بعد از 11ماه مذاکره بالاخره قرارداد با ایرباس نهایی شد تا به گواه آن ایران‌ایر بزرگترین خرید خود پس از چهار دهه را به ثبت رسانده باشد.هرچند تحریم های صنعت هوایی ایران به مدت‌ها قبل از مسائل هسته ای باز می گردد اما در جریان مذاکرات، طرف ایرانی توانست بندهایی را به برجام اضافه کند که تحریم‌ها در حوزه هوایی را نیز تحت تاثیر خود قرار داد؛ موضوعی که به بازگشت غول های هوایی جهان به آسمان ایران منجر شد.

به گزارش روز نو، ایسنا در گزارشی نوشت: به فاصله چند روز پس از نهایی شدن فروش ۸۰ فروند بوئینگ به ایران، این بار ایرباس فرانسه نیز به طور رسمی کار خود را در ایران نهایی کرد تا در اولین فروش، ۱۰۰ فروند ایرباس به نام شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران(هما) زده شود.این هواپیماها که تحویل آنها از هفته‌های آینده آغاز خواهد شد و در جریان روندی ۱۰ ساله به ناوگان کشور می پیوندند، می توانند در مقاصد کوتاه و البته سفرهای طولانی به کار بیایند.طبق اعلام دو طرف هواپیماهای خریداری شده از سوی ایران در سه خانواده ایرباس قرار دارند. ۴۶ فروند ایرباس ۳۲۰، ۳۸ فروند ایرباس ۳۳۰ و ۱۶ فروند ایرباس ۳۵۰.محوریت ایرباس ۳۲۰ در این قرارداد نشان از آن دارد که ایران‌ایر روی پروازهای داخلی و منطقه‌ای خود حساب ویژه ای باز کرده است. این هواپیما در دو کلاس پروازی مسافرگیری می‌کند و ظرفیت مسافرگیری بین ۱۶۸ تا ۱۸۴ مسافر را دارد.
با توجه به نیاز جدی ایران به هواپیماهایی با برد متوسط که مسافرانی در حدود ۱۵۰ نفر را جابجا می‌کنند به نظر می‌رسد ایرباس ۳۲۰ می‌تواند بخش قابل توجهی از نیازهای صنعت هوایی ایران را برای پروازهای داخلی برطرف کند.
ایرباس ۳۳۰ نیز می تواند پروازهای منطقه ای و حتی پروازهایی به اروپا و آسیای شرقی را انجام دهد. هرچند ایران‌ایر در قرارداد نهایی خود، تعداد این نوع از هواپیما را کاهش داده و از ۴۵ فروند ابتدایی به ۳۸ فروند رسانده است اما همچنان تعداد بالای این هواپیما در سبد خرید ایران نشان دهنده نقش آفرینی جدی‌اش در آینده خواهد داشت.آنچه بیشترین اهمیت را دارد حذف قطعی نام ایرباس ۳۸۰ از سبد خرید ایران است. همان طور که ایسنا چند هفته قبل این موضوع را پیش‌بینی کرده بود، سرانجام ایران تصمیم گرفت فعلا از خرید بزرگترین هواپیمای مسافرتی جهان صرف نظر کند؛ موضوعی که با توجه به احتمال توقف تولید این نوع هواپیما، شاید ورود این غول آسمانی را برای همیشه به ایران متوقف کند. در همین رابطه وزیر راه و شهرسازی بدنبال امضای قرارداد خرید 100 فروند هواپیما از شرکت ایرباس بیانیه‌ای صادر کرد.در این بیانه آمده است: روز گذشته شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) قرارداد نهایی خرید 100 هواپیمای
میان‌ برد و دوربرد را با شرکت ایرباس به صورت اجاره به شرط تملیک منعقد کرد.بی‌گمان، این قراردادها ظرفیت اثرگذاری جدی برصنعت حمل و نقل هوایی، گردشگری، توسعه ملی و بهبود جایگاه ایران در سطح اقتصاد جهانی دارند و فزون‌تر آنکه این تدبیر گامی موثر در توسعه و پایداری امنیت ایران، هم‌چنین منطقه و جهان است.این قراردادها که در این سطح گسترده پس از 41 سال بین 'هما ' و بوئینگ و 'هما' و ایرباس امضا شدند، یک پیام روشن برای جهان داشتند و آن اینکه ایران مصمم است که سهم خود را از اقتصاد جهانی بازپس گیرد.
آخوندی تصریح کرده است: همه‌ روزه هزاران ایرانی برای مقاصد تجاری، اداری، گردشگری، زیارتی و دیدارهای فامیلی به
گوشه‌ گوشه ایران و اقصی نقاط جهان مسافرت می‌کنند. ایرانیان شایسته داشتن بهترین خطوط هواپیمایی در سطح منطقه و جهان هستند. همه می‌دانند که تحریم‌های ظالمانه در کنار بی‎تدبیری‌ها موجب محرومیت طولانی مدت ایرانیان عزیز از این ‌ابتدایی ترین خواسته آنها شده بود، اینک این اولین گام در جهت پاسخ به این خواست ملی بود.
وزیر راه و شهرسازی در بیانیه آورده است: نکته مهمی که در ارتباط به این داد و ستد باید به مردم عزیز گوشزد کنم، نحوه‌ گفت وگو و انجام توافق با طرف‌هایی است که رابطه‌ رسمی با آنها برای مدتی حدود 40 ساله قطع شده بود، است. پذیرش آنان برای تامین مالی مستقیم بخشی از هواپیماها در کنار تامین مالی الباقی قرارداد در سطح بازار مالی بین‌المللی و اعتماد به ظرفیت تجاری 'هما' بدون اتکا به تضامین رسمی دولت افتخاری است برای ایران که هنوز این چنین در سطح جهان دارای اعتبار است.آخوندی در ادامه آورده است: برای رسیدن به اهداف پیش‌ گفته، نکته مهم، فهم ما از تحولات جهانی و دیدن و گسترش روابط تجاری با کسانی است که علیرغم تمام این غوغا سالاری‌ها، ایران در پیِ پایدار کردن منطق مبادله اقتصادی در یک فضای صلح‌آمیز جهانی در برابر منطق زورگویی، گردن‌کشی و استکباری است. وی افزود: در این میان فعالان صنعت حمل و نقل به دلیل فهم ژرفی که از ارتباطات دارند همواره پیشتاز بوده و هستند. این بار نیز، امضاکنندگان این قراردادها این علامت را به جهان می‌دهند که ما پشتیبان صلح، آرامش، امنیت و توسعه روابط انسان دوستانه و همچنین اقدام بر مبنای سیاست برد- برد هستیم. آخوندی با اشاره به موانع ایجاد شده بر سر راه اهداف ایران آورده است: نکته حائز اهمیت و قابل توجه آنکه این موفقیت‌ها در حالی به ‌دست آمده‌اند که اسرائیل و نیروهای داعشی و پشتیبانانشان درمنطقه سعی ‌داشتند و دارند که با جنگ افروزی‌های گسترده و دسیسه‌های مختلف مانع موفقیت‌های ما شوند. وی افزود:این اقدام نشان داد که این تدبیر یک راهکار موثر برای مقابله با توطئه‌های آنان و خنثی کردن آنها است و باز لازم به تاکید است که امضای این قراردادها در این شرایط که برنامه جامع اقدام مشترک در فضای سیاسی در مرحله تردید جدی قرار گرفته است، یک بار دیگر اهمیت حفاظت و مراقبت از دستاوردهای به‌دست آمده را گوشزد می‌کند.
وزیر راه وشهر‌سازی با اشاره به تغییر و تحول در دولت آمریکا اضهار امیدواری کرد: این کشورهمچنان به تعهدات خود پایبند باشد. وی اعلام کرد: ما امیدواریم این پختگی و مسئولیت‌پذیری در جامعه سیاسی آمریکا حاصل شده باشد که فضایی فراهم کنند که دنیا باور کند و جهان امیدوار باشد که با گفت و گو نیز می‌توان به صلح رسید. هم چنانکه مدیران بوئینگ و ایرباس اعلام داشته‌اند، تمام مراحل اخذ مجوزهای قانونی در مذاکرات و امضای این قراردادها ملحوظ شده‌اند. بنابراین، در هر دو قرارداد تعهد به مفاد آنها برای طرفین الزامی است.
آخوندی با بیان اینکه این قراردادها اقداماتی تاریخی برای صنعت هوانوردی ایران هستند، نوشته است:ما اولین گام را برای نوسازی ناوگان هوایی برداشتیم. خرید 80 فروند هواپیمای بوئینگ و 100 فروند هواپیمای ایرباس و 20 فروند ATRکه قرارداد آن به زودی تکمیل خواهد شد، نشان از عزم جدی ما برای نوسازی ناوگان هوایی ایران دارد. وی درباره میزان صندلی خریداری شده طی این قراردادها بیان داشت: میزان صندلی خریداری شده معادل 50 هزار صندلی است که بیش از دو برابر تمام صندلی‌های ناوگان فعال موجود است؛ توجه داشته باشیم که سن ناوگان هواپیمایی ایران حدود 23 سال است. این بدین معنی است که اغلب آنها یا سن بازنشستگی خود را طی کرده‌اند و یا به زودی به آن می‌رسند. بنابراین، باید توجه داشت که ظرف 10 سال آتی اکثریت مطلق آنها باید از چرخه‌ فعالیت خارج شوند. در پایان وزیر درباره میزان اشتغال‌زایی قرارداد با بوئینگ و ایرباس نوشته: صرفا طی این قراردادها در صنعت هوانوردی بیش از 20 هزار شغل شامل مشاغل فنی، خلبانی، مهمانداری، مهندسی و تعمیرات ایجاد خواهد شد. افزون بر این ده‌ها هزار شغل غیرمستقیم دیگر در حوزه‌های بازرگانی، گردشگری و خدمات وابسته به آن‌ها و هم‌چنین خدمات متعدد حمل‌ونقلی در مبدا و مقصد و در شهرهای دور دست ایران شکل خواهد گرفت. در این قراردادها افزون بر خرید هواپیما، موضوعات دیگری چون آموزش خلبانان و تعمیرات و نگهداری، حمایت از توسعه خدمات ناوبری هوایی(ATM)، عملیات فرودگاهی و هواپیمایی، انتقال فناوری و هماهنگی مقررات رگولاتوری می‌شود.به گمان ما این راهکار بنیادین برای مقاوم‌ کردن اقتصاد ایران در برابر تکانه‌های ملی و بین‌المللی است.

*همدلي