ارزهای دیجیتال، چشم سرمایه‌گذاران را به جهان تازه‌ای گشودند و نوع دیگری از سرمایه‌گذاری را معرفی کردند؛ طی سال‌های اخیر اما برخی رویدادها در بازار رمزارز، این بازار را به شدت متاثر کرد و حتی آینده آن را نیز تغییر داد.

 رمز ارزها در بازاری پویا، متغیر و پرنوسان حضور دارند که به صورت مداوم با تکنولوژی‌های جدید بروزرسانی می‌شود. برخی از رویدادهای این بازار از تولد بیت کوین تا ورشکستگی‌های اخیر، آثار قابل توجهی را بر این بازار گذاشتند و سرمایه‌گذاران، علاقه‌مندان و شرکت‌های فعال در این حوزه را به شدت متاثر کردند.

تولد بیت کوین

سرآغاز دنیای رمز ارزها، تولد بیت کوین به دست ساتوشی ناکاموتو بود. در هجدهم آگوست سال 2008، فردی ناشناس با نام مستعار “ساتوشی ناکاموتو” دامنه‌ای به نشانی Bitcoin.org را ثبت کرد. ساتوشی در سی و یکم اکتبر ۲۰۰۸، برای اولین بار سند تاریخی وایت پیپر این رمزارز را با عنوان بیت کوین- یک سیستم نقدی الکترونیکی همتا به همتا- منتشر و انقلابی را در دنیای رمزارز‌ها آغاز کرد. مقاله ۹ صفحه‌ای ساتوشی ناکاموتو تبدیل به مرجعی برای متخصصان بلاک‌چین و نرم‌افزار برای توسعه بیت‌کوین شد.

بیت کوین به‌عنوان اولین رمز ارز در جهان، توسط هیچ نهاد و دولتی کنترل نمی‌شود و تماما به صورت دیجیتالی و کدهای کامپیوتری در شبکه فعال است. تمام فعالیت‌های این رمزارز مشهور بدون نیاز به نهادهالی مالی و بانک‌ها انجام می‌شود و در حال حاضر با ارزش بازاری بالغ بر 525 میلیارد دلار، به‌عنوان بزرگترین، محبوب‌ترین و رایج‌ترین رمزارز جهان شناخته می‌شود.

قیمت این رمزارز در زمان نگارش این گزارش برابر با 29 هزار و 965 دلار است. این رمزارز برای اولین بار در نهم فوریه سال 2011 به قیمت یک دلار رسید و بیشترین قیمت ثبت‌شده برای آن برابر با 61 هزار و 669 دلار بوده است.

در اواخر سال 2014 میلادی MT.GOX، بزرگترین صرافی رمز ارزی آن زمان دچار حمله شدیدی شد؛ به‌طوری که 740 هزار بیت کوین (بیش از 6 درصد از کل بیت کوین‌های در چرخش آن زمان) از این صرافی دزدیده شد و در نهایت مجبور به اعلام ورشکستگی کرد.

این رویداد باعث شوک صنعت رمزارز و هشداری برای رعایت پروتکل‌های امنیتی در پلتفرم‌های رمز ارزی شد. بعد از مدتی، 200 هزار بیت کوین‌ دزدیده‌شده بازیابی شدند، اما بقیه بیت کوین‌های دزدیده شده، هرگز بازیابی نشدند.

این صرافی از سال 2010 فعالیت خود را در فضای رمز ارزی آغاز کرده بود و با رشد سریع خود، به محبوب‌ترین صرافی بیت کوین در جهان تبدیل شد. تحقیقات درباره این رخنه امنیتی نشان داد که اولین حملات ناشی از این هک بسیار پیش‌تر و از سپتامبر سال ۲۰۱۱ آغاز شده بود. بنابراین، به نظر می‌رسید که این صرافی در حالی به فعالیت خود ادامه داده بود که از دو سال پیش‌تر ورشکسته بوده و تمام بیت کوین‌هایش را تا اواسط سال ۲۰۱۳ از دست داده است!

تولد اتریوم در سال 2015، باعث تحولی در حوزه قراردادهای هوشمند و اپ‌های غیرمتمرکز (Dapps) شد. ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، ایده آن را در سال ۲۰۱۳ و در حالی‌که 19 سال داشت، مطرح کرد. در اواخر سال 2013، وی مقاله‌ای منتشر کرد که در آن اتریوم را به‌عنوان «نسل جدید قرارداد هوشمند اتریوم و پلتفرم برنامه غیرمتمرکز» معرفی کرد.

اتر، با نماد ETH که کوین بومی این شبکه است، در حال حاضر با بالغ بر 224 میلیارد دلار ارزش بازاری، دومین رمز ارز بزرگ بازار و بزرگترین آلت‌کوین بازار رمز ارز محسوب می‌شود. بوترین در آبان 1401، در توییتی از فاز جدید پروژه اتریوم به نام اسکرج رونمایی کرد و تغییر ایجاد شده در مراحل توسعه این پروژه را اعلام کرد.

بر این اساس، مرحله جدید به پنج مرحله قبلی نقشه راه این پروژه، اضافه شد. با این بروزرسانی، مراحل پروژه اتریوم به ترتیب شامل فاز مرج، سرج، اسکارج، ورج، پرج و اسپلرج خواهد بود.

در پانزدهم سپتامبر سال گذشته میلادی، اتریوم 2.0 متولد شد و شبکه اتریوم از الگوریتم اجماع گواه اثبات کار (PoW) به گواه اثبات سهام (PoS) منتقل شد. پس از اتمام این مرحله، توسعه‌دهندگان اتریوم تمرکز خود را روی مقیاس‌پذیری این شبکه و افزایش پذیرش آن گذاشته‌اند.

هاردفورک بیت کیون کش در آگوست سال 2017 به اتمام رسید. بروزرسانی شبکه بیت کوین کش که یکی از رمز ارزهای بازار با قیمت 112.97 دلار در زمان نگارش این گزارش است، یکی از رویدادهای مهم بازار ارز دیجیتال بود. با این بروزرسانی، شبکه بلاکچین بیت کوین کش، به دو شبکه مجزا با دو رمز ارز مجزا تقسیم شد که مستقل از یکدیگر به فعالیت ادامه دادند.

دلیل این جداسازی، اختلاف نظر در شبکه بیت کوین کش و میان Bitcoin Cash ABC و Bitcoin Cash Node بود که دو کلاینت این شبکه محسوب می‌شدند.

گزینش بیت کوین به‌عنوان پول قانونی در ال‌سالوادور

در ماه ژوئن سال 2021، کشور ال‌سالوادور، واقع در آمریکای مرکزی به اولین کشور در جهان تبدیل شد که بیت کوین را به‌عنوان پول قانونی (Lgal Tender) پذیرفت. این تصمیم تاریخی توسط نجیب ابوکیله، رئیس جمهوری حامی ارزهای دیجیتال اخذ شد.

این رویکرد بازتاب وسیعی در سطح جهانی داشت چرا که در همان زمان، بسیاری از کشورهای جهان از جمله چین در حال تصویب قوانین سختگیرانه‌ای در صنعت ارز دیجیتال بودند.

در کنار این تصمیم تاریخی، قانون معافیت مالیات بر عایدی حاصل از بیت کوین در این کشور نیز به تصویب رسید. همچنین، ابوکیله برنامه‌های آتی خود برای استفاده از انرژی زمین گرمایی در این کشور را جهت استخراج بیت کوین اعلام کرد و شرکت‌های فعال در ال‌سالوادور را به پرداخت حقوق کارمندان به شکل بیت کوین تشویق کرد.

این تصمیم مورد انتقاد نهادهای بین‌المللی متعددی مانند صندوق بین‌المللی پول قرار گرفت. همچنین، بانک جهانی درباره پیامدهای محیط زیستی و مشکلات شفافیت به این کشور هشدار داد و اعلام کرد که در اجرای این قانون به ال‌‌سالوادور کمکی نخواهد کرد.

سقوط شبکه ترا

استیبل‌کوین‌ها در بازار ارزهای دیجیتال به‌عنوان دارایی‌های امن‌تری نسبت به دیگر ارزهای دیجیتال شناخته می‌شوند. با این وجود، نابودی شبکه ترا و استیبل‌کوین بومی این اکوسیستم یعنی UST این باور را نقض کرد. لونا (Luna)، دیگر توکن بومی استیکینگ این شبکه نیز با سقوط ترا، نابود شد.

شبکه لایه یک ترا، توسط ترافورم لبز (TerraForm Labs) در کره جنوبی توسعه یافته بود و مبتنی بر الگوریتم اجماع (PoS) طراحی شده بود. این شبکه در سال 2018 توسط «دو کوان» و «دنیل شین»، آغاز به فعالیت کرد و استیبل کوین الگوریتمی UST متعلق به آن با رشد خود، به‌سرعت به یکی از بزرگترین استیبل‌کوین‌های بازار تبدیل شد.

در نوزدهم اردیبهشت 1401، این استیبل‌کوین وابستگی خود به یک دلار را از دست داد و به قیمت ۰.۶ دلار رسید. همچنین، قیمت لونا کلاسیک نیز با افت قیمتی 48 درصد، به 31 دلار کاهش پیدا کرد. با گسترده‌تر شدن شایعات ورشکستگی، لونا بیش از 99 درصد از ارزش خود را تنها طی چند روز از دست داد. در نهایت «دو کوان»، بنیان‌گذار این شبکه شکست پروژه ترا را در بیست و چهارم اردیبهشت سال گذشته اعلام کرد.

پس از ورشکستگی پروژه و فرار دو کوان، وی ماه‌ها تحت تعقیب اینترپل بود و نهایتا در فروردین سال 1402، در مونته‌نگرو، در حالی که پاسپورت جعلی کاستاریکا را به همراه داشت، در یک جت شخصی دستگیر شد.

دو کوان رمزارز

در نوامبر سال 2022 میلادی، ورشکستگی دور از انتظار یکی از بزرگترین صرافی‌های رمز ارزی جهان، FTX دنیای رمز ارز را به کما فرو برد. تصمیمات نادرست مدیریتی سم بنکمن فراید، مدیرعامل این شرکت و عدم شفافیت مالی FTX و شرکت مادر این صرافی، آلمدا ریسرچ را به سمت ورشکستگی سوق داد و موج جدید عدم اعتماد کاربران به صرافی‌های رمزارزی را ایجاد کرد.

در زمان اعلام ورشکستگی این صرافی، رسوایی‌های جدیدی درباره نحوه مدیریت وجوه در این صرافی برملا می‌شد. برای مثال مشخص شد که از حساب‌های شرکت و به نام کارمندان، املاکی در کشور باهاما خریداری شده بود! همچنین، مدیران ارشد نیز با این وجوه اقدام به خرید خانه برای خود در باهاما کرده بودند.

به دنبال افزایش خشم کاربران و اتهامات وارده بر سم بنکمن، وی پس از یک ماه توسط پلیس باهاما دستگیر شد. با این وجود، بر اساس جدیدترین دادگاه‌های برگزار شده مرتبط با این پرونده، سم بنکمن از اتهامات وارده به وی، تبرئه شده است.

ورشکستگی این صرافی رمز ارزی، تلنگری برای تمام جهان بود؛ به‌طوری که بزرگترین نهادهای بین‌المللی جهان از جمله بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول، کشورهای گروه هفت و بسیاری از دولت‌ها به‌دنبال این ورشکستگی، تدوین قوانین و چارچوب‌های رمز ارزی را آغاز کردند تا از تکرار چنین فاجعه‌ای جلوگیری کنند و بتوانند کاربران این فضا را در برابر چنین ریسک‌هایی، محافظت کنند.

مایکل لوئیس، نویسنده کتاب‌های پرفروشی مانند رکود بزرگ (The Big Short) و فرزندان شوک (Flash Boys) نیز قصد دارد در کتاب بعدی خود، داستان ظهور و سقوط سم بنکمن فراید را بازگو کند.