روز گذشته خبر رسید که بعد از خروج خودرو های پژو، رنو، سیتروئن، فولکسواگن، تویوتا، مزدا، هیوندای و چندین شرکت ریز و درشت دیگر، حالا کیا موتورز بهعنوان یکی از قدیمیترین شرکای سایپا نیز قصد خروج از بازار ایران را کرده است. این کرهای سالها پیش حضور خود را با پراید در صنعت خودرو ایران اعلام کرده بود و سپس با ریو و مدتی بعد هم با سراتو عرض اندام کرد. در کنار اینها، مدلهای وارداتی این برند نیز همیشه از محبوبیتی فوقالعاده برخوردار بودند. این اتفاق میتواند تاثیر عمیقی بر شرایط خرید خودرو و آخرین قیمت خودرو از شرکت سایپا آن هم در این شرایط بگذارد.
پیش از آنکه قیمت خودروهای سایپا به صورت تصاعدی تحت تاثیر توقف تولید کیا سراتو قرار بگیرد، شرکت خیلی زود نسبت به این ماجرا واکنش نشان داد و اعلام کرد تمام سراتوهای ثبت نامی در زمان مقرر تحویل مشتریان میشود. شاید این اقدام در کوتاه مدت جو منفی حاصل از این ماجرا را از سر بازار دور کند ولی با فرا رسیدن سر رسید تحویل این محصولات باید شاهد آن باشیم که آیا واقعا این خودروساز میتواند از پس تحویل آن بربیاید؟ اگرچه به نظر میرسد سایپا نسبت به آینده امیدوار است ولی در صورتی که کیا سراتو به سرنوشت رنو ساندرو و برلیانس دچار شود آن زمان است که بازار خودرو آن روی شیطنتآمیز خود را نشان میدهد. کیا سراتو یکی از موفقترین پروژههای سایپا بود که در مدت زمانی کوتاه توانست جای خالی یک خودروی لوکس را در این شرکت پر کند. به ویژه وقتی نسخه آپشنال آن راهی بازار شد تا حتی برخی از مشتریان قید خرید مدل وارداتی را هم بزنند.
با نگاهی به قیمت محصولات ایران خودرو به خوبی میفهمیم که این خودرو حریف دندان گیری در شرکت رقیب ندارد. با این حال کیا سراتو همیشه در بازار ایران یک رقیب سنتی داشته و آن هم مزدا 3 بوده است. تقابل کرهایها و ژاپنیها در دنیای سدانهای نیمه اسپرت همیشه جذاب بوده است. با اینکه هر دو خودرو مجهز به پیشرانه 2 لیتری هستند ولی کیا سراتو موفق به تولید 156 اسببخار میشود. این در حالی است که مزدا 3 با همین پیشرانه 147 اسببخار قدرت تولید میکند. البته آیرودینامیک بهتر، جعبهدنده سریعتر و البته وزن کمتر رقیب ژاپنی باعث شده تا هم در شتاب صفر تا صد عملکردش بهتر باشد و هم در سرعت نهایی. رقابت دو خودرو بعد از تلاطم در نرخ ارز ناگهان از تعادل خارج شد و حداقل دیگر از نظر قیمتی در یک رده نبودند.
بر خلاف تصور، تحریم آمریکا شاید در ظاهر باعث عدم همکاری نمایندگان خودروهای خارجی شده باشد ولی عملاً تاثیر مستقیم آن روی قیمت خودروهای داخلی هم حس میشود. ترس همکاران قطعهسازان کافی است تا شاهد وضعیتی باشیم که یک سال است بازار خودرو با آن دست و پنجه نرم میکند. وضعیتی که بیش و پیش از آنکه بازار وارداتیها را دستخوش تغییر قرار دهد، صنعت داخلی خودروسازی را متاثر کرد. در این مدت قطعهسازان به دلیل مشکلات متعدد نتوانستند به شرکتهای خودروساز یاری برسانند و خودروهای ناقص کف کارخانهها تبدیل به بزرگترین معضل بازار خودرو شد. در حال حاضر تنها شرکت داخلی که اجازه پیش فروش دارد کرمان خودرو است که آن هم به دلیل باز کردن LC در سال گذشته به تازگی موفق به پیش فروش شده است.
تردیدی نیست که صنعت و بازار خودرو هرچند با سرعت کم، ولی به هر شکل در حال بازیابی خود است. تولیدکننده و مصرفکننده از تابستان سال گذشته تا تابستان امسال ایام بدی را پشت سر گذاشتهاند. اما علیرغم پیشبینی منتقدین چرخ این صنعت از حرکت نایستاد و فروش خودرو متوقف نشد. در این میان سایتهای خرید و فروش اینترنتی نیز با اینکه ناخواسته محل تجمع واسطهها میشدند ولی تاثیر مثبتی برای روند فروش خودرو میگذاشتند. بهبود بازار خودروهای دست دوم نیز شرایط را برای تبدیل خودروی کارکرده به مدل صفر کیلومتر هموار میکرد. اقدامی که دلیل اصلی بخش اعظمی از پیش خریدکنندگان خودرو بوده است. تجربه نشان داده بازار میتواند همچنان بدون کیا موتورز و رنو و پژو به مسیر خود ادامه دهد. شاید در این میان کمی همت و تدبیر بیشتر بتواند سیاستهای خصمانه را از این صنعت دور کند.