از سلاحهای عرفی متعارف را داشته باشیم.»