نقد فیلم/«چ» يعني چمران يا چه گوارا؟! | روزنو

پایگاه خبری تحلیلی روزنو | روزنو | Roozno

به روز شده در: ۰۸ خرداد ۱۴۰۳ - ۲۳:۲۶
کد خبر: ۶۳۸۳۰
تعداد نظرات: ۱ نظر
تاریخ انتشار: ۱۵:۱۷ - ۱۸ فروردين ۱۳۹۳

  «چ» آخرين ساخته ابراهيم حاتمي کيا  داستاني است در مورد  جدايي طلبان  که در سوداي تجزيه کردستان در پاوه مردم بي گناه را از خانه و کاشانه خود بيرون کرده و آنها را به گلوله مي بندند و در اين ميان حضور دو شبانه روزي دکتر چمران (فريبرز عرب نيا) درمقام نماينده دولت به اتفاق تيمسار فلاحي (سعيد راد) و ... درپاوه کردستان است. دکتر وقتي مي رسد که شهر در آستانه سقوط است. اصغر وصالي (بابک حميديان) فرمانده نيروهاي پاسدار با تعدادي رزمنده تنها حافظان مردم دربرابر هجوم سرتا پا مسلح ضد انقلاب به سرکردگي دکتر عنايت (مهدي سلطاني) است و ...


بانی فیلم آنلاین:«چ» برداشت از چ گوارا  است  يا برداشت  از نام چمران ؟
تيتراژ و پوستر فيلم   ( چ) تطابق زيادي با چه گوارا دارد . نوع جايگزاري  نوشته ها  و حتي فرم نوشتاري و ايستادن شخصيت شهيد چمران در پوستر
دليل اين تطابق  چه مي تواند باشد ؟
آيا   هدف حاتمي کيا  قياس چمران  با چه گوارا بوده است ؟
شايد بتوان به اين سوال جواب مثبت داد. البته «چ» تداعي کننده نام چمران نيز هست .  چه گوارا آرژانتيني و معروف به «چ» (Che) يک انقلابي مارکسيست، پزشک، نويسنده ، رهبر چريکي، ديپلمات و نظريه پرداز نظامي بود.  حاتمي کيا نيز با انتخاب نام «چ» براي فيلم خود خواسته مانند استيون سودربرگ فيلمساز سرشناس امريکايي که در سال 2007 فيلم «چ» را دربارة چه گوارا ساخت و با استقبال زيادي روبرو شد، «چ» ايراني را بسازد. او با اين عنوان از عناصر معنوي تداعي كننده نام چه گوارا در ذهن مخاطب و تقويت انتقال پيام فيلم بهره مي جويد. امري كه اگر ناخودآگاه باشد، خوب است و اگر آگاهانه بوده باشد، چه بهتر.
و اما چمران  شخصيتي چند بعدي، عارف و سخنران، چريک و مبارز و جنگجو، مدير و دولتمرد و در عين حال انساني متعارف و اهل زندگي و خانواده. به تصوير کشيدن چنين شخصيتي در سينما و با فيلمي در حدود دو ساعت بي ترديد امر دشواري است. به ويژه وقتي که فيلم بخواهد از پرداختن صرف به يک يا چند شخصيت( چمران، فلاحي، وصالي و....) فراتر رود و حادثه و رويدادي مهم يعني محاصره پاوه را بازسازي کند .
چمران مردي است که مي‌خواهد در شرايطي سخت، وضعيت را به گونه‌اي کنترل کند که مردم کم‌ترين آسيب را ببينند. مردي که به دنبال صلح است، ولي به موقع‌اش دست به اسلحه نيز مي‌برد. مردي که اعتقادش به مردم است و نه به تفکرات تندي که جانِ انسان‌ها در برابرشان ارزشي ندارند.  در چمران حاتمي کيا  نشان کمتري از يک مبارز مي بينيم . کسي که استراتژي هاي جنگي را به خوبي مي شناسد . کسي که رشادتهايش در دل مردم پاوه حک شده است . چمران فردي نخبه ، با هوش و يک چريک توانمند و عارف و عاشق امام بود . آيا  عرفان شهيد چمران خلاصه ميشود در چند پلان در حال عبادت و يا تاکييد او  روي صداي اذان ؟
اما کجا بود چمران واقعي ؟ صلابت او کجاست ؟
جالب است که حتي «چمران حاتمي کيا» تدبير و شجاعت مشهور چمران واقعي را هم در فيلم «چ» از دست داده است و ديالوگ هانا (با بازي مريلا زارعي) را که مي گويد: «اگه گلوله بندازي، گلوله مي ندازن!» را بلافاصله اينطور تأييد مي کند که: «صحبت همينه که اين خانم مي‌گه»
مردم و همه ما چمراني را در ذهن داريم که بر اساس گفته هاي مستندش، عملکردش، خاطرات همرزمانش و نوشته هايش، بر خلاف آقاي حاتمي کيا که نجنگيده! «جنگيده» است و اگر دشمن را مي ديد و اسلحه در دست داشت، برعکس آقاي حاتمي کيا، تکليفش مشخص بود و مردد نبود.
براي ساخت اين فيلم تحقيقات زيادي صورت گرفته بود، اما به نقل از هم رزم چمران  ( کرمي راد )  يکي از فرماندهان نظامي دوران دفاع مقدس در خبرگزاري فارس  که گفته بود : ساخت اين فيلم نيازمند تحقيقات دقيق تر و ميداني تر است تا بتواند از تمام زوايا به اين موضوع بپردازد .
حاتمي کيا در فيلم آژانس شيشه اي شخصيت حاج کاظم را طوري بازسازي مي کند  که نسلي که با جنگ غريبه است آن را از جان و دل مي پذيرد،  اما  چمران براي اين نسل آنچنان شخصيت پردازي نشده بود که بايد ...
اما جلوه هاي ويژه ، همان هايي که حاتمي کيا روي آن زمان زيادي گذاشته بود  ضعف زيادي داشت انفجارها، شليک ها ، سقوط هلي کوپتر و قطع شدن سر و دست و پاي مردم  صحنه ها را مصنوعي کرده بود. انگار همه چيز در خدمت جلوه هاي ويژه بوده است  و اي کاش به جاي اين همه تلاش براي تصاويري که حس صحنه را از بين مي برد  ، صحنه هاي ديگري قابل باور تر و نزديم تر به واقعيت  جايگزين مي شد.

نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۱
غیر قابل انتشار: ۰
عنایت
United States
۱۲:۰۷ - ۱۳۹۳/۰۷/۱۳
0
0
آقای یایایی که در آن عملیات شرکت داشته از اینکه جناب حاتمی کیا نقش اصلی شهید چمران دز این عملیات را اونقدر ضعیف کرده بود حرفهای خوبی داره در هر حال آقای بابایی که از آقای خاتمی اطلاعات خوبی داره بهتره آقای حاتمی کیا از توضیح بدهد
نظر شما
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
عکس روز
خبر های روز