استان قم، با سابقه تاریخی مذهبی و حوزوی، یکی از استان‌های مرکزی ایران است که برخلاف شرایط زیستی آن که همیشه در حاشیه تهران قرار می‌گرفته، اما سیاست در آن حرف دیگری برای گفتن داشته است. پایگاه شناخته‌شده حوزه‌های علمیه کشور که فضای حاکم سیاسی آن را نسبت به دیگر نقاط کشور متفاوت کرده است.
برخلاف دیگر استان‌های مورد بررسی در پرونده هم‌میهن (خوزستان، خراسان رضوی و مازندران) که انتخابات مجلس در آنها شکل جدی به خود نگرفته بود، اما در قم، اولین نشست‌های هماهنگی برای انتخابات مجلس دوازدهم خیلی زود آغاز شد و مجمع هماهنگی نیروهای جبهه انقلاب اولین نشست هماهنگی انتخاباتی خود را آبان سال گذشته آغاز کردند. «نحوه بررسی شاخصه‌های گزینش و توجه به معیارهای رهبری در انتخاب افراد و نامزدها، ترسیم برنامه‌ای مدون در راستای شناسایی و دعوت از نیروهای متدین، متخصص، انقلابی و کارآمد جهت نامزدی در انتخابات استان قم، همفکری با سایر گروه‌ها، هماهنگی با مجموعه‌های انقلابی استان، مشورت با بزرگان و علما، آسیب‌شناسی عملکرد منتخبان مردم استان قم در دوره اخیر و همچنین لزوم شناسایی و معرفی گزینه‌های جدید و تلاش و رایزنی در راستای معرفی آنها در مدت زمان باقیمانده تا انتخابات» محورهای اصلی بود که در این جلسه به آن اشاره شد؛ معیارهایی که پس از آن خط مشی انتخاباتی اصولگراها نیز قرار گرفت و تلاش برای ورود نیروهای انقلابی تازه‌نفس در قم را به همراه داشت.
هرچند به نظر می‌رسد یکی از دلایل حضور نیروهای جدید اصولگرا در قم، اقدام جبهه پایداری در انتخابات مجلس یازدهم باشد؛ آنها که بدون توجه به مخالفت گروه‌های سیاسی در قم، علیرضا زاکانی را در لیست نهایی خود در کنار مجتبی ذوالنور و امیرآبادی‌فراهانی قرار دادند و در نهایت نیز با انصراف زاکانی از نمایندگی مردم قم و شهردار شدن او در تهران، آتش خشم اصولگراهای مخالف را شعله‌ورتر کرد.
این اقدام شورای هماهنگی اصولگرایان در قرار دادن زاکانی در لیست نهایی قم، منجر به ظهور تشکل سیاسی ابناء (ائتلاف بزرگ نیروهای انقلاب اسلامی قم) شد که در اطلاعیه اولیه خود تاکید کرد، قم را باید ابناء قم و اهالی شریف آن اداره کنند و این شهر با وجود مراکز مهم حوزوی، علمی، پژوهشی و دانشگاهی، نیاز به نیروی وارداتی ندارد.
شاید یکی از دلایل قدرت گرفتن جبهه پایداری را بتوان کم‌رنگ شدن نقش علی لاریجانی از فضای سیاسی قم هم دانست، او که سه دوره نماینده مردم قم در مجلس بود، از دو انتخابات قبلی مجلس جایگاه خود را در میان اصولگرایان قم از دست داد که یکی از مهمترین دلایل آن نزدیکی‌های دیدگاهی و سیاسی لاریجانی به حسن روحانی و اتخاذ رویکرد اصولگرایی معتدل‌تری بود؛ رویکردی که با وجود حمایت اولیه جامعه مدرسین قم به نظر می‌رسد در قم چندان با موفقیت روبه‌رو نخواهد شد.
جبهه پایداری البته در به حاشیه رفتن پایگاه‌های سنتی اصولگراها در قم نیز بی‌تاثیر نبودند. جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز که اتاق فرمان اصلی اصولگرایان در قم را تشکیل می‌دادند و از پایگاه‌های تأثیرگذار سیاسی به حساب می‌آیند، با بی‌محلی پایداری‌ها و فارغ از نظرسنجی آنها، تلویحاً خود را از انتخابات مجلس کنار کشیدند و از ارائه کاندیداهای لیستی در مجلس قبلی خودداری کردند و در این دوره نیز به نظر می‌رسد ترجیح می‌دهند به رایزنی در سایه ادامه دهند. جامعه مدرسین قم در انتخابات مجلس یازدهم، به این دلیل که جریان اصولگرایی قبل از موضع‌گیری جامعه مدرسین اعلام موضع کردند، از موضع‌گیری منصرف شدند.
البته در جریان اصلاح‌طلبی فضا کاملاً متفاوت است و همچون دیگر نقاط کشور، هنوز فعالیت انتخاباتی از این طیف در قم دیده نمی‌شود. اگرچه اعتقاد برخی اصلاح‌طلبان در قم بر این است که حضور در انتخابات بهتر از عدم حضور است. البته اینگونه به نظر می‌رسد که جریان اصلاح‌طلب در مسیر حذف یا حل شدن در جریان اصولگرایان معتدل است. اگرچه اصلاح‌طلبان معتقدند که این ادعا درست نیست و آنها فرصت بروز و ظهور در قم ندارند. در مجموع به نظر می‌رسد، انتخابات در قم، جدی‌تر از دیگر استان‌ها در بین احزاب و گروه‌های سیاسی در جریان باشد، هرچند که این تب و تاب انتخاباتی در بین مردم چندان پررنگ نیست.
انتظارات سیاسی از این استان همواره به‌گونه‌ای بوده که انتظار میزان مشارکت در انتخابات را همواره بالا می‌برده، اما بررسی نرخ مشارکت مردم قم در 10دوره انتخابات مجلس چیز دیگری می‌گوید. بالاترین حضور قمی‌ها در مجلس اول با مشارکت 70 درصد رخ داد، البته در آن زمان قم بخشی از استان مرکزی بوده و تأثیرپذیری حضور آنها در انتخابات متأثر از استان مرکزی بوده است. یک مطالعه پژوهشی که به بررسی تأثیر و تحولات سازمان سیاسی فضا بر رفتار انتخاباتی مردم قم در سه دوره نخست انتخابات مجلس پرداخته، چنین بیان کرده که «با ارتقای فضای سیاسی و گسترش ایجاد نهادهای دولتی در قم جذب افراد بومی در بدنه این نهادها، باعث تقویت روحیه محلی‌گرایی در قم شده و تمایل قمی‌ها به انتخاب کاندیدای محلی رشد چشم‌گیری نشان داد. بیراه نیست که آنها زاکانی را کاندیدای وارداتی خطاب کردند و حتی در مخالفت با چنین اقدامی، به تاسیس یک نهاد سیاسی پرداختند (بررسی تاثیر تغییر و تحولات سازمان سیاسی فضا بر رفتار انتخاباتی حوزه انتخابیه قم-1394).»
اما پایین‌ترین نرخ مشارکت قمی‌ها در انتخابات مجلس یازدهم با میزان 43 درصد رخ داده است. به نظر می‌رسد نارضایتی قمی‌ها نیز ورای نارضایتی مردم نبوده و آنها نیز همسو با دیگر مردم کشور، با مشارکت حداقلی در انتخابات، اعتراض خود را به وضع موجود اعلام کردند. حالا و در آستانه انتخاباتی دیگر، قمی‌ها نیز همانند دیگر مردم کشور، به شرایط معیشتی و اجتماعی خود معترض بوده و باید دید که تمایلی برای حضور در انتخابات خواهند داشت یا خیر.
آیینه سیاسی انتخابات مجلس در قم
علی چهرقانی
فعال سیاسی اصلاح‌طلب
برای روشن شدن وضعیت انتخابات مجلس دوازدهم در قم، ابتدا بهتر است توضیحاتی درباره انتخابات شورای شهر اخیر قم بدهم. در این انتخابات، اصلاح‌طلب‌ها هیچ لیستی ارائه ندادند و با چنین فضایی، لیست‌های جداگانه‌ای از بین اصولگرایان ایجاد شد، درحالی‌که همواره در قم شورای اصولگرایان لیستی داشت که همین لیست به شورای شهر وارد می‌شد اما در این دوره اصولگراهای جوانتر لیستی به نام لیست هم‌افزایی نیروهای انقلاب را ایجاد کردند و در نهایت توانستند 6 کرسی را در شورای شهر کسب کنند و لیست همیشگی اصولگرایان را بشکنند. این اتفاق قطعاً در انتخابات مجلس نیز اثرگذار خواهد بود. در انتخابات آتی، با توجه به اینکه معلوم نیست اصلاح‌طلب‌ها تاییدصلاحیت شوند یا خیر، اما اخیراً در قم حزبی اصلاح‌طلب به نام «گفت‌وگو» به دبیرکلی آقای جلالی مجوز گرفته است و احتمال دارد ایشان در انتخابات مجلس کاندیدا شوند.
اصلاح‌طلب‌های قم، طی سالیان اخیر دو طیف هستند؛ یکسری طیف اتحاد ملت و انجمن‌های اسلامی هستند و طیف دیگر حزب اسلامی کار، حزب اعتدال و توسعه و... که به آنها اصلاح‌طلب محافظه‌کار می‌گویند و معتقدند سازش بیشتری دارند و هنوز معتقد به اصلاحات هستند. معتقدم این گروه در انتخابات مجلس پیش رو، برخلاف دوره‌های قبل با اصلاح‌طلبانی که معتقد به تحریم انتخابات هستند، دور یک میز نمی‌نشینند و احتمال دارد در قم لیستی واحد ارائه دهند. احتمال اینکه اعتدالیون به این گروه بپیوندند و لیست سه نفری را منتشر کنند، خیلی زیاد است. با توجه به اینکه به یک حزب اصلاح‌طلب «گفت‌وگو» مجوز فعالیت داده شد، به نظر می‌رسد مسئولان سیاسی و امنیتی استان قم دنبال این هستند که فضا را باز کنند. اخیراً نیز مدیرکل سیاسی انتخابات استانداری قم گفته بود اصلاح‌طلبان هیچ محدودیتی برای حضور در انتخابات ندارند و اگر فعالیت نمی‌کنند این از تنبلی خودشان است.
اما در بین اصولگرایان، دو لیست شورای هماهنگی اصولگرایان و لیست هم‌افزایی نیروهای انقلاب فعال هستند. چهره‌های شاخصی که در این دو گروه احتمال حضور بالایی در انتخابات دارند، آقای امیرآبادی، آقای ذوالنور و اسلامی هستند. در بین این نفرات، آقای امیرآبادی که از شورای هماهنگی اصولگرایان است، در آخرین نشست خبری خود اعلام کرد: «نمی‌خواهم بیایم، اما اطرافیانم می‌گویند مگر متعلق به خودت هستی؟» این اظهارنظر نشان می‌دهد که ایشان در انتخابات کاندیدا خواهد شد. علاوه بر ایشان، اخیراً آقای اسلامی که ریاست شورای شهر قم را برعهده داشته است، برای حضور در انتخابات مجلس از سمت خود استعفا داد و احتمالاً ایشان در لیست شورای هماهنگی نیروهای انقلاب، در کنار آقای امیرآبادی حضور خواهند یافت. از طرفی شواهد نشان می‌دهد آقای ذوالنور هم در انتخابات کاندیدا خواهد شد که ایشان در لیست هم‌افزایی نیروهای انقلاب قرار می‌گیرد. آقای مالکی‌نژاد گزینه احتمالی دیگری است که در انتخابات شورای شهر نفر اول شد و به‌عنوان یک گزینه اصولگرا و در نقطه مقابل آقای امیرآبادی فعالیت خواهد کرد. در لیست هم‌افزایی نیروهای انقلابی کاندیداهای احتمالی آقایان ذوالنور و مالکی‌نژاد هستند و گزینه سوم هنوز معلوم نیست.
گروه تاثیرگذار دیگری که در انتخابات قم باید به آنها اشاره داشت، جامعه مدرسین قم هستند که مهمترین تشکل روحانی قم بوده‌اند و در انتخابات این استان همیشه حرفی برای گفتن داشته‌اند. اما در چند انتخابات اخیر به‌ویژه بعد از دوره آقای احمدی‌نژاد جامعه مدرسین سعی کرد لیست قاطعی ارائه ندهد، چراکه نیروهای تندروی اصولگرا به محوریت مجتمع آموزشی امام خمینی، بر روی نیروهای خود مانور انتخاباتی دادند و به‌نوعی پشت جامعه مدرسین را خالی کردند و نیروهای جامعه مدرسین یکی دو بار رای نیاورد. در نتیجه چنددوره‌ای است که لیست قاطعی نمی‌دهد و معلوم نیست که در این دوره از انتخابات مجلس بخواهد لیست بدهد، چراکه از یک‌سو احمد خاتمی و اراکی عضو جامعه مدرسین هستند و از یک‌طرف آیت‌الله غرضی، جمشیدی و فاضل‌لنکرانی عضو جامعه مدرسین هستند و در نتیجه احتمال اینکه لیست قاطعی از سوی جامعه مدرسین ارائه شود، ضعیف است.
محمدجواد کرخی فعال سیاسی اصلاح‌طلب تشریح کرد:
فعالیت بی‌دردسر برای اصولگرایان و سخت برای اصلاح‌طلبان در قم
اصلاح‌طلب‌ها دلایل خاص خود را برای حضور یا عدم حضور در انتخابات مجلس قم مطرح می‌کنند. محمدجواد کرخی، نماینده حزب اتحاد ملت در قم است. او اعتقادی به غالب بودن جریان اصولگرایان در قم ندارد و در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن توضیحاتی درباره انتخابات مجلس در قم، جریان‌های سیاسی و مشارکت مردم ارائه می‌دهد که در ادامه می‌آید:
در سال برگزاری انتخابات مجلس قرار داریم؛ انتخاباتی که در دوره گذشته با ریزش حضور مردم مواجه شد و پس از آن بروز مشکلات عدیده اقتصادی و معیشتی و اعتراضات مدنی، پیش‌بینی‌ها برای حضور مردم در انتخابات را کمی غیرمحتمل برآورد کرد. فکر می‌‌کنید در این دوره نیز اتفاقی همچون دوره قبل در قم رقم خواهد خورد؟ یا اینکه فضای انتخاباتی در این شهر متفاوت است و مردم حضور پیدا خواهند کرد؟
در انتخابات مجلس یازدهم، مشارکت مردم قم هم مانند دیگر نقاط کشور نسبت به گذشته خیلی کمتر بود و قطعاً اگر این روال ادامه داشته باشد، این نارضایتی‌ها در قم هم مانند دیگر نقاط کشور ادامه دارد.
در مورد فعالیت‌های انتخاباتی جریان‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا در قم توضیح دهید. در قم همیشه اینگونه مطرح بوده که جریان غالب، اصولگراها هستند و همیشه آنها پیروز میدان انتخابات‌اند.
البته اینکه فضای غالب قم، اصولگرایی است را قبول ندارم. برای اصلاح‌طلبان زمینه حضور فعال و جدی را فراهم نکردند وگرنه اصلاح‌طلبان همپای اصولگراها در قم پایگاه داشتند و دارند. اما زمینه برای فعالیت اصولگراها با خیال راحت آماده است و بدون هیچ نگرانی‌ای هر زمانی که بخواهند می‌توانند فعالیت‌های انتخاباتی خود را شروع کنند. الان هم جسته و گریخته شنیده‌ایم که برخی از مدیران و اعضای شورای شهر به دنبال استعفا هستند تا بتوانند در انتخابات مجلس کاندیدا شوند. اما اینها از طیف اصولگرایان هستند و در طیف اصلاح‌طلبان فعلاً هیچ بحثی از انتخابات نیست و اگر قرار است وضعیت قبلی حاکم باشد، امیدی به انتخابات ندارند و بعید است که حضور جدی داشته باشند.
پیش‌بینی شما از مشارکت مردم قم در انتخابات، به‌ویژه پس از اعتراضات سال 1401 چیست؟ اتفاقاتی که در قم نیز شاهد آن بودیم، ارکان تایید صلاحیت در انتخابات را به نقطه‌ای رسانده است که به تایید صلاحیت اصلاح‌طلب‌ها که در دوره پیشین به صورت گسترده ردصلاحیت شده بودند بپردازند، آیا تاثیری در مشارکت مردم قم در انتخابات خواهد داشت؟
اگر قرار باشد شور انتخاباتی در کشور ایجاد شود و مردم پای صندوق‌های رای حضور یابند، چند پارامتر قطعاً باید اصلاح شود؛ پارامتر اول، مسائل اقتصادی است. مشکلات اقتصادی باعث ناامیدی مردم شده است. مردم، به‌ویژه جوانان نسبت به آینده خود خیلی ناامید هستند و تا الان هم از کانال انتخابات نتوانسته‌اند به اهداف و نتایجی که انتظار داشتند، از رای دادن به کسی که جایگاه نمایندگی آنها را برعهده می‌گیرد، دست پیدا کنند. بنابراین دولتمردان حتما باید فکری برای بخش اقتصادی کنند. موضوع دوم، مسئله برخی نظارت‌های تنگ‌نظرانه است، چراکه مانع حضور افراد شایسته از همه‌ی طیف‌ها و تفکرات شده است. قطعاً این دو بخش باید اصلاح شود. به‌علاوه ناامیدی مردم حتما باید به نحوی جبران شود، وگرنه فکر نمی‌کنم اگر این موارد اصلاح نشود، شور انتخاباتی سال‌های 76 و 88 و امثال اینها را داشته باشیم. به دولتمردان، مجلس، شورای نگهبان، مجمع تشخیص و مسئولان استانی توصیه می‌کنم اراده‌ای کنند برای اینکه براساس وعده‌هایی که در ابتدای انقلاب به مردم دادیم، مبنی بر اینکه حکومت متعلق به مردم است و آنها باید در حکومت نقش اصلی داشته باشند و میزان، رای مردم است، زمینه شعارهای ابتدای انقلاب را فراهم کنند.
محمود مسگری فعال سیاسی اصولگرا:
گروهی در قم قیم‌مآبانه بقیه را از حضور بازمی‌دارند
محمود مسگری، فعال سیاسی اصولگرا و عضو مجمع هم‌افزایی نیروهای انقلاب در قم است. او هم‌اکنون عضو شورای شهر قم است و ریاست کمیسیون نظارت و حقوقی این شهر را برعهده دارد. مسگری در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96، ریاست ستاد انتخاباتی قالیباف در قم را برعهده داشت. او در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن، جزئیاتی از مشارکت احزاب سیاسی اصولگرا در انتخابات پیش روی مجلس و مشارکت مردم در این انتخابات را بازگو می‌کند که در ادامه می‌آید:
احزاب سیاسی اصولگرا در قم فعالیت‌های انتخاباتی خود را آغاز کرده‌اند. پیش‌بینی شما از حضور جریان‌های مختلف در انتخابات مجلس دوازدهم چیست؟
با توجه به اینکه خواسته و نظر مقام معظم رهبری حضور حداکثری در انتخابات است، بحث تنوع حضور جریانات سیاسی باید بیشتر باشد. نوع جریانی که در چند دوره گذشته در قم حاکم بوده، که احتمالا به‌صورت تک‌محوری باشد، قطعاً مشارکت را پایین خواهد آورد. به همین دلیل گروه‌های مختلفی از نیروهای اصولگرایان که جزو شورای هماهنگی اصولگرایان بوده‌اند و همچنین نیروهای جوانتر و انقلابی با جریانات جدیدی احتمالاً وارد عرصه انتخابات خواهند شد که یک نمونه آن مجمع وحدت نیروهای انقلاب است که اخیراً اعلام حضور کرده‌اند.
نقش روحانیت در تصمیم‌گیری‌های انتخاباتی قم چیست؟
قطعاً در انتخابات آینده بحث تنوع نیروهای اصولگرا در قم بیشتر خواهد بود و محوریت فعالیت‌های اصولگراها قطعاً با علما است. حتی اگر عملاً و به صورت ظاهری و با اسم و رسم مشخص در انتخابات حضور پیدا نکنند، اما این جریانات همه هماهنگ با علمای بزرگ حوزه در قم خواهند بود. اینگونه نیست که بدون پشتوانه علما تصمیم بگیرند. اینکه مانند گذشته مدرسین حوزه علمیه قم که شاخص علما در قم هستند، لیست مستقل ارائه بدهند، اینگونه نیست. در دور قبلی انتخابات مجلس نیز، لیستی ارائه ندادند و به صورت کامل ورود نکردند. نظر شخصی من این است که اگر علما در تعیین مراجع و مجلس خبرگان به‌صورت مستقیم ورود کنند، ایرادی ندارد، اما در مجلس احتمالاً در این دوره نیز مانند دوره‌های قبلی مستقلاً ورود نخواهند کرد و جریان‌های انقلابی و گروه‌هایی که جدیداً به جرگه اصولگرایان وارد شده‌اند، قطعاً با علما هماهنگ هستند و خط و مشی اصلی را از علما می‌گیرند.
در استان قم چقدر فضای انتخاباتی متأثر از فضای عمومی کشور است؟ در انتخابات قبلی مانند آنچه که در تمام کشور رخ داد، در قم نیز شاهد کاهش حضور مردم در انتخابات بودیم. در این دوره شرایط چگونه خواهد بود و اینکه می‌گویند قم در فضای سیاسی یک جزیره جداست، درست است؟
قم به‌عنوان مادر انقلاب و مرکز انقلاب است. توقع این است که مشارکت در قم بیشتر از گذشته باشد، اما یک گروهی به‌صورت قیم‌مآبانه برای مردم و گروه‌های دیگری که می‌خواهند وارد عرصه شوند، تعیین‌تکلیف می‌کنند. حداقل اینکه شور انتخابات را کمتر می‌کنند و نیروهای عزیزی که احساس مسئولیت می‌کنند وارد عرصه می‌شوند و هر کدام را بعضاً با تهدید از صحنه خارج می‌کنند که اگر شما حضور پیدا کنید وحدت از بین می‌رود. با این رویه، به آن حضور حداکثری کمک نمی‌شود و باید به این مسئله نگاه جدیدی داشت و اجازه داد افراد جدید نیز وارد عرصه انتخابات شوند. الان جوانانی در قم هستند که پس از اعلام بیانیه گام دوم حضرت آقا، آمادگی حضور دارند. هرچند متاسفانه برخی از نامزدهای انتخاباتی را به‌صورت وارداتی به قم آورده‌اند که در میانه راه عطای نمایندگی قم را به لقای آن بخشیدند و صندلی نمایندگی شهر قم را خالی گذاشتند، چراکه پست‌های بالاتری به آنها پیشنهاد شد و احساس می‌شد عِرقی به قم هم نداشتند. اگر این‌دست مشکلات حل شود، انشاءالله میزان مشارکت بالاتری هم خواهیم داشت.
اعتراضاتی که به‌ویژه از سال گذشته شاهد آن بودیم که در قم هم اتفاق افتاد، چه از نوع اعتراضات مدنی و اجتماعی و چه از نوع اعتراضات معیشتی و اقتصادی، چه تأثیری بر حضور مردم قم در انتخابات دارد؟
نمی‌شود اینگونه گفت که همه اعتراضات غیرمدنی بوده، بالاخره برخی از مردم حرف‌هایی برای گفتن داشتند و همانطور که حضرت آقا فرمودند، با بحث جهاد تبیین باید مسائل روشن و جوانان ما مجاب شوند. یکی از صحنه‌هایی که می‌شود در آن این کار را انجام داد، فضای انتخابات است که کاندیداها با حضور افرادی پاسخگوی قشر جوان ما باشند و اولویت بر خواسته مردم در موضوع معیشت و اقتصاد باشد. اینکه به‌صورت سنتی عده‌ای فکر می‌کنند تنها آنها هستند که می‌توانند مشکل مردم را حل کنند، درست نیست و باید از این وضعیت خارج شد و مجلس، مجلس واقعی برای رفع مشکلات مردم شود. نه اینکه در مجلس بنشینند و از صندلی مجلس برای چینش مدیران و آدم‌های خود استفاده کنند. به‌رغم تاکید حضرت آقا مبنی بر عدم دخالت بر امور اجرایی، این کار در استان قم انجام شد و نماینده‌ای که خود مدیر را تعیین کند، نمی‌تواند نظارتی بر آن مدیر داشته باشد و نتیجه همین اتفاقاتی می‌شود که دیدیم و اعتراضات درستی که مردم داشتند.
یکی از دغدغه‌ها و دلایل نارضایتی مردم این است که معتقدند نماینده‌ها با شعار وارد انتخابات می‌شوند تا نظر مردم را جلب کنند، اما وقتی نظر مردم را جلب می‌کنند، نماینده و تریبون مردم نیستند. مردم به نحوی اعتراض خود را اعلام می‌کنند که نمود آن عدم مشارکت در انتخابات بوده است. اینکه در بین احزاب و سیاسیون این توقع و درخواست شکل بگیرد و از کسی که می‌خواهد کاندیدای گروه یا حزبی شود، حرفی که اعلام می‌کند مبنای شعارزدگی نداشته باشد و هدف باید دغدغه نمایندگی مردم باشد هم در بین احزاب دیده نمی‌شود. آیا در جلساتی که احزاب برگزار می‌کنند این دغدغه به کاندیداها اعلام می‌شود؟
اگر جریانی که می‌خواهد کاندیدایی را انتخاب کند، دارای برنامه باشد، خود همان جریان هم در مقابل مردم پاسخگو است. وقتی خود یک فرد هم حضور انفرادی پیدا می‌کند و کاندیدا می‌شود و بعد پیروز انتخابات می‌شود هم باید پاسخگوی مردم باشد. این حرف درستی است و حتماً باید گروه‌ها با شعار مشخص و شناسنامه مشخص بعد از انتخاب کاندیدای تحت حمایت‌شان به‌عنوان نماینده، در مقابل افکار عمومی پاسخگو باشند.
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
