«سید حسین موسویان» دیپلمات و نماینده سابق ایران در آژانس، میگوید که تهران و واشنگتن، از موضوع عراق تا سوریه و از انرژی تا مبارزه با تروریسم، منافع مشترکی در خاورمیانه دارند و به دنبال این هستند که به دههها اختلاف پایان دهند.
به گزارش روزنو، «سید حسین موسویان» دیپلمات سابق ایران که 25 ژوئن در مراسم نویسندگان «موسسه صلح بینالملل»، در مورد معرفی کتاب جدیدش با عنوان «ایران و آمریکا: نگاهی درونی به گذشته ناموفق و مسیر دستیابی به صلح» سخنرانی میکرد، گفت: هر دو کشور ایران و آمریکا را که پس از انقلاب سال 1357 نتوانستند به صلح و سازش برسند، باید سرزنش کرد؛ اما چالشهای جدیدی که امروز در خاورمیانه پیش آمده، فرصت منحصر به فرد و تازهای را برای تهران و واشنگتن فراهم کرده است، تا این دو کشور بتوانند با یکدیگر به توافق برسند و روابطشان را بهبود بخشند.
موسویان میگوید که در کتاب جدیدش، تلاش کرده است تا چشم انداز روابط ایران و آمریکا را بررسی کند. وی تصریح میکند که این دیدگاهی است که تاکنون غربیها در مورد روابط آمریکا و ایران، آن را نادیده میگرفتند.
موسویان اظهار میکند: تهران و واشنگتن یکی از بدترین موانع در روابطشان را در سیستم بینالمللی تجربه کردهاند که این حتی بدتر از رابطه میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی یا آمریکا با ویتنام است.
وی میافزاید: در طول سالهایی که دشمنی میان آمریکا و ایران ادامه داشت، تمام حکومتهایی که در ایران روی کار آمدهاند و بعضی از دولتهای آمریکایی، سعی کردهاند روابط دو کشور را بهبود بخشند، اما در این زمینه ناموفق بودهاند.
موسویان بیشتر سالهای عمر خود را به عنوان یک دیپلمات به کار مشغول بوده است. وی که به مدت 7 سال از 1990 تا 1997 میلادی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در آلمان و سپس از سال 2003 تا 2005 میلادی به عنوان مذاکرهکننده ارشد هستهای به فعالیت مشغول بود، میگوید: عراق و سوریه دو کشوری هستند که تهران و واشنگتن باید با یکدیگر در مورد آنها همکاری کنند.
وی تصریح میکند: جلوگیری از سقوط عراق به عنوان یک کشور و ممانعت از آغاز یک جنگ فرقهای در سراسر منطقه خاورمیانه، دو زمینهای هستند که ایران و آمریکا را به هم پیوند میدهند.
سفیر سابق ایران در آلمان میافزاید: اگر چه ایران و آمریکا منافع متفاوتی در سوریه دارند، اما تهران و واشنگتن در مورد بحرانی که در سوریه در جریان است، نگران هستند.
اظهارات موسویان در حالی بیان میشود که فعالیتهای دیپلماتیک زیادی در پشت صحنه مذاکرات ایران و 1+5، پیش از ضربالاجل 20 جولای در جریان است، تا تهران، واشنگتن و 5 قدرت مهم جهان از جمله چین، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلیس در مورد برنامه هستهای ایران به توافق دست یابند.
در نوامبر سال گذشته، ایران و 1+5، به توافق موقتی دست یافتند که بر اساس آن، ایران برنامه غنیسازی هستهایاش را در ازای برداشته شدن تحریمها و دریافت کمک 7 میلیارد دلاری محدود کرد.
ایران میگوید که ماهیت برنامه هستهایاش صلح آمیز است و به دنبال دستیابی به سلاح هستهای نیست، اما قدرتهای غربی میخواهند اطمینان پیدا کنند که ایران برنامه ساخت کلاهک هستهای را دنبال نمیکند.
«وارن هوگ» مشاور ارشد «موسسه صلح بینالملل» در امور روابط خارجی، که با موسویان مصاحبه میکرد، میگوید: یکی از موضوعات بسیار مهم، این است که روسای جمهوری ایران و آمریکا میخواهند به توافق هستهای دست یابند.
وی تصریح میکند: بر اساس اظهارات موسویان، پرونده هستهای ایران، ده سال است که به موضوع مهمی در روابط ایران و آمریکا تبدیل شده است و در طول این سالها، رهبران دو کشور امیدوار بودهاند که پس از حل و فصل مسئله هستهای، بتوانند به دیگر مسائل اختلافی نیز بپردازند.
موسویان میگوید که این یک راهکار تدریجی برای رسیدن به صلح و سازش به حساب می آید و فکر میکند که شانس موفقیت آن بسیار زیاد است.
مذاکرهکننده سابق هستهای ایران در سازمان ملل میگوید که تهران و واشنگتن باید با یکدیگر گفتوگوهای جامع و کاملی داشته باشند. موسویان با اشاره به امضای موفقیتآمیز توافقنامه موقت ایران و 1+5 در نوامبر سال گذشته به عنوان یک گام مثبت، خاطرنشان میکند: من بر این باورم که اکنون یک فرصت واقعی و جدی به وجود آمده است. ایران و آمریکا اکنون باید تغییر وضعیت در روابط دو جانبه را از همین ابتدا مشاهده کنند.
با وجود این؛ موسویان میگوید که در نهایت، بهتر شدن روابط آمریکا با ایران، برای حل و فصل مشکلات خاورمیانه کافی نیست. وی تصریح میکند: ایران باید با قدرتهای دیگر خاورمیانه هم، در یک سیستم همکاری منطقهای، تعامل داشته باشد. این سیستمی است که توسط 3 ستون منطقه که شامل ایران، عراق و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است، استوار میشود.
سفیر سابق ایران در آلمان اظهار میکند که در طول 10 یا 15 سال، آمریکا منطقه خاورمیانه را ترک خواهد کرد و با خروج ایالات متحده، خلایی به وجود میآید که باید توسط این سیستم نوین همکاری منطقهای به سرعت پر شود.
موسویان پیشبینی میکند که استقلال انرژی و بار مالی ایجادشده پس از دو جنگ افغانستان و عراق، باعث میشود که واشنگتن توجه خود را به منطقه دیگری از جهان معطوف کند و ایران و عربستان سعودی را به عنوان دو رقیب مهم منطقهای رها کند.
با وجود دشمنی تاریخی میان ریاض و تهران، موسویان بهبود روابط عربستان و ایران در زمینه همکاریهای منطقهای را امیدوارکننده میبیند. وی میگوید: من امروز بر این باورم که بحرانی که میان ایران و عربستان سعودی وجود دارد را میتوان به آسانی مدیریت کرد. این دو کشور بین سالهای 1996 و 2005 میلادی، یکی از بهترین روابطشان را در تاریخ روابط دو جانبه خود داشتند.