چگونه تماشای بازی‌های جام‌جهانی، بازدهی اقتصادی را کاهش می‌دهد؟ | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۱۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۳:۵۰
وب سایت‌های بسیاری در کشورمان مشغول انجام امور استخدامی هستند. برخی کارجویان را به صاحبان مشاغل معرفی می‌کنند و ‌درصدی از بابت ایجاد این ارتباط دریافت می‌کنند. در این میان برخی از شرکت‌های فعال در زمینه کاریابی به حق کارشان را علمی و حرفه‌ای دنبال می‌کنند و بی‌شک همان‌طور که کارجویان و مشتریان‌شان افراد فرهیخته و عالمی هستند، محیط‌های پیشنهادی و مشاغل معرفی شده از جانب این شرکت‌ها نیز چند رده با محیط‌های شغلی معمولی تفاوت دارد. یکی از این وب سایت‌ها، موسسه کاریابی ایران تلنت است که با محوریت زبان انگلیسی اقدام به اخذ رزومه و توانمندی‌های فرد می‌کند و در قبال آن موقعیت‌های شغلی مناسبی را در ایران یا خارج از کشور به شخص پیشنهاد می‌کند.  گذشته از روند ثبت‌نام و مشاغل پیشنهادی ایران تلنت، نکته‌ای در وب‌سایت این موسسه وجود دارد که مورد تحسین تمامی اهالی فن واقع شده است. این وب‌سایت اقدام به انتشار آمارهای دقیقی از کارجویان، میزان تحصیلات‌شان، شرایط سنی و دیگر موضوعات می‌کند که به جرأت می‌توان گفت این اطلاعات در مراکز آماری رسمی کشورمان هم به ندرت یافت می‌شود. ایران تلنت در یکی از همین آمارهای ارایه شده در زمینه ارتباط تماشا و گپ‌وگفت کارمندان شرکت‌ها با نوسانات سهام و وضع شرکت‌هایشان آورده است: 
از هر ۷ نفر شاغل در ایران، یک نفر برای دیدن بازی‌های جام‌جهانی مرخصی می‌گیرد یا ساعت کاری‌اش را کاهش می‌دهد.  براساس تحقیقاتی که «ایران تلنت» انجام داده است، در ماه‌های خرداد و تیر امسال شرکت‌ها افت قابل ملاحظه‌ای را در بازده کاری تجربه خواهند کرد، چرا که تعداد قابل توجهی از کارمندان برای تماشای فوتبال از ساعت کاری خود استفاده می‌کنند.  
نظرسنجی جالب 
سایت استخدامی درخصوص جام‌جهانی
بزرگترین سایت استخدامی کشور در روزهای ۲۳ تا ۲۶خرداد امسال یک نظرسنجی‌ اینترنتی انجام داد که نشان می‌دهد، براساس ۸‌هزار پاسخ افراد شاغل در ایران، از هر ۷ نفر شاغل، یک نفر برای دیدن بازی‌های جام‌جهانی مرخصی می‌گیرد یا ساعت کاری‌اش را کاهش می‌دهد. در بخشی از این نظرسنجی از جمعی از شاغلان سراسر کشور پرسیده شد که آیا کار خود را برای دیدن بازی‌ فوتبال متوقف می‌کنند یا نه. به استناد داده‌های تحقیق، ۱۵‌درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی (یک نفر از هر ۷ نفر) اعلام کردند که برای دیدن بازی‌ها، کار را متوقف می‌کنند. این آمار شامل کسانی می‌شود که یا از محل کارشان بازی‌ها را دنبال می‌کنند یا برای دیدن بازی‌ها، محل‌کار را زودتر از موعد ترک می‌کنند. احتمال این‌که مردان کارمند از ساعت کاری خود برای تماشای فوتبال کم کنند، ۲ برابر زنان برآورد شده است.  همچنین زنان متاهل کارمند با ۶‌درصد (یک نفر از هر ۱۷ نفر)، پایین‌ترین‌درصد را به خود اختصاص داده‌اند. انتظار می‌رود در بازی‌های برزیل، آرژانتین و اسپانیا‌درصد توقف کار به بالاترین حد خود برسد، چرا که این تیم‌ها در نظرسنجی ما محبوب‌ترین تیم‌های فوتبال در ایران شناخته شدند. یکی از تحلیلگران ما درباره هدف این نظرسنجی می‌گوید:  به‌عنوان یک سایت استخدامی آنلاین که بانک اطلاعاتی هزاران متخصص را شامل می‌شود، شرکت‌ها مکرر از ما می‌خواهند که روی مسائل گوناگونی که مربوط به استخدام و محیط کار می‌شود، به آنها مشاوره دهیم. این روزها، یکی از موضوعات داغ «جام‌جهانی» است و تاثیر آن بر محیط کار. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم یک نظرسنجی برگزار کنیم تا رفتار و دیدگاه هر دو گروه کارفرما و کارمند را بررسی کنیم. براساس یافته‌های نظرسنجی ما، در دسته‌بندی‌های شغلی، نیروهای «فروش» بالاترین نرخ را در زدن از کار برای تماشای بازی‌های جام‌جهانی داشتند و در مقابل کارمندان بخش‌های «اداری» کمتر از سایر مشاغل از ساعت کاری خود در این ایام می‌کاهند. این نظرسنجی همچنین نشان می‌دهد که «مدیران‌ارشد» شرکت‌ها با یک نفر از هر ۴ نفر، آماده‌ترین افراد برای ترک محل کار خود برای تماشای بازی فوتبال هستند.  
شرکت‌های بین‌المللی پیشتاز در توقف کار
براساس دسته‌بندی نوع سازمانی که افراد در آن کار می‌کنند، کارمندانی که در شرکت‌های بین‌المللی در ایران مشغول به کار هستند با ۱۸‌درصد، بالاترین نرخ متوقف کردن کار را دارند. به نظر می‌رسد این آمار به ساعات طولانی کار که احتمال تداخل زمانی با بازی‌ها را افزایش می‌دهد و همچنین به سیاست‌های مدیریت در این زمینه مربوط باشد. به گفته بعضی مدیران منابع انسانی در شرکت‌های خارجی مستقر در ایران، آنها تلویزیون بزرگی را در دفتر کار خود قرار داده‌اند تا پرسنل بتوانند با هم بازی‌ها را تماشا کنند، چرا که اعتقاد دارند این عمل باعث شکل‌گیری روحیه تیمی بین نیروها می‌شود.  
همچنین شرکت‌های بخش خصوصی با ۱۵‌درصد در رتبه دوم قرار دارند. کارمندان سازمان‌های دولتی با ۱۴ درصد، پایین‌ترین نرخ توقف کار را در زمان بازی‌های جام‌جهانی داشته‌اند. ساعات کاری کوتاه‌تر و تداخل زمانی کمتر دلایل اصلی پایین‌تر بودن این‌درصد در میان کارمندان دولتی است، چراکه برای بسیاری از کارمندان دولت، پایان کار روزانه (ساعت ۱۴) پیش از شروع اولین بازی (ساعت ۱۶) است.  
طبق نتایج به دست آمده از این نظرسنجی، ۱۲‌درصد از کسانی که در محل کارشان بازی را تماشا می‌کنند، برای دیدن بازی پس از پایان ساعات رسمی کار اضافه کار دریافت می‌کنند. تبعات بازی‌های جام‌جهانی تنها بر ایران اثر ندارد. در جام‌جهانی سال‌های گذشته، بسیاری از شرکت‌های اروپایی افزایش غیبت‌ کارمندان به بهانه «مریضی» را گزارش داده‌ بودند.  
همچنین براساس گزارش منتشر شده در روزنامه «وال استریت ژورنال»، خسارتی که شرکت‌های انگلیسی به دلیل غیبت کارکنان در روزهای جام‌جهانی امسال متحمل می‌شوند، یک‌میلیارد پوند تخمین زده شده است.  
مدیران و اجازه مرخصی برای تماشای فوتبال 
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که اگر ایام جام‌جهانی «مناسب» مدیریت نشود، می‌تواند خسارت‌های عمده‌ای برای شرکت‌ها به وجود بیاورد. مرخصی‌های گسترده پرسنل، گذراندن زمان کاری به خواندن تحلیل بازی‌ها، بحث میان هواداران تیم‌ها در محیط کار و همچنین کم‌خوابی‌های ناشی از تماشای دیر وقت بازی‌ها همگی می‌تواند در کاهش بازده کاری موثر باشد.  
در نظرسنجی ما از افرادی با سمت‌های مدیریتی پرسیده شد که آیا به نیروهای زیردست خود اجازه می‌دهند برای تماشای بازی فوتبال از منزل، شرکت را زودتر ترک کنند یا حداقل در محل کار بازی‌های جام‌جهانی را به‌طور زنده دنبال کنند؟ تنها ۱۱‌درصد مدیران (یک نفر از ۹ نفر) اعلام کردند که «قطعا» به کارمندان خود برای دیدن بازی‌ها مرخصی می‌دهند، درحالی‌که دیگران یا درخواست‌های مرخصی را رد می‌کنند یا مرخصی را منوط به «حجم کار» می‌دانند. مدیران در تهران به نسبت همتایان خود در دیگر شهرستان‌ها انعطاف بیشتری داشتند. در تهران ۱۲‌درصد از مدیران با مرخصی کارمندان برای تماشای فوتبال موافقند، درحالی‌که در شهرستان‌ها تنها ۸‌درصد از مدیران این‌گونه فکر می‌کنند. مدیرانی که خودشان قصد متوقف کردن کار برای تماشای بازی‌ها را داشتند، ۲ برابر دیگران انعطاف‌پذیری برای موافقت با مرخصی پرسنل نشان می‌دهند.  
از زاویه دیگر، جام‌جهانی بر تقاضای کالا و خدمات نیز تاثیر می‌گذارد. «رستوران‌ها» از بخش‌هایی هستند که انتظار می‌رود در این ایام افت درآمد داشته باشند، چرا که مردم بیشتر ترجیح می‌دهند در خانه بمانند. اما همزمان، برای بعضی کالاهای خانگی افزایش تقاضا مشاهده می‌شود. ایران تلنت به سراغ چند فروشگاه لوازم صوتی و تصویری رفت و با گردانندگان آنها گفت‌و‌گو کرد.  این افراد افزایش حجم فروش دستگاه‌های تلویزیون را تا پیش از شروع بازی‌ها گزارش کردند. هر چند این آمار، در مقایسه با رشد فروش دستگاه تلویزیون در جام‌جهانی قبل که تیم‌ملی ایران در آن حضور داشت، بسیار پایین‌تر بوده است. در ایران هنوز هیچ تحقیق رسمی و جامعی درباره ابعاد اقتصادی جام‌جهانی در کشور انجام نشده است، اما براساس نرخ غیبت کارمندان، انتظار می‌رود افت کاری و خسارت‌های حاصل از آن قابل توجه باشد. از سوی دیگر برخی کارشناسان احتمال می‌دهند که خسارت‌های ناشی از تماشای بازی‌های جام‌جهانی، در مقایسه با دیگر عوامل کاهنده و بازده، دارای اهمیت ویژه‌ای نباشند.
عکس روز
خبر های روز