پلی   پروپیلن   یک   ماده   گرانولي   سفید  رنگ به اندازه   عدس   است   که   اغلب   در   کیسه   های   ۵۰   کیلو   گرمی   بسته   بندی   و   روانه   بازار   می   شود،   از   این   محصول   که   خود   ماده   اولیه   محصولات   متعدد   و   متنوعی   است   محصولاتی   همانند   گونی   ،   باک،   سپر      و   بدنه   پلیمری   داخل   خودرو   ،   انواع   ظروف   پلاستیکی   انواع لوله  اتصالات و   ده ها   محصول   پرمصرف   دیگر   تولید   می   شود،   در   اینده   نقش   پلی   پروپیلن   در   زندگی   بشر   پر   رنگ   تر   خواهد   بود   حال   سوال   این   است   که   این   ماده   ارزشمند   چگونه   تولید   می   شود   ؟   سه   روش   اصلی   برای   تولید   پلی   پرپیلن   وجود   دارد   که   عبارتند   از   ،   ۱-   تولیدPPاز خوراک مایع،۲-   تولیدازپروپان، روش PDH   ۳-   تولیدازروشGTPPدراین   تحلیل   کوتاه   هر   سه   روش   مورد   کنکاش   قرار   میگیرند،

روش   اول:   توليد   پلي   پروپيلن   از   نفتا   يا   خوراك   ماه:      روش   تولید      pp از   نفتا   يا   خوراك   مايع   معمولا   از   حاشیه   سود   مناسبی   برخوردار   نیست   ڃرا   که   قیمت   نفتا   و   خوراك   مايع   نسبتا   گران   است   و   حاشیه   سود   تولید   در   شرایط   قیمت   پایین   نفت   نسبتا   كم   ولي   تا   حدودي   قابل   قبول   است   اما   در   شرایط   قیمت   بالای   نفت   اين   شيوه   توليد   غیر   اقتصادی   مي   شود.  

روش   دوم   تولید   pp از   پروپان   است   که   در   این   روش   یک   هیدروژن   از   پروپان   جدا   و   پروپان   به   پروپیلن   تبدیل   می   شود   به   نام   روش   PDH  این   روش  تا   زمانی   که   قیمت   پروپان   کمتر   از   ۵۰۰   دلار   باشد   از   حاشیه   سود   مناسبی   برخوردار   است   حجم   سرمایه   گذاری   ان   نیز   کمتر   از   دو   روش   دیگر   است   حدودا   نصف   روش   GTPP   و  حدود ۷۰   درصد   تولید   از   خوراک   مایع،   روش   سوم   تولید   پروپیلن   از   گاز   متان   است   که   ابتدا   متان   به   متانول   سپس   متانول   به   پروپیلن   و   در   نهایت   پروپیلن   به   پلی   پروپیلن   تبدیل   می   شود.   سرمایه   گڌاری   این   روش   سنگین   است   با   این   وجود   در   شرایطی   که   قیمت   نفت   و   پروپان   افزایش   یابند   این   روش   هزینه   جاری   کمتری خواهد داشت  و   در   بلندمدت   اقتصادی تر  خواهد   بود.   در   مجموع   چنانچه   قیمت   پروپان   در      بلند   مدت   کمتر   از   ۵۰۰   دلارباشد   روش   PDH   اقتصادی   ترین   روش   ممکن   برای   تولید   پروپیلن   است،   کشور   ما   تولید   کننده   بزرگ   پروپان   در   جهان   است      کشور   چین   LPGتولیدی   ایران   که   شامل   پروپان   وبوتان   است   را   به   قیمت   حدود   ۳۰۰   دلار   در   تن   خریداری   و   به   ازای   حمل   هر   تن   ۲۰۰دلار   کرایه   حمل   پرداخت   می   کند   و   این   پروپان   را   از   روش   PDHبه   پروپیلن   و   پلی   پروپیلن   تبدیل   نموده   به   قیمت1100   الي   1300   دلار   صادر   می   نماید   در   حال   حاضر   سالانه   بیش   از   ۵   میلیون   تن   LPG   در   ايران   تولید   و   صادر   می   شود   و   در   سالهای   آتی   تولید   پروپان   ایران   افزایش   قابل   توجهی   خواهد   یافت.  

روش   سوم   تولید   پلی   پروپیلن   ازگاز   متان   یا   همان   GTPPاست در این روش گاز متان به متاتول، متانول به پروپیلن و پروپیلن به پلی پروپیلن تبدیل می شود. این روش در شرایطی قابل رقابت با روش PDHاست که قیمت پروپان از مرز ۵۵۰   دلار بر تن بالاتر برود در ڃنین شرایطی هزینه جاری روش GTPP کمتر از روشPDHخواهد شد. با توجه به افزایش قابل توجه تولید  و عرضه پروپان در جهان ڃنانڃه این جمع بندی حاصل شود که قیمت پروپان طی ۳۰   سال اینده از 550   دلار فراتر نخواهد رفت می توان بر پایه این پیش فرض برنامه اتی تولید پروپیلن در کشور را روی پایه های پروپان و روش PDHبنا نهاد نه روش GTPP

هزینه   احداث   یک   واحد   GTPP حدود ۱.۶   میلیارد دلار است و هزينه احداث یک واحد PDH حدود ۴۵۰   میلیون دلار و واحد پلی پروپیلن حدود300   میلیون دلار که جمعا هزينه سرمايه گذاري هر دو واحد ۷۵۰ میلیون دلار می شود.هزینه سرمایه گڌاری PDHبه همراه واحد تولید پلی پروپیلن حدود نصف هزینه پروژه GTPPاست تنها زماني رقابت و مزیت GTPP نسبت به روش PDH بيشتر خواهد شد که قیمت پروپان از عدد گفته شده  بالاتر برود. لذا با در نظر گرفتن جميع جهات سرمایه گذاری در پروژه های PDHمی بایست به عنوان يکی از محورهای اصلی سرمایه گذاري در حوزه پتروشیمی تعیین شود. بجای صادرات میلیون تن پروپان می بایست میلیون ها تن پلی پروپیلن از این روش تولید و صادر شود مزیت ویژه ایران سرمایه گذاری در این حوزه است.

چنانچه بجاي صادرات 3 ميليون تن پروپان 3 ميليون تن پلي پروپيلن توليد و صادرات نمائيم ارزش افزوده از 900 ميليون دلار به 3 ميليارد دلار مي رسد و اشتغال زايي مستقيم آن با احداث 6 واحد 500 هزار تني PDHحدود 10 هزار نفر خواهد بود.

حتي در صورت اطمينان ازعدم افزايش شديد قيمت پروپان طي 20 سال آينده  پيشنهاد مي شود پروپان توليدي كشور تركمنستان طي يك قرار داد 30 ساله از طريق خط لوله به مناطق همجوار با اين كشور منتقل و 1 يا 2 كارخانه PDH در آن مناطق احداث نمود با توجه به هزينه حمل گران پروپان كه بازار فروش آن به كشورهاي دور دست است از جمله چين و اروپا، فروش پروپان توليدي تركمنستان به ايران كاملا در جهت منافع دو كشور مي باشد هزينه حمل هر تن پروپان از تركمنستان به چين و كشورهاي اروپايي با كاميون بيش از 250 دلار مي باشد يعني كرايه حمل يك ميليون تن پروپان با كاميون هاي مخصوص به كشورهاي ياد شده بالغ بر 250 ميليون دلار در سال مي شود در حالي كه هزينه احداث 100 كيلومتر خط لوله بين ايران و تركمنستان براي انتقال سالانه  يك ميليون تن پروپان كمتر از 50 ميليون دلار مي شود و می توان بیش از 30 سال از این خط بهره برداری نمود. لذا انعقاد قرار داد بين المللي محكم براي خريد پروپان از تركمنستان از توجيه اقتصادي مناسبي براي هر دو كشور برخوردار است و بخش خصوصي با حمايت دولت مي بايست اين سياست را پيگيري نمايند.  حتی می توان قرارداد سوآپ با ترکمنستان منعقد و نسبت به تحویل پروپان در مرزهای مشترک و فروش پروپان معادل آن به مشتریان ترکمنستان از بندر عسلویه اقدام نمود.