تا آنجا که بسیاری از نکته‌ها در احوالشان بر ما پوشیده است و حتی محل دفن پیکر پاک او از همان سال‌های نخست در پرده ابهام بوده است؟ چه مسایلی موجب بیماری آن حضرت شد و سبب ناخشنودی او چه بود؟ چرا از آن همه اصحاب پیامبر، جز تنی چند در خاکسپاری او حضور نداشتند و بسیاری پرسش‌های دیگر.حال آنکه درباره بسیاری دیگر از جمله برخی همسران رسول خدا، دانسته‌ها فراوان است آیا راویان در این‌باره کوتاهی کردند یا سبب دیگری در کار بوده است؟ شاید بتوان گفت این کمبود اطلاعات، ناشی از کوتاهی زندگی حضرت بوده است اما همه‌چیز در این خلاصه نمی‌شود. بیماری و شهادت فاطمه‌زهرا از همان اوایل پنهان بود و هر چه زمان بیشتر می‌گذشت این «حصار»، سخت‌تر می‌شد. گرچه آثار روایی آکنده از فضایل و مناقب ایشان است و در میان آن روایات گاه نکته‌هایی هم از پرده بیرون آمده و به‌دست ما رسیده که از طریق همان روایات معدود، می‌توان به راز این سکوت پی برد و درک کرد که سبب ننوشتن برخی حوادث پس از رحلت پیامبر چه بوده است.

درواقع ایشان نماد ایستادگی در برابر طرز تفکر و تلقی خاصی از اسلام بود که خود را حق می‌دانست و بیعت مردم با حاکم را حتی به زور، واجب می‌شمرد و حاکمی از اینگونه را هم‌سنگ پیامبر می‌شمرد. آموزه‌ای که بعدها اثر آن در مسیر خلافت خود را نشان داد. این طرز تلقی از خلافت بود، حتی قتل حسین سیدالشهدا در کربلا را به جرم امتناع از بیعت واجب می‌دانستند. از این طرز تلقی از اسلام و بیعت، تا شهادت حسین‌بن‌علی در کربلا فاصله چندانی نبود.

فاطمه‌زهرا ایستاد تا بطلان این طرز تلقی را نشان دهد و بعدها فرزندان آن حضرت همین مسیر را پیمودند. ایستادگی آن بانوی بزرگ درواقع، نظریه شکل‌گیری خلافت را متزلزل ساخت. شاید به همین سبب است که شماری از بزرگ‌ترین مورخان نمی‌خواستند کسی از اسباب و علل ایستادگی ایشان آگاه شود و تا حد ممکن کوشیدند مرگ حضرت را ناشی از بیماری و حزن بسیار از اندوه دوری پدر جلوه دهند. عمر فاطمه همچنان که پدر بزرگوارش پیش‌بینی کرده بود بسیار کوتاه بود. انگار اصلی‌ترین ماموریت او جلوگیری از این انحراف در اسلام بود و با انجام آن، درنگ نکرد و به زودی به پدر بزرگوارش ملحق شد. هر چند این شتاب، علی امیرالمومنین را برای همیشه بی‌تاب و سوگوار کرد. آنچنان که در خاکسپاری او چنین گفت: «ای رسول خدا! فاطمه امانتی بود که از من گرفته شد (نه اینکه من کوتاهی نموده باشم). حزن و اندوه من، دیگر همیشگی است. از این حزن، به خدا شکوه می‌برم.»