حسن روحانی این روزها بیش از هر منتقدی به نقد دولت خود برخاسته است؛ او در دو سخنرانی اخیر خود از انفعال برخی وزرای دولت خود رنجیده‌خاطر شده و به نظر همزمان با انتشار اخبار غیررسمی مبنی بر توافق اصلاح‌طلبان و حسن روحانی برای ایجاد تغییراتی در کابینه رئیس‌جمهوری سودای تغییر در بدنه را در فکر می‌پروراند. روحانی در مراسم روز کارگر و پیش از آن در نشست هم‌اندیشی مدیران دولت تدبیر و امید گفت که برمبنای امیدواری یا ناامیدی وزرای دولت را تقسیم‌بندی می‌کند و همین مسأله از نگاه تحلیلگران سیاسی این‌گونه ارزیابی شد که افزایش این سخنان انتقادی روحانی مقدمه‌ای برای ایجاد تغییرات در کابینه است.

بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان بر این باورند که اکنون زمان آن است که رئیس‌جمهوری اقدام عملی در این راستا را انجام دهد، اما سوال این‌جاست که کدام وزرا و مدیران تغییر می‌کنند؟ آیا رئیس‌جمهوری به تنهایی در مورد این تغییرات تصمیم می‌گیرد یا از نظرات جریان حامی خود یعنی اردوگاه اصلاح‌طلبان هم بهره می‌گیرد؟ برخی بر این عقیده‌اند که با توجه به نقش پررنگ اسحاق جهانگیری در ماه‌های اخیر در بدنه دولت، او ابتکار عمل تغییرات مدیران ارشد دولتی را برعهده خواهد گرفت.

دولتی‌ها چه گفتند

روحانی اگر نیازی به تغییر در کابینه ببیند، انجام می‌دهد: با شدت گرفتن موج انتقادات رئیس‌جمهوری از مدیران ارشد خود، برخی دولتی‌ها نیز در این مورد به اظهارنظر پرداختند؛ محمدباقر نوبخت در نشست هفتگی خود درباره انتقاد رئیس‌جمهوری به برخی از مدیران و آیا این نقدها زمزمه تغییر برخی از مدیران است، اظهار کرد: برخی ممکن است نگران باشند که کاری انجام نشود، برخی به دلیل توانایی‌ها در مهار مشکلات ممکن است بگویند نگران نباشیم، ما با برنامه‌های خود می‌توانیم مشکلات را حل کنیم. وی با بیان این‌که در هیأت دولت داشتیم افرادی را که می‌گفتند مشکلات را حل می‌کنند، ولی ٦ ماه بعد مشاهده می‌کردیم که اتفاقی نیفتاده است، تصریح کرد: آقای رئیس‌جمهوری بسیار آدم زیرکی هستند، از مدیران خود شناخت دارند و اگر نیازی به تغییر و اصلاح باشد در هر شرایطی انجام می‌دهند، این رفتار ناشی از تعهد اخلاقی رئیس‌جمهوری است و باتوجه به پیمانی که ‌سال گذشته با مردم بسته‌اند، پیگیر مطالب هستند. سخنگوی دولت ادامه داد: مشکلات زیاد است و باید برطرف شود، درحال حاضر هم اطلاعی ندارم که تغییراتی در کابینه درحال رخ دادن است.

روحانی وزرایی می‌خواهد که برایش شمشیر بکشند: اکبر ترکان با اشاره به زمزمه‌های تغییر در بدنه دولت می‌گوید: ترامپ تمام کوشش خود را می‌کند که روابط با ایران در اوج التهاب باشد و عرب‌ها را از ایران بترساند. پس در این شرایط مدیرانی باید روی کار باشند که بتوانند در شرایط ملتهب تصمیم بگیرند. آقای روحانی انتظار دارد که مدیرانش این‌گونه وارد عمل شوند و برایش شمشیر بزنند، نه این‌که از دور بای‌بای کنند.  مشاور رئیس‌جمهوری با تاکید بر این‌که «امروز به مدیرانی نیاز داریم که مشکلات را به جان بخرند و کشور را به جلو ببرند»، به اعتمادآنلاین گفت: «اگر کسی بخواهد این‌جا متکی به کتابچه مقررات حرکت کند و هرجا کتابچه مقررات علامت منفی می‌دهد، کار را تعطیل کند، کار جلو نمی‌رود. ما شرایط عادی نداریم و در این شرایط کار کردن بسیار پرریسک است و باید مدیران خطرپذیر باشند و دل به دریا بزنند.» ترکان تاکید کرد: «این شرایط مدیران شجاع، دانا، عالم و تصمیم‌گیرنده می‌خواهد. البته کسانی که الان تشریف دارند، نه این‌که بد باشند، اما برخی فقط آدم‌های مسیر هموار هستند. آدم‌های خوب و قابلی هستند، ولی برای مسیرهای هموار. اما امروز مسیر هموار نیست. مسیرها ناهموار و پرخطر است و انسان‌های شجاع و دانا می‌‌خواهد.

سیاسیون تغییر می‌خواهند

تغییر در کابینه را به جهانگیری بسپارید: عبدالله ناصری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با توجه به صحبت‌هایی که درباره تغییرات در کابینه مطرح می‌شود، گفت: در موارد مقطعی، آنچنان به این‌که آقای روحانی در‌ سال ششم مصمم به تغییر کابینه باشد، خوشبین نیستم. این تحلیلگر سیاسی معتقد است: اگر رئیس‌جمهوری تغییر در کابینه را به اسحاق جهانگیری بسپارد و از وی بخواهد که در این مورد تصمیم‌گیری کند، این رویه زودتر به نتیجه می‌رسد. عبدالله ناصری درباره تغییرات احتمالی در کابینه که اخیرا در سخنان رئیس‌جمهوری متبلور شده است، به «جماران» گفت: بنابراین جامعه رأی آقای روحانی نه در این دولت که در دولت قبلی نیز این انتظار را داشت که برخی رویکردهای دولت منطبق با وعده‌های انتخاباتی آن شده و تغییراتی در کابینه رخ دهد.

مجلس از ترمیم کابینه استقبال می‌کند: یک عضو فراکسیون امید بیان کرد که رئیس‌جمهوری برای تغییرات احتمالی در کابینه منتظر تعیین تکلیف لوایح تفکیک وزارتخانه‌هاست که درحال حاضر در مجلس شورای اسلامی درحال بررسی است. علیرضا رحیمی، عضو هیأت رئیسه فراکسیون امید با بیان این‌که «رئیس‌جمهوری برای تغییرات احتمالی در کابینه منتظر تعیین تکلیف لوایح تفکیک وزارتخانه‌هاست» به ایسنا گفت: مجلس از ترمیم کابینه استقبال می‌کند، چون هر تغییری باعث بهتر شدن وضع می‌شود.

به جای گلایه‌، کابینه را ترمیم کنید: معاون پارلمانی رئیس دولت اصلاحات به روحانی پیشنهاد داد به جای گلایه‌های علنی از وزیران، کابینه را ترمیم کند و نوشت که روحانی در سه‌سال آینده به کابینه‌ای نیاز دارد که حامی شعارهای او در ایام انتخابات باشند. محمدعلی ابطحی در کانال تلگرامی‌اش نوشت: «آقای روحانی به جای گلایه‌های علنی از وزرایش باید هرچه سریع‌تر کابینه‌اش را ترمیم کند. همان که رهبران اصلاح‌طلب از ابتدا در مورد این چینش کابینه ابراز نگرانی می‌کردند. البته اگر ترمیم به دلایل گوناگون به حذف اقلیت معتقد به شعارهای روحانی منجر نشود. وی در ادامه یادداشت خود آورده که «روحانی در سه‌سال آینده به کابینه‌ای نیاز دارد که حامی شعارهای او در ایام انتخابات باشد. البته اگر خودش به آن شعارهای رأی‌آور باور دارد. موج کم‌نظیر ناامیدی در جامعه با عمل‌هایی که متناسب با شعارهای اقتصادی و سیاسی باشد، کمرنگ می‌شود. نه با گلایه و سخنرانی.» ابطحی در پایان نوشته که «به ضرب‌المثل‌های ایرانی اعتماد کنیم: جلوی ضرر را از هرکجا که بگیریم سود است.»