چرا طالبان بازگشایی دانشگاه های افغانستان را به تاخیر انداخته است؟

به گزارش شفقنا، وزارت آموزش عالی دولت طالبان هفته گذشته از زبان «مولوی عبدالباقی حقانی» رئیس این وزارتخانه اعلام کرد که دانشگاهها در دو مرحله به روی دانشجویان پسر و دختر و در کلاس هایی جداگانه بین دو جنس در همه دانشکده ها بازگشایی خواهد شد این در حالی است که تفکیک جنسیتی پیش از این تنها در دانشکده شریعت صورت می گرفت.

این وزاتخانه افزوده است: مرحله اول در مناطق گرم از دوم فوریه و مرحله دوم در مناطق سرد از جمله کابل از ۲۶ همان ماه آغاز می شود.

با این حال، روند تحصیل هم اکنون در مناطق گرم با حضور گسترده دانشجویان دختر و پسر در کلاس های مجزا در برخی دانشگاهها از جمله دانشگاه ننگرهار آغاز شده و حضور دانشجویان پسر در شیفت صبح و دانشجویان دختر در شیفت عصر تقسیم شده است.

تجمع دانشجویان جلوی دانشکده حقوق و علوم سیاسی در دانشگاه ننگرهار پس از بازگشایی
تعداد دانشگاههای دولتی در افغانستان به ۳۹ دانشگاه می رسد که سه دانشگاه در کابل، دو دانشگاه در استان قندهار، دو دانشگاه در غزنی و بقیه در دیگر استان های این کشور قرار دارند.

دانشگاه کابل که در سال ۱۹۳۲ تاسیس شده، معروف ترین دانشگاه افغانستان است که در آن، نزدیک به ۲۵ هزار دانشجوی پسر و دختر در شانزده دانشکده در حال تحصیل هستند. پس از کابل، بزرگترین دانشگاه، دانشگاه ننگرهار است که به عنوان تنها دانشگاه، در مقطع دکترای شریعت و قانون دانشجو می پذیرد. پس از این دانشگاه، به ترتیب دانشگاههای قندهار و هرات قراردارند. تعداد دانشجویان دانشگاههای دولتی افغانستان به ۲۰۰ هزار دانشجوی پسر و دختر می رسد و سالانه نزدیک به ۶۰ هزار نفر در رشته های مختلف فارغ التحصیل می شوند.

اما تعداد دانشگاههای خصوصی در افغانستان ۱۲۶ دانشگاه است از این تعداد، ۷۰ دانشگاه در کابل قرار دارد که برخی شعبه هایی در دیگر استان ها نیز دارند. مهمترین آنها، دانشگاه آمریکایی است که همزمان با قدرت گرفتن طالبان تعطیل شد. در کنار آن می توان به دانشگاه صلح، دانشگاه دعوت، دانشگاه کاردان و دانشگاه خاتم النبیین اشاره کرد.

دانشجویان دانشگاه دولتی پس از بازکردن درهای خود پس از یک تعطیلی طولانی، نفس راحتی کشیدند
پیامدهای منفی در آینده

«مدثر اسلامی» متخصص حوزه تعلیم و تربیت درباره آثار منفی تعطیبی دانشگاهها به الجزیره می گوید: از جمله بزرگترین آثار منفی تاخیر در فارغ التحصیلی دانشجویان در سال آخر دانشگاه، ناتوانی دانشگاهها از پذیرش گروه جدیدی از دانشجویان است و این موضوع باعث می شود چنین دانشجویانی یک سال کامل را از دست بدهند . علاوه بر این، ماندن آنها در خانه تاثیر منفی روی وضعیت روانی آنها می گذارد و باعث تضعیف سطوح علمی آنها می شود.

هاشم امین استاد دانشگاه تعلیم و تربیت دانشگاه کابل نیز با دیدگاه اسلامی موافق است و به الجزیره می گوید: اشتیاق برای ادامه تحصیل در دانشگاه، در حال کم شدن است و این از بزرگترین آثار بدی است که آموزش عالی را در آینده تهدید می کند.

دانشجویان دختر با حجاب اسلامی و در سالن های مجزا از دانشجویان پسر به دانشگاه ها بازگشتند
دکتر نجیب صالح استاد دانشکده شریعت و قانون در دانشگاه ننگرهار نیز معتقد است که از جمله آثار منفی تعطیبی دانشگاهها، ناامیدی بین جوانان درباره آینده تحصیلی است؛ به همین دلیل است که دیده ایم هزاران جوان از کشور رفته اند و این موضوع نه فقط به دلیل مشکلات اقتصادی و امنیتی بوده، بلکه بسیاری از آنها کشور را به خاطر تعطیلی دانشگاهها ترک کرده اند.

صالح ادامه می دهد: طولانی شدن تعطیلی دانشگاهها، افغانستان را از رقابت با دیگر کشورها در زمینه های علمی عقب انداخته است.

چرا تعطیلی دانشگاهها در افغانستان به تاخیر افتاده است؟

طالبان تعطیلی دانشگاهها را با بحران اقتصادی ناشی از دلایل خارجی نسبت داده و «مولوی عبدلباقی» وزیر آموزش عالی طالبان گفته است: از آنجا که تحصیل در افغانستان از مرحله ابتدایی تا دانشگاه، رایگان است، دولت جدید قادر نیست شرایط تحصیل رایگان را برای داشجویان فراهم کند و نیازهای اولیه آنها را تامین کند.

مدثر اسلامی با وزیر آموزش عالی طالبان موافق است و دلیل دیگری را نیز به آن اضافه می کند و آن هم اصرار طالبان برای اسلامی کردن دانشگاههاست. طالبان ادغام دانشجویان دختر و پسر را در یک کلاس جایز نمی داند و این تفکیک جنسیتی نمی تواند سریع انجام شود زیرا ساختمان های دانشگاهها برای این منظور کافی نیست. بنابراین دانشگاهها تا زمان فراهم کردن کلاس های درسی تعطیل خواهند بود هرچند که این موضوع اکنون با تقسیم شیفت های صبح و شب برای هر دو جنس، محقق شده است.