اردیبهشت گذشته بود که مرتضی نبوی، تحلیلگر اصولگرا، پیشنهاد تشکیل «پارلمان اصولگرایی» را داد. پیشنهادی که برای خیلی از اصولگرایان نیز گنگ بود. محمد نبی حبیبی در گفتوگویی با هفتهنامه شمادر این زمینه گفت که گر منظور از این تشکل، یک حزب باشد معتقدم که این حزب که بتواند همه تشکلهای اصولگرا را زیرپوشش خود قرار دهد قابل تحقیق نیست. تشکلهای اصولگرا از سالیان قبل تشکیلشده و دارای اساسنامه و مرامنامه هستند و جمعکردن آنها زیر یک چتر بهعنوان حزب را عملی نمیدانم اما ائتلاف اصولگرایان در دورههای انتخاباتی را عملی و ضروری میدانم. برخی دیگر از اصولگرایان نیز این اصطلاح را به گونه دیگری تعبیر کردهاند. بهطوریکه بر این باورند که منظور تجدیدنظر در چینش نیروهای اصولگرا در زمان انتخابات است؛ اما فارغ از این موضوع این سؤال مطرح است که چرا چنین پیشنهادی طرحشده است؟ آیا اصولگرایان از انسجام کافی برخوردار نیستند و یا اینکه اسیر مشکلات درونی خود در احزابشان هستند. سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری در گفتوگو با امید ایرانیان میگوید که اصولگرایان دچار وضعیت آشفتهای نیستند ولی این پیشنهاد میتواند به انسجام آنها کمک بیشتری کند. این پاسخ تلویحی سجادی البته شاید این تصور را تأیید کند که اصولگرایان از انسجام کافی برخوردار نیستند. هرچند که نیمنگاهی به عملکرد اصولگرایان در 2 انتخابات گذشته یعنی انتخابات ریاست جمهوری سال 92 و انتخابات دهمین دوره مجلس در سال 94، نیز مؤید این مطلب است. سجادی معتقد است که هرچند این پیشنهاد به نفع اصولگرایان است اما بهطورکلی اجرای آن چندان امکانپذیر نیست. البته او دلایل امکانپذیر نبودن این ایده را هم در گفتوگویش با «امید ایرانیان» مطرح کرده است که مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
آقای سجادی، پیشنهادی از طرف آقای نبوی دادهشده مبنی بر تشکیل پارلمان اصولگرایی. شما با تشکیل چنین پارلمانی موافق هستید؟
بله. بسیار موافقم.
خب حالا که موافقید، لطفاً تعریفی از این «پارلمان اصولگرایان» ارائه کنید. چون هر کس یک تعریف شخصی از آن ارائه داده است...
حرف شما درست است اول باید تعریف درستی از این «پارلمان اصولگرایان» داشت. تا جایی که من میدانم منظور آقای نبوی این بود که یک مجموعهای از مجموعه اصولگرایان تشکیل شود؛ یعنی کسانی باشند که شخصیت حقیقی و حقوقی دارند و در مورد مسائل مهم و سیاسی مثل انتخابات، ارائه فهرست در انتخابات و مسائلی از این دست، تصمیمگیری میکنند. این کار باعث میشود که اصولگرایان متفرق نباشند. الآن ما مجموعههایی مثل جبهه پیروان خط و امام و رهبری داریم که 18 حزب است ولی اینها اگر در یک جمعی تجمیع شوند، قطعاً کار آیی های خوبی پیدا میکنند؛ بنابراین نباید درگیر اسمها شد چون میتوانم بگوییم مجمع عالی اصولگرایان یا حتی شورای اصولگرایان باشد؛ اما در حال حاضر احزاب کم نداریم، باید بتوانیم آنها را مدیریت کنیم.
برخی میگویند که منظور از تشکیل «پارلمان اصولگرایان» یعنی تشکیل یک حزب. با این فرض چنین امکانی برای اصولگرایان وجود دارد که بتوانند یک حزب اصولگرایی داشته باشند؟
خیر. با این فرض که بگوییم منظور آقای نبوی تشکیل حزب است، اصلاً اصولگرایان چنین امکانی ندارند. درست است که ایده آل تشکیل یک حزب است اما امکان چنین کاری وجود ندارد و از طرفی همفکر نمیکنم که منظور آقای نبوی این باشد؛ بنابراین فکر نمیکنم که این استعداد، ظرفیت و امکان تشکیل حزب وجود داشته باشد.
چرا. دلیل اصلی که این امکان وجود ندارد، چیست؟ البته آقای حبیبی هم یک دلیلی بیان کردهاند مبنی بر اینکه که تشکلهای اصولگرا از سالیان قبل تشکیلشده و دارای اساسنامه و مرامنامه هستند و جمعکردن آنها زیر یک چتر بهعنوان حزب را عملی نمیدانم...
بله. احزابی هستند که کوتاه نمیآیند تا زیر یک چتر جمع شوند؛ یعنی احزاب شأنی برای خودشان قال هستند و شأنی که موتلفه برای خودش قائل است، جامعه اسلامی مهندس یا فرهنگیان و یا غیره هم برای خودشان قائل هستند؛ بنابراین این کار سخت است.
در کشورهای دیگر چنین تجربهای وجود داشته است؟
بله. در کشورهای غربی، مثل آمریکا و اروپا یا 3 حزب قوی دارند که کشور را اداره میکنند. در ایران هم ایده آل این است که ما سه حزب قوی با عنوان اصلاحطلب، اصولگرا و مستقل داشته باشیم ولی واقعیت این است که باید امکان چنین کاری را هم بسنجیم. با توجه به شرایط فعلی میتوان گفت که فعلاً امکان چنین کاری فراهم نیست و ما با این ایده آل خیلی فاصلهداریم.
به نظر شما لزوم تشکیل چنین پارلمانی در اصولگرایان چیست؟
به نظرم ضروری است که نیروهای زبده اصولگرا را در یک مجموعه داشته باشیم تا در مسائل مهم تصمیمات درست و یکپارچه عمل کنند.
این پارلمان چه تفاوتی با ائتلافهایی دارد که نزدیک انتخابات شکل میگیرد؟ اصولگرایان انتخابات مجلس دهم را با تشکیل ائتلاف اصولگرایان و یا همگرایی اصولگرایان پشت سر گذاشتهاند.
اینکه شما میگویید یک جمع دورهمی نیمبند است که اصالتی ندارد. مثلاً در همین انتخابات اخیر، اصولگرایان دورهم جمع شدند اما فقط چند حزب کاندیدایشان را در لیست قرار دادند. با این شرایط میتوان گفت که این چه جمع شدنی است؟ ین دور هم جمع شدنها، زمانی اصالت میگیرد که مجمعی تشکیل شود. در انتخابات گذشته ما کوتاه آمدیم اما 24 حزب افراد خود را در لیست گذاشتند و در تهران هم دیدید که حتی یک نفرشان هم رأی نیاورد. مجمعی که ما میگوییم منظور این است که نیروهای اصیل و واقعی از همه احزاب و از شخصیتهای حقیقی هم حضور داشته باشند و اساسنامهای تدوین شود. اینکه دور هم جمع شویم و بعد عدهای را دعوت کنیم و عده دیگری را دعوت نکنیم، اصالتی ندارد و میزان کارآمدیاش را هم در انتخابات گذشته وقتی کسی رأی نیاورد، نشان داد. نباید اینطور باشد که ائتلافی شکل بگیرد و بعد به هم بریزد تا انتخابات بعدی.
فکر میکنید که این پیشنهادها برای انسجام بیشتر اصولگرایان است؟
اینطور نیست که انسجام اصولگرایان کمتر از اصلاحطلبان باشد. اصولگرایان انسجامهایی درون خوددارند. این پیشنهادها به دلیل اهمیت انتخابات پیش رو است.
فکر میکنید که برای انتخابات 96 این طرح عملی باشد؟
چرا نرسد؟ حتماً میرسد. اگر آقایان جدی باشند و برای این موضوع فوریت قائل باشند، کار سنگینی نیست چون اشتراکاتی وجود دارد. یکی از این اشتراکات، گروههای مرجع مانند جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز است که اکثریت اصولگرایان از آنها حرف شنوی دارند.