مشروح گفت و گوی  با حشمت الله فلاحت پیشه در ادامه می آید

مزایای استانی شدن انتخابات چیست؟

 

استانی شدن انتخابات لازمه نظام پارلمانی و جمهوری اسلامی ایران است. بنده به عنوان کسی که در مجلس هفتم و هشتم در طراحی و دفاع از این قانون نقش داشتم، اعتقادم بر این است که استانی شدن انتخابات منجر به نتایج مثبت زیادی در جامعه و مجلس شورای اسلامی می شود و پیامد های خوبی را به همراه دارد .

 

چه پیامدهایی؟

 

از جمله نتایج مثبت استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی این است که افراد و نمایندگان نخبه و قوی تر می توانند به مجلس راه یابند. باید همواره به این نکته توجه داشته باشیم در حال حاظر در تمام دنیا انتخابات به صورت ایالتی و استانی انجام می شود. افراد باید بتوانند در یک حوزه فراگیرتری رای جمع کنند و به جای محدود شدن به یک سری اصول بخشی، قومی و محلی بتوانند در حوزه فراگیر تر رای هایشان را جمع کنند تا با نظریات کلان خودشان بتوانند درامور سیاسی فعالیت کنند .

 

از دیگر مزایای استانی شدن انتخابات تقویت نگاه ملی در مقابل تضعیف نگاه بخشی و محلی در مجلس شورای اسلامی است ،هر چند که در این شرایط بازهم رقابت بین استان ها وجود دارد، ولیکن مشکلی در گذشته وجود داشت رقابت بین ۱۰۰ ها شهر و شهرستان بود و لذا که مشاهده می شود در حال حاظر نگاه ها در مجلس به شدت بخشی و محلی است. رقابت که استانی شود نزدیکی و غرابت بیشتری به حوزه ملی پیدا می کند،همچنین در شرایط مختلف توسعه ای و عمرانی باز هم سطح دید،رقابت و تعامل نمایندگان باز هم ارتقا پیدا می کند سومین مزیت این امر شفاف سازی فضای انتخابات است چرا که با استانی شدن انتخابات نمایندگان به جای اینکه به یک سری جلسات و دیدار های شبانه و محدود را داشته باشند ، تنها دیگر این دیدار ها در سطح کلان انجام و مناظره هایی سیاسی و تخصصی صورت میگیرد و مردم میتوانند انتخاب بهتری ار از میان نمایندگان استان خود داشته باشند . موضوع دیگری که در اینجا بااهمیت زیادی همراه است ،شرایط برای شکل گیری برای تشکل های سیاسی و شفاف شدن افراد در غالب استانی شدن انتخابات شکل می گیرد .

 

چه ارتباطی بین استانی شدن انتخابات و قوت گرفتن احزاب و تشکل ها وجود دارد؟

 

فلاحت پیشههیچ زمانی در ایران به طور مشخص حزب همزاد دموکراسی نبوده است. در صورتی که درشرایط استانی شدن انتخابات مجلس، رقابت کاملا حزبی می شود. در آن امکان برخورد و حضور شفاف وجود دارد. همچنین در انتخابات گذشته مجلس عوامل نفوذی که در حوزه و قدرت های بخشی صاحب نفوذ سنتی شده بودند و از این موضوع معمولا سو استفاده های کلان انجام می دادند دیگر نمی توانند در انتخابات نقش کاسب کارانه داشته باشند. من معتقد هستم که با تصویب این قانون” کاسب کاری” در مجلس به شدت کاهش پیدا خواهد کرد و جای خودش را به فعالیت های سیاسی و یا فعال شدن حوزه و جامعه مدنی می دهد. این افراد محدود کاسب کارانه در انتخابات مجلس، معمولا کسانی هستند که تنها در زمان انتخابات فعال می شوند و فعالیت های آنان متاسفانه همراه با آلودگی های پولی و مالی و انتظارات پست و مقام همراه است. به همین علت با استانی شدن انتخابات فعالیت این گونه افراد کاهش پیدا می کند. همچنین با انجام این روند نمایندگان محلی استان ها اختیارات و مسئولیت ها بخشی خودشان را که مانع تحرک ملی آنها در مجلس می شود به مسئولان شهرستانی واگذار می کنند، به عنوان مثال شوراهای اسلامی شهر و روستاها حضور و نفوذ والاتری پیدا می کنند. به نظر من بر اساس این شاخصه هایی که عرض کردم به ویژه بر اساس تجربیات که در دنیا مشاهده می شود، باید قانون استانی شدن انتخابات صورت بگیرد .

 

همچنین امسال بهترین شرایط برای استانی شدن انتخابات در مجلس که فوریت آن به تصوب رسیده وجود دارد چرا که ما مشاهده می کنیم ، برای اولین بار انتخابات مجلس خبرگان همزمان با انتخابات مجلس شورای اسلامی شده است. همچنین انتخابات مجلس خبرگان تنها انتخابات استانی کشور است و چون نمایندگان خبرگان در حوزه استانی خودشان را انتخاب می کنند این امکان فراهم است که انتخابات استانی مجلس هم ان شالله برگزار شود .

 

دلایل ممانعت برخی نمایندگان مجلس از تصویب این قانون چیست؟

 

همین که فوریت این طرح در مجلس رای آورده مشخص می کند که بیشتر نمایندگان با تصویب این قانون موافق اند اما من معتقد هستم که این موضوع بسیار اهمیت دار. سیاست های کلی انتخابات توسط مقام معظم رهبری مورد توجه قرار گرفته است. نمایندگانی هم حق مخالفت با این طرح را دارند، دغدغه آنها این است که فکر می کنند این مسئله باعث رای آوری هر چه بیشتر نخبگان فعال در حوزه سیاسی می شود و افرادی که شرایط نخبگی کمتری داشته و گمنام تر محسوب می شوند نتوانند از مردم شهر خود رای بیاورند. به نظر من این دلیل موجهی برای امتناع از تصویب این قانون نخواهد بود، چرا که اولا باید خوشحال باشیم که افراد نخبه سیاسی وارد این حوزه می شوند و افرادی که توان رسیدن به این درجه را ندارند می توانند در شورای های محلی فعالیت داشته باشند .

 

از دیگر عوامل مخالفت های نمایندگان ،احساس عدم چرخش نخبگان سیاسی در کشور است. در صورتی که این گونه نیست. در کنار این موضوع یک شرایط حزبی در کشور شکل خواهد گرفت. در شرایط حزبی این امکان فراهم خواهد شد که نخبگان شهرستانی به تدریج خودشان را نشان بدهند و جایگاه پیدا کنند. کما اینکه مردم هیچ عهد اخوتی با نمایندگان استانی نخواهند بست و اگر نماینده ای در سطح استان ضعیف عمل کند صد در صد در انتخابات بعدی رای نخواهد آورد. اما بعضی ها به جای مخالفت ، شایعه هایی یا این عنوان ایجاد می کنند که شهر های کوچک دیگر نماینده ندارند. این تنها یک شایعه و یک نظر کاملا غلط است. هر شهر نماینده خود را خواهد داشت ، منتها بر روی همه نمایندگان به جای این که قضاوت و رقابت های شهرستانی صورت بگیرد ،قضاوت استانی و کلانتر انجام می شود .