طالبان: دوستان سریع یا دشمنان سرسخت؟/ چهار فرصت و چهار تهدید احتمالی قدرت گیری طالبان برای ایران | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۱۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۹:۵۷
کد خبر: ۴۹۳۳۹۳
تاریخ انتشار: ۰۸:۴۷ - ۰۶ شهريور ۱۴۰۰
حسین موسویان در مقاله ای در نشریه "نشنال اینترست" مطرح کرد
شکست امریکا در دستیابی به اهداف خود و ظهور دوباره طالبان در افغانستان امری آشکار است اما این که آیا این موضوع یک چالش و یا فرصتی برای ایران است هنوز مشخص نیست.

طالبان: دوستان سریع یا دشمنان سرسخت؟/ چهار فرصت و چهار تهدید احتمالی قدرت گیری طالبان برای ایران

به گزارش سایت روزنو،"حسین موسویان" مذاکره کننده ارشد هسته ای سابق ایران در مقاله ای در نشریه "نشنال اینترست" به تهدیدات و فرصت های احتمالی قدرت گیری طالبان در افغانستان برای ایران پرداخته و می نویسد:"جنگجویان طالبان هفته گذشته در میان وحشت و هرج و مرج، کابل پایتخت افغاستان را تصرف کردند.

نخست آن که پیروزی طالبان می تواند تهدیدی جدی برای امنیت ملی ایران باشد. اصولا دکترین ایدئولوژیک طالبان مبتنی بر وهابیت است یک ایدئولوژی رادیکال سنی که ذاتا ضد شیعه است. ظهور مجدد طالبان به احتمال زیاد طیف وسیعی از چالش ها را برای امنیت ملی ایران ایجاد خواهد کرد از جمله تقویت گروه های فرقه گرا و جنبش های تجزیه طلب در داخل ایران.

دوم آن که سیاست فشار حداکثری ترامپ بر ایران استراتژی نزدیکی به شرق را در میان نخبگان ایرانی تقویت کرد که معنای آن گسترش روابط با قدرت های شرق یعنی روسیه و چین است. مطمئنا برخی تحلیلگران معتقدند که یکی از اهداف خروج ناگهانی امریکا از افغانستان ایجاد چالش امنیتی برای روسیه، ایران و چین است.

سوم آن که در دوران ترامپ، عربستان سعودی و اسرائیل در عمل جبهه متحدی را علیه ایران تشکیل دادند و همکاری های سیاسی و امنیتی را در شکل حداکثری علیه ایران انجام دادند از جمله نابودی برجام. همان ائتلاف اکنون می تواند از طالبان به عنوان اهرمی علیه ایران استفاده کند و از حمایت امریکا برخوردار شود.

چهارم آن که صدها افغان به دلیل قدرت گیری طالبان به ایران مهاجرت می کنند. با توجه به مشکلات اقتصادی ای که ایران به دلیل استراتژی فشار حداکثری دولت ترامپ با آن دست و پنجه نرم می کند و پس از انتخاب بایدن نیز ادامه یافته شاهد افزایش موج پناهجویان به ایران خواهیم بود که باعث تشدید بیکاری جوانان ایرانی خواهد شد".

موسویان در ادامه در کنار تهدیداتی که ظهور دوباره طالبان می تواند برای ایران ایجاد کند به فرصت های احتمالی نیز برای آن کشور پرداخته و می نویسد:"نخست آن که انقلاب اسلامی سال 1979 ایران جنبه ضد امپریالیستی قوی ای داشت.

ایران موضع سختی در قبال امریکا اتخاذ کرد و تلاش نمود تا محور مقاومت را در منطقه در برابر هژمونی امریکا تشکیل دهد و رهبری کند. طالبان نیز اعلام کرده که در برابر سلطه امریکا در افغانستان مقاومت می کند. اگر طالبان در این مورد جدی باشد به احتمال زیاد متحد ایران خواهد بود.

حماس نمونه ای از جنبشی سنی و جهادی است که توانسته با عربستان سعودی و ایران روابط قوی داشته باشد. حماس و ایران دلایل مشترکی برای اتحاد با یکدیگر دارند: مبارزه با امپریالیسم امریکا و صهیونیسم. دوم آن که ایران و افغانستان روابط فرهنگی و تاریخی فوق العاده ای با یکدیگر دارند. زبان رسمی افغانستان فارسی است و بخشی از جمعیت آن کشور را شیعیان تشکیل می دهند.

از این رو، طالبان نماینده تمام افغان ها نیستند و برای ایجاد حکومتی با ثبات به مشارکت و همکاری سایر اقلیت های قومی از جمله تاجیک ها، هزاره ها، ازبک ها و حتی آن دسته از پشون هایی نیاز دارند که لزوما با آرا و عقاید طالبان موافق نیستند.

موفقیت در ایجاد حکومتی فراگیر در افغانستان به مشارکت تمام اقوام در دولت آینده افغانستان و ایجاد روابط عادی با تهران بستگی دارد. اخیرا هیئتی بلندپایه از طالبان به تهران سفر کرده و مذاکرات محرمانه ای را با مقام های ایرانی انجام داده بود.

مقام های طالبان اعلام کردند که با تهران به تفاهم متقابل دست یافته اند پس از آن هیچ گونه برخورد جدی ای با شیعیان، هزاره ها و تاجیک افغانستان صورت نگرفته است. نکته سوم آن که پیروزی طالبان در افغانستان به معنای شکست استراتژیک امریکاست.

شکست اخیر امریکا در افغانستان را باید به فهرست شکست های خاورمیانه ای آن کشور در یمن، لیبی و سوریه افزود. اغراق آمیز نخواهد بود اگر بگوییم به پایان دوران تسلط منطقه ای امریکا رسیده ایم. این لحظه ای طلایی است که پکن، تهران، مسکو و محور مقاومت دهه ها منتظر آن بودند. خلاء قدرت ایجاد شده در منطقه نیاز به پر شدن دارد و به احتمال زیاد این قدرت ها آن را پر خواهند کرد.

ظهور دوباره طالبان نشان داد که امریکا از پول سعودی ها و اقدامات اطلاعاتی پاکستان در افغانستان شکست خورده است. چهارم آن که تحولات افغانستان می تواند فرصتی برای بهبود روابط دو جانبه ایران و عربستان سعودی باشد. پیروزی طالبان در افغانستان ممکن است به عنوان پاداشی برای عربستان سعودی قلمداد شود و درهای گفتگو و مفاهمه میان دو کشور را باز کند".

عکس روز
خبر های روز