از ماه‌ها قبل بسیاری پیش‌بینی می‌کردند که احتمالا در انتخابات 1400 مشارکت مردم پایین باشد. برای این ادعا برخی به انتخابات مجلس یازدهم اشاره می‌کنند و می‌گویند که در انتخابات مجلس در سال 98 هم مشارکت به پایین‌ترین سطح خود در چهار دهه گذشته رسید. برخی دیگر هم می‌گویند فشارهای اقتصادی و همچنین نارضایتی‌های سیاسی باعث شده تا مردم انگیزه‌ای برای شرکت در انتخابات نداشته باشند. این مشارکت پایین را مقامات دولتی و احزاب اعم از ‌اصول‌گرا و ‌اصلاح‌طلب پیش‌بینی می‌کردند.‌

به گزارش روز نو :اما این که چقدر این مشارکت پایین مهم است، با واکنش‌های متفاوتی رو به‌رو شده است. یک طرف ‌اصلاح‌طلبان هستند که می‌گویند این مشارکت پایین فرصتی برای ‌اصول‌گرایان است که می‌توانند به راحتی به پاستور برسند، ولی عواقب سنگینی برای کشور دارد.

از جمله سیدحسن خمینی به تازگی که درواکنش به رد صلاحیت‌ها صحبت کرده بود تأکید کرد که دولت آینده توان حل مشکلات را ندارد. بسیاری از این جناح سیاسی می‌گویند دولت حداقلی ضربه سنگینی به کشور است و حتی می‌تواند تهدیدات امنیتی در پی داشته باشد.

اما در طرف دیگر ماجرا با ‌این‌که می‌گوید مردم باید در انتخابات شرکت کنند، اما با کنایه مدعی می‌شوند که پرشور نشدن انتخابات تأثیری خاصی هم ندارد.

از جمله چندی پیش مصاحبه‌ای از عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان با یک رسانه آمریکایی منتشر شد که چنین رویکردی را نشان می‌داد. در بخشی از این مصاحبه که خبرنگارAP درباره مشارکت در انتخابات از سخنگوی شورای نگهبان سوال کرده بود، که کدخدایی طبق روال مصاحبه‌های گذشته خود بر مشارکت خوب مردم در انتخابات تاکید کرده و ابراز امیدواری می‌کند که در انتخابات پیش رو مشارکت خوبی را شاهد باشیم.
سخنگوی شورای نگهبان در این مصاحبه در پاسخ به سئوالی درباره مشارکت می‌گوید:«هر کشوری انتظار دارد که مشارکت گسترده‌ای در انتخابات صورت گیرد.

انتظار عمومی یا اجتماعی و سیاسی همیشه مشارکت بالایی را می‌طلبد. اما از نظر حقوقی و قانونی همان چیزی است که در قانون آمده است و مشارکت کم هم مشکل حقوقی و قانونی ایجاد نمی‌کند. اما امیدواریم که مردم ایران که همیشه نگران سرنوشت آینده کشور هستند، پای صندوق‌ها بیایند و مشارکت خوبی را شاهد باشیم.»

این در حالی است که رهبری همواره در سخنرانی‌های متعدد خود وقتی درباره انتخابات صحبت کرده تأکید دارند که مشارکت در انتخابات بسیار مهم است. رهبری حتی در دوره‌های گذشته خطاب به مخالفان خود نیز گفته بودند که حتی اگر من را قبول ندارید به خاطر ایران در انتخابات شرکت کنید. این تأکیدات نشان می‌دهد که اصل مشارکت و افزایش آن برای رهبری یک موضوع مهم است.

همان‌طوری که بسیاری می‌دانند و تأکید می‌کنند که مشارکت در انتخابات به نوعی مشروعیت نظام سیاسی کشور را نشان می‌دهد. اما با این حال گویا برخی ‌اصول‌گرایان خیلی علاقه‌ای به افزایش مشارکت ندارند و این موضوع را هم گویا به رهبری رسما اعلام کرده‌‌اند. چرا که چندی پیش رهبری در سخنان خود اعلام کرد که بعضی به من گفته‌‌اند که چرا این قدر از مشارکت صحبت می‌کنی. این نشان می‌دهد نگرانی ‌اصول‌گرایان از افزایش مشارکت جدی است.

اکنون نیز علی‌رغم سخنان دو روز پیش رهبری مبنی بر لزوم مشارکت بالای مردم در انتخابات، برخی از این افراد سعی می‌کنند به گونه‌ای القا کنند که اصلا مشارکت بالا نه تنها اتفاق مثبتی نیست بلکه «برای کشورهای عقب افتاده است.» به تازگی حجت‌الاسلام پناهیان از سخنرانان مذهبی کشور که معمولا اظهاراتش در حوزه سیاست جنجال‌برانگیز می‌شود، و بخش مهمی از بدنه اجتماعی جناح ‌اصول‌گرا را نمایندگی می‌کند،به موضوع مشارکت در انتخابات پرداخته و گفته:«در کشور عقب افتاده‌ای مانند آمریکا، برای پرشور شدن انتخابات نیازمند رویکردهای هیجانی هستند، بنابراین افرادی مثل بایدن و ترامپ هرچه از دهانشان درمی‌آید به‌هم می‌گویند. البته در اثر آن سیاست‌مدارانی هم روی کار می‌آیند که میلیون‌ها نفر را می‌کشند. برخی تلاش دارند در ایران نیز این رویکردها جابیفتد اما ما نیازی نداریم چون مردم احساس مسئولیت نسبت به جامعه خود دارند.»

این سخنران مذهبی افزود: «برخی می‌گویند که فلان فرقه سیاسی نماینده‌ای در میان کاندیداهای انتخابات ندارند که البته‌ ای کاش داشت، اما افرادی که برای انتخابات نامزد شده بودند، حامیان و بانیان وضع موجود بودند و براساس نظرسنجی‌ها نیز رأیی میان مردم نداشتند، زیرا مردم به دنبال تغییر وضع موجود و تحول هستند.»
وی با بیان ‌این‌که افرادی که امروز تایید صلاحیت شده‌اند، دوست دارند وضع موجود را تغییر دهند، تصریح کرد:«در این انتخابات احتمالا نامزدها همچون خروس جنگی به‌هم نخواهند پرید و انتخابات بر اثر یک هیجان کاذب بنا نیست پررونق شود. برای رونق‌دار شدن انتخابات امسال نیازمند احساس مسئولیت مردم هستیم.»
منظور پناهیان از فرقه سیاسی، ‌اصلاح‌طلبان هستند. این ادبیات او نشان می‌دهد رسما پناهیان هیچ جایگاهی برای گروه‌ها و احزاب سیاسی غیر ‌اصول‌گرا قائل نیست. بر همین اساس هم دور از ذهن نیست که بگوید حضور نداشتن آنان در انتخابات اهمیت چندانی ندارد.

در این میان، اظهار نظر عبدالرضا مصری که روز چهارشنبه گذشته به عنوان نایب‌رئیس دوم مجلس انقلابی نیز انتخاب شد، از این منظر بازتاب‌ گسترده‌ای در فضای مجازی داشت. او که در گفت‌و‌گوی ویژه خبری شبکه ۲سیما صحبت می‌کرد، گفت: «وقتی مردم در انتخابات زیاد شرکت می‌کنند و شور انتخاباتی بالا می‌‌رود، انتخاب مردم نادرست می‌شود.»

او با بیان این‎که ما علاقه‌مندیم انتخابات پر شور و با حضور مردم باشد گفت: «حاصل پرشوری‌ها چه می‌شود؟ انتخاب نادرست. ذهن ما می‌رود به شور انتخابات نه هدف انتخابات. شور انتخابات یک روز است، اما اثرات انتخابات در کشور ماندگار است.»

به هرحال به نظر می‌رسید برخی از این افراد که رهبری نیز در یک سخنرانی خود به ذهنیت آنها درباره لزوم کاهش مشارکت، اشاره کرده‌اند، اکنون مکنونات قلبی خود را علنی کرده‌‌اند و ظاهرا چهار دهه تاکید بر لزوم شور و هیجان انتخاباتی و البته نتیجه ناخوشایند برایشان، آنان را واداشته تا به نتیجه صندوق چشم داشته باشند، نه کیفیت برگزاری انتخابات و کمیت مشارکت مردم.

به بیان ساده‌تر ‌اصول‌گرایان به این دلیل از کاهش مشارکت استقبال می‌کنند که معمولا این جریان سیاسی یک بدنه حامی دارد که در انتخابات‌های مختلف درصد ثابتی را به خود اختصاص می‌دهند.

بر این اساس وقتی مشارکت بالا می‌رود کسانی که وارد انتخابات می‌شوند در واقع به نفع آنان نیستند و وقتی هم مشارکت کاهش پیدا می‌کند در واقع تنها به کسانی محدود می‌شود که حامی ‌اصول‌گرایان هستند و این یعنی احتمال پیروزی آنان دو چندان می‌شود.

به نظر می‌رسد که در انتخابات پیش‌رو هم چنین وضعی تکرار شود. البته باید در نظر داشت که در بین ‌اصول‌گرایان برخی از گروه‌ها مانند جبهه پایداری از اساس اعتقادی به مشارکت مردم در امر حکومت‌داری نیستند.