روز نو :هر چه تورم از دیگر فاکتورهای اقتصادی سبقت می‌گیرد، گزارش‌ها از افزایش شکاف طبقاتی حکایت می‌کند؛ دهک‌های درآمدی پایین، فشار معیشت را بیشتر حس کرده و به همان اندازه هم بر ارزش دارایی‌های قشر مرفه افزوده می‌شود. بر اساس گزارش‌های رسمی، آنچه این‌روزها اقتصاد را با چالش بزرگی مواجه کرده، بالا رفتن شکاف طبقاتی است. به عبارتی آنچه در فاصله سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ و حتی پیش از آن در جریان اقتصادی ایران و توزیع درآمد گذشته نشان می‌دهد که سهم ثروتمندان نسبت به فقیران افزایش بیشتری یافته است، این اختلاف طبقاتی در سال ۱۳۹۷ به اوج خود رسیده است.

این یعنی در سه یا چهار سال اخیر، موضوع اختلاف بین سطح درآمدها جدی‌تر شده. در حالی بر اساس برآوردهای اخیر، طی سالیان اخیر، چالش فاصله طبقاتی شدت گرفته که کارشناسان و البته فعالان کارگری دراین‌باره همواره هشدار داده‌اند؛ مثلاً در سال 98 بود که یک مقام کارگری با اشاره به افزایش شکاف طبقاتی و کاهش قدرت خرید کارگران، آن سال را یکی از سخت‌ترین‌ها برای معیشت کارگران توصیف کرده بود. آن‌روزها تورم فقط 35 درصد بود، اما حالا گزارش‌های رسمی از عبور تورم از 40 درصد خبر داده و رصد بازار نیز نشان می‌دهد که قیمت بسیاری از کالاهای مصرفی گاهی تا بیش از 200 درصد گران‌تر شده‌اند.

این در حالی است که به گفته آگاهان اقتصادی، جامعه اسلامی نباید به دو قطب خیلی سیرها و خیلی گرسنه‌ها تقسیم شود. واقعیت این است که ضریب جینی از شاخص‌های نشان‌دهنده وضعیت درآمدی و توزیع ثروت است که بین صفر و یک تعریف‌شده و هراندازه به سمت یک حرکت کند نشان‌دهنده افزایش نابرابری در توزیع ثروت است؛ اما گزارشی که اخیراً مرکز آمار ایران از شاخص‌های کلان اقتصادی و اجتماعی در حداقل ۱۰ سال گذشته آماده و ارائه کرده است در بخش بودجه خانوار و توزیع درآمد به وضعیت ضریب جینی و سهم ثروتمندان و فقیران پرداخته است. این گزارش نشان می‌دهد که ضریب جینی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۹ دستخوش نوسان زیادی بوده اما عمدتاً ارقام رو به افزایش بوده است؛ به‌طوری‌که از ۰.۴۲۴۸ در سال ۱۳۸۴ به ۰.۴۳۵۶ در سال ۱۳۸۵ افزایش‌یافته که در ادامه روند کاهشی تا سال ۱۳۹۱ طی و به ۰.۳۶۵۹ رسیده است. اما بعدازآن مجدداً روند افزایشی می‌شود و در سال ۱۳۹۷ به ۰.۴۰۹۳ می‌رسد. در سال ۱۳۹۸ ضریب جینی به ۰.۳۹۹۲ کاهش داشته ولی این رقم بار دیگر در سال ۱۳۹۹ رو به افزایش می‌رود و ۰.۴۰۰۶ گزارش شده است. به گزارش ایسنا، اما شاخص از نظر سهم ثروتمندان به فقیران نیز قابل‌بررسی است که سهم درآمدی هر یک از گروه‌های جامعه موردمحاسبه قرار می‌گیرد.

این در حالی است که سهم ۱۰ درصد ثروتمندترین افراد به ۱۰ درصد فقیرترین در فاصله سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ حاکی از آن است که این شاخص از ۱۱.۰۹ در ابتدای دوره به ۱۳.۹۶ در پایان دوره افزایش‌یافته است. این شاخص در سال ۱۳۹۷ به اوج خود رسیده و۱۴.۴۵ گزارش شده بود که بعدازآن در سال ۱۳۹۸ به ۱۳.۶۹ کاهش داشته ولی بار دیگر در سال گذشته افزایشی می‌شود. همچنین سهم ۲۰ درصد ثروتمندترین به ۲۰ فقیرترین از ۶.۷۸ در سال ۱۳۹۰ به ۸.۱۳ در سال ۱۳۹۹ افزایش دارد، این شاخص نیز در سال ۱۳۹۷ در بالاترین حد ثبت‌شده که ۸.۳۶ بوده است؛ اما بررسی شاخص ثروتمندان به فقیران در درصد بالاتر نشان می‌دهد که سهم ۴۰ درصد ثروتمندترین به ۴۰ درصد فقیرترین نیز از ۳.۸۰ در ابتدای دوره به ۴.۳۲ در سال ۱۳۹۹ افزایش دارد که در مورد این شاخص هم سال ۱۳۹۸ بالاترین میزان یعنی ۴.۴۱ درصد بوده است.