ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور حدود 83 گیگا وات می باشد که از این میان سهم نیروگاه‌های بخاری ۱۵ هزار و ۸۰۰ مگاوات، گازی ۲۵ هزار و ۴۰۰ مگاوات، سیکل ترکیبی ۲۵ هزار و ۷۹۰ مگاوات، برق آبی ۱۲ هزار مگاوات و تجدید پذیر۸۲۵ مگاوات است.

در روزهای گرم تابستان مصرف برق با افزایش قابل توجهی مواجه می گردد و دلیل اصلی آن استفاده حداکثری از سیستم های خنک کننده می باشد. کمبود برق در سال جاری خسارتهای زیادی به اقتصاد کشور وارد نمود و منجر به توقف تولید بسیاری از واحدهای صنعتی گردید. اگر برنامه ریزی مناسب انجام نشود احتمالا در تابستان سال آینده نیز با حدود 10 گیگا وات کمبود برق مواجه خواهیم شد. حال پرسش این است که چه راهکار های کوتاه مدتی برای حل این مشکل وجود دارد؟

سرانه مصرف برق در سه استان گرم بوشهر، هرمزگان و خوزستان در محدوده ۳۵۰۳ کیلووات ساعت برای هر نفر است. این عدد برای سه استان اردبیل، خراسان شمالی یا چهارمحال و بختیاری در محدوده ۵۲۹ کیلووات ساعت برای هر نفر است. بنابراین فاصله تقریبا ۷برابر است.

مطابق آخرین آمار ارائه شده تحت عنوان ترازنامه انرژی سرانه مصرف برق خانگی در ایران معادل 1058 کیلووات ساعت برای هر نفر برآورد می‌شود. این در حالی‌ست که متوسط جهانی این آمار معادل 182 کیلووات ساعت است. به عبارت دیگر میزان سرانه مصرف برق خانگی در ایران 6 برابر متوسط جهانی و 7 برابر سرانه مصرف برق هر نفر در کشور ترکیه است.



الف- کنترل مصرف

روش های کنترل مصرف:

سیاست های قیمتی
سالانه حدود 55 میلیارد دلار یارانه برق پرداخت می شود در حالی که کل درآمد دولت حدود 15 میلیارد دلار است. توزیع ناعادلانه این یارانه هم ظلم به اقشار ضعیف جامعه است و هم مشوقی برای اصراف و مصرف بی رویه برق

در زمان های پیک مصرف که معیار بسیاری از محاسبات و برنامه ریزی ها نیز می باشد عمده برق تولیدی کشور در بخش خانگی مصرف می شود لذا ضرورت دارد برای مدیریت صحیح این مصرف غیر متعارف تصمیم گیری نمود.از جمله روش های مدیریت مصرف برق خانگی عبارتند از:

همه ساختمان ها با اولویت برج ها و مجتمع های مسکونی و تجاری به کنتر هوشمند مجهز شوند.
بر اساس استانداردهای جهانی معیاری برای مصرف تعیین گردد و خانوارهایی که بیش از این معیار برق مصرف نمایند هزینه آن را با محاسبه تصاعدی پرداخت نمایند و خانواده هایی که کمتر از معیار مصرف نمایند هر ماه جایزه ای متناسب با میزان مصرف کمتر به حساب آنها واریز گردد.


مدیریت برق صنایع بزرگ
بخش صنعت حدود 5 گیگاوات از برق کشور را مصرف می کند

کارخانه های سیمان جمعا حدود 1.2گیگا وات ساعت برق مصرف می کنند. تا زمان حل مشکل تامین برق واحدهای تولید کننده سیمان برنامه های تعمیرات اساسی خود را صرفا در فصل تابستان انجام دهند و در برنامه ریزی تولید و سیستم انبارش محصولات خود بگونه ای مدیریت نمایند که درصورت 2 ماه تعطیلی در فصل تابستان با مشکل چندانی مواجه نشوند.
ضرورت دارد بر اساس استانداردهای جهانی معیار مشخصی برای کوچک و متوسط تعیین و بر اساس مصرف بیش از معیار قیمت برق طبق جدول مشخصی محاسبه گردد. به این ترتیب صنایع تلاش خواهند نمود با انجام اصلاحات فنی و سخت افزاری و تصمیمات مدیریتی مصرف خود را بهینه نمایند. صنایع بزرگ از قبیل واحدهای پتروشیمی و پالایشگاه ها و صنایع فولاد بر اساس استانداردهای جهانی فعالیت می نمایند البته باید بر آنها نیز نظارت شود. این صنایع مکلف به احداث نیروگاه بصورت مستقل یا متمرکز برای خود می باشند البته در عسلویه و ماهشهر نیروگاه متمرکز وجود دارد و بسیاری از صنایع بزرگ دارای نیروگاه مستقل می باشند.


ب- مدیریت تولید و افزایش بهره وری

مدیریت مناسب آب سدهای کشور جهت تولید بیشترین برق در تابستان
ارائه مشوق های مالی لازم جهت احداث حداقل یک گیگا وات نیروگاه خورشیدی طی یکسال آینده
یکی از مهمترین مزیت های نیروگاه های خورشیدی این است که در مدت شش ماه می توان نسبت به راه اندازی آنها و تولید برق اقدام نمود. در حال حاضر با تکنولوژی های جدید احداث نیروگاه های خورشیدی کاملا اقتصادی می باشد. قیمت تمام شده هر کیلووات برق خورشیدی حدود 4 سنت می باشد که با لحاظ قیمت جهانی گاز قیمت تمام شده برق تولیدی نیروگاه های حرارتی نیز کمتر از 4 سنت نمی باشد.