پیروزی انتخاباتی مقتدی صدر به اندازه کافی به او برای محدود کردن نفوذ خارجی در عراق قدرت خواهد داد.

به گزارش سایت روزنو،شبکه «الجزیره» با اشاره به پیامدهای پیروزی صدر و ائتلاف او در انتخابات پارلمانی اخیر عراق می نویسد:«مقتدی صدر رهبر شیعه عراقی  به همراه ائتلاف خود موسوم به سائرون اکنون برنده انتخابات پارلمانی عراق با کسب ۵۴ کرسی شده است. نزدیک ترین فرد به او در رتبه دوم «هادی العامری» است که فهرست اش ۴۷ کرسی را کسب کرده است.

 این نتایج تحول جدیدی در سیاست عراق هستند که بر سیاستگذاری داخلی و  خارجی آن کشور تاثیر خواهند گذاشت. اجرای کامل اصلاحات بستگی به چندین عامل خواهد داشت که برخی از آن ها در آینده مشخص خواهند شد. علیرغم آن که ۵۴ کرسی کسب شده توسط صدر تنها ۱۶.۴ درصد از کرسی های پارلمان تازه را تشکیل می دهد سیاست کنونی عراق بسیار در هم شکسته و چند پارچه است. در سال های گذشته شکل گیری دولت های وحدت ملی سبب شده بود تا تمام احزاب در پارلمان نماینده داشته باشد. 

امروز اما این موضوع به دلایل مختلف امکان پذیر نیست. اکنون جامعه سنی عراق به چندین دسته تقسیم شده است و در قالب ده حزب مختلف در پارلمان بعدی عراق نماینده خواهند داشت و در مجموع ۳۹ کرسی از آن آنان خواهد بود. ناممکن است که تمام این نمایندگان در دولت بعدی مشارکت داشته باشند چرا که وزن سیاسی آن ها ممکن است ارزش هزینه کردن را نداشته باشد. کرسی های باقی مانده در پارلمان نیز به طور مساوی توزیع نمی شوند و سه اتحاد انتخاباتی وجود دارد که در آن تشکیل دولت با حضور ائتلاف سائرون اجتناب ناپذیر است. 

همچنین هر سه ائتلاف سیاسی لزوما با یکدیگر برابر نیستند. صدر تنها چهره سیاسی است که از حمایت مستمر و رو به رشد برخوردار بوده است. در سال ۲۰۱۶ میلادی، طرفداران او منطقه سبز را به کنترل خود درآورند و وارد ساختمان پارلمان شدند. در نتیجه، هیچ کس در شکننده بودن ائتلاف های تازه تردیدی ندارد».

منافع ایران در معرض خطر است؟

شبکه خبری «الجزیره» در ادامه می نویسد:«به نظر می رسد همه نیروهای سیاسی اصلی عراق واقعیت های سیاسی موجود در انتخابات را پذیرفته اند. تعدادی از جلسات دوجانبه پس از اعلام نتایج اولیه برگزار شده اند. صدر در حال حاضر برای گرفتن امتیازات بخشی از مسائل را در دستور کار خود قرار داده است. صدر بیش از رقبای خود بر رویکرد «نخست عراق» تاکید کرد که به نوعی به عنوان فراخوان او برای خروج ایران از عراق در عرصه سیاستگذاری غالب شده است».

این شبکه در ادامه می افزاید:«ایران در عراق نفوذ زیادی دارد اما تحلیلگران معتقدند  به زودی کنترل بر عراق را از دست خواهد داد. ایران از همه احزاب شیعه برای تشکیل یک ائتلاف واحد انتخاباتی دعوت کرد و از آنان خواست تا اختلافات را پشت درهای بسته نگه دارند. احزاب مذکور اما از دستورالعمل ایران پیروی نکردند. آنان در بهبود وضعیت امنیتی شکست خورند  شرایط وخیم عمیق تر شد علیرغم آن که سیاستمداران دائما برای رهبری با یکدیگر رقابت می کردند. 

 پس از آن بود ایران هدف اصلی اش را اصلاح کرد و امروز ظاهرا به دنبال تشکیل دولتی در عراق است که روابط سیاسی، امنیتی و اقتصادی دوستانه با تهران را حفظ کند. احتمالا ایران به خوبی می داند که سیاستمداران عراقی نسبت به منافع قدرت های خارجی در آن کشور مشکوک هستند و به همین دلیل است که ایران به دنبال حفظ نفوذ خود از طریق جلوگیری از رویارویی و مواجهه با دولت عراق است. به لحاظ عملی این بدان است که ایران به احتمال زیاد به دنبال ایجاد ائتلاف با برخی از متحدان اصلی خود (عمدتا ائتلاف فتح و قانون که ۷۲ کرسی دارند) به عنوان صدای قوی در دولت بعدی عراق خواهد بود».

هدف صدر

«الجزیره» در ادامه با اشاره به رویکرد احتمالی صدر می نویسد:«دستورالعمل سیاسی صدر را به دشواری می توان از رقبای اصلی او متمایز ساخت. تقریبا تمام نامزدهای انتخاباتی در کارزارهای شان شعار نیاز به اصلاحات، بهبود وضعیت معیشتی مردم و اقدام علیه فساد را مطرح می کردند. صدر اما بیش از دیگران بر روی شعار«نخست عراق» اصرار می ورزد که هدف آن تهدید منافع ایران در ملاحظات سیاسی عراق است. واقعیت آن است که بسیاری از طرفداران صدر علیه ایران شعار می دهند و این موجبات نگرانی را در تهران فراهم کرده است».

این شبکه خبری در ادامه می افزاید:«با این حال، همان طوری که ایرانی ها نمی توانند کنترل کنند که چه کسی در مقام نخست وزیری قرار خواهد گرفت آنان کاملا از این موضوع آگاه هستند که  گزینه های صدر محدود هستند. صدر ممکن است نقشی محوری داشته باشد با این حال، نمی توان به طور کامل ائتلاف های فتح و قانون را نادیده گرفته و از دولت بعدی کنار بگذارد اگر این کار را انجام دهد به طور علنی علیه منافع تهران اقدام کرده و طرف مقابل را به اتخاذ واکنشی شدید دعوت کرده است  و خود را در رویارویی مستقیم با ایران قرار داده است».

این شبکه خبری در بخش پایانی گزارش خود می نویسد:«روند سیاسی در عراق ادامه دارد. از آن جایی که تمرکز اصلی صدر بر روی حاکمیت بر وزارتخانه های دفاع، کشور، خارجه و مالی خواهد بود متحدان ایران احتمالا خواستار کنترل دست کم نهادهای امنیتی خواهند بود. پارلمان بعدی عراق اولین باری خواهد بود که نخست وزیری را خواهد داشت که نامزدی از سوی هیچ یک از ائتلاف های انتخاباتی غالب نبوده است. 

نخست وزیر کماکان سمتی مهم خواهد بود که از طریق و به همراه حمایت اعضای کلیدی کابینه و سیاستمداران منفرد قادر خواهد بود بر سیاست های دولت کنترل اعمال نمایند. ائتلاف سائرون پیشتازان زیادی برای تصدی مقام نخست وزیری ندارد که همین موضوع منجر به گمانه زنی در این باره شده که صدر اجازه خواهد داد تا حیدر العبادی در قدرت باقی بماند و نخست وزیر عراق باشد. 

در آن صورت ممکن است او یکی از کارکنان دفتر نخست وزیری را برای این سمت انتخاب کند که در آن اعضای حزب الدعوه تحت رهبری «نوری مالکی» نخست وزیر سابق عراق از سال ۲۰۰۵ میلادی به این سو دست بالا را دارند. در صورتی که صدر واقعا قصد مقابله با نفوذ خارجی و محدود کردن ان را داشته باشد و در جریان و فرایند تشکیل دولت از کارت های خود درست استفاده کند ممکن است متوجه شود که برای انجام این کار توان کافی را خواهد داشت. دور آینده مذاکرات اهداف واقعی صدر مشخص خواهند شد و او چگونگی رسیدن به این اهداف را درک خواهد کرد».