یک روز بعد از آنکه نامه اعتراضی سفیر ایران در لندن نسبت به مواضع ضد و نقیض ترزا می، نخست وزیر انگلیس روی میز مقامات دیپلماتیک این کشور قرارگرفت، سفیر این کشور هم در تهران به وزارت خارجه احضار شد. اعتراضی که در پی موضع گیری مداخله جویانه نخست وزیر این کشور در جمع کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس مبنی بر لزوم مقابله با قدرت منطقه ای ایران انجام شد.
به گزارش «ایران» بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه با فراخوان نیکلاس هاپتون و اعتراض شدید اللحن ایران، اظهارات تحریک آمیز ترزا می را امری غیر قابل قبول دانست که با توسعه روابط اعلامی دو کشور متناقض است. قاسمی با بیان اینکه سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی ایران بر برقراری صلح، ثبات و امنیت و با محوریت مبارزه با تروریسم شکل گرفته است، حمایت روشن برخی بازیگران منطقه ای از تروریسم را واقعیتی دانست که از چشم مسئولان بلندپایه بریتانیایی نادیده گرفته شده است. موضع گیری بحث برانگیز «می» و واکنش تهران در حالی صورت گرفته است که وزیر خارجه انگلیس یک بار دیگر بر تلاش کشورش برای بهبود رابطه با تهران تأکید کرده است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، بوریس جانسون طی اظهاراتی در اندیشکده بین‌المللی مطالعات استراتژیک به توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 اشاره کرد و گفت که آنها باید به این زیر بنا تکیه و برای توسعه روابط بهتر با تهران تلاش کنند.
جانسون که بهره‌برداری بیشتر از این توافق را منوط به پیروی ایران از قوانین مذاکره و استفاده از نفوذش در دیپلماسی دانسته است، برنامه جامع اقدام مشترک را توافقی ارزشمند توصیف کرد و گفت: «این توافق ارزش 12 سال مذاکره را داشت. فکر می‌کنم که این توافق دستاورد اصیل دیپلماسی بود که به تبدیل دنیا به مکانی امن‌تر کمک کرده است.»
تأکید این مقام دیپلماتیک وزارت خارجه انگلیس برای عمق بخشیدن به رابطه با تهران در حالی انجام شده است که کمی پیش از آن، اعلام دو موضع متفاوت از سوی مسئولان لندن درباره جایگاه منطقه‌ای ایران و آنچه که مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر خوانده شد، واکنش مقامات دیپلماتیک کشورمان را برانگیخت. ابتدا وزیر خارجه انگلیس بود که در یک نشست بین‌المللی در شهر رم با ابراز نگرانی از شرایط خاورمیانه و بویژه درگیری‌های مذهبی بین مسلمانان، ایران و عربستان را دو بازیگر اصلی در بروز چنین بحران‌های منطقه‌ای دانست و به صراحت عربستان سعودی را به سوء استفاده از اسلام برای منافع سیاسی و به راه انداختن جنگ‌های نیابتی متهم کرد. اتهامی دردسرساز برای جانسون که نوک پیکان آن، عربستان را نشانه رفته بود و آن هم در شرایطی که نخست وزیر این کشور قرار بود همزمان در نخستین حضورش در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس بر همپیمانی لندن و اعراب تأکید کند. این چنین بود که سخنگوی دفتر ترزا می، سخنان جانسون را نظرات شخصی اعلام کرد که ارتباطی با مواضع دولت ندارد. او همچنین با تأکید بر خواسته انگلیس برای تقویت روابط با عربستان، مشخص کرد که جانسون باید از خط مشی دولت در مورد روابط با ریاض پیروی کند. شاید همین هشدار باعث شد جانسون در سفری که روز گذشته (شنبه) به بحرین داشت به دلجویی از سعودی ها بپردازد و با طرح این ادعا که ایران در امور یمن مداخله می کند، نگرانی عربستان از افزایش نقش منطقه ای ایران را گزاره ای قابل درک بداند. او در عین حال بار دیگر به مزیت توافق هسته ای با ایران اشاره و بر لزوم حفظ آن تأکید کرد.
مواضع پر افت و خیز لندن
همزمان با مواضع ضد و نقیض وزیر خارجه انگلیس، ترزا می به عنوان نخستین نخست وزیر این کشور در جمع اعضای شورای همکاری خلیج فارس حضور یافت. حضوری که بنا به اعتقاد صاحبنظران بین‌المللی ناشی از تغییر معناداری است که بعد از خروج این کشور از جمع کشورهای اتحادیه اروپا و تلاش برای یافتن شرکای جدید تجاری صورت گرفته است.
«می» که چهارشنبه گذشته در نشست کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در پایتخت بحرین، حضور یافت، مدعی شد که امنیت این کشورها، امنیت انگلیس است. او با این ادعا که انگلیس خطر ایران بر منطقه خلیج فارس و خاورمیانه را بزرگ می‌بیند، بر پایبندی خود در شراکت راهبردی با کشورهای عربی منطقه و همراهی آنها برای مقابله با تهدیدات آنها تأکید کرد. مواضعی که با دو واکنش همزمان بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه و یادداشت اعتراضی حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در انگلیس روبه‌رو شد و طی آن اظهارات این مقام انگلیسی به سودای این کشور برای بازگشت به منطقه و پیگیری سیاست‌های تفرقه افکنانه تفسیر شد. با این حال کمی بعد از این واکنش‌ها بود که وزیر خارجه انگلیس بر عمق بخشیدن به رابطه تهران و لندن تأکید کرد تا نبض رابطه‌ای که پس از یک تنش چند ساله با انتصاب سفرای دو کشور متحول شده است، از حرکت بازنماند. فراز و فرودهای موضعگیری مسئولان جدید بریتانیا نسبت به ایران در حالی است که تهران و لندن طی سال‌های اخیر از یک رابطه مبتنی بر بی اعتمادی به سمت ایجاد همکاری در موضوعات مختلف بویژه همکاری‌های اقتصادی حرکت کرده‌اند. دو طرف بعد از بروز تنش در رابطه دوجانبه به دنبال هجوم معترضان به سفارت انگلیس در تهران (سال 90) و قطع رابطه دیپلماتیک، پس از روی کار آمدن دولت یازدهم با یک تحول مثبت و جدی در رابطه روبه‌رو شدند. چنان‌که رد و بدل کردن پیام‌ها و انجام دیدارهای معنادار مسئولان دو کشور در حاشیه نشست‌های بین‌المللی از جمله مجمع عمومی سازمان ملل، به آغاز به کار نیکلاس هاپتون، کاردار ثابت لندن در تهران در دی ماه سال گذشته انجامید و مقدمات ارتقای رابطه به سفیر را فراهم کرد.
رویدادی که گمان می‌رفت پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و روی کار آمدن ترزا می در قامت نخست وزیر و انتخاب جانسون، یک چهره افراطی به عنوان وزیر امور خارجه در همان سطح باقی بماند. اما در نهایت، تعیین سفرای جدید دو کشور در شهریورماه سال جاری از آن حکایت می‌کرد که عزم لندن برای ارتقای رابطه‌اش با تهران همچنان جدی است. رخدادی که وزیر خارجه انگلیس از آن به عنوان یک لحظه مهم در تاریخ روابط دو کشور یاد کرد. با وجود این تحول و در حالی که مسئولان بلندپایه بریتانیا تلاش می‌کنند با بهره‌برداری از فرصتی که برجام برای گشایش در مناسبات سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان با ایران به وجود آورده است، وارد یک رقابت جدی برای ترمیم و گسترش رابطه با تهران شوند، سویه‌گیری‌های منطقه‌ای مسئولان این کشور متفاوت با آنچه در بهبود رابطه با ایران جست‌وجو می‌کنند، بر ابهام آینده همکاری‌های دو طرف افزوده است.
این در حالی است که به نظر می‌رسد که بریتانیا بعد از خروج از اتحادیه اروپا بیشتر با هدف کسب منافع اقتصادی، خود را برای نقش‌آفرینی جدید در منطقه خاورمیانه آماده می‌کند. در این میان اگرچه رویکرد دیپلماسی ایران در دوره اخیر از رابطه مبتنی بر چالش و دوری گزینی از کشورهای غربی به سمت افزایش همکاری‌ها و مبادلات اقتصادی و در دستور کار قرار دادن سیاست تنش‌زدایی و اعتمادسازی متقابل سوق پیدا کرده است اما عملیاتی شدن آن بویژه درخصوص کشورهایی چون انگلیس بیش از هرچیز به در پیش گرفتن یک راه متفاوت از سوی این کشور گره خورده است. راهی که به نظر می‌رسد قدم گذاشتن در آن بیش از پیش به اتخاذ یک سیاست شفاف از سوی لندن در توسعه همزمان روابطش با کشورهای عربی که این روزها سیاست‌های تقابل جویانه‌ای را نسبت به تهران در پیش گرفته‌اند، باز می‌گردد.
به گزارش «ایران» بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه با فراخوان نیکلاس هاپتون و اعتراض شدید اللحن ایران، اظهارات تحریک آمیز ترزا می را امری غیر قابل قبول دانست که با توسعه روابط اعلامی دو کشور متناقض است. قاسمی با بیان اینکه سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی ایران بر برقراری صلح، ثبات و امنیت و با محوریت مبارزه با تروریسم شکل گرفته است، حمایت روشن برخی بازیگران منطقه ای از تروریسم را واقعیتی دانست که از چشم مسئولان بلندپایه بریتانیایی نادیده گرفته شده است. موضع گیری بحث برانگیز «می» و واکنش تهران در حالی صورت گرفته است که وزیر خارجه انگلیس یک بار دیگر بر تلاش کشورش برای بهبود رابطه با تهران تأکید کرده است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، بوریس جانسون طی اظهاراتی در اندیشکده بین‌المللی مطالعات استراتژیک به توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 اشاره کرد و گفت که آنها باید به این زیر بنا تکیه و برای توسعه روابط بهتر با تهران تلاش کنند.
جانسون که بهره‌برداری بیشتر از این توافق را منوط به پیروی ایران از قوانین مذاکره و استفاده از نفوذش در دیپلماسی دانسته است، برنامه جامع اقدام مشترک را توافقی ارزشمند توصیف کرد و گفت: «این توافق ارزش 12 سال مذاکره را داشت. فکر می‌کنم که این توافق دستاورد اصیل دیپلماسی بود که به تبدیل دنیا به مکانی امن‌تر کمک کرده است.»
تأکید این مقام دیپلماتیک وزارت خارجه انگلیس برای عمق بخشیدن به رابطه با تهران در حالی انجام شده است که کمی پیش از آن، اعلام دو موضع متفاوت از سوی مسئولان لندن درباره جایگاه منطقه‌ای ایران و آنچه که مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر خوانده شد، واکنش مقامات دیپلماتیک کشورمان را برانگیخت. ابتدا وزیر خارجه انگلیس بود که در یک نشست بین‌المللی در شهر رم با ابراز نگرانی از شرایط خاورمیانه و بویژه درگیری‌های مذهبی بین مسلمانان، ایران و عربستان را دو بازیگر اصلی در بروز چنین بحران‌های منطقه‌ای دانست و به صراحت عربستان سعودی را به سوء استفاده از اسلام برای منافع سیاسی و به راه انداختن جنگ‌های نیابتی متهم کرد. اتهامی دردسرساز برای جانسون که نوک پیکان آن، عربستان را نشانه رفته بود و آن هم در شرایطی که نخست وزیر این کشور قرار بود همزمان در نخستین حضورش در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس بر همپیمانی لندن و اعراب تأکید کند. این چنین بود که سخنگوی دفتر ترزا می، سخنان جانسون را نظرات شخصی اعلام کرد که ارتباطی با مواضع دولت ندارد. او همچنین با تأکید بر خواسته انگلیس برای تقویت روابط با عربستان، مشخص کرد که جانسون باید از خط مشی دولت در مورد روابط با ریاض پیروی کند. شاید همین هشدار باعث شد جانسون در سفری که روز گذشته (شنبه) به بحرین داشت به دلجویی از سعودی ها بپردازد و با طرح این ادعا که ایران در امور یمن مداخله می کند، نگرانی عربستان از افزایش نقش منطقه ای ایران را گزاره ای قابل درک بداند. او در عین حال بار دیگر به مزیت توافق هسته ای با ایران اشاره و بر لزوم حفظ آن تأکید کرد.
مواضع پر افت و خیز لندن
همزمان با مواضع ضد و نقیض وزیر خارجه انگلیس، ترزا می به عنوان نخستین نخست وزیر این کشور در جمع اعضای شورای همکاری خلیج فارس حضور یافت. حضوری که بنا به اعتقاد صاحبنظران بین‌المللی ناشی از تغییر معناداری است که بعد از خروج این کشور از جمع کشورهای اتحادیه اروپا و تلاش برای یافتن شرکای جدید تجاری صورت گرفته است.
«می» که چهارشنبه گذشته در نشست کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در پایتخت بحرین، حضور یافت، مدعی شد که امنیت این کشورها، امنیت انگلیس است. او با این ادعا که انگلیس خطر ایران بر منطقه خلیج فارس و خاورمیانه را بزرگ می‌بیند، بر پایبندی خود در شراکت راهبردی با کشورهای عربی منطقه و همراهی آنها برای مقابله با تهدیدات آنها تأکید کرد. مواضعی که با دو واکنش همزمان بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه و یادداشت اعتراضی حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در انگلیس روبه‌رو شد و طی آن اظهارات این مقام انگلیسی به سودای این کشور برای بازگشت به منطقه و پیگیری سیاست‌های تفرقه افکنانه تفسیر شد. با این حال کمی بعد از این واکنش‌ها بود که وزیر خارجه انگلیس بر عمق بخشیدن به رابطه تهران و لندن تأکید کرد تا نبض رابطه‌ای که پس از یک تنش چند ساله با انتصاب سفرای دو کشور متحول شده است، از حرکت بازنماند. فراز و فرودهای موضعگیری مسئولان جدید بریتانیا نسبت به ایران در حالی است که تهران و لندن طی سال‌های اخیر از یک رابطه مبتنی بر بی اعتمادی به سمت ایجاد همکاری در موضوعات مختلف بویژه همکاری‌های اقتصادی حرکت کرده‌اند. دو طرف بعد از بروز تنش در رابطه دوجانبه به دنبال هجوم معترضان به سفارت انگلیس در تهران (سال 90) و قطع رابطه دیپلماتیک، پس از روی کار آمدن دولت یازدهم با یک تحول مثبت و جدی در رابطه روبه‌رو شدند. چنان‌که رد و بدل کردن پیام‌ها و انجام دیدارهای معنادار مسئولان دو کشور در حاشیه نشست‌های بین‌المللی از جمله مجمع عمومی سازمان ملل، به آغاز به کار نیکلاس هاپتون، کاردار ثابت لندن در تهران در دی ماه سال گذشته انجامید و مقدمات ارتقای رابطه به سفیر را فراهم کرد.
رویدادی که گمان می‌رفت پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و روی کار آمدن ترزا می در قامت نخست وزیر و انتخاب جانسون، یک چهره افراطی به عنوان وزیر امور خارجه در همان سطح باقی بماند. اما در نهایت، تعیین سفرای جدید دو کشور در شهریورماه سال جاری از آن حکایت می‌کرد که عزم لندن برای ارتقای رابطه‌اش با تهران همچنان جدی است. رخدادی که وزیر خارجه انگلیس از آن به عنوان یک لحظه مهم در تاریخ روابط دو کشور یاد کرد. با وجود این تحول و در حالی که مسئولان بلندپایه بریتانیا تلاش می‌کنند با بهره‌برداری از فرصتی که برجام برای گشایش در مناسبات سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان با ایران به وجود آورده است، وارد یک رقابت جدی برای ترمیم و گسترش رابطه با تهران شوند، سویه‌گیری‌های منطقه‌ای مسئولان این کشور متفاوت با آنچه در بهبود رابطه با ایران جست‌وجو می‌کنند، بر ابهام آینده همکاری‌های دو طرف افزوده است.
این در حالی است که به نظر می‌رسد که بریتانیا بعد از خروج از اتحادیه اروپا بیشتر با هدف کسب منافع اقتصادی، خود را برای نقش‌آفرینی جدید در منطقه خاورمیانه آماده می‌کند. در این میان اگرچه رویکرد دیپلماسی ایران در دوره اخیر از رابطه مبتنی بر چالش و دوری گزینی از کشورهای غربی به سمت افزایش همکاری‌ها و مبادلات اقتصادی و در دستور کار قرار دادن سیاست تنش‌زدایی و اعتمادسازی متقابل سوق پیدا کرده است اما عملیاتی شدن آن بویژه درخصوص کشورهایی چون انگلیس بیش از هرچیز به در پیش گرفتن یک راه متفاوت از سوی این کشور گره خورده است. راهی که به نظر می‌رسد قدم گذاشتن در آن بیش از پیش به اتخاذ یک سیاست شفاف از سوی لندن در توسعه همزمان روابطش با کشورهای عربی که این روزها سیاست‌های تقابل جویانه‌ای را نسبت به تهران در پیش گرفته‌اند، باز می‌گردد.
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
