ان‌بي‌سي: امريكا و ايران در حال مذاكره غيرمستقيم درباره تبادل احتمالي زندانيان در مقابل آزادسازي پول بلوكه شده ايران در كره‌جنوبي هستند

دولت جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات متحده در حال مذاكره غيرمستقيم با جمهوري اسلامي ايران در مورد تبادل احتمالي زندانيان است تا آزادي شهروندان امريكايي زنداني در ايران را تضمين كند. به گزارش ان‌بي‌سي نيوزو به نقل از چهار منبع آگاه، قطر و بريتانيا نقش ميانجي را در اين مذاكرات ايفا مي‌كنند. به گفته اين منابع، مذاكرات پيشرفت داشته اما مشخص نيست كه آيا توافق نهايي حاصل خواهد شد يا خير. تلاش‌هاي جديد كاخ سفيد پس از آن صورت مي‌گيرد كه ماه‌ها مذاكرات با هدف احياي توافق هسته‌اي 2015 با ايران (برجام) متوقف شد و دولت امريكا تحريم‌هاي جديدي را عليه تهران به دليل (ادعاي) تحويل پهپادهايش به روسيه اعلام كرد.

سه منبع آگاه به روند مذاكرات مي‌گويند كه دو طرف در حال بررسي فرمولي هستند كه قبلا در سال 2021 مورد بحث قرار گرفته بود و مي‌تواند شامل تبادل احتمالي زندانيان و آزادسازي ميلياردها دلار وجوه مسدود شده ايران در بانك‌هاي كره جنوبي شود. فرمول پيشنهادي به ايران اجازه دسترسي به اين منابع مالي را مي‌دهد اما فقط براي خريد غذا، دارو يا ساير اهداف بشردوستانه كه در تطابق با تحريم‌هاي موجود ايالات متحده عليه ايران است. اين منابع گفتند كه در اين گفت‌وگوها، ديپلمات‌هاي امريكايي و ايراني ترتيبات احتمالي را براي نحوه انتقال وجوه مسدود شده با كشور ثالثي مانند قطر كه احتمالا بر اين انتقال نظارت مي‌كند، بررسي كرده‌اند.
محمدبن‌عبدالرحمن آل ثاني وزير امور خارجه قطر در ماه جاري با حسين اميرعبداللهيان همتاي ايراني خود ديدار كرد. يك منبع آگاه گفت: در اين ديدار، هيات قطري «پيام‌هايي را از سوي ايالات متحده به ايراني‌ها ابلاغ كرد كه حاوي نكاتي در مورد آزادي زندانيان بود». دولت بايدن در پاسخ به سوالي درباره نحوه مذاكرات غيرمستقيم با ايران گفت كه روش‌هايي براي انتقال پيام به ايران دارد. سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا در اين باره گفته بود: همان‌طور كه گفته‌ايم، ما راه‌هايي براي برقراري ارتباط با ايران در مورد مسائل نگران‌كننده، از جمله در مورد موضوع آزادي شهروندان امريكايي كه به‌طور غيرقانوني در ايران بازداشت شده‌اند، داريم. اين كانال‌ها باز هستند، اما ما به جزييات آنها اشاره نمي‌كنيم. ما همچنان متعهد به تامين آزادي تمامي شهروندان امريكايي كه به ناحق در خارج از كشور در بازداشت هستند، از جمله سيامك نمازي، عماد شرقي و مراد طاهباز هستيم و براي بازگرداندن آنها به خانه تلاش مي‌كنيم . برخي كارشناسان مي‌گويند كه با توجه به اختلافات فزاينده امريكا و ايران بر سر پيشرفت برنامه هسته‌اي ايران، ناآرامي‌ها در ايران و (ادعاي) تحويل هواپيماهاي بدون سرنشين تهران به روسيه، احتمالا تنش‌ها در ماه‌هاي آينده افزايش پيدا كرده و پنجره مذاكرات مبادله زندانيان به زودي بسته مي‌شود. ان‌بي‌سي به نقل از مشاور حقوقي نمازي مي‌گويد: « جو بايدن نمي‌تواند تمركز خود را بر ضرورت بازگرداندن گروگان‌هاي امريكايي به خانه از دست بدهد. مي‌ترسم زماني كه فعاليت‌هاي هسته‌اي در حال گسترش ايران به اين تركيب اضافه مي‌شود، ما به سرعت زمان لازم براي انجام يك معامله با ايران درباره تبادل زندانيان را از دست بدهيم.» ان‌بي‌سي در ادامه مي‌نويسد: فرمول مبادله زندانيان كه شامل آزادسازي برخي منابع مالي مسدود شده ايران در كره‌جنوبي مي‌شود، قطعا باعث انتقاد شديد برخي قانونگذاران در واشنگتن به‌ويژه جمهوري‌خواهاني خواهد شد كه قبلا بايدن را به عدم اتخاذ مواضع به اندازه كافي سخت در قبال ايران متهم كرده‌اند. علي واعظ، مدير پروژه ايران در گروه بين‌المللي بحران مي‌گويد كه عدم موفقيت در آزادي امريكايي‌هاي زنداني خطرات سياسي دارد.هر گونه معامله با جمهوري اسلامي ايران انتقادهايي در پي خواهد شد اما رها كردن شهروندان امريكايي در زندان‌هاي ايران نيز بدون هزينه نخواهد بود. توافق مشابه مبادله زندانيان در سال 2015 در دوران رياست‌جمهوري باراك اوباما مورد انتقاد شديد قرار گرفت.

فرمول پيشنهادي به ايران اجازه دسترسي به اين منابع مالي را مي‌دهد اما فقط براي خريد غذا، دارو يا ساير اهداف بشردوستانه كه در تطابق با تحريم‌هاي موجود ايالات متحده عليه ايران است. اين منابع گفتند كه در اين گفت‌وگوها، ديپلمات‌هاي امريكايي و ايراني ترتيبات احتمالي را براي نحوه انتقال وجوه مسدود شده با كشور ثالثي مانند قطر كه احتمالا بر اين انتقال نظارت مي‌كند، بررسي كرده‌اند.

فرمول مبادله زندانيان كه شامل آزادسازي برخي منابع مالي مسدود شده ايران در كره‌جنوبي مي‌شود، قطعا باعث انتقاد شديد برخي قانونگذاران در واشنگتن به‌ويژه جمهوري‌خواهاني خواهد شد كه قبلا بايدن را به عدم اتخاذ مواضع به اندازه كافي سخت در قبال ايران متهم كرده‌اند.