«لیست نمی‌دهیم؛ اما تحریم هم نمی‌کنیم»‌ این گزاره محور راهبردی جریان اصلاحات در قبال انتخابات مجلس دوازدهم در یازدهم اسفندماه است. هر چند که هنوز هم با وجود بیانیه راهبردی جبهه اصلاحات در مورد انتخابات پیش‌رو خبرهایی مبنی ائتلاف برخی احزاب اصلاح‌طلب با اعتدالیون و به طور مشخص حزب اعتدال و توسعه به گوش می‌رسد و اخیرا نیز جواد هروی سخنگوی این حزب در گفت‌و‌گو با «آرمان ملی»‌ از رایزنی‌های فشرده با احزاب اعتماد ملی، کارگزاران، ندای ایرانیان و خانه کارگر در جهت ائتلاف انتخاباتی خبر داده بود.

با این حال رویکرد اصلاح‌طلبان یا به عبارت بهتر جبهه اصلاحات که به عنوان نهاد بالادستی و اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان فعالیت می‌کند عدم ارائه لیست و مشارکت فعال در انتخابات است. استدلال نیز این است که به جهت تحدید انتخابات، عدم اجازه به سایر جریانات سیاسی برای کنش فعال انتخاباتی با ردصلاحیت‌های گسترده؛ انتخابات از مفهوم و معنا تهی شده است و در چنین شرایطی که هیچ امکانی برای فعالیت‌، کنشگری و رقابت فراهم نیست طبیعتا در چنین انتخاباتی نیز نباید حضور یافت. رویکردی که به جز جبهه بسیاری از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و احزاب نیز بر آن قائل‌اند و پیروی می‌کنند. این در حالی است که در چنین شرایطی برخی افراد یا احزاب هنوز معتقد به استفاده از اندک روزنه‌ها برای حضور مؤثر در انتخابات و حضور در مجلس هستند. رویکردی که طی روزهای گذشته با بیانیه 110 نفر از فعالان سیاسی و مدنی همراه بوده که در بیانیه خود تصریح کرده‌اند: «حق رأی ظرفیت‌های زیادی برای کنش خلاق و موثر دارد و برای استفاده از آن صرفا با دو گزینه «رأی ایجابی به لیست کامل دلخواه یا تحریم و عدم مشارکت مواجه نیستیم» رأی روزنه‌گشا با اهداف و انتظارات حداقلی و رأی اعتراضی مثبت یا منفی در انتخابات می‌تواند در جعبه ابزار سیاسی ما مصداق‌های حضور با پرنسیب اصلاح‌گرانه باشد.» گرچه این بیانیه چندان نیز به مذاق جبهه اصلاحات خوش نیامده و از آنجا که در میان نویسندگان بیانیه فعالان سیاسی و حزبی نیز بوده به گفته رئیس جبهه اصلاحات این مساله در جلسه آینده هیأت رئیسه جبهه به بحث و بررسی گذاشته خواهد شد. اما آنچه مسلم است از سوی اصلاح‌طلبان شاهد کنش انتخاباتی و ارائه لیست نخواهیم بود. هر چند که این رویکرد به معنای پشت کردن به انتخابات نیست ؛ بلکه جریان اصلاحات به عنوان جریانی که همواره محوریت مطالبات مردم را برعهده داشته است ضمن اعتقاد راسخ به ارکان دموکراسی و رکن رکین آن یعنی انتخابات شرایط حاضر را برای کنشگری مستقل سیاسی در جهت انتخاباتی رقابتی فراهم نمی‌بیند تا با حضور در آن بتواند پیگیر مطالبات مردم باشد.

* نشست خبری

روز گذشته بود که نشست خبری جبهه اصلاحات پیرامون مسائل سیاسی روز و مشخصا انتخابات مجلس برگزار شد و رئیس و سخنگوی این جبهه پاسخگوی خبرنگاران و اصحاب رسانه بودند. جایی که رئیس جبهه اصلاحات بیان کرد: ‌خیلی‌ها تلاش داشتند ما را در دوگانه تحریم و مشارکت قرار دهند اما ما خودمان را در این دوگانه تعریف نمی‌کنیم. بلکه در شرایطی قرار گرفتیم که با توجه شرایط و اقتضائات جامعه و مطالبات و خواست مردم امکان ارائه لیست متناسب وجود ندارد و جبهه اصلاحات در شرایطی نیست که لیستی را به مردم معرفی کند. آذر منصوری در خصوص بیانیه 110 نفر گفت: ما حتما در جلسه آینده هیأت رئیسه به این خواهیم پرداخت که جبهه اصلاحات چه واکنشی در ارتباط با این بیانیه داشته باشد. داوران و قضاوت کنندگان اصلی را باید مردمی بدانیم که اصلاح‌طلبان اعلام کردند می‌خواهند کنار آنها بایستند. در همین خصوص سخنگوی جبهه اصلاحات نیز بیان کرد: دوستانی که این بیانیه را دادند امیدوار هستند که در این مسیر مین‌گذاری شده معبری باز کرده و روزنه‌ای را فراهم کنند و ما هم امیدواریم که این روزنه‌ها به طور واقعی اتفاق بیغتد تا یک احقاق حقوقی از مردم شود. اما شاید برخی از این تصمیماتی هم که در جبهه می‌گیریم مورد اقبال جامعه نباشد و جامعه خیلی از ما جلوتر باشد.

*راهبرد جبهه اصلاحات مورد تایید همه احزاب بود

رئیس جبهه اصلاحات بیان کرد: جبهه اصلاحات تبعا یک حزب نیست هر چند ما تا شکل‌گیری احزاب واقعی در کشور خیلی فاصله داریم. احزابی که باید در عرصه سیاسی کشور حضور داشته باشند و رقابت‌های اصلی بین احزاب شکل بگیرد. آذر منصوری در خصوص احتمال ائتلاف برخی احزاب با اعتدال و توسعه به«آرمان ملی» گفـت: جبهه یک تشکیلات ائتلافی است که اتفاقا تلاش می‌کند اصلاح‌طلبان بتوانند یک فعالیت جمعی، متحد و همگرایانه در بزنگاه‌های سیاسی کشور داشته باشند. از اعلام موضع در مسائل فرهنگی و اجتماعی و سیاست داخلی و خارجی گرفته تا مساله انتخابات دیدگاه‌ها متقاوت است. در جبهه دیدگاه‌ها مطرح شده؛ رای‌گیری می‌شود و بر مبنای رای اکثریت اعلام موضع می‌گردد. راهبردی که ما مصوب کردیم و تقریبا به اتفاق آرا به تصویب رسید چارچوب کار ما را در جبهه اصلاحات مشخص کرده است. لذا پیشنهاد ارائه لیست با عنوان جبهه اصلاحات چه در تهران و چه در استان‌ها باید رای دوسوم مجمع عمومی جبهه اصلاحات باشد. دبیرکل حزب اتحاد ملت بیان کرد: من هم تصورم این نیست که همه احزاب و اعضای عضو جبهه اصلاحات بخواهند مسیر و راه دیگری را در این انتخابات بروند، اما بخش عمده اهمیت کار جمعی و تاثیرگذاری بر نهاد انتخابات و احیای صندوق رای به این بازمی‌گردد که اصلاح طلبان با یک صدا بتوانند در این انتخابات حضور پیدا کنند و امیدواریم اتفاقی نیفتد که منجر به این بشود اصلاح‌طلبان با 2راهبرد متفاوت در انتخابات حضور پیدا کنند. منصوری تصریح کرد: حداکثر تلاش ما این است که این اتفاق نیفتد و اگر این اتفاق هم بیفتد مرجع تعیین‌کننده در مورد این اتفاقات مجمع عمومی جبهه اصلاحات خواهد بود.

سخنگوی جبهه اصلاحات در پاسخ به «آرمان ملی» در خصوص نوع مواجهه جبهه اصلاحات با برخی احزاب مثل کارگزاران ، ندا یا اعتماد ملی که مایل به ائتلاف با حزب اعتدال و توسعه هستند اظهار داشت: آنچه در جبهه صورت می‌گیرد و به عنوان راهبرد انتخاباتی در جبهه مصوب شده دیکته‌ای نیست که هیأت رئیسه تدوین کرده باشدبلکه تصمیم کل اعضای جبهه است و همان احزابی که نام بردید در تدوین این راهبرد نقش اصلی را داشتند و تصمیم‌گیری کردند که هیچ حزبی به عنوان یک حزب عضو جبهه اصلاحات اقدام فردی نکند. جواد امام گفت: اینکه آقای نوبخت از ائتلاف با احزاب اصلاح‌طلب صحبت کردند اساسا این حزب جزء جبهه اصلاحات نیست و هیچ حزبی نیز تا‌کنون هنوز مهر تاییدی بر این ائتلاف نزده و این گمانه‌زنی است و همان احزاب یاد شده از سوی آقای نوبخت نیز این ائتلاف را تایید نکردند. قاعدتا احزاب جزء جبهه اصلاحات قائل به این راهبرد هستند و طبیعی است که از این راهبردتبعیت کنند.