جشنواره تئاتر عروسکی که به پایان رسید و عروسکی‌ها که عروسک‌هایشان را جمع کردند، ترمیم و تعمیرات مجموعه تئاتر شهر آغاز شد و حالا بخش‌هایی از این بنا در حال تخریب است.

به گزارش روزنو، تعمیرات تئاتر شهر نه موضوع تازه‌ای است و نه دور از انتظار، اما آنچه در این زمینه ذهن هنرمندان تئاتر را درگیر کرد، عدم اطلاع‌رسانی درباره چگونگی این تعمیرات بود.

هنرمندان تئاتر خبر داشتند که تئاتر شهر درگیر تعمیر و ترمیم خواهد شد، اما در آغاز قرار بود این تعمیرات از تالار اصلی آغاز شود. با این حال کمی بعدتر، تعمیر تالار اصلی به بعد از برگزار جشنواره تئاتر فجر موکول شد تا اینکه روزهای پاییزی تئاتر شهر با تعمیرات دیگر سالن‌های این مجموعه، گره بخورد.

همیشه بعد از برگزاری هر جشنواره‌ای، سکوتی چند روزه بر سالن‌های تئاتر سایه می‌افکند، سکوتی در تضاد با روزهای پر شور و حال جشنواره‌ای که سپری شده است ولی بعد از جشنواره تئاتر عروسکی که 29 شهریور به پایان رسید، سکوت تئاتر شهر با سر و صدای بیل و کلنگ شکست. بیرون از مجموعه اما کسی خیلی در جریان اتفاقات درون تئاتر شهر نبود.

البته از سوی این مجموعه، خبری درباره تعمیرات منتشر شد، اما این خبر بسیار کلی بود و هیچ جزییاتی در آن به چشم نمی‌خورد. در این خبر اعلام شد که عبدالخالق مصدق، سیامک احصایی و جلال تهرانی سه هنرمندی هستند که بر تعمیرات نظارت خواهند داشت. در شرایطی که همه مدیران درباره تعمیرات تئاتر شهر سکوت کرده بودند، مصدق هم مهر سکوت بر لب زد و اعلام کرد که بزودی جزییات عملیات در نشستی مطبوعاتی تشریح خواهد شد. در این میان سیامک احصایی هم در گفت‌وگویی غیر رسمی اعلام کرد مسئولیت رسمی در این پروژه ندارد و همکاری‌اش دوستانه خواهد بود و همین مسایل نیز موجب افزایش ابهامات شد.

حسین کیانی نخستین هنرمندی بود که درباره وضعیت مبهم تعمیرات تئاتر شهر واکنش نشان داد. او بعد از جشنواره تئاتر عروسکی برای دیدن نمایش«فرجام سفر طولانی طوبی» کار محسن حسن زاده که در تالار چهارسو تئاتر شهر روی صحنه است، به تئاتر شهر رفت اما دیدن وضعیت تخریب تالارهای «قشقایی»، «سایه» و «کارگاه نمایش»، او را آنچنان سراسیمه کرد که فردای همان شب لب به سخن گشود و خواستار معلوم شدن چشم‌انداز تعمیرات تئاتر شهر شد.

این نمایش‌نامه‌نویس و کارگردان تئاتر در گفت‌وگویی با ایسنا تاکید کرد که هنرمندان تئاتر حق دارند در جریان طرح نهایی تغییرات تئاتر شهر باشند و باید ماکت این مجموعه، به آنان ارایه شود تا بدانند چه آینده‌ای در انتظار تئاتر شهرشان خواهد بود.

هنرمندانی دیگر مانند نیما دهقان و حمیدرضا نعیمی هم دیدگاه‌های خود را بیان کردند و خوستار ارایه جزییات در این زمینه شدند. همه این هنرمندان تاکید داشتند مدیری هنری باید بر این کار نظارت داشته باشد و پیش از انجام هر تغییری، باید موضوع اطلاع رسانی شود تا نتیجه فاجعه بار تعمیرات تئاتر شهر در سال 86 تکرار نشود.

در شرایطی که ذهن تئاتری‌ها پر از علامت سوال بود، اخباری غیر رسمی درباره تعطیلی کارگاه نمایش و حتی تالار سایه شنیده می‌شد. با این حال هیچ منبع رسمی این خبرها را تایید یا تکذیب نمی‌کرد، تا اینکه روز دوشنبه - 14 مهر ماه - جلسه‌ای با حضور تعدادی از مدیران هنری و هنرمندان تئاتر با مدیر دفتر طرح‌های عمرانی وزارت ارشاد برگزار شد و مهندس مسعود معمار، مدیر دفتر طرح‌های عمرانی نخستین کسی بود که سکوت را شکست.

او خبر داد که چهار سالن مجموعه تئاتر شهر به دو سالن اجرا و سه سالن تمرین تبدیل می‌شود.

معمار درباره ترمیم مجموعه تئاتر شهر توضیح داد: طبق گفت‌و‌گوهایی که با معاونت هنری داشته‌ایم، قرار است چهار سالن مجموعه تئاتر شهر (کارگاه نمایش، قشقایی، سایه، چهارسو) به دو سالن نمایش و سه سالن تمرین تبدیل شود.

او ادامه داد: در ترمیم مجموعه تئاتر شهر، این بنا را که در دهه 50 پایه گذاری شده، به اصالت اولیه‌اش برمی‌گردانیم و همانگونه که می‌دانید پیش از این قسمت پایین تئاتر شهر پارکینگ بوده و بعداً به سالن تئاتر تبدیل شده است به همین دلیل به لحاظ ایمنی خطرناک است و با وجود مراجعان بسیاری که این مجموعه دارد، از نظر حفاظت دچار مشکل است.

معمار اضافه کرد: مجموعه تئاتر شهر سیستم اعلام و اطفاء حریق ندارد و به دلیل باریک بودن راهروهایش، از راه فرار اضطراری هم برخوردار نیست به همین دلیل قرار شد این مسائل در ترمیم این مجموعه رعایت شود.

او با تاکید بر اینکه قرار نیست اتفاق عجیبی در ساخت این سالن‌ها رخ بدهد، ادامه داد: دو سالن این مجموعه طبق تمام استانداردهای روز دنیا تجهیز می‌شوند و کل چهار سالن به دو سالن تبدیل می‌شوند و قرار است سه سالن تمرین و یک لابی هم تعبیه شود.

این مدیر هنری در پاسخ به این سخن که با این وضعیت دو سالن اجرا از مجموعه سالن‌های نمایش حذف می‌شود، توضیح داد: طبق آخرین جلسه‌ای که با مدیر اداره کل هنرهای نمایشی داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که بهتر است دو سالن استاندارد داشته باشیم. با این حال قرار شد این اداره بررسی‌های نهایی خود را انجام دهد و تا روز شنبه نتیجه نهایی را به ما اعلام کند.

مدیر دفتر طرح‌های عمرانی خاطرنشان کرد: ما درباره تعداد سالن‌ها تصمیم‌گیرنده نیستیم، اما چون افزایش سالن‌ها به شکل غیراستاندارد خطراتی در بردارد، وظیفه ما پیشگیری از بروز این خطرات است. البته احتمال دارد یکی از سالن‌های تمرین دو منظوره باشد و با استفاده از صندلی‌های متحرک برای اجرای برخی از نمایش‌ها مورد استفاده قرار بگیرد.

علیرضا نادری هنرمند تئاتر هم که به عنوان سخنگوی خانه تئاتر در این جلسه شرکت داشت، توضیحاتی مقدماتی را درباره موارد مطرح شده در آن جلسه ارایه اما تاکید کرد که خانه تئاتر بزودی در این باره جلسه‌ای تشکیل می‌دهد و نظرات خود را به صورت رسمی اعلام خواهد کرد.

نادری گفت: خانه‌ی تئاتر به زودی درباره‌ی این موضوع تشکیل جلسه داده و نظر نهایی همکارانم در خانه‌ی تئاتر را اعلام خواهم کرد اما تا آن روز، عجالتا خوب است بدانید! شرکت در این نشست، با دعوتی به فاصله‌ی نزدیک به نیم ساعت تا شروع آن انجام شد اما از آنجا که قرار ما بر حداکثر همکاری است، بلافاصله با اعلام مدیر عامل محترم آقای راد (مدیرعامل خانه تئاتر) دعوت را پذیرفته و با ترک جلسه‌ی دوشنبه هیات مدیره خانه تئاتر به این نشست آمدم!

او اضافه کرد: آنچه در این گفتگوی کوتاه اعلام می‌کنم، مقدمه‌ای است به منظور برطرف شدن نگرانی همکارانم در تئاتر ایران و تهران؛ مطمئن باشند نظرات معقول و منطقی همه‌ی ما در هر شرایطی طرح و پیگیری خواهد شد.

دو روز بعد از آن جلسه، مدیر تئاتر شهر از هنرمندان تئاتر خواست نگران تعمیرات این مجموعه نباشند و تاکید کرد طرح کم شدن سالن‌های بلک باکس تئاتر شهر، در حد یک ایده است و فعلا قطعی نشده است.

پریسا مقتدی با اشاره به سخنان مدیر دفتر طرح‌های عمرانی مبنی بر کم شدن سالن‌های بلک باکس تئاتر شهر توضیح داد: سخنان مهندس معمار بر اساس یکی از جلسات ابتدایی است که قبلا با حضور معاون هنری داشتیم و این پیشنهاد مطلقا به معنای حذف فضاهای فیزیکی تئاتر شهر و کم شدن فرصت‌های اجرایی گروه‌های نمایشی نیست، بلکه مبنای این ایده، ضریب ایمنی بسیار پایین سالن‌های بلک باکس تئاترشهر است.

او یادآور شد: ناامن بودن سالن‌های بلک باکس تئاتر شهر موضوع تازه‌ای نیست. همه ما در این سالن‌ها اجرا داشته‌ایم و گهگاه با مشکلاتی روبرو شده‌ایم و خدا را شکر که تا به امروز در این مجموعه عارضه جانی نداشتیم. بنابراین مجموعه این تجربیات، ما را بیشتر به این سمت می‌برد که باید نسبت به تردد هنرمندان و تماشاگران و کارکنان تئاتر شهر بیشتر توجه کنیم.

این کارگردان و بازیگر تئاتر اضافه کرد: در آن جلسه آقای مرادخانی یادآور شد که تئاترشهر در آغاز برای این حجم فعالیت و رفت‌وآمد ساخته نشده است. بلکه به مرور زمان و به تناسب نیاز روز، این سالن‌ها اضافه شده است اما با توجه به قدمت 40 ساله این مجموعه و فرسودگی آن، بهتر است از تعداد سالن‌هایش کاسته شود و همین گفته‌ها، مبنایی برای صحبت مهندس معمار شد.

مقتدی ادامه داد: آنچه نهایتا آقای مرادخانی مایل به انجام آن است، کم شدن فضاهای اجرایی نیست. همچنان که ایشان تأکید دارد به سرعت کارگروهی از هنرمندان بنام تئاتر و دوستان خانه تئاتر تشکیل شود و به سرعت کلیه مشکلات، معایب و محاسن این ایده را بررسی کند تا در نهایت به نتیجه‌ای برسیم که بیشترین منفعت و کمترین آسیب را از نظر ایمنی و هنری برای خانواده تئاتر در بر داشته باشد.

اما در این میان، بی خبری سازمان میراث فرهنگی از تعمیرات تئاتر شهر از دیگر نکات جالب توجه است. ازآنجاکه تئاتر شهر به ثبت ملی رسیده است، هر گونه دخل و تصرف در بنای آن باید با تایید میراث فرهنگی باشد اما این سازمان در دولت گذشته، در حالی که نسبت به مشکلات تئاتر شهر و ساخت و سازهای بی رویه اطراف آن سکوت کرده بود، فقط نسبت به سازه‌ای که به طور موقت بر پشت بام تئاتر شهر ساخته شده بود، واکنش نشان داد و حالا هم یکی از کارشناسان آن از تعمیرات تئاتر شهر اظهار بی اطلاعی کرده است.

بنای تئاتر شهر تهران در سال 1384 به عنوان میراث ملی کشور به ثبت رسید که طبق قانون، هرگونه ساخت و ساز و تجاوز به آن بدون تأیید میراث فرهنگی، خلاف است؛ اما معاونت سازمان میراث فرهنگی استان تهران تا دو هفته پس از آغاز تعمیرات این مجموعه، از این موضوع خبر نداشته است!

سپیده سیروس‌نیا درباره حضور نداشتن نماینده سازمان میراث فرهنگی در جلسات تعمیر ساختمان تئاتر شهر به ایسنا گفت: ما اصلا از تعمیرات مجموعه خبر نداشته‌ایم و به ما اعلام نکرده بودند که قصد تعمیرات دارند تا نماینده‌مان را برای نظارت معرفی کنیم.

معاون میراث فرهنگی استان تهران ادامه داد: این موضوع را از مدیر مجموعه تئاتر شهر پیگیری کردم و خانم مقتدی گفته‌اند که تنها در حال تغییرات جزئی در این زمینه هستند و تاکنون هیچ تغییراتی در مجموعه صورت نگرفته است. قرار شده نامه‌ای تنظیم شود تا نماینده میراث فرهنگی برای نظارت معرفی شود.

سیروس‌نیا همچنین درباره معرفی نماینده میراث برای نظارت بر تعمیرات مجموعه تئاتر شهر گفت: هنوز مشخص نیست چه کسی را به عنوان نماینده معرفی کنیم، اما امکان دارد که خودم به عنوان نماینده در جلسات تصمیم‌گیری برای ایجاد تغییر در مجموعه شرکت کنم.

به گزارش ایسنا، ناامنی تالارهای تئاتر شهر و نیاز این تالارها به تعمیر و تجهیز بر هیچ کس پوشیده نیست اما آنچه نگران کننده است، تکرار اتفاقات تلخی است که سال 86 در بازسازی تئاتر شهر رخ داد. تئاتری‌ها همچنان می‌ترسند به نام تعمیرات تئاتر شهر، بار دیگر جیب عده‌ای پر شود و نه تنها مشکلی از مشکلات تئاتر شهر کم نشود، بلکه مشکلات تازه‌ای به آن اضافه شود. با همه اینها هنرمندان تئاتر در تمام سال‌های سختی که سپری کرده‌اند، می‌دانند چاره‌ای جز امیدواری به روزهای بهتر نیست.