روز نو :معیشتی و برخی ناکارآمدی‌ها در سطوح مختلف باعث شد تا نگاه جامعه از صندوق رای به عنوان تنها محل رقم خوردن کمی تغییر کند. همین امر بود که چه در انتخابات مجلس و چه در انتخابات ریاست جمهوری شاهد کاهش مشارکت بودیم. چنانکه به قرائت برخی حتی اگر بخشی از مشکلات مردم مرتفع می‌شد و آنها به حل کامل مشکلات خود در آینده امیدوار می‌شدند در انتخابات مشارکت می‌کردند در حالی که این اتفاق نیفتاد و نه‌تنها امید جامعه برای ایجاد تغییر در روندهای موجود از دست رفت، بلکه اعتمــاد به برخی مسئولان و حتی دولت و سایر دستگاه‌ها نیز خدشه‌دار شد. حـال که دولـت رئیسی روی کار خواهد آمد و وی وعده تغییر به نفع مردم داده است به‌نظر می‌رسد شاید امیدی در مردم ایجاد شود تا ببینند رئیس‌جمهور جدید چگونه با عملکردهای خود اعتماد و امید جامعه را باز می‌گرداند.

علل کاهش مشارکت

انتخـابـات اسفنــد 98 و کــاهــش مشارکت مــردم به‌سان زنگ خطری برای جریان‌های سیاسی بود که خود را با مردم تعریف می‌کردند و برای تغییر، راهی جز صندوق رای نمی‌شناختند؛ اما شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که اعتراضات بیشتر شد. حتی نتیجه نظر‌سنجی‌های صورت گرفته از سوی مراجع و منابع مختلف نیز حکایت از کاهش مشارکت داشت. آنچه بیش از همه در این انتخابات جلب توجه کرد، میزان آرای باطله و سفید که در نوع خود جالب توجه بود. این در حالی است که رئیس‌جمهور منتخب این وعده‌ را داده که وضعیت بغرنج فعلی را چه به نفع مردمی که رای دادند و چه رای نداند، تغییر خواهد داد. حال باید دید که این وعده تا چه میزان تحقق خواهد یافت و موجبات مشارکت مردم در انتخابات بعدی را فراهم خواهد آورد. هرچند برخی رویکردهای محدود کننده و فیلترهای نظارتی نیز بر نوع مشارکت تا حدی تاثیرگذار بوده که باید در موعد خود حل و فصل شود.

کنش اعتراضی

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ارتباط با انتخاب بین بد و بدتر اظهار داشت: مهم این است که انتخابات معنا و مفهوم واقعی خود را داشته باشد. این حداقل و حداکثری دارد؛ در حد انتخابات‌هایی که در گذشته داشتیم. محسن میردامادی در این خصوص به امتداد گفت: مفهوم انتخابات زمانی محقق می‌شود که مردمی که می‌خواهند رای دهند، امید به تاثیرگذاری رای خود را داشته باشند. امید داشته باشند رایی را که به صندوق می‌اندازند، در سرنوشت و زندگی آنها تاثیرگذار است. اگر این امید وجود نداشته باشد، اصلا دیگر بحث بین انتخاب بد و بدتر یا خوب و خوب‌تر منتفی است. وی در خصوص عدم‌حضور بخش قابل توجهی از مردم در پای صندوق‌های رای بیان کرد: مردم امیدشان را نسبت به تاثیرگذاری رای خود از دست داده‌اند؛ یعنی اگر مردم امید داشتند که رای آنها تغییری در وضعیت فعلی ایجاد خواهد کرد؛ بیشتر می‌آمدند. طبعا در قضاوت افکار عمومی تنها عامل این وضعیت نابسامان و شرایط پیش آمده که منجر به نارضایتی‌ها شده، دولت نیست. معاون سیاسی دبیرکل حزب اتحاد ملت ادامه داد: این پدیده به‌طور جدی جای نگرانی دارد. نیامدن پای صندوق رای یک حرکت اعتراضی است. میردامادی عنوان کرد: در مورد آرای سفید، تحلیل من این است که وجه غالب آرای سفید، آرای اعتراضی است.

مانع اصلی سیاست خارجی

میردامادی در خصــوص دولت بعدی اذعان کرد: به نظــرم دولت جدیدی که تشکیل می‌شود، یک ماه عسل گذرا دارد. خیلی مهم اســت که در همین ابتدا چطور عمل کند. نخستین چالشی هم که با آن روبه‌رو خواهند بود، به نظرم برجام است که در قبال آن می‌خواهند چه‌کار کنند؟ وی در خصوص سیاست خارجی دولت رئیسی گفت: سیاست خارجی ما عملا گروگان برجام است. ما اگر برجام را به نتیجه برسانیم و برجام احیا شود، مانع اصلی سیاست خارجی تعاملی برداشته می‌شود و امکان تعامل فراهم می‌شود. اگر برجام را احیا نکنیم و نتوانیم در مذاکراتی که الان در جریان است به توافق برسیم، عملا وارد شرایط رادیکال‌‌تری در سیاست خارجی خواهیم شد.