ائتلاف اصلاح‌طلبان و اصولگرایان؛ این تاکتیکی است که از آن به عنوان راهکار کنار زدن علی لاریجانی در مجلس توسط منتقدانش یاد می‌شود. اما آیا اساساً این امکان برای کسانی که تمایل دارند علی لاریجانی را از روز 9 خرداد به بعد در جایگاه رئیس مجلس نبینند، وجود دارد یا نه؟ هر چند در دو سوی این ائتلاف احتمالی می‌توان رگه‌های پررنگی از اعتراض به شیوه ریاست علی لاریجانی در مجلس دید اما نکته اینجاست که هم در فراکسیون امید و هم بیشتر در فراکسیون ولایی مجلس هنوز تعداد قابل توجهی نماینده وجود دارند که نه تنها نمی‌خواهند نقطه پایانی بر ریاست علی لاریجانی بر مجلس بگذارند، بلکه حتی تلاش می‌کنند تا پروژه‌های تعریف شده در این راستا را هم ناکام بگذارند. این شاید همان نقطه امیدواری برای لاریجانی و یارانش در حفظ وضع موجود باشد.

 مستقلین به دنبال ائتلاف

با دو فراکسیون دیگر

یک سال پیش در جریان انتخابات هیأت رئیسه سال دوم مجلس دهم تقریباً هیچ کسی شک نداشت که علی لاریجانی تنها گزینه بدون رقیب در کرسی‌های هیأت رئیسه است. این اتفاق خود زمینه‌ساز اتفاق دیگری بود؛ تسری رقابت بر سر باقی مانده 12 کرسی هیأت رئیسه. سردی رقابت برای ریاست باعث داغ شدن جدال برای رسیدن به دو کرسی نواب رئیس و باقی جایگاه‌ها در هیأت رئیسه مجلس شد. امسال اما گویا اوضاع قدری متفاوت است و کمتر بحثی درباره جابه‌جایی علی مطهری و مسعود پزشکیان شنیده می‌شود. همین وضعیت برخی را به این نتیجه رسانده که شاید چراغ سبز عده‌ای از اصولگرایان به امیدی‌ها برای کنار زدن علی لاریجانی در باطن خود کم کردن تمرکزها و توجه‌ها به کرسی نواب رئیس و ایجاد فرصتی جدید برای اصولگرایان در این میدان است. غلامعلی جعفرزاده و محمد قسیم عثمانی دو نماینده‌ای هستند که در گفت‌وگو با «ایران» تصریح کردند که چنین دیدگاهی دارند. جعفرزاده که خود نایب رئیس فراکسیون مستقلین است، حتی به اصلاح‌طلبان توصیه می‌کند «با طناب نزدیکان جبهه پایداری در چاه نروند.» شاید بر همین اساس باشد که فراکسیون مستقلین موضع خود درباره این انتخابات را هم این گونه عنوان کرده است؛ معرفی لاریجانی به عنوان گزینه قطعی ریاست و احتمال حمایت از نایب رئیسی مطهری و پزشکیان در صورت ائتلاف. این بیشتر پیامی است برای فراکسیون امید که اگر علی لاریجانی را به عنوان گزینه ریاست قبول نکنید، احتمال عدم حمایت از پزشکیان و مطهری از سوی این فراکسیون تعقیب خواهد شد.

مهرداد لاهوتی، سخنگوی این فراکسیون دیروز به «ایسنا» گفت: در صورت شکل نگرفتن ائتلاف ، ما هم لیست مستقل خواهیم داد. همین نماینده به «ایلنا» هم گفته است که فراکسیون مستقلین روز سه‌شنبه لیست خود را ارائه خواهند داد.

 لیست مستقل اصولگرایان منهای لاریجانی

در ضلع دیگر مجلس یعنی در فراکسیون ولایی که مجموعه اصولگرایان را شامل می‌شود هم خبرها حکایت از آن دارد که لیستی مستقل برای انتخابات هیأت رئیسه به صحن مجلس معرفی خواهد شد؛ این موضوع را روز سه‌شنبه هفته گذشته حاجی‌بابایی، رئیس فراکسیون ولایی در گفت‌وگو با «ایران» مطرح کرده بود و دیروز هم نقوی حسینی بر آن تأکید کرد. اما این لیست آن طور که درباره‌اش توضیح داده شده، به معنای انتخاب 12 نامزد از داخل فراکسیون ولایی برای معرفی به صحن مجلس نیست. چه آن که نقوی حسینی به «خانه ملت» گفته است: مجمع عمومی فراکسیون ولایی مجلس بر ارائه لیست مستقل 12 نفره برای تمامی کرسی‌های هیأت رئیسه تأکید دارد اما این به معنای عدم مشارکت با لیست سایر فراکسیون‌ها درباره برخی از کرسی‌ها نیست. به عبارتی حرف نقوی حسینی این معنا را می‌دهد که امکان حضور اعضای فراکسیون‌های دیگر در جمع این لیست 12 نفره وجود دارد و این هم چیزی جز چراغ سبزی برای همکاری با دو فراکسیون دیگر نیست.

البته نقوی حسینی گفته است: تاکنون با فراکسیون مستقلین ولایی و امید رایزنی و تعاملی صورت نگرفته است، اما در صورتی که تصمیم مجمع عمومی فراکسیون ولایی بر تعامل و رایزنی باشد، قطعاً به این کار خواهیم پرداخت. اما نکته قابل توجه این است که فراکسیون ولایی نه از لیست کامل بلکه از فهرستی 12 نفره برای انتخابات هیأت رئیسه مجلس سخن گفته و آن یک کرسی کمتر نمی‌تواند متعلق به کسی جز علی لاریجانی، رئیس مجلس باشد. این یعنی آنکه اگر نه کل فراکسیون ولایی اما حداقل اکثریت آن مسأله‌ای با ریاست لاریجانی ندارند. هر چند البته رئیس این فراکسیون یعنی حمیدرضا حاجی‌بابایی به «ایلنا» گفته است: «نمی‌توان مجلس را با انحصار اداره کرد. فراکسیون امید و فراکسیون ولایی مجلس سهمی در امور اجرایی آن ندارند.» این سخنان او به روشنی کنایه‌ای است به علی لاریجانی و شیوه عملکرد وی در مجلس. اما خود حاجی‌بابایی سخنان دیگری هم گفته که می‌توان از آنها برداشت کرد که این انتقادات صرفاً ناظر به کنار زدن لاریجانی نیست. او در همین گفت‌وگو تأکید کرده است: «ائتلاف‌ها در مجلس در دو سال گذشته شکست خورد، نمی‌خواهم بگویم باید با کنار زدن افراد این چارچوب را عوض کرد اما ما به مردم و احقاق حق آنها بدهکاریم.» تأکید او بر انکار کنار زدن افراد برای عوض کردن چارچوب می‌تواند اعلام رضایت نسبت به ماندن علی لاریجانی در جایگاه رئیس، به شرط داشتن سهم بیشتری از هیأت رئیسه و خصوصاً ترکیب نواب برای اصولگرایان باشد.

 اخبار تأیید نشده از نامزدی عارف

ضلع سوم بهارستان یعنی فراکسیون امید آن طور که دیروز خبرگزاری فارس گزارش داد، تصمیم خود را گرفته و عارف را به عنوان گزینه ریاست به صحن علنی معرفی خواهد کرد. این خبر را خبرگزاری فارس از قول «یکی از اعضای فراکسیون امید» منتشر کرده و البته اشاره‌ای به نام این نماینده نداشته است. فارس خبر را این گونه گزارش کرده است: «به گفته یکی از اعضای فراکسیون امید، تأکید و اصرار اکثریت اعضای فراکسیون بر این بود که آقای محمدرضا عارف را برای کاندیداتوری ریاست مجلس راغب کنند. وی در پاسخ به این سؤال که آیا آقای عارف هم این مسأله را پذیرفته است یا خیر، گفت: او که نمی‌تواند برخلاف نظر اکثریت اعضا سخن گفته یا رفتاری انجام دهد، بنابراین او پذیرفت که به عنوان گزینه اصلی فراکسیون امید برای ریاست مجلس معرفی شود.» با این وجود حداقل دو نفر از اعضای این فراکسیون خبر فارس را تأیید نکردند. احمد مازنی به «ایران» گفت: «هر احتمالی برای این انتخابات وجود دارد اما هنوز فراکسیون امید به تصمیم قطعی و گزینه‌های نهایی نرسیده است.» همزمان عبدالکریم حسین‌زاده، نایب رئیس فراکسیون هم تأکید کرد: «نامزدهای فراکسیون در مجمع عمومی روز سه‌شنبه تعیین تکلیف می‌شوند.» به گفته این عضو شورای مرکزی فراکسیون امید «برخی از اعضای این مجموعه به دنبال نامزدی عارف هستند اما هنوز این موضوع قطعی و نهایی نشده است.» او به «ایران» گفت: «ما همچنان در حال بررسی و گفت‌وگو هستیم و این بررسی به پایان نرسیده است.» این اخبار یعنی آنکه هنوز نمی‌توان قطعیتی برای به میدان آمدن عارف قائل بود همان طور که این احتمال را کاملاً هم نمی‌توان کنار گذاشت.